14 nëntor 1840, erdhi në jetë një nga figura më të rëndësishme të artit botëror, Claude Monet, piktori francez që do të shpinte në një transformim të thellë pikturën e periudhës moderne. Me rastin e 184-vjetorit të lindjes së tij, e kujtojmë Monet, themeluesin e impresionizmit, një revolucionar i artit që ndryshoi përherë mënyrën se si shihnim dhe përjetonim natyrën.

Claude Monet lindi në Paris, por u rrit në qytetin bregdetar të Le Havre, në Normandi, ku shpejt zhvilloi një pasion të thellë për pikturën. Nga një moshë e re, ai u njoh me punën e piktorit Eugène Boudin, një nga pionierët e pikturës së natyrës në ajër të pastër, i cili do të ndikonte thellë në formimin e stilit të tij. Po ashtu, Monet studionte me Johan Jongkind, një artist holandez i njohur për peizazhet e tij të deteve.

Në vitet e tij të rinisë, ai u regjistrua në Paris për të studiuar artin në shkollën e pikturës të Charles Gleyre, ku takoi shokë të tjerë të ardhshëm të impresionizmit, si Auguste Renoir, Frédéric Bazille dhe Édouard Manet. Kjo periudhë e formimit të tij u shoqërua me vështirësi, pasi puna e tij, që kërkonte një pasqyrim të përjetimit të drejtpërdrejtë të natyrës, nuk u pranua nga kritika konservatore e asaj kohe.

Monet vazhdoi të eksperimentonte dhe të zhvillonte një stil të veçantë, duke refuzuar të ndjekë rregullat tradicionale të përbërjes dhe ngjyrës. Ai ishte i interesuar për mënyrën se si drita, ngjyrat dhe atmosfera ndryshojnë gjatë ditës dhe në kushte të ndryshme moti. Kjo kërkese për të kapur “impressionin” e momentit e çoi atë të krijonte disa prej veprave më të njohura të artit botëror, si “Impresion, Agim” (1873), një pikturë që, duke marrë kritika të ashpra për format e saj të paqarta, solli me vete emrin që do të bëhej sinonim i lëvizjes së tij – Impresionizëm.

Impresionizmi, që u lind në vitin 1874 nga një grup artistësh të rinj, ndryshoi përfundimisht artin perëndimor, duke u fokusuar më shumë në impresionin vizual të momenteve të kalueshme, sesa në realizmin rigoroz. Monet u bë një nga drejtuesit e këtij lëvizjeje, duke kapur bukurinë e natyrës me nuanca të reja ngjyrash dhe teknika të pasura, të cilat theksonin dinamikën e dritës dhe hijeve.

Një ndër temat më të dashura për Monet ishin peizazhet natyrore, sidomos ato që përshkruanin luginat dhe kopshtet, si dhe pamjet e qytetit të Londrës, ku ai gjeti strehim gjatë Luftës Franko-Prusiane. Pas Luftës, Monet u kthye në Francë, ku vazhdoi të shquhej për pasionin e tij për të kapur ndjesitë e natyrës në ndryshim. Ai pikturonte më së shumti në ajër të pastër, duke adoptuar një qasje që e ndihmonte të arrinte një lidhje më të drejtpërdrejtë dhe të ndjeshme me objektet që pikturonte.

Në vitet e fundit të jetës së tij, Monet, i cili kishte shfaqur një dëshirë të thellë për të kapur natyrën në mënyrë abstrakte, u fokusua në krijimin e serive të pikturave të mëdha, si ato të “Zambakëve të Ujit”, të cilat shprehën një përdorim të jashtëzakonshëm të ngjyrave dhe formave të papërshkrueshme. Ajo që ai kërkonte të shprehte me këto piktura ishte pikërisht përjetimi subjektiv i dritës dhe lëvizjes së ujit, një shfaqje e natyrës që vetëm ai mund ta përcillte në këtë mënyrë të pabesueshme.

Pas vdekjes së Monet në vitin 1926, pikturat e tij u ekspozuan në mënyrë të veçantë në galerinë Orangerie në Paris, ku seritë e tij të Zambakëve të Ujit, të cilat ai i krijoi me një teknikë që sfidonte çdo kuptim tradicional të pikturës, janë ekspozuar ende sot, si një testament i revolucionit që ai solli në artin perëndimor.

Claude Monet, me punën e tij të jashtëzakonshme, vazhdon të mbetet një nga figurat më të mëdha të artit të të gjitha kohërave, dhe një shembull i pashtershëm i kapjes së bukurisë që shpesh kalon pa u vënë re. Ai ka lënë një trashëgimi të pashlyeshme që do të vazhdojë të frymëzojë breza artistësh dhe dashamirësish të artit kudo në botë. /UBTNews/d.e./

Dilema se cka të përgatisni cdo ditë për drekë është mjaft e madhe. Por, ne u’a shuajmë sot atë kuriozitet duke ju treguar një recetë që kur njëherë ta provoni, do ta përgatitni gjithnjë e më shpesh.

Patatja është kafshatë e mirë dhe e shijshme.

Nevojiten:

– 600 g patate,
– 200 g ajkë të thartë,
– 1 qepë e madhe,
– 2 speca të gjelbër,
– 1 domate e madhe,
– pak kaçkavall,
– vaj,
– 1 lugë kafeje spec të bluar,
– pak erëza,
– 4 thelpinj hudhre.

Përgatitja:

Qepën priteni për së gjati dhe fërgoni, shtoni specin e prerë, dhe kur të fërgohet shtoni domaten e prerë dhe të gjitha zieni. Shtoni erëzat.

Pataten zieni pak (rreth 5-6 minuta) dhe priteni në kube. Shtoni specin e bluar dhe thelpinjtë e grirë të hudhrës. Shtoni pak vaj dhe ajkën dhe bashkoni, në fund të enës për pjekje qitni pak qepë të fërguara dhe specin, shpërndajeni nga sipër pataten gjysmë të zier, pastaj specin dhe pataten.

Të gjitha radhitni mirë dhe qitni pak kaçkavall të grirë në rende, por edhe një trangull të prerë hollë.

Piqni 30 – 35 minuta që të skuqen mirë dhe mund t’i shërbeni me sallatë.

Ju bëftë mirë! /UBT News/

The Mob Museum, i njohur gjithashtu si Muzeu Kombëtar i Krimit të Organizuar dhe Zbatimit të Ligjit, ka rifituar një shikim të ri, duke shtuar një seksion të ridizajnuar të titulluar “Krimi i Organizuar në Kulturën Popullore”. Ky seksion përqendrohet në ndikimin që ka pasur mafia në kulturën popullore amerikane, duke ofruar vizitorëve një mundësi të shkëlqyer për të hetuar se si krimi i organizuar është portretizuar dhe përjetësuar në media dhe filmat më të njohur.

Seksioni përmban një koleksion të pasur artefaktesh, kostumesh dhe imazhesh nga prodhime të famshme si Pulp Fiction, ku mund të shihni dy kostume të veshura nga aktorët, dhe një revole të përdorur nga Robert De Niro në “The Godfather Part II”. Gjithashtu, është përfshirë një kopje e skenarit të episodit të parë të serisë Narcos të Netflix, që bazohet në luftën kundër kartelit të drogës të Kolumbisë.

Muzeu është gjithashtu shtëpia e The Underground, një ekspozitë që trajton periudhën e Prohibition (NDALIMIT TË ALKOHOLIT) në SHBA, me një speakeasy dhe një distileri që të kthen pas në një epokë të ndaluar të Amerikës. Për ata që nuk mund të udhëtojnë deri në Las Vegas për të eksploruar këtë histori të thellë krimi, ka shumë mundësi për të mësuar për mafian dhe krimet e tjera në disa qytete të Evropës, të cilat ofrojnë muze me tema të ngjashme.

Muzeu No Mafia, Palermo

Në qytetin historik të Palermos në Sicili, Muzeu No Mafia ofron një udhëtim nëpër ngjarjet më të rëndësishme që kanë shënuar luftën e Italisë kundër mafias. Muzeu është vendosur në Palazzo Gulì, një ndërtesë historike që ka lidhje me figura të njohura të luftës kundër krimit të organizuar, si Giovanni Falcone dhe Paolo Borsellino, dy gjyqtarët që u vranë nga mafia. Ekspozitat përfshijnë një arkiv fotografik në katin përdhes dhe një ekspozitë multimediale që trajton tema si mafia rurale dhe urbane, mafia ndërmarrëse dhe lidhjet e saj me globalizimin.

Muzeu i Krimeve Mesjetare, Rothenburg ob der Tauber

Për ata që duan të udhëtojnë në kohë dhe të përjetojnë një histori më të errët, Muzeu i Krimeve Mesjetare në qytetin Rothenburg ob der Tauber në Gjermani është vendi ideal. Ky muze është i vendosur në manastirin e dikurshëm të Shën Gjonit dhe është muzeu më i madh ligjor në Evropë. Ekspozitat përmbajnë pajisje torturuese origjinale, si banka shtrirëse, lidhësa gishti dhe karrige me gishta të mprehtë. Vizitorët mund të shohin gjithashtu protokolle hetuese mesjetare, duke përfshirë gjyqet për shtrigat dhe dokumente ligjore që përshkruajnë mënyrat e dënimit për krime të vogla, si dhe maskat e turpit të përdorura për të ndëshkuar të dënuarit.

Muzeu i Kriminologjisë, Athinë

Në Athinë, Greqi, Muzeu i Kriminologjisë që ndodhet në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Athinës, i njohur për koleksionin e tij të pasur, tregon histori të krimeve të njohura që ndodhën gjatë shekullit të 19-të dhe fillimit të shekullit të 20-të. Një ekspozitë e veçantë është ajo e mbetjeve njerëzore, që përfshin mbetje mumifikuar dhe kocka njerëzore, si dhe pjesë të konservuara që i përkasin të dënuarve të famshëm grekë. Ekspozitat përfshijnë gjithashtu modele të fashës së plagëve dhe një koleksion toksikologjik që përshkruan përdorimin e drogës dhe substancave helmuese.

Muzeu i Krimit të Vërtetë, Hastings, Mbretëria e Bashkuar

Në qytetin e Hastings në East Sussex, Muzeu i Krimit të Vërtetë është një vend ideal për të eksploruar botën e kriminelëve serialë, gangsterëve, helmuesve dhe ndjekësve. Ekspozitat përfshijnë krevatin e vdekjes nga injeksioni letal, enët e acidit të përdorura nga John George Haigh për të shpërbërë viktimat e tij, dhe letërkëmbimin e burgosurve të famshëm, si Richard Ramirez  një serial killer i njohur si “Night Stalker”. Muzeu ka gjithashtu një ‘kohëpjesë me zë’ ku mund të dëgjoni për confessimet tronditëse të kriminelëve të dënuar.

Kështu, për ata që duan të zhyten thellë në botën e krimit dhe të kuptojnë se si ai është trajtuar dhe përjetësuar në histori, këto muze evropiane ofrojnë një përvojë unike dhe edukative, që pasqyron të kaluarën e errët të kontinentit, nga mafia e Sicilisë deri tek torturat mesjetare dhe krimet e njohura botërore./Euronews/D.E./

Në një ceremoni  u mbajt ndarja e çmimeve “Katarina Josipi”, ku u shpërblyen tre personalitete të njohura të botës së artit shqiptar për kontributin e tyre në dramaturgji dhe skenografi. Çmimet u ndanë në praninë e ministrit të Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Hajrulla Çeku, i cili theksoi rëndësinë e këtyre çmimeve për njohjen dhe nxitjen e krijimtarisë artistike në Shqipëri.

Çmimi i parë në kategorinë “Dramë Origjinale Shqiptare” iu dha dramaturgut të njohur Jeton Neziraj për dramën e tij të vlerësuar, “Udhëtimi i Familjes Muller në Unmikistan”. Me këtë çmim, u vlerësua krijimtaria e Nezirajt, i cili ka arritur të ndërthurë elemente të realitetit të hidhur dhe humorit të hollë, duke pasqyruar në mënyrë brilante situatën politike dhe sociale të periudhës pas luftës në Kosovë.

Çmimi i dytë iu dha aktorit dhe skenaristit Astrit Kabashi për dramën “Fridrih Fluturaku”, një vepër që përmes personazheve të saj dhe ngjarjeve të trazuara, shqyrton tematikën e individëve që përballen me pasigurinë dhe krizën e identitetit në një shoqëri të pasigurt. Kabashi ka arritur të krijojë një dramë që prek tema universale dhe të forta, duke reflektuar pasigurinë e kohës moderne.

Në vendin e tretë u shpërblye autori Hynor Vitija për dramën e tij “Zelusi”, një krijim që synon të hedhë dritë mbi konfliktet e brendshme të individëve dhe shoqërive, duke u fokusuar në tensionet e ekzistencës moderne dhe pasojat e këtyre konflikteve në jetën e individëve të thjeshtë.

Në përmbyllje të ceremonisë, ministri Çeku u shpreh i kënaqur me nivelin e lartë të krijimtarisë artistike të autorëve shqiptarë dhe theksoi rëndësinë e promovimit të dramës dhe arteve të tjera të shfaqura përmes këtij lloj eventi. Çmimi “Katarina Josipi” është një pasqyrë e kontributit të jashtëzakonshëm të individëve që japin një ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e kulturës shqiptare./UBTNews/