Teknologji

Hajrizi: Krijuam “Qytetin e mençur” ku secili student e gjen veten përmes realitetit virtual

Hajrizi tregon se si e ka ndryshuar “qyteti i mençur” mënyrën se si studentët mësojnë dhe ndërveprojnë.

Published

on

UBT-ja ka arritur të krijojë qytetin e mençur në fushën e teknologjisë, duke ua mundësuar studentëve të ndërlidhin mësimin teorik dhe atë praktik. UBT është modeli i parë i një qyteti të mençur i kompletuar në Kosovë dhe në rajon dhe një prej të parëve në botë. Modeli i konceptuar dhe zhvilluar nga rektori Edmond Hajrizi me ekipin e tij ka hasur në një interesim dhe vlerësim të madh në botë.

Themeluesi dhe rektori i UBT-së në një intervistë televizive për Tëvë1 foli mbi të arriturat e institucionit që ai drejton dhe si e ka ndryshuar “qyteti i mençur” mënyrën se si studentët mësojnë dhe ndërveprojnë.

 “Është dashtë të krijohet një ekosistem inovativ, një lloj kompleksiteti i funksioneve në mënyrë që këto teknologji të përdoren dhe ne atë e kemi përmbyllur dhe e kemi ndërlidhur më një qytet të mençur që po e quaj ‘smart city’, një qytet ku ka të gjitha funksionet fizike të qytetit, ka shkollën, ka spitalet, ka fabrikën, ka serrat, prodhon energji vet, ka teknologji të ndryshme, ka muzeun, ka galeri, faktikisht të gjitha funksionet fizike i kemi ndërtuar në miniaturë, në një hapësirë në kampusin e UBT-së dhe mandej mbi këtë bazë i kemi vendosur të gjitha këto teknologji të cilat e kompletojnë këtë strukturën teknologjike, duke e futur shembull rrjetëzimin në bazën e internetit, duke i vendosur antenat e telekomit ne bazën 5G sepse gjenerata e 5 krijon një koncept shumë tjetër të përjetimeve, dukurive të cilat nuk i ke përjetuar më herët, realitetin virtual, sigurinë kibernetike, teknologji të ndryshme, ‘cloud teknologjia’ apo formate tjera, ‘data center’, ku ruhen të dhënat, një qendër ‘super-computer’, të kompjuterëve të themi me një performancë më të lartë ku përpunohen të dhënat e mëdha dhe tani aty është një fushë eksperimentale që të gjithë ata nga këndvështrimi i tyre mund ta gjejnë veten dhe mund të përdorin këto vegla për të arritur qëllimin që e kanë”, ka deklaruar Hajrizi.

Përveç tjerash, rektori Hajrizi tha se edhe praktikat e telemjekësisë mund të kryhen në kampusin inovativ.

“Nëse flasim për mjekësinë, atëherë e kanë sallën e operacionit, e kanë 5G mund të bëjnë edhe telemjekësi, mund ta testojnë se si duket që një kirurg nga distanca, në kohë reale mund të bëjë operacione pa qenë gjithë kohës në prezencë fizike, ai tjetri mund ta përcjell se si duket lëvizja e një automjeti pa vozitës, ky tjetri mund ta përcjell shembull pjesën e gjenerimit të energjisë, përcjellja e të gjithëve përmes sensorëve që ne po i themi ‘internet of thinks’ ku mund të hapet dritarja, mund të mbyllet, mund të ndalet energjia e panevojshme që mos të shpenzohet. Mund të bëhen ajrosje të ndryshme, thjeshtë optimalizohet kualiteti i jetës. Serrat atje mund të monitorohen në mënyrë të vazhdueshme qoftë me i dhënë ndriçim më shumë, qoftë ngrohje më shumë, qoftë ajrosje më shumë dhe të gjithë e shohin nga një këndvështrim i tyre”, u shpreh Hajrizi.

Intervistën e plotë të rektorit Hajrizi mund ta gjeni në linkun në vijim:

Teknologji

Shitet një Yamaha XT500 e vitit 1986, me zero kilometra

Published

on

Yamaha XT500 e vitit 1986 nuk është thjesht një motoçikletë klasike është ikonë e vërtetë e motoçiklizmit aventuresk.

E pajisur me një motor me katër kohë dhe një cilindër 499 cc, XT500 ofron 27 kuaj fuqi në 5,900 rpm.

Ka transmision me pesë marshe, arrin shpejtësi maksimale prej 132 km/orë, dhe peshon vetëm 155 kilogramë.

Motoçikleta është me ftohje ajri dhe frena tambure, tipike për epokën e saj.

Ky model u prodhua në Japoni në vitin 1986 dhe u dërgua në sallonin prestigjioz Leuridan Motos et Cycles në Paris.

Ajo që e bën këtë ekzemplar unik është fakti se nuk është shpaketuar e as drejtuar ndonjëherë.  Në dokumentet franceze, motoçikleta rezulton e regjistruar në vitin 1988 — me kilometrazh zero.

Pas gati katër dekadash ruajtjeje perfekte, kjo Yamaha XT500 do të dalë në ankand nga RM Sotheby’s më 18 tetor, në Mynih.

Vlerësimet tregojnë se çmimi mund të arrijë deri 25,000 euro, një shumë që dëshmon vlerën historike dhe koleksionuese të këtij modeli.

E prodhuar për aventura, por e mbetur e paprekur, Yamaha është sot më shumë se mjet, është copë historie që s’ka njohur kurrë asfaltin. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Teknologji

Holanda godet ndikimin kinez në teknologji, merr kontrollin e prodhuesit të çipave Nexperia

Published

on

Qeveria holandeze ka marrë nën kontroll prodhuesin e çipave të kompjuterëve Nexperia, i cili është në pronësi kineze, duke shtuar tensionet me Pekinin në mes të një lufte globale për teknologjinë dhe pronën intelektuale — sidomos në sektorin e gjysmëpërçuesve.

Në një deklaratë të publikuar të dielën mbrëma, qeveria holandeze njoftoi ndërhyrjen në kompaninë Nexperia me seli në Holandë, e cila prodhon çipa për industrinë e automobilave dhe për pajisje elektronike të konsumit.

Autoritetet në Amsterdam përdorën për herë të parë fuqitë e tyre sipas një ligji të njohur si “Akti i Disponueshmërisë së Mallrave”, duke përmendur shqetësime për mundësinë e transferimit të teknologjisë te kompania mëmë kineze, Wingtech.

Pas këtij vendimi, aksionet në bursën e Shangait ranë me 10% të hënën. Qeveria holandeze tha se nuk do marrë pronësinë e Nexperia-s, por do të ketë kompetencë të bllokojë apo përmbysë vendime të menaxhmentit që konsiderohen të dëmshme për interesin kombëtar. Aktivitetet e përditshme të prodhimit do të vazhdojnë normalisht.

Kjo lëvizje vjen në një moment kur Donald Trump po forcon presionin ndaj kompanive kineze të teknologjisë, duke paralajmëruar tarifa deri në 100% mbi eksportet kineze si pjesë e luftës tregtare mes dy fuqive.

Edhe pse Amerika dhe Holanda bashkëpunojnë në kontrollin e eksporteve të industrisë së çipave, një zëdhënës i Ministrisë holandeze të Çështjeve Ekonomike deklaroi se vendimi ndaj Nexperia-s është marrë në mënyrë të pavarur dhe “koha është thjesht rastësore”.

Në dhjetor 2024, SHBA e kishte futur Wingtech në “listën e subjekteve” të ndaluara për shkak të rolit të dyshuar në përpjekjet e qeverisë kineze për të blerë kompani me aftësi të ndjeshme në prodhimin e gjysmëpërçuesve.

Wingtech reagoi ndaj ndërhyrjes së qeverisë holandeze, duke e quajtur atë “një veprim të tepruar të nxitur nga paragjykime gjeopolitike”.

Kompania pretendoi se drejtues jo-kinezë të Nexperia-s kanë tentuar të ndryshojnë strukturën e kapitalit të firmës përmes procedurave ligjore, veprim që e përshkroi si “kapje të fshehtë të pushtetit”. Wingtech njoftoi se po konsultohet me juristë dhe po kërkon mbështetje nga autoritetet kineze për të “mbrojtur të drejtat dhe interesat e saj legjitime”.

Nexperia, e blerë nga Wingtech për 3.63 miliardë dollarë më 2018, theksoi se vepron në përputhje me të gjitha ligjet dhe rregulloret përkatëse. Në deklaratën e saj, qeveria holandeze përmendi se çështja lidhet me “njohuri thelbësore teknologjike” që kanë rëndësi strategjike për sigurinë ekonomike të Holandës dhe të Evropës.

“Humbja e këtyre aftësive paraqet rrezik për sigurinë ekonomike holandeze dhe evropiane,” – thuhet në deklaratë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

ChatGPT – Aplikacioni më i shkarkuar globalisht për shtatë muaj me radhë

Published

on

ChatGPT ka qenë aplikacioni më i shkarkuar në botë për shtatë muaj me radhë, duke ruajtur vendin e parë si në Google Play ashtu edhe në App Store nga marsi deri në shtator 2025, sipas të dhënave të Appfigures.

Sipas analizave, aplikacioni i OpenAI është shkarkuar rreth 410.8 milionë herë në mbarë botën që nga fillimi i vitit, duke lënë pas rivalët kryesorë si Gemini i Google me 131.1 milionë shkarkime.

DeepSeek ka 79.2 milionë, Grok ka 46.6 milionë, Perplexity me 43.1 milionë, dhe Meta AI me vetëm 16.9 milionë shkarkime.

Drejtori ekzekutiv i OpenAI, Sam Altman, ka bërë të ditur se ChatGPT tashmë numëron mbi 800 milionë përdorues aktivë në javë, ndërsa platforma përpunon më shumë se 2.5 miliardë mesazhe çdo ditë — që përkthehet në rreth 29,000 mesazhe për sekondë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Samsung ndjek gjurmët e Apple? Ja çfarë pritet nga seria e re Galaxy S26

Published

on

Sipas raporteve të shumta, Samsung duket se po ndjek hapat e Apple dhe po merr frymëzim nga seria e re e iPhone 17.

Në një imazh të publikuar së fundmi, i cili tregonte njësitë model të Galaxy S26, u vu re një opsion ngjyre shumë i njohur — një nuancë portokalli që ngjalli menjëherë krahasime me produktet e Apple.

Burime të ndryshme theksojnë se Samsung po përgatitet të sjellë disa ndryshime të dukshme në dizajn. Së pari, Galaxy S26 Ultra pritet të ketë skaje më të rrumbullakosura se paraardhësi i tij, Galaxy S25 Ultra.

Së dyti, Galaxy S26 Edge do të ketë një modul të ri të kamerës së pasme që, sipas rrjedhjeve, ngjan shumë me atë të iPhone 17 Pro.

Megjithatë, këto ndryshime nuk janë të mjaftueshme për të thënë se Samsung po “kopjon” Apple. Sa i përket versionit të shumëpërfolur portokalli, rezulton se ai nuk është i vërtetë.

Në faqen e tij në Weibo, burimi i njohur Ice Universe sqaroi se imazhi që qarkulloi ishte i manipuluar — dikush e kishte modifikuar për ta bërë të dukej sikur Galaxy S26 Ultra do të vinte edhe në ngjyrë portokalli. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara