

Kulturë
Historia e jashtëzakonshme e Tomas EdisonIt
Shpikjet e Edisonit e transformuan rrënjësisht qytetërimin modern.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiTomas Alva Edison, ishte një shpikës unik, dhe ndikimi i tij mund të ndihet ende sot në jetën tuaj të përditshme. I lindur në Ohajo të ShBA-së më 11 shkurt 1847. Shpikjet e Edisonit, ku përfshihet edhe përsosja e llambës elektrike dhe gramafonit, e transformuan rrënjësisht qytetërimin modern, dhe ndihmuan që shekulli XX-të të bëhej një nga epokat teknologjikisht më progresive në historinë e njerëzimit.
Përveç llambës elektrike, ishte autor i shumë shpikjeve të tjera
Ndërsa kontributi më i qëndrueshëm i Edisonit në jetën moderne, do të mbetet përgjithmonë llamba inkandeshente, ai mori gjithsej 1093 patenta për shpikjet që realizoi së bashku me stafin e tij. Disa nga shpikjet e Edisonit përfshinin:fonografin, makinerinë e parë që mund të kapte dhe riprodhonte zërin; stilolapsin me shabllon, një instrument shkrimi i fuqizuar nga energjia elektrike; transmetuesin prej karboni, që përmirësoi volumin dhe qartësinë e zërave në telefon. Po ashtu, ai gjithashtu ndihmoi në përmirësimin e shpikjeve ekzistuese, si treguesi i aksioneve dhe telegrafi automatik.
Pati shumë fëmijë, të cilët i edukoi me të gjitha mënyrat me dashurinë për dijen
Në dy martesat e tij, e para me Meri Stilluell nga viti 1871 dhe deri në vdekjen e saj në vitin 1884, dhe e dyta me Mina Miller në vitin 1886, Edisoni pati 6 fëmijë:Merion, Tomas EdisonXhunior, Uilliam, Medlin, Çarls dhe Teodor. Ai u përpoq të rrënjoste tek secili prej fëmijëve dashurinë për dijen, edhe pse metodat e tij nuk ishin gjithmonë të këndshme.
Kështu kur e pyeste për detyrat e shtëpisë çdo mëngjes, Edisoni e prekte Medlin me një lugë të nxehtë në dorë, nëse ajo do të përgjigjej shumë ngadalë apo gabim. Por një mjedis i tillëishte me sa duket shumë toksik për një nga djemtë e tij, Tomas Edison Xhunior.
Ky e e braktisi shkollën përgatitore që në moshën 17-vjeçare, dhe më vonë u sulmua ngamedia për propagandimin e shpikjeve të dyshimta si “Vitalizer”, një kapele, për të cilin ai pretendoi se e bënte të mendohej më shpejt cilindo që e mbante në kokë.
U akuzua për ekzekutimin e një elefanti për qëllime eksperimentale
Në vitet 1890, fuqia elektrike e rrymës direkte (DC) e Edisonit po konkurronte për epërsi me fuqinë e rrymës alternative (AC) të Nikola Teslës. Gjatë kësaj kohe, Edisoni dhe mbështetësit e tij argumentuan se AC ishte e rrezikshme, dhe u përpoqën ta vërtetonin këtë duke goditurkafshët me këtë rrymë.
Sigurisht, edhe rryma direkte DC mund të vriste po aq lehtë. Në vitin 1903, energjia elektrike u përdor për të vrarë Topsin, një elefant cirku që ishte dënuar me vdekje, pasi kishte vrarë një spektator. Megjithëse Edison akuzohej shpesh për ekzekutimin e kafshës, një artikull i Smithsonian në vitit 2017, pretendon se ai nuk ka pasur dijeni mbi atë ngjarje
“Menlo Park” ishte një vend triumfesh dhe tragjedish
Kur Edison ishte 28 vjeç, ai bleu një fermë në Raritan Taunship, Nju Xhersi, të cilën e përdori si shtëpi dhe laborator. Pikërisht aty përgjatë një dekade, Edisoni dhe stafi i tij shpikën më shumë se 400 artikuj. Por ai vend ishte edhe vendndodhja e disa tragjedisë. Kështu gruaja e parë e Edisonit, Meri, vdiq nga një mbidozë e morfinës në vitin 1884, ndërsa po përpiqej të menaxhonte dhimbjet pas lindjes së fëmijës së tyre të tretë.
Pas asaj ngjarjeje Edison u zhvendos nga atje, duke e shkatërruar shtëpinë dhe objektet përreth. Qyteti u riemërua Edison në vitin 1954. Sot në “Menlo Park” gjendet Qendra TomasEdison, ku vizitorët mund të shohin disa nga shpikjet e shkencëtarit të madh.
Disa nga vëllezërit e motrat e tij patën një fat të keq
Tomas Edison kishte 6 vëllezër e motra, Merion, Uilliam, Harriet, Karlil, Samuel dhe Eliza.
Kur Edison lindi në Milano të Ohajos në vitin 1847, ai ishte fëmija i shtatë dhe i fundit i prindërve Samuel Edison dhe Nensi Edison.
Fatkeqësisht, Edisoni nuk pati mundësinë të njihte të gjithë vëllezërit e motrat e tij. Nga 7 fëmijët e prindërve të tij vetëm 4 mbijetuan deri në moshë madhore. Karlil, Samuel dhe Eliza, vdiqën që kur ishin fëmijë të vegjël.
Lufta Civile e SHBA-së, nxiti interesin e Edisonit për shpikjet
Kur Tomas ishte 7 vjeç, familja e tij u zhvendos me banim në Port Huron, Miçigan. Edisoniishte një nxënës i pa interesuar për shkollën, ndaj u arsimua në shtëpi nga nëna e tij. Në moshën 15-vjeçare, ai vendosi të udhëtonte në mbarë SHBA–në, duke dërguar dhe marrë mesazhe përmes telegrafit për trenat dhe Ushtrinë e Unionit gjatë Luftës Civile. Ajo përvojë frymëzoi edhe pasionin e tij të përjetshëm për shpikjet.
Sëmundja ishte çuditërisht një faktor kyç në suksesin e tij
Edison vuajti që nga fëmijëria nga probleme të theksuara me dëgjimin. Askush nuk është saktësisht i sigurt se çfarë i shkaktoi ato. Edhe pse vetë Edison fajësoi një drejtues treni, që nënjë rast e ngriti në ajër duke e kapur nga veshët, dhe duke i shkaktuar në këtë mënyrë dëme tëpariparueshme.
Më shumë gjasa, infeksionet e veshit ndikuan në aftësinë e tij për të dëgjuar. MegjithatëEdisoni thoshte se humbja e dëgjimit, i dha aftësinë e tij të jashtëzakonshme për t’u përqendruar shumë në çdo detyrë që kishte në dorë.
Citate të famshme të Tomas Edison:
“Gjeniu është 1 për qind frymëzim, dhe 99 për qind djersë”.
“Vlera e një ideje, qëndron tek përdorimi i saj”.
“Unë nuk kam dështuar. Sapo kam zbuluar 10.000 mënyra që nuk do të funksionojnë!”./bota.al

Pas suksesit të jashtëzakonshëm global që nga debutimi i tij në 2021, seriali korean “Squid Game” rikthehet me sezonin e tretë dhe të fundit, i cili u publikua sot, më 27 qershor, në platformën Netflix.
Të gjitha gjashtë episodet janë tashmë të disponueshme për shikuesit anembanë botës, duke i dhënë fund një prej sagave më të ndjekura dhe të diskutueshme në historinë e televizionit modern.
Ky sezon përmbyll udhëtimin dramatik të protagonistit Seong Gi-hun dhe përballjen e tij përfundimtare me organizatorët e lojës vdekjeprurëse.
Sipas raportimeve të shumta mediatike dhe vetë krijuesit të serialit, ky kapitull përmbyll historinë kryesore të “Squid Game”. Kjo do të thotë se nuk do të ketë një sezon të katërt.
“Squid Game” u bë një fenomen global që nga lansimi i tij fillestar në vitin 2021, duke kapur vëmendjen e miliona shikuesve dhe duke ndezur debat të gjerë në rrjetet sociale për temat që trajton: pabarazinë sociale, etiken, dhe luftën për mbijetesë.
Suksesi i menjëhershëm i sezonit të parë e shndërroi serinë në një nga prodhimet më të ndjekura në historinë e Netflix.
Kulturë
Gjipe dhe Grama në listën e 50 plazheve më të mira të Europës
Published
5 hours agoon
June 27, 2025By
UBT News
Dy nga plazhet më të bukura dhe autentike të Rivierës Shqiptare, Gjiri i Gramës dhe ai i Gjipesë janë renditur në listën prestigjioze të 50 plazheve më të mira në Europë për vitin 2025.
Ky vlerësim është rezultat i një procesi përzgjedhjeje që përfshin rreth 1,000 profesionistë udhëtimesh, “ambasadorë” të njohur plazhesh dhe një juri të specializuar ndërkombëtare.
Gjiri i Gramës është renditur në vend të 12, ndërsa Gjipe në vend të 30 duke kaluar madje edhe disa prej destinacioneve më në zë në brigjet e Spanjës, Italisë, Greqisë apo Francës, të cilat prej vitesh kanë kryesuar preferencat e vizitorëve nga e gjithë bota.
Kjo përzgjedhje realizohet çdo vit nga “The worlds 50 best beaches”, një nga platformat më të njohura globale për renditjen e plazheve, së cilës i referohet vazhdimisht edhe vetë Forbes. Për t’u renditur plazhet duhet të plotësojnë disa kritere që lidhen me natyrën, qetësinë dhe përvojën që ato ofrojnë.
Kriteri është që plazhi të jetë unik, me peizazh që dallohet nga të tjerët, autentik, larg zonave të mbipopulluara, larg zhurmës, i paprekur, ideal për të forcuar lidhjen me natyrën dhe me pamje mbresëlënëse. Profesionistët që votojnë plazhet duhet të bëjnë një përshkrim bindës që më pas vlerësohet nga ambasadorët e plazheve dhe ekspertët ndërkombëtarë, të cilët e bëjnë renditjen bazuar në kriteret e lartpërmendura.
Gjiri i Gramës që është bërë pjesë është një nga perlat e bregdetit të Jonit, këtu deti hyn mes masiveve shkëmbore duke krijuar një plazh fantastik ku bie në sy uji kristal i pastër me kombinim unik ngjyrash. Gjiri i Gjipesë është i vendosur në hyrje të një kanioni spektakolar duke u bërë simbol i ekoturizmit dhe aventurës në Shqipëri. Me akses si nga bregu dhe nga shtregu, ky gji ofron pamje mahnitëse dhe një natyrë gati të virgjër, shumë pak të eksploruar.
Përfshirja e këtyre dy gjireve në këtë renditje dëshmon edhe njëherë se Shqipëria është një vend që ofron vlera të paçmueshme natyrore dhe po hyn gjithnjë e më shumë në listën e destinacioneve elitare të Mesdheut, kjo falë natyrës së bukur, infrastrukturës gjithnjë e në përmirësim si dhe projekteve ambicioze.
Magazinë
Jeff dhe Lauren po shpenzojnë 50 mijë dollarë për çdo të ftuar në dasmën luksoze në Venecia
Published
6 hours agoon
June 27, 2025By
UBT News
Të ftuarve në dasmën e Jeff Bezos dhe Lauren Sanchez nuk do t’u mungojë asgjë. Çifti sipas raportimeve, po shpenzon rreth 50,000 dollarë për person për dasmën luksoze në Venecia.
Ky numër marramendës vjen nga një raport i publikuar nga Brides.com… dhe me një listë të ftuarish pak më poshtë se 200 persona, kostoja minimale e dasmës shkon në të paktën 10 milionë dollarë. Kjo është vetëm “para xhepi” për dikë që “noton” në pasuri.
Mos harroni… themeluesi i Amazon-it vlerësohet të ketë një pasuri prej 230 miliardë dollarësh, sipas Bloomberg.
Ka gjasa që Bezos të shpenzojë edhe më shumë për këtë përvojë martesore madhështore… me disa burime që pretendojnë se kostoja mund të arrijë deri në 20 milionë dollarë. Përsëri – asgjë për t’u shqetësuar për një njeri që propozoi me një unazë fejese prej 30 karatësh.
Dasma e Bezos-Sanchez është gati të kthehet në ngjarjen e vitit… duke mirëpritur një mori yjesh, përfshirë Orlando Bloom pa të fejuarën Katy Perry – në qytetin e Vencias për të dëshmuar kurorëzimin e dashurisë. U zbulua se edhe ish-partneri i Lauren, Tony Gonzalez, do të udhëtojë drejt Venecias për dasmën.
Sipas TMZ, çifti i ardhshëm Bezos do të qëndrojë së bashku me të ftuarit e tyre në hotelin super luksoz Aman Venice. Burimet tona thonë se godina historike – ku çmimet për një dhomë variojnë nga 2,000 deri në 10,000 dollarë nata – është e rezervuar plotësisht nga e mërkura deri të dielën.
Ndërsa të pasurit dhe të famshmit përgatiten të zbarkojnë në Venecia… organizatorët e dasmës së Jeff dhe Lauren po përballen me një mori sfidash – kryesisht protestues të zemëruar, të cilët po detyrojnë ndryshime të shpejta në planin e sigurisë për të garantuar një ngjarje pa të papritura.
Lifestyle
Kundër plakjes: Çfarë ofron joga e fytyrës dhe pse konsiderohet një eliksir i rinisë?
Published
6 hours agoon
June 27, 2025By
UBT News
Joga e fytyrës është një metodë natyrale, si edhe efektive kundër plakjes për fytyrën e qafën.
Metoda e jogës është masë efektive parandaluese. Sa më herët ta fillojmë, aq më pak ka gjasa të shohim shenja plakjeje dhe tensioni në fytyrën e qafën tonë.
“Kjo ndodh sepse përmes ushtrimeve fillojmë të bëhemi të vetëdijshëm dhe të kontrollojmë shprehjet tona të fytyrës”, shpjegon ekspertja Areti Kafantari.
Ashtu si në trup, edhe në fytyrën tonë, kur bëjmë lëvizje në mënyrën e duhur shmangim dëmtimet, dhe në rastin e fytyrës, dëmtimi do të thotë rrudha.
Nëse shihni shenjat e para të plakjes, keni vija ose edhe rrudha, teknikat dhe ushtrimet e jogës së fytyrës do t’ju japin zgjidhje natyrale, brenda 6-8 javësh.
Si funksionon joga e fytyrës?
Ushtrime: Ndërsa 57 muskujt e fytyrës dhe qafës forcohen, lëkura mbi to bëhet më e fortë, më elastike dhe rrudhat zvogëlohen. Dhe lajmi i mirë është se, për shkak se muskujt janë shumë më të vegjël dhe më të hollë në krahasim me trupin, ato janë më të lehta për t’u ushtruar.
Masazh: Teknikat e masazhit rrisin qarkullimin e gjakut, aktivizojnë limfën, rrisin prodhimin e kolagjenit dhe elastinës dhe largojnë toksinat. Kjo zvogëlon ënjtjen dhe zbehjen, duke lënë një pamje rinore dhe të shëndetshme.
Akupresura: Një metodë e lashtë që bëhet duke aplikuar presion në pika specifike në fytyrë dhe qafë, duke rritur rrjedhën e energjisë në fytyrë, duke zvogëluar tensionin dhe duke dhënë shkëlqim.
Relaksimi: Duke mësuar se si të relaksojmë tensionin e fytyrës, ne shmangim linjat e theksuara të shprehjes dhe rrudhat.
Mirëqenia: Ndjenja e mirëqenies që ndiejmë kur i kushtojmë kohë vetes reflektohet edhe në fytyrën tonë.

Nagavci: Vendimi i Kushtetuese konfirmon se konstituimi është përgjegjësi e subjekteve fituese

Zemaj: Askush s’mund të udhëheqë me diktat, deputetët i përgjigjen vetëm qytetarëve dhe Kushtetutës

Kurti: Serbia mund të shfrytëzojë elemente destruktive për të nxitur incidente në Gazimestan

Bajrami: LDK do të marrë pjesë në takimin e nesërm

Izraeli kryen sulme ajrore në zonat pyjore dhe malore në Libanin jugor

Limaj konfirmon pjesëmarrjen në takimin me Kurtin, rithekson nevojën e arritjes së një marrëveshje politike

VV insiston në votim të fshehtë: Deputetët opozitarë shkelën Kushtetutën për tridhjetë seanca me radhë

Irani kryen një valë arrestimesh dhe ekzekutimesh pas konfliktit me Izraelin

PDK konfirmon pjesëmarrjen në takimin me Kurtin, kërkon zgjidhje përmes konsensusit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore