

Teknologji
Inteligjenca Artificiale krijon antibiotikë kundër dy sëmundjeve
Published
3 weeks agoon
By
UBT NewsInteligjenca artificiale ka shpikur dy antibiotikë të rinj potencialë që mund të vrasin gonorrenë dhe MRSA-në rezistente ndaj ilaçeve, kanë zbuluar studiuesit.
Ilaçet u projektuan atom pas atomi nga Al e vranë superbakteret në testet laboratorike në kafshë, Të dy përbërjet kanë nevojë për vite rafinimi dhe provash klinike para se të përshkruhen. Por ekipi i Institutit të Teknologjisë në Massachusetts thotë se Al fillon “epokën e dytë të artë” në zbulimin e antibiotikëve.
Bëhet e ditur se antibiotikët vrasin bakteret, por infeksionet që rezistojnë ndaj trajtimit tani po shkaktojnë më shumë se një milion vdekje në vit.
Përdorimi i tepërt i antibiotikëve ndihmon bakteret të evoluojnë për të shmangur efektet e ilaçeve, ka pasur mungesë të antibiotikëve të rinj për dekada.
Studiuesit më parë kanë përdorur Al për të shqyrtuar mijëra kimikate të njohura në përpjekje për të identifikuar ato me potencial për t’u bërë antibiotikë të rinj, shkruan BBC. Ekipi i MIT ka shkuar një hap më tej duke përdorur Al gjeneruese për të hartuar antibiotikë në radhë të parë për infeksionin seksualisht të transmetueshëm gonorre dhe për MRSA-në potencialisht vdekjeprurëse.
Studimi i botuar në revistën Cell, shqyrtoi 36 milionë komponime, duke përfshirë ato që ose nuk ekzistojnë ose nuk janë zbuluar ende. U trajtua Al duke i dhënë strukturën kimike të komponimeve të njohura, së bashku me të dhëna nëse ato ngadalësojnë rritjen e llojeve të ndryshme të baktereve.
Al mëson si bakteret preken nga struktura të ndryshme molekulare, të ndërtuara nga atome si karboni, oksigjeni, hidrogjeni dhe azoti. U provuan dy qasje për të hartuar antibiotikë të rinj me Al. Pasi u prodhuan, modelet u testuan në baktere në laborator dhe në minj të infektuar, duke rezultuar në dy ilaçe të reja.
“Jemi të emocionuar sepse tregojmë se Al gjeneruese mund të përdoret për të hartuar antibiotikë krejtësisht të rinj”, tha Prof. James Collins, nga MIT.
Megjithatë, nuk janë gati për prova klinike dhe ilaçet do të kërkojnë rafinim – vlerësohet se do të duhen edhe një deri në dy vjet punë – përpara se të fillojë procesi i gjatë i testimit të tyre te njerëzit.
Ky mund të jetë proces i gjatë dhe i kushtueshëm pa asnjë garanci se ilaçet eksperimentale do t’u përshkruhen pacientëve në fund.
Ndryshe, disa po bëjnë thirrje që zbulimi i barnave me anë të Al të përmirësohet në një shkallë më të gjerë.
Teknologji
Nepali drejt bllokimit të Facebook, X, YouTube dhe platformave tjera
Published
1 day agoon
September 6, 2025By
UBT News
Qeveria e Nepalit ka thënë se do të ndërpresë qasjen në platformat kryesore të mediave sociale, përfshirë Facebook dhe X, pasi ato nuk arritën të përmbushnin kërkesat e regjistrimit të autoriteteve.
Lëvizja, e njoftuar të enjten, është pjesë e asaj që qeveria e quan një përpjekje për të frenuar urrejtjen online, thashethemet dhe krimin kibernetik.
Kompanive iu dha një afat deri të mërkurën për t’u regjistruar në Ministrinë e Komunikimit dhe Teknologjisë së Informacionit dhe për të siguruar një kontakt lokal, një përpunues ankesash dhe një person përgjegjës për vetërregullimin – ose do të përballen me mbyllje.
“Platformat e paregjistruara të mediave sociale do të çaktivizohen nga sot e tutje”, ka thënë zëdhënësi i ministrisë Gajendra Kumar Thakur.
Ministri i Komunikimit dhe IT-së Prithvi Subba Gurung tha: “Ne u dhamë atyre kohë të mjaftueshme për t’u regjistruar dhe u kërkuam vazhdimisht që të përmbushnin kërkesën tonë, por ata e injoruan [këtë] dhe ne u desh të mbyllnim operacionet e tyre në Nepal”,
Meta, e cila zotëron Facebook, Instagram dhe WhatsApp, Alphabet, kompania prindërore e YouTube, X, Reddit dhe LinkedIn u kërkuan të regjistroheshin deri në afatin e së mërkurës.
Kufizimet online vijnë pas një direktive të vitit 2023 që u kërkon platformave të mediave sociale – të cilat kanë miliona përdorues në Nepal me llogari për argëtim, lajme dhe biznes – të regjistrohen dhe të krijojnë një prani lokale.
Vetëm pesë, përfshirë TikTok dhe Viber, janë regjistruar zyrtarisht që atëherë, ndërsa dy të tjera janë në proces.
Teknologji
Google shmang shitjen, por duhet të ndajë të dhëna me rivalët
Published
1 day agoon
September 6, 2025By
UBT News
Google nuk do të jetë i detyruar të shesë shfletuesin Chrome, por duhet të ndajë informacion me konkurrentët, ka urdhëruar një gjykatës federal amerikan.
Mjetet juridike të vendosura nga gjykatësi i qarkut Amit Mehta kanë dalë në dritë pas një beteje gjyqësore disavjeçare mbi dominimin e Google në kërkimin online.
Çështja u përqendrua rreth pozicionit të Google si motori i kërkimit parazgjedhur në një gamë të produkteve të veta, si Android dhe Chrome, si dhe të tjera të prodhuara nga kompani të ngjashme me Apple.
Departamenti Amerikan i Drejtësisë kishte kërkuar që Google të shiste Chrome – vendimi i së martës do të thotë që gjigandi i teknologjisë mund ta mbajë atë, por do të ndalohet të ketë kontrata ekskluzive dhe duhet të ndajë të dhënat e kërkimit me rivalët.
Google kishte propozuar zgjidhje më pak drastike, të tilla si kufizimi i marrëveshjeve të ndarjes së të ardhurave me firma si Apple për ta bërë motorin e saj të kërkimit si motorin e parazgjedhur në pajisjet dhe shfletuesit e tyre .
Të martën, kompania tregoi se e shihte vendimin si fitore e tha se rritja e inteligjencës artificiale ndoshta kontribuoi në rezultat.
Gjigandi i teknologjisë kishte mohuar çdo shkelje që kur u ngritën akuzat e para kundër tij më 2020, duke thënë se dominimi i tij në treg është për shkak se motori i tij i kërkimit është një produkt superior ndaj të tjerëve dhe konsumatorët thjesht e preferojnë atë ndaj të tjerëve.
Vitin e kaluar, gjykatësi Mehta vendosi që Google kishte përdorur metoda të padrejta për të vendosur një monopol mbi tregun e kërkimit online, duke punuar në mënyrë aktive për të ruajtur një nivel dominimi deri në masën që shkelte ligjin amerikan.
Teknologji
Elon Musk drejt titullit të parë të “trilionerit” në botë
Published
2 days agoon
September 5, 2025By
UBT News
Elon Musk mund të bëhet personi i parë në botë që arrin një pasuri prej trilioni dollarësh, nëse aksionerët e Teslës miratojnë një paketë të re pagese që parashikon shpërblime marramendëse nëse kompania arrin objektiva të caktuara.
Sipas raportimeve të CNN, Musk mund të përfitojë deri në 423.7 milionë aksione shtesë të Teslës, me një vlerë të mundshme prej mbi 143 miliardë dollarësh me çmimin aktual.
Për ta realizuar këtë, vlera e përgjithshme e Teslës duhet të arrijë në rreth 8.5 trilionë dollarë, gati tetë herë më shumë se vlera aktuale e tregut. Kjo paketë përfshin propozim që Tesla të marrë pjesë në kompaninë e inteligjencës artificiale xAI, e cila është në pronësi të Musk.
Ky plan shihet si një mënyrë për të konsoliduar edhe më shumë perandorinë e tij të biznesit.
Musk zotëron rreth 410 milionë aksione të Teslës me një vlerë prej 139 miliardë dollarësh. Së bashku me pronësinë në xAI, SpaceX dhe kompani të tjera, kjo e ka bërë atë njeriun më të pasur në botë, me pasuri që arrin rreth 378 miliardë dollarë sipas Bloomberg.
Megjithatë, rruga drejt “trilionit” nuk është e lehtë. Ai përballet me sfida ligjore mbi paketat e pagave dhe me luhatje të forta të aksioneve të Teslës, të cilat ende qëndrojnë 26% më poshtë nga kulmi i dhjetorit 2024.
Automobilizëm elektrikë
BMW zbulon modelin e ri iX3
Published
2 days agoon
September 5, 2025By
UBT News
BMW ka publikuar një njoftim paraprak për modelin e ardhshëm iX3, i cili do të jetë lider i markës në epokën e platformës Neue Klasse.
Të gjitha automjetet e ardhshme elektrike të kësaj marke do të bazohen në këtë platformë, e cila do të debutojë me një dizajn të ri dallues.
Sipas të dhënave paraprake, me një karikim të vetëm iX3 do të përshkojë rreth 640 kilometra.
Do të përfshijë versione me tërheqje në rrotat e pasme dhe në të gjitha rrotat, dhe pritet edhe një version M Sport.
Brendësia do të ketë një planimetri krejtësisht të re me panelin Panoramic iDrive. Premiera e BMW iX3 do të zhvillohet në Panairin e Automobilave të Mynihut këtë fundjavë.

Kirurgu vaskular Krasniqi rekomandon personat pas moshës 55 vjeçare: Bëni një ultrazë për arteriet, mund t’ju shpëtojnë jetën

Ushqimi i pashëndetshëm dhe ndikimi në shëndetin vaskular, kirurgu Halil Krasniqi tregon se çfarë duhet të dimë

Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën

Reese Witherspoon bën thirrje që gratë ta përdorin AI-në

Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli

Real Madridi po përgatit largimin e njërit prej yjeve të tij më të mëdhenj

Nepali drejt bllokimit të Facebook, X, YouTube dhe platformave tjera

Ja filmat që ju duhen! Shtatori është muaji ku rikthehet atmosfera e kinemasë

Një tjetër surprizë! Justin Bieber publikon albumin e ri
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës