

Lajmet
Ekspertët: Kina po përdor balonat për të ushtruar ndikim mbi zgjedhjet në Tajvan
Që nga dhjetori, ministria tajvaneze e mbrojtjes thotë se ka parë gati 20 balona kineze në lartësi të mëdha që kaluan vijën qendrore të ngushticës së Tajvanit.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiMinistria tajvaneze e Mbrojtjes tha se ndoqi lëvizjet e tri balonave të tjera të Kinës mbi ngushticën e Tajvanit të hënën, që janë pjesë e një numri në rritje të balonave kineze mbi ishullin e qeverisur që nga muaji i kaluar.
Që nga dhjetori, ministria tajvaneze e mbrojtjes thotë se ka parë gati 20 balona kineze në lartësi të mëdha që kaluan vijën qendrore të ngushticës së Tajvanit, shumë prej të cilave kanë fluturuar mbi territorin e Tajvanit dhe tre prej tyre në javën e kaluar madje kanë kaluar mbi baza të rëndësishme ushtarake.
Ministria tajvaneze e Mbrojtjes akuzoi të shtunën Pekinin për kërcënim të sigurisë së aviacionit civil dhe luftë psikologjike me balona përpara zgjedhjeve presidenciale të 13 janarit në ishullin e vetëqeverisur.
E pyetur të hënën nëse balonat paraqesin një kërcënim për aviacionin civil ndërkombëtar, zëdhënësja e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Kinës, Mao Ning tha për agjencinë e lajmeve Reuters se “Unë nuk jam në dijeni të detajeve që përmendët dhe kjo çështje nuk ka të bëjë me punët e jashtme të Kinës”.
Disa ekspertë besojnë se balonat e Kinës janë pjesë e përpjekjeve të Pekinit për të ndikuar në zgjedhje.
Michael Mazza, një drejtor i lartë në organizatën kërkimore me bazë në Virxhinia, “Project 2049 Institute”, thotë se balonat në lartësi të mëdha i shtohen avionëve ushtarakë dhe luftanijeve të Kinës rreth Tajvanit.
“Mendoj se Kina po përpiqet të ndikojë në zgjedhje”, tha ai për Zërin e Amerikës përmes një emaili.
“Dërgimi i tre balonave direkt mbi Tajvan është një paralajmërim. Kina po sinjalizon se është e gatshme të shkelë hapur kufijtë e Tajvanit”, shtoi zoti Mazza. “Me këtë veprim, ajo ka kaluar një prag, përshkallëzimi i mëtejshëm mund të përfshijë shfaqje më kërcënuese në hapësirën ajrore të Tajvanit. Mesazhi për popullin e Tajvanit është ky: gjërat mund të përkeqësohen, por ju mund të votoni për t’i përmirësuar ato”.
William Lai i Partisë Demokratike Progresive, që mbështet pavarësinë e ishullit, është kandidati kryesor në garën, në të cilën po merr pjesë edhe Hou Yu-ih nga Partia Nacionaliste, cili ka qëndrime më miqësore ndaj Pekinit. Kjo parti, e cilia njihet edhe me emrin Kuomintang ose KMT, është partia kryesore opozitare e Tajvanit. Në garë merr pjesë edhe kandidati i Partisë Popullore të Tajvanit, Ko Wen-je.
Brian Hart, një studiues në Projektin Fuqia e Kinës në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare me qendër në Uashington, tha për Zërin e Amerikës pas një diskutimi më 5 janar se gjatë vitit, Kina ka përdorur lloje të reja aktivitetesh, duke përfshirë përdorimin e shtuar të dronëve, për të rrethuar ishullin.
“Ata po përdorin taktika të ndryshme për të kërcënuar Tajvanin dhe për të ushtruar trysni mbi administratën (e presidentes Tsai Ing-wen)”, tha ai për Zërin e Amerikës. “Mendoj se do të shohim një vazhdim të këtyre aktiviteteve në përmasa të ndryshme. Nëse Lai fiton presidencën, ka shans që Pekini të intensifikojë këto veprime”.
Balonat e Kinës ishin në qendër të vëmendjes ndërkombëtarë në shkurt të vitit të kaluar, kur Shtetet e Bashkaura rrëzuan njërën prej tyre pasi ajo hyri në hapësirën ajrore të Amerikës. Pekini mohon se përdor balona për spiunazh dhe thotë se ato janë thjesht balona meteorologjike që kanë devijuar nga linja e fluturimit.
