Kulturë
Hasan Tahsini, shkencëtari dhe veprimtari i çështjes kombëtare
Hasan Tahsini, një nga figurat më të ndritura të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, ka lënë një pasuri të jashtëzakonshme intelektuale dhe kombëtare. Lindi më 7 prill të vitit 1811, në fshatin Ninat të Konispolit, një krahinë që do t’i jepte atij ndjeshmërinë ndaj vlerave të kulturës dhe historisë shqiptare. U formua si një mendimtar i shquar dhe një figurë e rëndësishme jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për gjithë Perandorinë Osmane, në të cilën jetoi dhe veproi.
Qysh në moshë të re, Hasan Tahsini e nisi rrugën e dijes, duke ndjekur mësimet e para në vendlindje, e më pas duke vazhduar studimet në medresetë më të njohura të Stambollit. Ai u dallua si një student i shquar, me një pasion të jashtëzakonshëm për filozofinë, astronominë, matematikën dhe psikologjinë, dhe shpejt arriti të ngjitej në shkallët e dijeve të larta. Gjatë kësaj periudhe, ai filloi të zhvillonte ide të thella për përparimin e shoqërisë dhe emancipimin e individëve përmes arsimit dhe dijeve shkencore.
Në vitin 1870, Hasan Tahsini u emërua rektor i parë i Universitetit të Stambollit, një ngjarje që pasqyronte rëndësinë e tij si një nga mendimtarët më të mëdhenj të kohës. Ky universitet ishte një institucion që shënoi një hap të madh për përhapjen e dijes dhe kulturës në Perandorinë Osmane, dhe Tahsini ishte njeriu që e udhëhoqi atë drejt një rruge të re, që kishte për synim modernizimin dhe zhvillimin shkencor të shoqërisë osmane. Megjithatë, veprimtaria e tij për përhapjen e dijes, që ishte në kundërshtim me autoritetet shtetërore dhe fetare të kohës, shkaktoi mjaft tensione. Pasi u përball me kundërshtimin e fuqishëm të grupeve konservatore, ai u shkarkua nga detyra e rektorit dhe u përzunë nga universiteti.
Ndonëse iu mohua mundësia për të vazhduar punën e tij në këtë institucioni të shquar, Hasan Tahsini nuk e ndaloi kurrë angazhimin e tij për shkencën dhe përpjekjet atdhetare. Ai ishte një veprimtar i pasionuar i Rilindjes Kombëtare, duke u angazhuar në krijimin e shoqërive që kishin për qëllim përhapjen e diturisë midis shqiptarëve dhe hartimin e një alfabeti të ri të gjuhës shqipe. Kjo periudhë e veprimtarisë së tij është njëkohësisht një periudhë e luftës për identitetin dhe kulturën kombëtare të shqiptarëve, një përpjekje që ai e zhvilloi me pasion dhe guxim. Në vitin 1860, në bashkëpunim me atdhetarë të tjerë të shquar, si Kostandin Kristoforidhi, ai mori pjesë në përpjekjet për të krijuar një alfabet të njëjtë dhe të përbashkët për shqiptarët, një hap kyç për ruajtjen dhe zhvillimin e kulturës kombëtare.
Për shkak të angazhimit të tij të palodhur, Hasan Tahsini u përball me persekutime të shumta. Ai u burgos dhe u persekutua nga autoritetet osmane dhe nga ata që ishin kundër përparimit dhe lirisë intelektuale. Por, pavarësisht këtij presioni, ai nuk u dorëzua. Veprimtaria e tij intelektuale dhe atdhetare vazhdoi, duke u shndërruar në një udhërrëfyes për brezat që erdhën pas tij. Hasan Tahsini mbeti një simbol i qëndrueshmërisë dhe i forcës mendore për të ndjekur rrugën e dijes dhe të lirisë, pavarësisht pengesave që i vendosnin pushtetet e kohës.
Në pasuritë e tij intelektuale, ai la një trashëgimi të qëndrueshme për shqiptarët dhe për mbarë botën perëndimore, që sot e kësaj dite shërben si një burim frymëzimi për të rinjtë që duan të arrijnë kulmet e dijes dhe të kontribuojnë për zhvillimin e shoqërive të tyre./UBTNews/
Shkolla e Muzikës “Amadeus” ka mbajtur koncert të jashtëzakonshëm artistik me rastin e përfundimit të gjysmëvjetorit shkollor, përmbylljes së projektit “Nxitja e talentëve të rinj dhe diversitetit kulturor”, si dhe festave të fundvitit.
Koncerti me titull “Da Capo al Fine”, i organizuar nga Ambasada Gjermane dhe Ambasada Franceze, solli në skenë performanca të mrekullueshme nga nxënësit e shkollës, të cilët falë përkushtimit të vazhdueshëm kanë shënuar suksese edhe jashtë Kosovës.
Në këtë mbrëmje u prezantuan Ansambli i Kitaristëve, Orkestra Harkore, Orkestra Frymore, Orkestra Kamertale dhe Kori i shkollës, të cilët dhuruan emocione të veçanta për publikun. “Profesionalistët e vegjël” të skenës dëshmuan talentin duke interpretuar me sukses vepra nga repertori vendor dhe ai botëror.
Ansambli i Kitaristëve krijoi peizazh të ngrohtë tingujsh që rridhnin natyrshëm me ritmin e veprave, Orkestra Harkore solli ndjeshmëri të veçantë emocionale, e ndërtuar tingull pas tingulli. Orkestra u dallua për elegancën dhe lirshmërinë e tingujve që mbushnin sallën, ndërsa Orkestra ofroi interpretim të rafinuar, të karakterizuar nga precizion i lartë ritmik.
Kulmi i koncertit ishte performanca mbresëlënëse e Korit të shkollës, nën dirigjimin e Vehbi Shoshollit. Qershia mbi tortë ishte interpretimi i solistes Anna Krasniqi, e cila me zërin e saj të ngrohtë dhe njëkohësisht të fuqishëm i dha jetë veprave me kërkesa të larta vokale.
Gjatë koncertit u interpretuan veprat: “Ding! Dong! Merrily on High” (Traditional French Carol), “You Raise Me Up” – Rolf Løvland, “Die Loreley” – Friedrich Silcher, “Sous le ciel de Paris” – Hubert Giraud dhe “Feliz Navidad” – José Feliciano.
Pjesë e këtij koncerti ishin dirigjenti Gentian Aliu dhe korepetitorja Elsa Gashi. Drejtoresha e shkollës, Hana Petrovci-Fetahu, theksoi se përmbyllja e suksesshme e projektit përbën një arritje të madhe për mbi 100 fëmijë, të cilët kanë performuar në instrumente sfiduese.
“Përveç përfundimit të gjysmëvjetorit, ky koncert shënon mbylljen e një projekti që ka filluar në janar e po përfundon në dhjetor. Projekti kishte për qëllim nxitjen e talenteve të reja nga mosha 7 deri në 17 vjeç dhe u mbështet nga Ambasada Franceze, Ambasada Gjermane, Instituti Francez dhe Goethe-Institut. Ky bashkëpunim i mrekullueshëm na dha besimin për ta realizuar projektin, ku u përfshinë mbi 100 nxënës në mësimet e korit dhe instrumenteve”, u shpreh ajo.
Petrovci-Fetahu vlerësoi sukseset e nxënësve, duke theksuar se shumë prej tyre ishin fillestarë, por arritën të performojnë në skenë brenda një periudhe të shkurtër kohore, shtoi se sukseset në koncerte ndërkombëtare, si në Vjenë e Itali, janë motivim i fuqishëm për vazhdimësi.
Ndërkohë, dirigjenti Vehbi Shosholli e cilësoi këtë vit shkollor si dinamik dhe tejet të suksesshëm. Sipas tij, puna intensive me formacione të ndryshme muzikore dhe koncertet e shumta kanë sjellë një përvojë të jashtëzakonshme artistike.
Edhe solistja Anna Krasniqi e përshkroi koncertin dhe vitin mësimor si një përvojë të paharrueshme, duke theksuar suksesin e saj në një festival ndërkombëtar në Itali, ku arriti të triumfojë dhe të përfaqësojë Kosovën me dinjitet.
Drejtoresha paralajmëroi plane të reja për 2026, duke bërë të ditur se Orkestra e Fëmijëve dhe të Rinjve të Prishtinës është pranuar të marrë pjesë në dy festivale ndërkombëtare garuese – një në Spanjë në muajin mars dhe një tjetër në Pragë të Çekisë në muajin korrik të vitit 2026.
“Synimi është që këta talentë t’i prezantojmë më gjerë e ta përfaqësojmë Kosovën në arenën ndërkombëtare”, tha ajo. /A.Z/UBT News/
Sekretari gjerman i Mbrojtjes vlerëson lart përkushtimin dhe profesionalizmin e ushtarëve të KFOR-it
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Andrew Gordon zyrtarizohet te Vëllaznimi
Presidentja Osmani nderohet me Çmimin Bonifacio VIII në Anagni
Fatlume Bunjaku ndër aktorët më premtues evropianë të European Shooting Stars 2026
Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?
Lista e plotë e 35 vendeve pjesëmarrëse në Eurovision 2026
Kurti: Bruto produkti vendor vitin e ardhshëm do të jetë 12 miliardë euro
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Lajmet3 months agoUBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë