Bota

Gjykata evropiane e shpall Rusinë fajtore për shkelje në Ukrainë dhe për rrëzimin e avionit civil MH17

Published

on

Gjykata më e lartë evropiane për të drejtat e njeriut ka vendosur se Rusia ishte përgjegjëse për shkelje të mëdha të së drejtës ndërkombëtare në Ukrainë, përfshirë edhe rrëzimin avionit të fluturimit MH17 të Malaysia Airlines në vitin 2014.

Kjo është hera e parë që një gjykatë ndërkombëtare e mban zyrtarisht Moskën përgjegjëse për shkeljen e të drejtave të njeriut që lidhen me konfliktin në Ukrainë.

Të mërkurën, gjyqtarët e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut shpallën aktgjykime për katër raste të ngritura nga Ukraina dhe Holanda kundër Rusisë që nga fillimi i konfliktit në vitin 2014.

Akuzat përfshijnë vrasje, torturë, përdhunim, shkatërrim të infrastrukturës civile, rrëmbim të fëmijëve ukrainas dhe rrëzimin e avionit të udhëtarëve të Malaysia Airlines, fluturimi MH17, nga separatistë ukrainas që mbështesin Rusinë.

Duke i lexuar aktgjykimet në një sallë të mbushur gjyqi në Strasburg, presidenti i gjykatës, Mattias Guyomar, tha se forcat ruse kanë shkelur ligjin ndërkombëtar humanitar në Ukrainë duke kryer sulme që “vranë dhe plagosën mijëra civilë dhe krijuan frikë e terror”.

Gjykatësit gjetën se shkeljet e të drejtave të njeriut tejkaluan çdo synim ushtarak, dhe Rusia përdori dhunën seksuale si pjesë të një strategjie për ta thyer moralin ukrainas, tha gjyqtari francez.

Përdorimi i përdhunimit si armë lufte ishte një akt mizorie ekstreme që përbënte torturë”, u shpreh Guyomar.

Ankesat ishin paraqitur para se trupi drejtues i gjykatës ta përjashtonte Moskën në vitin 2022, pas nisjes së pushtimit të plotë të Ukrainës.

Megjithatë, vendimet kanë më shumë vlerë simbolike, pasi Moska ka theksuar se nuk do t’i njohë ato.

Nuk do ta respektojmë këtë, e konsiderojmë të pavlefshme”, tha zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, në një bisedë me gazetarët të mërkurën.

Familjarët e viktimave të katastrofës së MH17 e konsiderojnë vendimin si një hap të rëndësishëm në kërkimin e drejtësisë që prej 11 vjetësh.

Është një hap i vërtetë për të kuptuar se kush ishte vërtet përgjegjës”, tha për Associated Press Thomas Schansman, i cili humbi djalin e tij 18-vjeçar, Quinn, në atë tragjedi.

Avioni Boeing 777 që po fluturonte nga Amsterdami për në Kuala Lumpur u qëllua më 17 korrik 2014 me një raketë Buk të prodhimit rus, e lëshuar nga një territor në Ukrainën lindore të kontrolluar nga rebelë separatistë.

Që të gjithë 298 udhëtarët dhe anëtarët e ekuipazhit humbën jetën, përfshirë 196 qytetarë holandezë.

Në maj, agjencia e OKB-së për aviacionin e shpalli Rusinë përgjegjëse për rrëzimin e avionit.

Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut është pjesë e rëndësishme e Këshillit të Evropës, institucioni më i lartë për të drejtat e njeriut në kontinent.

Rusia u përjashtua nga ky këshill për shkak të pushtimit dhe luftës në Ukrainë. Megjithatë, gjykata akoma mund t’i trajtojë raste kundër Rusisë që datojnë para përjashtimit të saj.

Në vitin 2023, gjyqtarët i dhanë të drejtë Ukrainës dhe Holandës në një sfidë për juridiksionin, duke gjetur prova të mjaftueshme që zonat në Ukrainën lindore të kontrolluara nga separatistët ishin “nën juridiksionin e Federatës Ruse”, përfshirë sigurimin e armëve dhe mbështetjen politike e ekonomike./REL

Bota

Tërmet i fuqishëm godet Rusinë, cunami rrezikon shtetet rreth Oqeanit Paqësor

Published

on

Një tërmet i fuqishëm me magnitudë 8.8 ballë ka goditur Gadishullin Kamchatka në Lindjen e Largët të Rusisë, duke shkaktuar një cunami deri në katër metra të lartë, duke dëmtuar ndërtesat dhe duke shkaktuar alarme dhe evakuime në të gjithë Oqeanin Paqësor.

Disa persona u plagosën në rajonin e largët rus, dhe banorëve të pjesës më të madhe të bregdetit lindor të Japonisë.

“Tërmeti i sotëm ishte serioz dhe më i forti në dhjetë vitet e fundit”, tha guvernatori i Kamchatka në Telegram.

Ministri Rajonal i Situatave të Emergjencave Sergei Lebedev raportoi se pas tërmetit u regjistrua një cunami prej 3 deri në 4 metrash. “Të gjithë duhet të largohen nga bregu”, tha Lebedev në një video të postuar në rrjetet sociale.

Instituti Amerikan i Sizmologjisë njoftoi se tërmeti ishte në një thellësi prej 19.3 km, rreth 125 km nga Petropavlovsk, një qytet me 165,000 banorë në bregdetin e Gjirit të Avaçës.

Continue Reading

Bota

​Chobanova: Bullgaria ka potencial të bëhet model për kujdesin efektiv të fëmijëve refugjatë

Published

on

Në lansimin e projektit “Krijimi i Shërbimeve Sociale Alternative për Fëmijët Refugjatë të Pashoqëruar në Bullgari”, Drejtoresha e Përfaqësisë së Komisionit Evropian në Bullgari, Yordanka Chobanova, vlerësoi iniciativën si një hap pionier që kombinon inovacionin me dhembshurinë. Ajo theksoi potencialin e Bullgarisë për t’u bërë një model për kujdesin efektiv për refugjatët në të gjithë Evropën.

Të miturit e pashoqëruar janë ndër grupet më të cenueshme që kërkojnë mbrojtje ndërkombëtare, vuri në dukje Chobanova. Këta fëmijë kanë nevojë për më shumë sesa strehim, ata kërkojnë mbështetje të qëndrueshme psikosociale, qasje në arsim dhe trajnim për aftësi jetësore, madje edhe përtej mjediseve institucionale.

Projekti synon të krijojë një model të qëndrueshëm kujdesi të bazuar në komunitet për këta fëmijë, diçka që po bëhet për herë të parë në Bullgari, me potencial për replikim edhe diku tjetër. Chobanova theksoi rëndësinë e bashkëpunimit efektiv midis qeverisë bullgare dhe Komisionit Evropian, duke theksuar se Bullgaria nuk është e vetme në këtë përpjekje.

Iniciativa është në përputhje me Paktin e BE-së për Migracionin dhe Azilin, i cili hyn në fuqi në mesin e vitit 2026 dhe synon të sigurojë menaxhim të drejtë dhe të qëndrueshëm të migracionit, duke mbrojtur njëkohësisht të drejtat themelore, veçanërisht për të miturit e pashoqëruar.

Chobanova shprehu besim tek ekipi i projektit, veçanërisht tek bashkitë, UNICEF-i dhe Organizata Ndërkombëtare për Migracionin, duke përgëzuar përkushtimin dhe qasjen e tyre të përqendruar te njeriu. “Për ata që janë të përfshirë, kjo nuk është thjesht punë – është një mision”, theksoi ajo.

Continue Reading

Bota

FMN-ja parashikon rritje ekonomike globale 3% në vitin 2025

Published

on

Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) ka parashikuar një rritje më të fortë ekonomike globale krahasuar me muajin prill, pjesërisht për shkak të zbutjes së disa tarifave amerikane mbi mallrat. Një rritje e importeve amerikane, përderisa firmat u përpoqën të shmangnin taksat më të larta të importit dhe veprimet e disa qeverive për të nxitur rritjen, e rriti parashikimin e saj të fundit.

Megjithatë, tarifat më të larta dhe më shumë pasiguri mund të çojnë në një rritje më të dobët dhe një aktivitet më të ngadaltë ekonomik, paralajmëroi FMN, transmeton BBC.

Ndërkohë, rritja e Mbretërisë së Bashkuar parashikohet të jetë 1.2% këtë vit dhe 1.4% në vitin 2026, e pandryshuar nga parashikimet e rishikuara të përcaktuara në maj.

Mbretëria e Bashkuar pritet të jetë ekonomia e tretë me rritjen më të shpejtë nga të ashtuquajturat ekonomi më të përparuara në botë këtë vit dhe vitin tjetër, pas SHBA-së dhe Kanadasë.

FMN-ja, e cila është një grup prej 190 vendesh që punojnë së bashku për të provuar të stabilizojnë ekonominë globale, tha se përmirësimi i parashikimeve të saj globale përfshinte “ngarkesën paraprake” të tregtisë në muajt e fundit -duke iu referuar vrullit të importeve në SHBA.

Ajo parashikoi rritje globale prej 3% në vitin 2025 dhe 3.1% në vitin 2026, nga 2.8% dhe 3% në raportin e saj të prillit.

Megjithatë, kjo është ende nën normën prej 3.3% që kishte parashikuar për të dy vitet në janar, përpara se Presidenti i SHBA-së Donald Trump të merrte detyrën, dhe mesataren historike para pandemisë prej 3.7%.

Firmat amerikane nxituan produkte në vend në fillim të këtij viti për të provuar të ikin nga taksat e reja mbi importet e premtuara nga Trump.

FMN-ja tha se kjo krijoi rreziqe që mund të shtonin çdo tronditje ekonomike në të ardhmen, duke përfshirë kompanitë, që kanë shumë stok, duke i bërë importet e ardhshme më pak të nevojshme.

Gjithashtu, firmat mund të duhet të paguajnë më shumë për të ruajtur mallrat, dhe ekzistonte gjithashtu një rrezik që artikujt të bëheshin të vjetëruar, tha ajo.

Continue Reading

Bota

Popoviq incizon kundërligjshëm bisedimet në Bruksel në 2020 për interes të BIA-s

Published

on

Ndihmësi i drejtorit i të ashtuquajturës Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Igor Popoviq, ka incizuar fshehurazi për llogari të BIA-s serbe, një takim zyrtar në Bruksel mes përfaqësuesve serbë dhe zyrtarëve të Bashkimit Evropian,  takimi i mbajtur më 17 shtator 2020. 

Kujtojmë se Popoviq është arrestuar nga autoritetet e Kosovës dhe po hetohet për veprën penale “nxitje e përçarjes dhe mosdurimit”,

Ndërkaq, Gjykata Themelore në Prishtinë i ka caktuar masën e paraburgimit prej një muaji Popoviqit.

Në incizim dëgjohet fillimisht një komunikim në serbisht me frazën “a je gati? Po… incizo”, që nënkupton nisjen e një incizimi të fshehtë.

Më tej në takim, dëgjohet një burrë që fton Igor Popoviqin për të prezantuar, ndërsa prezantimi zhvillohet më pas nga një përfaqësuese me emrin Nevena.

Në këtë prezantim flitet për “pronat e Republikës së Serbisë” në territorin e Kosovës, duke përfshirë ato të Kishës Ortodokse Serbe dhe komuniteteve joshqiptare. Nevena thekson se zgjidhja e kësaj çështjeje kërkon “dialog politik në nivel të lartë dhe marrëveshje përfundimtare dhe ligjërisht të obligueshme”.

Në terme të gjera, çështja e pronave mbulon pronat e Republikës së Serbisë, të operatorëve ekonomikë të Republikës së Serbisë, në territorin e provincës autonome të Kosovës dhe Metohisë, ndërmarrjet që janë pronë e shtetit, kompani dhe korporata private që i takojnë serbëve dhe popullatës jo-shqiptare në provincën autonome të Kosovës dhe Metohisë dhe pronat e Kishës Ortodokse Serbe, transmeton RTV Dukagjini.

Niveli politik i zgjidhjes së çështjes së pronave do të nënkuptonte dialog të nivelit të lartë që do të arrijë vendime përfundimtare dhe ligjërisht obliguese në të gjitha rastet, të cilat nuk mund të zgjidhen në nivele më të ulëta”, dëgjohet të thotë në anglisht përfaqësuesja serbe para zyrtarëve të BE-së.

Pas përfundimit të prezantimit, incizimi vazhdon me biseda të lira në ambientet e ndërtesës ku po mbahej takimi, përfshirë diskutime mbi kufizimet e pandemisë dhe oraret e punës.

Në një pjesë tjetër të audio-incizimit, dëgjohet vetë Igor Popoviq duke komentuar: “Mendoj se deshën të eksplodojnë kur e dëgjuan atë (prezantimin)”.

Continue Reading

Të kërkuara