Raymond Kuo, drejtor i Iniciativës mbi Politikat për Tajvani në Korporatën RAND, tha se “fluturimet me balona janë në përputhje me strategjinë e shtrëngimit të zonës gri të Kinës ndaj Tajvanit”.
“Balonat udhëtojnë në lartësi shumë të mëdha, duke e bërë të vështirë rrëzimin e tyre”, shkroi ai në një email. “Ato janë gjithashtu platforma relativisht të mira për mbledhjen e informacioneve të zbulimit, janë në gjendje të lëvizin ngadalë në një zonë dhe ndoshta të kapin informacione të detajuara”.
Për Pekinin, thotë eksperti Kuo, balonat dëshmojnë se Kina mund të shkelë hapësirën ajrore tajvaneze sipas dëshirës dhe të sfidojë sovranitetin e ishullit, gjë që mund të jetë demoralizuese për popullsinë tajvaneze në zgjedhjet e ardhshme.
Zoti Kuo tha se megjithatë ka dyshime mbi efektshmërinë e taktikave të Kinës, pasi Taipei mund t’i përdorë këto incidente për të thelluar marrëdhëniet në fushën e sigurisë me Shtetet dhe partnerët e tjerë aziatikë.
Su Tzu-yun, një ekspert ushtarak në Institutin e Mbrojtjes Kombëtare dhe Sigurisë me bazë në Taipei, thotë se Tajvani ka treguar vetëpërmbajtje deri më tani, por në të ardhme mund të vendosë t’i rrëzojë ato.
“Qeveria tajvaneze tani po dëshmon se është përgjegjëse për territorin e saj, ashtu siç e kërkon ligji ndërkombëtar”, tha ai. “Për më tepër, ajo u tregon qytetarëve tajvanezë se qeveria mund të zbulojë këtë lloj kërcënimi dhe të identifikojë nivelin e rreziqeve që paraqesin balonat për Tajvanin”.
Zoti Su tha gjithashtu se veprimet e Taipeit janë një demonstrim i një reagimi të matur ndaj një kërcënimi.
“Tajvani po demonstron artin e përcaktimit të nivelit të duhur të përgjigjes ndaj kërcënimeve”, tha ai. “Kjo nuk do të thotë se durimi i Tajvanit nuk ka fund. Kur balonat fillojnë të përbëjnë një kërcënim për Tajvanin, autoritetet do të duhet të marrin masa të vendosura për t’i rrëzuar ato.”
Tajvani dhe Kina u ndanë në vitin 1949 pas një lufte civile. Ishulli i vetëqeverisur nuk ka qenë kurrë pjesë e Republikës Popullore të Kinës, por Pekini e sheh atë si një provincë të shkëputur, e ka deklaruar se do ta rimarrë me forcë, nëse do të jetë e nevojshme.
Kina e konsideron Tajvanin e qeverisur në mënyrë demokratike si pjesë të teorritorit të saj dhe ka rritur presionin ushtarak në vitet e fundit në përpjekje për të detyruar ishullin të pranojë sovranitetin kinez.
Qeveria e Tajvanit thotë se vetëm banorët e ishullit mund të vendosin për të ardhmen e tyre.
Shtetet e Bashkuara ndjekin politikën e një Kine të vetme, dhe nuk e njohin zyrtarisht pavarësinë e Tajvanit dhe nuk kanë marrëdhënie diplomatike me ishullin.
Megjithatë, ligji amerikan kërkon një mbrojtje të besueshme për Tajvanin dhe që Uashingtoni t’i trajtojë si çështje të rëndësisë së lartë të gjitha kërcënimet ndaj ishullit.
Aktualitet
Lidership, strategji dhe politika publike në një program të vetëm në Master në UBT
Published
7 hours agoon
August 23, 2025By
Driton Iseni
Aftësimin analitik në bërjen e politikave publike dhe përgatitjen tuaj në rolet e lidershipit në rrafshin kombëtar dhe ndërkombëtar për një karrierë të bujshme, ua bën të mundur UBT përmes programit të nivelit master, Politika Publike dhe Menaxhim.
Ky program studimi iu ofron të gjitha mundësitë për të përmbushur synimet tuaja në vlerësimin e opsioneve dhe politikave për shërbimet publike, duke ndërthurur analizën e politikave publike, menaxhimin e financave publike, teknologjinë e informacionit, zhvillimin e lidershipit, menaxhimin e burimeve njerëzore dhe analizimin e të dhënave.
Studentët e nivelit master të programit Politika Publike dhe Menaxhim në UBT, do të kenë mundësi të përfitojnë praktikat më të njohura ndërkombëtare nga ekspertët dhe profesionistët më të mirë që ka vendi nga kjo fushë, e që gjenden në UBT.

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte ka siguruar presidentin Volodomyr Zelensky se Aleanca Veri-Atlantike do të vazhdojë të mbështesë Kievin zyrtar në përballje me agresionin ushtarak rus.
Ai në një konferencë për media në Kiev me presidentin e Ukrainës theksoi se ndihma e NATO-së do të vazhdojë të rritet.
“Tri vjet e gjysmë pas pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë, Ukraina vazhdon të qëndrojë e fortë. Dhe miqtë dhe partnerët tuaj në NATO vazhdojnë të qëndrojnë me ju. Mbështetja jonë është e palëkundur dhe vazhdon të rritet. Përfshirë, siç thatë edhe ju, përmes Listës së re të Kërkesave me Prioritet për Ukrainën- PURL- që mbështet një rrjedhë të rëndësishme të armëve vdekjeprurëse amerikane në Ukrainë përmes financimit të ofruar nga Aleatët e NATO-s. Në më pak se një muaj, kjo tashmë ka nënkuptuar 1.5 miliardë dollarë shtesë në pajisje thelbësore, mbrojtje ajrore. Municione. Dhe më shumë. Paketa të mëtejshme do të pasojnë”, tha Rutte.
Ai shtoi se po punojnë së bashku në NSATU, komandën e NATO-s në Gjermani – për të siguruar që forcat ukrainase të kenë atë që u nevojitet.
Rutte ka folur edhe mbi takimin e së hënës në Uashington, së bashku me presidentin e SHBA-së dhe shumë udhëheqës evropianë, për të shfrytëzuar mundësinë për t’i dhënë fund kësaj lufte të tmerrshme dhe për të sjellë paqe dhe siguri pas kaq shumë vuajtjesh.
“Presidenti Trump e ka bërë këtë një përparësi – jo vetëm duke thyer bllokimin me Putin, por duke e bërë të qartë se Shtetet e Bashkuara do të përfshihen në ofrimin e garancive të sigurisë për Ukrainën. Garancitë e forta të sigurisë do të jenë thelbësore – dhe kjo është ajo që po punojmë tani për ta përcaktuar. Në mënyrë që kur të vijë koha që ju të hyni në atë takim dypalësh – të keni forcën e padyshimtë të miqve të Ukrainës pas jush. Duke siguruar që Rusia do të mbështesë çdo marrëveshje. Dhe kurrë, kurrë më nuk do të përpiqet të marrë një kilometër katror të Ukrainës”, tha Rutte.
Bota
Pekini kundërshton tarifat e SHBA-së për tarifat 50% ndaj Indisë
Published
1 day agoon
August 22, 2025By
UBT News
Ambasadori kinez në Indi, Xu Feihong, tha se Pekini kundërshton fuqimisht tarifat e larta të Uashingtonit ndaj Delhit dhe bëri thirrje për bashkëpunim më të madh midis Indisë dhe Kinës.
Xu e krahasoi SHBA-në me një ngacmues, duke thënë se ajo kishte përfituar prej kohësh nga tregtia e lirë, por tani po përdor tarifat si një “kartolinë negociuese” për të kërkuar çmime të tepruara nga vendet e tjera.
“SHBA-të kanë vendosur tarifa deri në 50% ndaj Indisë dhe madje kanë kërcënuar për më shumë. Kina e kundërshton fuqimisht këtë. Heshtja vetëm sa e trimëron ngacmuesin”, tha Xu të enjten, shkruan BBC.
Më parë këtë muaj, Trump vendosi një gjobë prej 25% ndaj Indisë, përveç tarifave prej 25% për blerjen e naftës dhe armëve nga Rusia. Shkalla e re do të hyjë në fuqi më 27 gusht.
Importet e shtuara të naftës së papërpunuar ruse të lirë nga Delhi që nga lufta në Ukrainë kanë shkaktuar një tendosje në lidhjet e saj me SHBA-në dhe kanë ndikuar në negociatat për një marrëveshje tregtare.
India ka mbrojtur blerjet e saj të naftës ruse, duke argumentuar se si një importuese e madhe e energjisë, duhet të blejë naftën më të lirë të disponueshme për të mbrojtur miliona indianë të varfër nga rritja e kostove. Ajo gjithashtu ka theksuar se administrata Biden i kishte thënë Indisë të blinte naftë ruse për të krijuar tregje botërore të energjisë.
Aktualitet
73 raste të dhunës në familje për një javë
Published
1 day agoon
August 22, 2025By
UBT News
Zyra për Mbrojtje dhe Ndihmë të Viktimave, që funksionon në kuadër të Zyrës së Kryeprokurorit të Shtetit, ka trajtuar gjithsej 78 raste të reja gjatë periudhës 15 – 22 gusht 2025, në të gjitha regjionet e Republikës së Kosovës.
Sipas të dhënave zyrtare, pjesa më e madhe e rasteve, konkretisht 73 kanë të bëjnë me dhunën në familje, duke reflektuar edhe njëherë përmasat shqetësuese të këtij fenomeni në shoqëri.
“Përveç rasteve të dhunës në familje, janë trajtuar edhe dy raste të dhunimit, një rast i ngacmimit seksual, një rast i sulmit seksual, një rast i lëndimit të lehtë trupor”, thuhet në njoftim.

Nuk dini çfarë të bëni në fundjavë? Ja disa sugjerime për ju!

Insta360 ka një kamerë të re aksioni Go Ultra

Një vit pas divorcit, ç’po ndodh me Jennifer Lopez?

Ekspertët tregojnë pse natyra e forcon përqendrimin

Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut

Zhvillohet pajisja e re me bazë diamanti që detekton më lehtë kancerin

Lidership, strategji dhe politika publike në një program të vetëm në Master në UBT

Taylor Swift nuk shkëlqen vetëm në skenë, Zoë Kravitz zbulon “dhuntinë e fshehtë” të saj

Nga Serie A te Liga e Kampionëve, Allegri zbulon objektivat e Milanit këtë sezon
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit