Teknologji
Fëmijët, TikTok-u dhe Bullizmi: Si të luftojmë efektet negative të TikTok-ut dhe platformave të tjera?
Published
12 months agoon
By
EAd SulNjë studim i fundit i realizuar nga Save the Children ka zbuluar se 78% e fëmijëve në Kosovë besojnë se bullizmi është një problem i përhapur në institucionet arsimore. Vlerësohet se ky fenomen ka pasoja të rënda në shëndetin emocional dhe psikologjik të fëmijëve, duke çuar shpesh në ankth, depresion dhe ulje të vetëvlerësimit. Përveç ndikimeve të drejtpërdrejta në mirëqenien e fëmijëve, bullizmi ka efekt negativ edhe në arritjet akademike dhe marrëdhëniet shoqërore të tyre.
Për të luftuar këtë problem dhe për të mbrojtur mirëqenien e fëmijëve, është e domosdoshme të ketë një bashkëpunim më të ngushtë ndërmjet shkollave, familjeve dhe institucioneve shtetërore. Edukimi i fëmijëve mbi rreziqet e bullizmit dhe përdorimin e përgjegjshëm të mediave sociale, veçanërisht në platformat si TikTok, është një hap thelbësor për të parandaluar ndikimet negative që sjell ky fenomen.
Profesoresha dhe psikologia klinike, Violeta Zefi, thekson se ky rezultat është një thirrje për veprim të menjëhershëm dhe përkushtim të madh nga prindërit, mësimdhënësit, shkollat dhe institucionet, për të krijuar një mjedis sa më të sigurt për fëmijët në Kosovë.
Çfarë do të thotë për shoqërinë kosovare që 78% e fëmijëve besojnë se bullizmi është një problem i pranishëm në shkollat e tyre?
Fakti që 78% e fëmijëve në Kosovë besojnë se bullizmi është një problem i pranishëm në shkollat e tyre reflekton disa aspekte shqetësuese dhe të rëndësishme për shoqërinë kosovare. Fillimisht, kjo përqindje tregon se një pjesë e madhe e fëmijëve përballen me një mjedis shkollor që nuk është gjithmonë i sigurt dhe mbështetës për ta. Po ashtu, ky rezultat tregon se fëmijët janë të vetëdijshëm për problemin e bullizmit dhe përgjithësisht janë të hapur për të diskutuar për të. Ky është një hap i rëndësishëm drejt adresimit të tij, pasi identifikimi i një problemi mund të trajtohet më lehtë dhe pa pritur gjatë. Rezultati flet për një thirrje të qartë për ndërhyrje dhe përkushtim më të madh nga prindërit, mësimdhënësit, shkollat dhe institucionet shtetërore për të krijuar një mjedis të sigurt, ku çdo fëmijë të ndihet i respektuar dhe i mbrojtur.
Si mund të ndikojë përhapja e bullizmit në shkolla dhe në rrjetet sociale, si TikTok, në zhvillimin emocional dhe psikologjik të fëmijëve në Kosovë?
Përhapja e bullizmit në shkolla dhe në rrjetet sociale si TikTok mund të ketë pasoja serioze dhe afatgjata në zhvillimin emocional dhe psikologjik të fëmijëve në Kosovë. Bullizmi krijon ndjenja të thella pasigurie dhe ul vetëvlerësimin e fëmijëve, duke i bërë ata të ndihen të pavlerë ose të padëshiruar. Kur bullizmi ndodh publikisht në rrjetet sociale, si TikTok, ndikimi mund të përforcohet, pasi audienca më e gjerë ka mundësi të rrisë ndjenjat negative edhe më tej. Po ashtu, fëmijët që përjetojnë bullizëm shpesh tërhiqen nga shoqëria për të shmangur dhimbjen dhe përqeshjet. Ky izolim social mund të pengojë zhvillimin e aftësive të tyre për të krijuar dhe mbajtur marrëdhënie të shëndetshme.
Ndikimi psikologjik i bullizmit shpesh manifestohet me simptoma të ankthit dhe depresionit. Fëmijët mund të ndihen të stresuar, të frikësuar ose të pafuqishëm përballë situatave të tilla. Rrjetet sociale, mund të përkeqësojnë këtë gjendje, duke e bërë të pamundur që fëmijët të shkëputen nga mjedisi i bullizmit. Përjetimi i bullizmit në shkolla mund të çojë në mungesë motivimi, përqendrim të ulët dhe rezultate të dobëta nëmësimnxënie. Kjo përkeqësohet kur bullizmi vazhdon edhe jashtë shkollës, përmes platformave sociale.
Fëmijët që përballen me bullizëm shpesh shfaqin sjellje destruktive si një mënyrë për të përballuar stresin, duke përfshirë vetë-dëmtimin. Gjithashtu, bullizmi mund të krijojë tensione në marrëdhëniet familjare, pasi fëmijët shpesh mund të ndihen të pa kuptuar ose të paaftë për të shprehur ndjenjat e tyre.
Përderisa TikTok është identifikuar si platforma më e rrezikshme për bullizmin online në Kosovë, çfarë hapash mund të merren për të rritur sigurinë dhe mbrojtjen e fëmijëve në këtë platformë?
Është shumë i rëndësishëm edukimi për përdorimin e mediave sociale. Prindërit dhe mësimdhënësit duhet të mësojnë fëmijët të përdorin rrjetet sociale në mënyrë të përgjegjshme dhe të kuptojnë rreziqet e bullizmit online. Po ashtu, duhet të zhvillohen programe që rrisin ndërgjegjësimin për bullizmin dhe ndikimin e tij, duke krijuar një mjedis më mbështetës dhe të sigurt për fëmijët. E një rëndësie të veçantë është edhe mbështetja psikologjike. Këshillimi dhe ndihma psikologjike për fëmijët që përjetojnë bullizëm janë thelbësore për rikuperimin e tyre emocional.
Si mund të kontribuojnë shkollat, prindërit dhe institucionet për të krijuar një mjedis më të sigurt për fëmijët, duke adresuar dhe luftuar bullizmin, si në shkolla ashtu edhe online?
Shkollat, prindërit dhe institucionet mund të luajnë role të rëndësishme për të krijuar një mjedis më të sigurt për fëmijët dhe për të luftuar bullizmin, si në shkolla ashtu edhe online.
Është shumë i rëndësishëm hartimi dhe zbatimi i programeve kundër bullizmit. Të edukohen nxënësit mbi efektet e bullizmit përmes trajnimeve dhe aktiviteteve ndërgjegjësuesenë shkolla. Prindërit duhet të ndërtojnë komunikimit të hapur më fëmijet. Të krijojnë një mjedis ku fëmijët ndihen të sigurt për të ndarë përvojat e tyre. Po ashtu, të monitorojnë përdorimin e rrjeteve sociale, përkatësisht të edukojnë dhe mbikëqyrin aktivitetin online të fëmijëve për t’i mbrojtur nga bullizmi virtual.
Institucionet duhet të hartojnë politika mbrojtëse që do të fokusoheshin në adresimin e bullizmin në shkolla dhe online. Po ashtu, institucionet të bëjnë të mundur që secila shkollë të ketë shërbim psikologjik.
Ndihma psikologjike për fëmijët që përjetojnë bullizëm është thelbësore për rikuperimin e tyre emocional. Bashkëpunimi në mes të gjitha palëve, prindërve, shkollave dhe institucioneve është krucial për rezultate pozitive. Ofrimi i mbështetjes psikologjike për fëmijët që përballen me bullizëm është një hap i rëndësishëm për të siguruar zhvillimin e tyre emocional dhe për të ndihmuar në rikuperimin nga dëmet psikologjike që bullizmi mund të shkaktojë. Vetëm nëpërmjet ndërgjegjësimit, edukimit dhe bashkëpunimit të të gjitha palëve të shoqërisë mund të luftojmë bullizmin dhe të sigurohemi se cdo fëmijë të ndihet i sigurt dhe i mbrojtur në mjedisin shkollor.

Gazetare: Dea Berisha
You may like
-
Rektori Hajrizi po merr pjesë në panairin më të madh të teknologjisë mjekësore dhe do të flasë në konferencën e mjekësisë sportive në Dyseldorf
-
Ramadan Nishori ndan rrëfimin e tij para studentëve të UBT-së në një takim të mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar
-
Art, media dhe kujtesa historike: Vizita e studentëve të UBT-së në Reporting House
Teknologji
Samsung po punon për syzet e para XR me lente Transitions
Published
2 hours agoon
November 21, 2025By
UBT News
Pas prezantimit të kufjeve Galaxy XR muajin e kaluar, Samsung pritet të sjellë syzet e para XR, të identifikuara me numrin e modelit SM-O200P.
Për dallim nga kufjet Galaxy XR, të cilat kanë “I” në numrin e modelit, “O” në këtë rast tregon se bëhet fjalë për syze.
Syzet e reja mund të ngjajnë me syzet Ray-Ban të Metës, ndërsa thashethemet sugjerojnë një palë pa ekran që do të dalë më vitin 2026, dhe një model me ekran në 2027.
Çifti i parë pritet të ketë lente Transitions, të cilat errësohen automatikisht në diell dhe bëhen transparente brenda ambienteve.
Si syzet Ray-Ban të Meta, edhe Samsung Galaxy Glasses do të kenë kamerë, Wi-Fi dhe Bluetooth, por do të ofrojnë gjithashtu lidhje të dhënash celulare, një veçori që u mungon syzeve të Meta.
Emri Galaxy Glasses është tashmë i regjistruar, dhe pritet të lansohet së pari në SHBA, me mundësi të daljes edhe në tregje të tjera, por data e lançimit nuk është zbuluar ende. /A.Z/UBT News/
Automobilizëm elektrikë
Google Maps prezanton funksionin inteligjent për gjetjen e karikuesve të lirë
Published
6 hours agoon
November 21, 2025By
UBT News
Google ka publikuar një përditësim të ri për aplikacionin Maps, i cili sjell disa vegla të dobishme, përfshirë mundësinë për të kontrolluar nëse karikuesit për automjetet elektrike janë aktualisht të lirë.
Deri tani, aplikacioni tregonte vetëm vendndodhjen e stacioneve të karikimit, pa ofruar informacion për disponueshmërinë e tyre.
Kjo nënkuptonte se përdoruesit arrinin në stacion e përballeshin me radhë të gjata. Përditësimi shfaqë “sa karikues ka gjasa të jenë të disponueshëm kur të mbërrini”, duke përdorur kombinimin e teknologjisë së AI-së e të dhënave në kohë reale për të parashikuar disponueshmërinë e karikuesve.
Kjo veçori do t’i ndihmojë përdoruesit të shmangin pritjet dhe të kursejnë kohë. Funksioni do të jetë i aksesueshëm nga java e ardhshme nëpërmjet Android Auto dhe automjeteve që kanë të integruara shërbimet e Google.
U ridizajnua kartela Explore, e cila e bën të thjeshtë gjetjen e listave të rekomanduara nga influencues lokalë e partnerë si OpenTable.
Me një rrëshqitje të ekranit lart, përdoruesit zbulon restorantet, aktivitetet dhe atraksionet më të njohura pranë tyre.
Ky version i ri i Explore do të jetë i disponueshëm globalisht gjatë këtij muaji për Android dhe iOS.
Google po thellon integrimin e Gemini në Maps. Chatbot-i ofron këshilla të tipit “çfarë duhet të dini para se të shkoni” për restorante, hotele, salla koncertesh dhe destinacione të tjera. Sipas kompanisë, Gemini do të funksionojë si një “udhërrëfyes ekspert”.
Ky funksion është tashmë i disponueshëm për shumë përdorues në SHBA, si në Android ashtu edhe në iOS.
Në një përditësim tjetër, recensuesit ndryshojnë emrin e shfaqur kur lënë komente për biznese lokale. Google sugjeron emra krijues si “Eager Elf” ose “Julia Loves Sweets”. Megjithatë, komentet mbeten të lidhura me llogarinë personale të Google.
Ky është vetëm një nga disa përditësime të fundit që kompania ka sjellë për Maps. Aplikacioni ka shtuar edhe udhëzime live për korsitë e vozitjes për përdoruesit e Polestar 4, dhe së shpejti do të jetë i disponueshëm edhe në orët e mençura të Garmin. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Elon Musk: Brenda 20 viteve puna tradicionale mund të zhduket
Published
22 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Miliarderi i teknologjisë, Elon Musk, bëri një deklaratë të guximshme mbi të ardhmen e punës dhe shoqërisë gjatë Forumit të Investimeve SHBA-Saudite në Uashington.
Ai tha se përparimi i inteligjencës artificiale dhe robotikës humanoide do të ndryshojë ekonominë globale, në një mënyrë që brenda 10 deri në 20 viteve, puna tradicionale nuk do të jetë më e domosdoshme.
Sipas Musk, njerëzit do të punojnë vetëm për kënaqësi, ashtu siç luajnë sporte ose lojëra kompjuterike.
Ai shtoi se teknologjia e avancuar do të eliminojë varfërinë, duke e kthyer mungesën e mjeteve në problem inxhinierik e jo shoqëror.
Robotët do të kryejnë shumicën e punëve, ndërsa njeriu do ketë luksin të zgjedhë nëse dëshiron të punojë apo jo. Ai e krahasoi të ardhmen me mundësinë për të blerë gjithçka në dyqan ose për të rritur vetë ushqimet në oborr, thjesht për kënaqësinë e procesit.
Në të njëjtën konferencë, Musk njoftoi një partneritet strategjik teknologjik: kompania xAI bashkëpunon me Humain, firmë e mbështetur nga shteti saudit, për të ndërtuar qendrën më të madhe të të dhënave të xAI jashtë SHBA-së.
Projekti, i zhvilluar me Nvidia, ka kapacitet deri 500 megavat energji elektrike, duke treguar intensifikimin e garës globale për inteligjencën artificiale. Vizioni i Musk është optimist, ai pranoi se ky ndryshim kërkon kohë, infrastrukturë të re dhe riorganizim të shoqërisë.
Sidoqoftë, drejtimi është i pandalshëm: shoqëria do të evoluojë drejt një realiteti ku puna fizike nuk do të jetë e detyrueshme dhe ku koncepti i parasë mund të humbasë gradualisht rëndësinë.
Nëse këto parashikime realizohen, brezat e ardhshëm mund të jetojnë në një botë ku punë për kënaqësi dhe zgjedhja personale do të jenë norma, duke shënuar një revolucion të ri shoqëror dhe ekonomik. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Teknologjia që rrit jetën e baterisë deri në 6 orë shtesë
Published
23 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Shkencëtarët kanë gjetur një mënyrë për të zgjatur jetën e baterisë së telefonave dhe tabletëve edhe për disa orë.
Ata shpjegojnë se nëse përdoruesit transferojnë të dhënat e aplikacioneve të tyre të preferuara në shërbimet cloud, bateria mund të zgjasë deri në 60% më shumë.
Teknologjia identifikon pjesët e aplikacioneve që konsumojnë më shumë energji dhe i zhvendos ato në cloud duke përdorur një teknikë të quajtur “code-offloading”.
Me këtë metodë, smartfonët mund të zgjasin jetën e baterisë deri në 6 orë shtesë në rastet më të favorshme.
Shkencëtarë kompjuterikë nga Aston University në Birmingham kanë zhvilluar një softuer prototip që ruan të dhënat në një kombinim hibrid, si në cloud ashtu edhe në aplikacion.
Kur aplikacioni ekzekutohet me pjesët që harxhojnë më shumë bateri nga cloud, pajisja nuk përdor komponentët e veta, duke kursyer energji dhe duke zgjatur jetën e baterisë. /A.Z/UBT News/
Ariana Grande infektohet me COVID-19 gjatë turit promocional për “Wicked: For Good”
Pse na hapet goja kur shohim të tjerët ta bëjnë?
Sekuestrohen rreth 120 kg drogë, arrestohet shoferi i autobusit
Mbrëmje historike e Filharmonisë së Kosovës, performancë e fuqishme
Samsung po punon për syzet e para XR me lente Transitions
Kos: Evropa nuk mund të jetë e sigurt pa Ballkanin Perëndimor
Një pilulë, një rrezik, mos vozitni nën ndikimin e barnave!
12 vjet pa kontakt, Greer Grammer flet për babain e saj
Hani këto fruta në mëngjes dhe ndjeni fuqinë e stomakut bosh
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
