

Kulturë
Intuita është formë e lartë e inteligjencës…
Vlera jonë do të varet nga atribute e tjera që ka një intuitë.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiShumica e njerëzve do të thonin se një person logjik është më inteligjent për shkak të aftësisë së tij për të menduar logjikisht dhe për të vepruar në bazë të fakteve në rastin e një problemi.
Studiuesit, megjithatë, po zbulojnë se intuita është lloji më i rëndësishëm i inteligjencës.
ÇFARË ËSHTË INTUIZIMI DHE PËRSE ËSHTË NDRYSHE?
Intuita shpesh ngatërrohet me inteligjencën emocionale dhe instinktin. Ndërsa këto mund të jenë të endura së bashku, të dyja kanë një koncept të veçantë, unik.
Intuita
Intuita përkufizohet në Psikologji si një proces që e lejon njeriun të dijë diçka pa e menduar në mënyrë të vetëdijshme analitike. Është zbatimi i informacionit të ruajtur në mendjen e pavetëdijshme dhe të ndërgjegjshme, mes logjikës dhe instinktit.
Gjithashtu është përshkruar si aftësia për të dalluar se cilat informata janë thelbësore dhe cilat nuk janë. Disa besojnë që është truri ynë duke punuar, bazuar në inteligjencën kolektive.
Duhet të shtohet gjithashtu se njohuria nuk arritet me anë të mendimit analitik, por si një aplikim i menjëhershëm i njohurive të mësuara të ruajtura në tru. Një person intuitiv nuk e ka ruajtur me vetëdije informacionin si fakt specifik. Më shumë ata zhyten në informacion pa e pasur vëmendjen 100%.
Ju mund ta mendoni intuitën si një shumëllojshmëri të copëzave të informatave që vijnë së bashku kur të bëhet e nevojshme për ta zbatuar atë.
Imagjinoni një kuti shënime që ngjiten të shpërndara dhe të ruajtura “prapa e trurit” ose në mendjen e nën-ndërgjegjshme.
Në çdo fletë, ju mund të gjeni çdo kujtim të kryerjes së diçkaje, çdo kujtimi vizual ose vëzhgim, secilin subjekt të mësuar, dhe të gjitha llojet e përvojave personale.
Sa më shpesh që të përdoren disa informacione aq më të rëndësishme, dhe aq më afër majës së grumbullit janë ato. Faktet përcaktuese ende ruhen në mendjen e ndërgjegjshme. Më pak të rëndësishmet mbeten në fund ose harrohen plotësisht.
Logjika
Nga ana krahasuese, truri logjik ka fakte të kategorizuara dhe të organizuara nga subjekti në kartat e indeksit, të paraqitura në mendjen e ndërgjegjshme. Ata mund të shkojnë drejtpërdrejt në vendin ku ruhet fakti specifik, për sa kohë që ky fakt është mësuar drejtpërdrejt dhe me vetëdije.
Ndërsa ne priremi për të bërë dallim mes përdorimit logjik dhe intuitiv, ai intuitiv përdor logjikën. Ato zbatojnë fakte dhe modele, analizojnë dhe organizojnë gjithashtu. Ata thjesht priren të përdorin më shpesh anën e tyre intuitive.
Instinkti
Instinkt është baza jonë, prirja e programuar për një sjellje specifike. Kur ne ndiejmë frikë, ne menjëherë përpiqemi të ikim nga burimi ose të sulmojmë burimin. Asnjë njohuri nuk ishte e nevojshme për ta mësuar dhe për të reaguar.
Një ndjenjë e keqe
Kjo ndjenjë gjendet paksa ndërmjet instinktit dhe intuitës. Ne kemi një ndjesi të pashpjegueshme që mund të bazohet në eksperiencën e mëparshme ose frikën që nuk e kujtojmë drejtpërdrejt; kjo ndjesi nxit instinktet tona të jenë të kujdesshme ose të ndërgjegjshëm për një situatë ose person.
Kjo më së shumti lidhet me intuitën, sepse bazohet në një “ndjesi të pavetëdijshme”.
Instinkti ynë – ose ankthi i shkaktuar prej tij – jo vetëm që shkakton intuitën. Intuita nxitet nga çdo ngjarje apo informacion që kërkon veprim dhe shoqërohet nga një ndjenjë e njohjes.
Inteligjenca Emocionale
Kjo formë e inteligjencës përcaktohet si aftësia për të njohur, vlerësuar dhe kontrolluar emocionet tuaja, emocionet e të tjerëve dhe të grupeve.
Është shumë e rëndësishme që aftësia jonë të lidhet me të tjerët, për të ndërtuar marrëdhënie, për të trajtuar stresin, për të komunikuar ndjenjat dhe për të pasur ndjeshmëri.
Inteligjenca emocionale shpesh shoqërohet me menduesit intuitivë, sepse ato priren të jenë më të ndjeshëm dhe prandaj mund të lidhen më lehtë me të tjerët.
Intuita dhe inteligjenca emocionale janë të ndara sepse inteligjenca emocionale nuk është ekskluzive për njerëzit intuitiv dhe njerëzit intuitiv nuk garantohet të jenë shumë inteligjentë emocionalisht.
Karakteristikat e mendjes logjike dhe mendimi intuitiv
Për të kuptuar me të vërtetë dallimin midis inteligjencës së bazuar në logjikë, në krahasim me inteligjencën intuitive, duhet të dimë tiparet e secilit.
Tiparet e mendimit logjik:
Ata që kanë një prirje drejt logjikës preferojnë që gjërat të jenë në vend, të rregullta dhe të kenë një model të njohur.
Arsyetimi logjik: Ata priren të besojnë se gjithçka ka një arsye racionale dhe se me hetimin e duhur dhe mbledhjen e informacionit, gjithçka mund të shpjegohet dhe problemet të zgjidhen. Ata kërkojnë fakte të verifikuara për të mbështetur konkluzionet e tyre.
Mendim shkencor: Ndërsa logjika është e dorës së parë, ata gjithashtu kanë kureshtje të madhe dhe do të krijojnë hipoteza për ta provuar. Këto hipoteza do të ndjekin procedurën shkencore dhe ata do të bëjnë shënime në lidhje me gjetjet dhe do të krijojnë një teori. Ata pastaj do të kërkojnë ta verifikojnë këtë teori.
Aftësitë matematikore: Matematika është zakonisht një aftësi e fortë dhe ata e duan procesin e llogaritjes.
Mendimi kritik: Ata do të analizojnë idetë nga këndvështrime të shumta.
Tiparet e mendjes intuitive:
Në krahasim, mendja intuitive është shumë më e vështirë për t’u shpjeguar; shkencëtarët kanë pasur vështirësi të mëdha në përcaktimin se si ta masin ose ta provojnë atë. Disa tipare janë të qëndrueshme. Këto tipare, një psikiatër i quajtur Daniel Cappon, në një artikull në Psikologji i titulloi “Anatomia e intuitive”:
Depërtimi i orientuar. Intuitivët kanë tendencë ta shohin “pamjen e madhe” bazuar në depërtim.
Procesi i mendimit anësor: Ndërsa mendimtarët logjik e përpunojnë informacionin në një mënyrë të rregullt, proceset e mendimit të mendimtarëve intuitiv lëvizin anash.
Aftësia për të njohur ose për të pasur informacionin që nuk e mësuat drejtpërdrejt.
Imagjinata dhe vizualizimi: Përdorimi ekstrem i imagjinatës që e lejon dikë të imagjinojë diçka edhe në letër të zezë. Kjo gjithashtu lejon që intuitivët të aplikojnë më së miri një metodë për të marrë një objektiv, si dhe për të parashikuar një proces dhe për të parë se si vepron ai.
Kujtesa: Për shkak të marrjes së informacionit në tërësi, ata mund të kujtojnë detaje specifike shpejt.
Kjo aftësi përdoret në koordinim me ndjeshmërinë dhe identifikimin për të kuptuar se çfarë e ka shkaktuar diçka. Gjithashtu lejon që dikush të futet në këpucët e një personi tjetër për të kuptuar se si funksionon ose përse veprohet sipas një mënyre të caktuar.
PSE ËSHTË INTUIZIMI lloji më i rëndësishëm i inteligjencës?
Ndërsa studion mënyrën se si truri përpunon informacionin, dikush mund t’i ndajë mendimtarët lehtë në një nga dy kampet. Mendimi logjik kundër intuitivit paraqiten si dy lloje të ndryshme të inteligjencës; prandaj mund të argumentohet se, në të vërtetë, ato janë dy pjesë të një tërësie. Të dy janë të rëndësishëm.
Shumica e njerëzve janë të aftë të mendojnë intuitivisht. Për disa, të menduarit në mënyrë intuitive është përgjithësisht “paracaktimi i tyre”. Ata prej nesh që janë më të fortë me inteligjencën emocionale, duke parë një informacion, edhe pa vetëdije marrin informacion, dhe priren të punojnë me ato forca. Ata që kanë aftësi teknike më të bazuara në logjikë, kanë tendencë të analizojnë informacionin dhe të marrin vendime bazuar në fakte.
Këto dy forma të inteligjencës janë të ndara në studime për të krijuar një kuptim më të saktë se si funksionojnë në mënyrë të pavarur dhe efekti që secili mund të ketë në atë se si përpunohet informacioni.
Asnjëri më vetvete nuk është i plotë. Nëse një person logjik vepron vetëm duke u bazuar në fakte, atëherë zbulimet e reja do të ishin vështirë të imagjinoheshin. Shpikësit më të mirë, shkencëtarët dhe ndërmarrësit e rrezikut në biznes marrin vendime të bazuara në intuitën e tyre.
Nëse një intuitë do të funksiononte vetëm sipas saj, “njohja” e saj do të mbetej e pasaktë. Sa më shumë informata të njohim intuitivisht, aq më e saktë do të jetë intuita jonë. Sa më shumë një person me bazë logjikën mëson t’i besojë intuitës së tij dhe ideve më krijuese aq më të mira do të jenë marrëdhëniet e tij/saj.
Faktori kryesor që e bën intuitën inteligjencën më të rëndësishme bazohet thjesht në faktin se një kompjuter mund të logjikojë një person. Në vitet e ardhshme, shoqëria jonë do të bëhet teknologjikisht më e bazuar dhe e varur nga kompjuteri.
Vlera jonë do të varet nga atribute e tjera që ka një intuitë.
Këto aftësi lidhen me të kuptuarit e motiveve dhe qëllimeve dhe të qenit në gjendje të përdorim inteligjencën kolektive.
Inteligjenca intuitive është inteligjenca më e rëndësishme sepse është ajo që do të na lidhë ne dhe kompjuterët së bashku për të krijuar një shoqëri të ardhshme.
Magazinë
Shaka mes princave, Harry thumbon William
Published
8 hours agoon
September 10, 2025By
UBT News
Princ Harry ka zgjedhur humorin për të folur mbi marrëdhëniet e ndërlikuara mes vëllezërve një temë që lidhet drejtpërdrejt me përplasjen e tij të gjatë me Princin William.
Gjatë një daljeje në Mbretërinë e Bashkuar, para ceremonisë së çmimeve WellChild Awards 2025, Harry u takua me fituesin 17-vjeçar, Declan Bitmead, i cili i tha se kishte një vëlla më të vogël.
“Ta heq trurin, apo jo?”-ia ktheu me humor Duka i Sussex-it, duke lënë të nënkuptohet se vëllezërit mund të jenë “sfidues”. Kur më vonë mësoi se dy vëllezërit shkonin në të njëjtën shkollë, Harry shtoi: “Epo, kjo ndonjëherë e bën edhe më të vështirë.
”Harry është patron i fondacionit WellChild që prej vitit 2007, por marrëdhënia e tij me vëllain, William, ka qenë prej kohësh e tensionuar. Në librin autobiografik Spare (2023), rrëfeu se William i kishte thënë të silleshin sikur nuk e njihnin njëri-tjetrin gjatë kohës kur frekuentonin të njëjtën shkollë, Eton College. “Kjo më lëndoi shumë,” kujtoi Harry, duke shtuar se e kishte marrë shumë personalisht.
Shpresat për një ribashkim mes dy vëllezërve duket se janë zhdukur sërish. Kensington Palace bëri të ditur se William, ka një kalendar të mbushur me angazhime zyrtare gjatë ditëve kur Harry ndodhet në Londër, duke mbyllur kështu çdo mundësi për një takim mes tyre.
Harry ka udhëtuar pa Meghan Markle dhe dy fëmijët, Archie dhe Lilibet. Përveç pjesëmarrjes në WellChild Awards, do të vizitojë Community Recording Studio në Nottingham, ku pritet të shpallë një donacion të rëndësishëm për organizatën Children in Need, e cila mbështet punën kundër dhunës ndaj të rinjve.
Magazinë
Emily Osment zyrtarisht beqare, martesa e saj zgjati vetëm pesë muaj
Published
9 hours agoon
September 10, 2025By
UBT News
Emily Osment, aktorja amerikane e njohur (që shumica e publikës e mban mend nga seriali “Hannah Montana” dhe më vonë nga rolet e saj në komedi e drama të tjera televizive), sapo ka mbyllur zyrtarisht kapitullin e saj të parë martesor.
Ajo ishte martuar me muzikantin Jack Anthony (i njohur edhe si Farina), por martesa zgjati pak, vetëm pesë muaj. Ndarja ndodhi edhe më shpejt: pas më pak se dy muajsh jetese së bashku. Pra, pjesa tjetër ishte procedurë ligjore.
Në shtetin e Kalifornisë, ligji kërkon një periudhë gjashtëmujore pritjeje mes momentit që një çift aplikon për divorc dhe ditës kur bëhet efektiv. Për Emily dhe Jack, kjo periudhë përfundoi më 8 shtator 2025, duke e bërë divorcin final.
Çifti nuk ka pasur fëmijë dhe ndarja është bërë pa drama të mëdha ligjore apo konflikte publike. Ky ishte divorci i parë për Osment, e cila është 33 vjeç e vazhdon të ketë një karrierë aktive si aktore dhe këngëtare.
Në rrjetet sociale, lajmi është pritur me shumë reagime, kryesisht mbështetje për aktoren. Fansat e kanë inkurajuar, duke i uruar një fillim të ri në jetë. Për momentin, ajo nuk ka folur mbi arsyet e ndarjes. Megjithatë, burimet thonë se Emily është e fokusuar tek puna e saj dhe tek stabiliteti personal, pa dashur të hyjë në polemika rreth ish-bashkëshortit.
Kjo është një histori tipike e një martese të shkurtër në botën e famës, ku palët ndahen shpejt dhe aktorja dëshiron të lërë gjithçka pas dhe të ecë përpara në karrierë e në jetën e saj.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Magazinë
Dje u lansua, sot po promovohet! Dua Lipa, ndër të parat me iPhone 17 Pro
Published
10 hours agoon
September 10, 2025By
UBT News
Dua Lipa ka ndezur rrjetin me një fotografi të re ku shfaqet duke mbajtur në dorë modelin më të ri të Apple – iPhone 17 Pro në ngjyrën unike “cosmic orange”.
Këngëtarja shqiptare me famë botërore ishte ndër të parat që u pa me Iphone, duke lënë fansat të habitur: “Si e mori kaq shpejt?”.
Në një kohë kur prezantimi i serisë së re iPhone 17 sapo është bërë dhe para-porositë nisin vetëm këtë të premte, më 12 shtator, videoja e artistes shqiptare me edicionin e ri ka pushtuar rrjetet sociale.
Komentet nuk kanë munguar, ku shumë ndjekës shprehën habinë se si këngëtarja arriti të siguronte një nga modelet më të kërkuara para publikimit zyrtar. Ajo në videon në Instagram xhiroi gjithçka me Iphone të ri, që nga koha kur zgjohet, angazhimet tjera e deri te koncertet.
Apple prezantoi katër modele të reja – iPhone 17, 17 Pro, Pro Max dhe versionin ultra të hollë 17 Air.
Magazinë
Paditësi i Tyler Perry tregon versionin e tij të ngjarjes
Published
11 hours agoon
September 10, 2025By
UBT News
Derek Dixon, aktori që ka ngritur një padi kundër producentit dhe regjisorit të njohur Tyler Perry për 260 milionë dollarë, ka thyer heshtjen duke folur për herë të parë në një intervistë për ABC News.
Ai e akuzon Perry-n për dhunë seksuale, ngacmim dhe hakmarrje, ndërsa shpreson që kjo çështje të sjellë drejtësi për të dhe për të tjerët që mund të kenë përjetuar situata të ngjashme.
“Pjesa tjetër e kësaj është një pengesë: si mund ta ndalosh një miliarder që nuk e ndal veten?” tha Dixon. Ai pretendon se Perry ka krijuar një “mjedis shfrytëzues dhe jo profesional” gjatë xhirimeve të serialeve The Oval dhe Ruthless, ku vetë Dixon mori pjesë në role të vogla.
Sipas padisë, ngjarjet kanë filluar më 2019 e përfshijnë një sërë incidentesh që ai i përshkruan si sulme seksuale dhe presion psikologjik për të ruajtur heshtjen. Dixon pretendon se si pasojë e përjetimeve të tij është diagnostikuar me stres akut, pagjumësi e probleme shëndetësore.
Nga ana tjetër, avokati i Perry-t, Matthew Boyd, i ka mohuar me forcë akuzat dhe e ka quajtur një “skenar mashtrimi të qëllimshëm”. Ai theksoi se Tyler Perry nuk do të tërhiqet dhe është i bindur se pretendimet janë të sajuara.
Dixon thotë se drejtësia për të do të jetë kur raste të tilla të mos ndodhin më, as në industrinë e filmit, as diku tjetër.

Real Madridi arrin marrëveshje për dy transferimet e para të vitit 2026

Shaka mes princave, Harry thumbon William

Emily Osment zyrtarisht beqare, martesa e saj zgjati vetëm pesë muaj

Thirrje për pranimin e punimeve shkencore në Konferencën Ndërkombëtare të UBT-së

Sekreti i frutave të thata për trup më të fortë dhe mendje më të kthjellët

Dje u lansua, sot po promovohet! Dua Lipa, ndër të parat me iPhone 17 Pro

Shkencëtarët gjejnë arsyet pse njerëzit po konsumojnë gjithnjë e më shumë sheqer

Në tetor Shqipëria nis zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA

Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26