Lajmet

India pritet të bëhet shteti me popullsinë më të madhe në botë, a mund të krijojë mjaftueshëm vende pune?

Kjo do të sjellë implikime të rëndësishme ekonomike te dy gjigantët aziatikë.

Published

on

India do ta tejkalojë Kinën këtë vit për nga numri i popullsisë. Gjasat që India ta tejkalojë Kinën u rritën të martën, kur Kina raportoi se popullsia e saj ra në vitin 2022 për herë të parë në më shumë se 60 vjet.

Kjo do të sjellë implikime të rëndësishme ekonomike te dy gjigantët aziatikë, të cilët kanë mbi 1.4 miliard banorë secili, sipas CNN.

Bashkë me të dhënat për popullsinë, Kina raportoi edhe shifrat më të dobëta për rritjen ekonomike në afërsisht gjysmë shekulli, duke vu në pah sfidat e mëdha me të cilat përballet vendi ndërsa fuqia e saj e punës tkurret dhe radhët e pensionistëve rriten.

Për Indinë, ajo çfarë ekonomistët e quajnë “divident demografik” mund të përshpejtojë rritjen teksa numri i punëtorëve shëndetësorë po rritet.

Megjithatë, ekziston frika se vendi mund të humbasë. Kjo për shkak se India thjesht nuk po krijon mundësi punësimi për miliona punëkërkues të rinj që tashmë hyjnë në fuqinë punëtore çdo vit.

Popullsia në moshë pune e kombit të Azisë Jugore është mbi 900 milionë, sipas të dhënave të vitit 2021 nga Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD). Ky numër pritet të arrijë në më shumë se 1 miliard gjatë dekadës së ardhshme, sipas qeverisë indiane.

Këto shifra mund të bëhen detyrim nëse politikëbërësit nuk krijojnë mjaft vende pune, paralajmëruan ekspertët. Tashmë, të dhënat tregojnë se një numër në rritje i indianëve nuk po kërkojnë as punë, duke pasur parasysh mungesën e mundësive dhe pagat e ulëta.

Shkalla e pjesëmarrjes në fuqinë punëtore të Indisë, një vlerësim i fuqisë punëtore aktive dhe njerëzve që kërkojnë punë, qëndroi në 46%, që është ndër më të ulëtat në Azi, sipas të dhënave të vitit 2021 nga Banka Botërore. Në krahasim, normat për Kinën dhe Shtetet e Bashkuara qëndruan përkatësisht në 68% dhe 61% në të njëjtin vit.

Për femrat, shifrat janë edhe më alarmante. Shkalla e pjesëmarrjes së femrave në punë në Indi ishte vetëm 19% në vitin 2021, nga rreth 26% në vitin 2005, tregojnë të dhënat e Bankës Botërore.

“India është ulur mbi një bombë me sahat”, i tha CNN Chandrasekhar Sripada, profesor i sjelljes organizative në Shkollën Indiane të Biznesit. “Do të ketë trazira sociale nëse nuk mund të krijojë mjaftueshëm vende pune në një periudhë relativisht të shkurtër kohore”.

Shkalla e papunësisë së Indisë në dhjetor ishte 8.3%, sipas Qendrës për Monitorimin e Ekonomisë Indiane (CMIE), një institut i pavarur mendimi me seli në Mumbai, i cili publikon të dhënat e punës më rregullisht se qeveria indiane. Në të kundërt, norma e SHBA ishte rreth 3.5% në fund të vitit të kaluar.

“India ka popullsinë më të madhe të të rinjve në botë … Nuk ka mungesë kapitali në botë sot”, shkroi Mahesh Vyas, CEO i CMIE, në një postim në blog vitin e kaluar. “Idealisht, India duhet të shfrytëzojë këtë mundësi të rrallë të disponueshmërisë së lehtë të punës dhe kapitalit për të nxitur rritjen e shpejtë. Megjithatë, duket se do t’i ikë ky autobus”, deklaroi ai.

Mungesa e cilësisë së lartë në arsim është një nga arsyet më të mëdha pas krizës së papunësisë në Indi. Kishte një “dështim masiv në nivelin arsimor” nga politikëbërësit, tha Sripada, duke shtuar se institucionet indiane theksojnë “të mësuarit përmendësh” mbi “të menduarit krijues”.

Si rezultat i këtij kombinimi toksik të nivelit të dobët të arsimit dhe mungesës së vendeve të punës, mijëra të diplomuar nga kolegjet, përfshirë ata me doktoraturë, përfundojnë duke aplikuar për punë të ulëta në qeveri, si ato të “peonëve” ose djemve të zyrës, të cilët paguajnë më pak se 300 dollarë në muaj.

Lajmi i mirë është se politikëbërësit e kanë njohur këtë problem dhe kanë filluar të vënë “theks të arsyeshëm në krijimin e aftësive tani”, tha Sripada. Por do të kalojnë vite përpara se të shihet ndikimi i politikave të reja, shtoi ai.

Ekonomia e tretë më e madhe e Azisë gjithashtu duhet të krijojë më shumë vende pune jo-bujqësore për të realizuar potencialin e saj të plotë ekonomik. Sipas të dhënave të fundit të qeverisë, më shumë se 45% e fuqisë punëtore indiane është e punësuar në sektorin e bujqësisë.

Vendi duhet të krijojë të paktën 90 milionë vende të reja pune jo-fermale deri në vitin 2030 për të thithur punëtorë të rinj, sipas një raporti të vitit 2020 nga McKinsey Global Institute. Shumë nga këto vende pune mund të krijohen në sektorët e prodhimit dhe të ndërtimit, thanë ekspertët.

Ndërsa tensionet midis Kinës dhe Perëndimit rriten, India ka bërë disa përparime në nxitjen e prodhimit duke tërhequr gjigantë ndërkombëtarë si Apple për të prodhuar më shumë në vend. Por, fabrikat ende përbëjnë vetëm 14% të PBB-së së Indisë, sipas Bankës Botërore.

Me një zgjerim prej 6.8% të parashikimit të PBB-së për këtë vit fiskal që përfundon në mars, kombi i Azisë Jugore pritet të jetë ekonomia kryesore me rritjen më të shpejtë në botë. Por, sipas një ish-bankieri qendror, edhe kjo rritje është “e pamjaftueshme”.

“Shumë nga kjo rritje është rritje e papunësisë. Punët janë në thelb një detyrë për ekonominë. Ne nuk kemi nevojë që të gjithë të jenë programues ose konsulent softuerësh, por ne kemi nevojë për punë të denjë”, tha Raghuram Rajan, ish-guvernatori i Bankës Rezervë të Indisë, për kompaninë mediatike NDTV, vitin e kaluar.

Sipas raportit të Mckinsey, për “rritje fitimprurëse dhe produktive të punësimit të kësaj shkalle, GDP-ja e Indisë do të duhet të rritet me 8.0% në 8.5% çdo vit gjatë dekadës së ardhshme”./UBTNews/

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara