

Teknologji
Hajrizi: Krijuam “Qytetin e mençur” ku secili student e gjen veten përmes realitetit virtual
Hajrizi tregon se si e ka ndryshuar “qyteti i mençur” mënyrën se si studentët mësojnë dhe ndërveprojnë.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiUBT-ja ka arritur të krijojë qytetin e mençur në fushën e teknologjisë, duke ua mundësuar studentëve të ndërlidhin mësimin teorik dhe atë praktik. UBT është modeli i parë i një qyteti të mençur i kompletuar në Kosovë dhe në rajon dhe një prej të parëve në botë. Modeli i konceptuar dhe zhvilluar nga rektori Edmond Hajrizi me ekipin e tij ka hasur në një interesim dhe vlerësim të madh në botë.
Themeluesi dhe rektori i UBT-së në një intervistë televizive për Tëvë1 foli mbi të arriturat e institucionit që ai drejton dhe si e ka ndryshuar “qyteti i mençur” mënyrën se si studentët mësojnë dhe ndërveprojnë.
“Është dashtë të krijohet një ekosistem inovativ, një lloj kompleksiteti i funksioneve në mënyrë që këto teknologji të përdoren dhe ne atë e kemi përmbyllur dhe e kemi ndërlidhur më një qytet të mençur që po e quaj ‘smart city’, një qytet ku ka të gjitha funksionet fizike të qytetit, ka shkollën, ka spitalet, ka fabrikën, ka serrat, prodhon energji vet, ka teknologji të ndryshme, ka muzeun, ka galeri, faktikisht të gjitha funksionet fizike i kemi ndërtuar në miniaturë, në një hapësirë në kampusin e UBT-së dhe mandej mbi këtë bazë i kemi vendosur të gjitha këto teknologji të cilat e kompletojnë këtë strukturën teknologjike, duke e futur shembull rrjetëzimin në bazën e internetit, duke i vendosur antenat e telekomit ne bazën 5G sepse gjenerata e 5 krijon një koncept shumë tjetër të përjetimeve, dukurive të cilat nuk i ke përjetuar më herët, realitetin virtual, sigurinë kibernetike, teknologji të ndryshme, ‘cloud teknologjia’ apo formate tjera, ‘data center’, ku ruhen të dhënat, një qendër ‘super-computer’, të kompjuterëve të themi me një performancë më të lartë ku përpunohen të dhënat e mëdha dhe tani aty është një fushë eksperimentale që të gjithë ata nga këndvështrimi i tyre mund ta gjejnë veten dhe mund të përdorin këto vegla për të arritur qëllimin që e kanë”, ka deklaruar Hajrizi.
Përveç tjerash, rektori Hajrizi tha se edhe praktikat e telemjekësisë mund të kryhen në kampusin inovativ.
“Nëse flasim për mjekësinë, atëherë e kanë sallën e operacionit, e kanë 5G mund të bëjnë edhe telemjekësi, mund ta testojnë se si duket që një kirurg nga distanca, në kohë reale mund të bëjë operacione pa qenë gjithë kohës në prezencë fizike, ai tjetri mund ta përcjell se si duket lëvizja e një automjeti pa vozitës, ky tjetri mund ta përcjell shembull pjesën e gjenerimit të energjisë, përcjellja e të gjithëve përmes sensorëve që ne po i themi ‘internet of thinks’ ku mund të hapet dritarja, mund të mbyllet, mund të ndalet energjia e panevojshme që mos të shpenzohet. Mund të bëhen ajrosje të ndryshme, thjeshtë optimalizohet kualiteti i jetës. Serrat atje mund të monitorohen në mënyrë të vazhdueshme qoftë me i dhënë ndriçim më shumë, qoftë ngrohje më shumë, qoftë ajrosje më shumë dhe të gjithë e shohin nga një këndvështrim i tyre”, u shpreh Hajrizi.
Intervistën e plotë të rektorit Hajrizi mund ta gjeni në linkun në vijim:
Teknologji
Google prezanton mjetet e reja për Jules, e bën programimin edhe më të lehtë
Published
5 hours agoon
October 7, 2025By
UBT News
Google ka lansuar një seri mjetesh të reja për Jules, asistentin e saj me inteligjencë artificiale për programim, i krijuar për të ndihmuar programuesit në gjenerimin e kodit, korrigjimin e gabimeve dhe kryerjen e testimeve, duke e bërë përdorimin e tij sa më të thjeshtë dhe efektiv.
Keti Korevec nga Google Labs njoftoi risitë në një postim në blog, duke përfshirë Jules Tools, një ndërfaqe të re në vijë komande (CLI), si dhe një API të ri.
Sipas Korevec, këto ndryshime reflektojnë përkushtimin e kompanisë për të përmirësuar jo vetëm asistentin Jules, por edhe produktivitetin e programuesve, përveç një sërë përmirësimesh të vogla tashmë të disponueshme për zhvilluesit.
Google përshkroi Jules Tools si një CLI të lehtë, që sjell Jules direkt në terminal. “Ky është mënyra më e thjeshtë për të kaluar nga biseda në punë ‘krah për krah’ në një mjedis real pune”, shkroi Korevec.
Përmirësimet e reja janë të fokusuar në zgjerimin e disponueshmërisë së Jules në më shumë vende, ndërsa përditësimet e mëparshme ishin të orientuara drejt përmirësimit të besueshmërisë së tij. /A.Z/UBT News/
Teknologji
OpenAI prezanton gjeneratën e re të ChatGPT
Published
8 hours agoon
October 7, 2025By
UBT News
OpenAI dhe drejtori ekzekutiv Sam Altman po synojnë ta shndërrojnë ChatGPT nga një mjet bisedor në një asistent digjital të avancuar, që mund të përdorë aplikacione të tjera në emër të përdoruesit, shkruan Mashable.
Kompania ka njoftuar një iniciativë të re për krijimin e “gjeneratës së re të aplikacioneve në ChatGPT”, që u mundëson përdoruesve të lidhen dhe të bashkëveprojnë drejtpërdrejt me shërbimet e palëve të treta brenda vetë chatbot-it.
Kjo u prezantua gjatë Ditës së Zhvilluesve të OpenAI, ku u shfaqën disa demo praktike që treguan si funksionon integrimi në aplikacione.
Në një shembull, ChatGPT u lidh me Spotify për të krijuar automatikisht një listë dëgjimi bazuar në këngët e preferuara të përdoruesit.
Një tjetër demonstrim tregoi integrimin me Canva, ku një inxhinier i OpenAI kërkoi të hartonte një poster për një biznes që shëtiste qentë.
Pas përshkrimit të stilit “të çuditshëm dhe të ndritshëm me font sans-serif”, ChatGPT gjeneroi disa versione të posterit përmes Canva.
Sistemi kërkon leje herën e parë që lidhet me aplikacion, më pas mund ta përdorë lirisht në bisedat e ardhshme. OpenAI prezantoi integrime arsimore dhe të pasurive të paluajtshme, si krijimi i një plani mësimor përmes Coursera apo kërkimi i shtëpive në Zillow.
Nga sot, përdoruesit mund të lidhen me aplikacione si Spotify, Canva, Booking.com, Expedia, Coursera, Zillow dhe Figma. Altman ka paralajmëruar se së shpejti do të shtohen edhe integrime të tjera, përfshirë DoorDash dhe Uber.
Në të ardhmen e afërt, zhvilluesit kanë mundësinë të paraqesin dhe publikojnë aplikacionet e tyre brenda ChatGPT, ndërsa kompania po përgatit edhe një drejtori të dedikuar të aplikacioneve për instalim dhe zbulim më të lehtë.
Sa i përket monetizimit, detajet ndahen më vonë, nisma shënon hap të madh drejt vizionit të OpenAI për inteligjencën artificiale agjentike, sidomos pas prezantimit të Instant Checkout, që u mundëson përdoruesve të kryejnë blerje direkte brenda chat-it. /A.Z/UBT News/
Teknologji
BE kundër Apple, rihapen hetimet për shkelje të ligjit digjital
Published
1 day agoon
October 6, 2025By
UBT News
Komisioni Evropian ka akuzuar kompaninë teknologjike Apple për shkelje të rregullave të tregut digjital.
Gjigandi amerikan ka kërkuar nga BE-ja të shfuqizojë ligjin që e rregullon, kompania sfidoi çdo hap të procesit të zbatimit të rregullores.
“Apple ka kundërshtuar çdo pjesë të vogël të Aktit të Tregjeve Dixhitale që nga hyrja e tij në fuqi. Kjo sfidon narrativën e kompanisë se dëshiron të bashkëpunojë plotësisht me Komisionin,” tha zëdhënësi i Komisionit, Thomas Regnier.
Apple publikoi një deklaratë ku i bën thirrje Brukselit të shfuqizojë ligjet dixhitale, duke argumentuar se duhet të zbatohet një rregullore më e përshtatshme me qëllimet e saj. Në prill, kompania u gjobit nga Komisioni me 500 milionë euro.
“Dhe kjo nuk është e gjitha. Ka edhe raste të tjera në pritje, ku të gjitha opsionet mbeten të hapura,” shtoi Regnier.
Komisioni Evropian deklaroi se Apple ka shpërfillur përpjekjet për të bashkëpunuar dhe për të përmbushur kërkesat e Aktit të Tregjeve Dixhitale përmes bisedimeve pozitive.
“Pas disa muajsh angazhimi, Apple na kërkoi të heqim dorë nga gjithçka. E kuptojmë që kompanitë duan të mbrojnë fitimet e tyre, por kjo nuk është ajo që kërkohet nga DMA,” theksoi Regnier.
Sipas raportimeve të Politico, ish-Presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se mund të vendosë tarifa ndaj vendeve të BE-së që konsiderohen diskriminuese për kompanitë amerikane. Administrata Trump dhe disa kompani aleate të teknologjisë kanë kritikuar vazhdimisht Aktin e Shërbimeve Digjitale të BE-së.
Një zëdhënës i Apple tha: “DMA mund të çojë në vonesa të mëtejshme për disa veçori në BE dhe përvoja e përdoruesve tanë në produktet Apple mund të mbetet pas.” /A.Z/UBT News/
Automobilizëm elektrikë
Toyota e-Palette: Automjeti i shumëfunksional dhe futurist hyn në tregun japonez
Published
1 day agoon
October 6, 2025By
UBT News
Nga Toyota mund të prisni gjithçka dhe e-Palette e re e konfirmon këtë pritshmëri. Ky automjet nuk është një makinë sportive apo limuzinë luksoze, por një mjet inovativ dhe i pazakontë për transportin e pasagjerëve.
e-Palette u prezantua si koncept në CES 2018 dhe më pas u shfaq në Lojërat Olimpike të Tokios 2021. Pas viteve testimeve, ai hyn tani në tregun japonez. Automjeti ka dimensione të mëdha: 4.95 metra gjatësi, 2.08 metra gjerësi dhe 2.65 metra lartësi.
Dizajni i tij minimal, me sipërfaqe të mëdha xhami dhe drita LED të rrumbullakëta, i jep hapësirës ndjesinë e një dhome ndenjeje në lëvizje.
Shoferi ulet në pozicion qendror, duke përdorur timon të tipit zgjedhë dhe katër ekrane për kontroll. Dyshemeja e ulët dhe rampa e aksesit lehtësojnë lëvizjen për personat me aftësi të kufizuara. Në total, e-Palette mund të marrë 17 persona: 4 të ulur, 12 në këmbë dhe shoferin.
Përveç transportit të pasagjerëve, kabina transformohet në zyrë lëvizëse, sallë pritjeje apo dyqan të vogël. Toyota parashikon përdorimin e tij si transport në mëngjes, pikë shitjeje ushqimesh në mesditë dhe hapësirë argëtimi në mbrëmje.
Performanca dhe teknologjia
e-Palette fuqizohet nga motori elektrik me 204 kuaj-fuqi dhe 266 Nm çift rrotullues, duke arritur shpejtësi deri 80 km/orë katërfish më e shpejtë se prototipet e para. Bateria prej 72.8 kWh ofron autonomi deri në 250 km dhe mund të karikohet deri në 80% në vetëm 40 minuta me karikues të shpejtë. Automjeti mund të furnizojë edhe pajisje elektrike të jashtme në raste emergjence.
Aktualisht e-Palette ka sisteme asistence të Nivelit 2, por Toyota synon drejtimin autonom të Nivelit 4 deri në vitin 2027.
Çmimi dhe disponueshmëria
Surpriza më e madhe është çmimi: në Japoni, e-Palette fillon nga 29 milionë jen (rreth 196,000 euro), duke e bërë makinën më të shtrenjtë në histori, madje më shumë se SUV-i luksoz i kompanisë prej 182,000 eurosh. Subvencionet qeveritare e ulin ndjeshëm këtë çmim.
Prodhimi do të bëhet me porosi, dhe automjeti do të përdoret fillimisht në hapësira publike dhe në “Qytetin e Endur” futurist të Toyota-s, duke demonstruar potencialin e tij si një automjet inovativ, i shumëfunksional e i gatshëm për të ardhmen e transportit. /A.Z/UBT News/

Pijet që ndihmojnë zorrën dhe mëlçinë

Denise Richards dëshmon kundër ish-bashkëshortit: Gati sa nuk më vrau

Zbulim i ri: Kikirikët që në foshnjëri mund të parandalojnë alergjitë

Fillon sezoni ngrohës, tetë ditë para afatit të zakonshëm

Lehtësohet mundësia për suspendimin e liberalizimit të vizave në BE

Nicole Kidman, fytyra ikonike e rikthyer e Chanel

Krasniqi thotë se vendimi i Kurtit për studentët është “përpjekje e hapur për blerje vote”

Superhëna më e madhe e vitit 2025! Sonte qielli dhuron një spektakël të jashtëzakonshëm

Ndërron jetë në moshën 67-vjeçare djali i Tina Turner
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Vendi1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën