

Shëndeti
Ecja “Dhëmbë të shëndoshë, fëmijë të lumtur”, kërkohet ndalimi i ushqimeve të dëmshme në shkolla
Kërkohet implementimi i ligjit për detyrimin e fëmijëve për kontrollet te dentisti nën moshën 3-vjeçare.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNë ditën ndërkombëtare të shëndetit të dhëmbëve, është mbajtur ecja e gjashtë me rradhë me projektin “Dhëmbë të shëndoshë, fëmijë të lumtur”, ku fëmijët u informuan mbi rëndësinë e shëndetit të dhëmbëve, derisa u kërkua nga Qeveria implementimi i ligjit për sigurimet shëndetësore, i cili që nga viti 2014 ka mbetur i pazbatueshëm.
Dentisti i fëmijëve, por njëherësh edhe udhëheqës i projektit ”Dhëmbë të shëndoshë, fëmijë të lumtur”, Xhavit Ujkani tha se kërkojnë nga Ministria e Shëndetësisë dhe nga Qeveria që të nis implementimi i ligjit për detyrimin e fëmijëve për kontrollet te dentisti nën moshën 3-vjeçare, ndërsa nga Ministria e Arsimit kërkojnë të ndalojnë shpërndarjen e ushqimit të pashëndetshëm në institucionet parashkollore dhe fillore.
“Sot po shënojmë ditën ndërkombëtare të shëndetit oral, të shëndetit të gojës të dhëmbëve në përgjithësi. Sot sërish po iu drejtohemi institucioneve tona, Ministrisë së Shëndetësisë por edhe Qeverisë së Republikës së Kosovës, që vizitat e fëmijëve tek dentisti të bëhen të detyrueshme me ligj para moshës tre vjeçare por kësaj t’i paraprijë implantimi i ligjit për sigurimin shëndetësorë, ligj që është votuar në Kuvendin e Kosovës prej vitit 2014 edhe po kalojmë në prill ku bëhen 8 vite ku nuk ka filluar të implementohet, dhe kjo ndikon në shëndetin e dhëmbëve të fëmijëve në gjeneratat e reja, por edhe në shëndetin e përgjithshëm të popullatës”, tha ai.
Ai po ashtu tha se mosha mesatare e fëmijëve të cilët vizitojnë dentistin është mosha pesëvjeçare. Sipas tij, edhe prindërit duhet të kenë kujdes për edukimin e fëmijëve gjatë pastrimit të dhëmbëve.
“Po ashtu kërkojmë nga Ministria e Arsimit të ndalojë futjen e ushqimeve të dëmshme në institucionet parashkollore dhe fillore në nivel të Republikës së Kosovës, por kësaj t’i paraprijë implementimi i projektit për kuzhinat në kuadër të institucionet parashkollore dhe fillore në të gjithë Kosovën që fëmijët të ushqehem me ushqim të shëndetshëm dhe jo me ushqime të dëmshme e të rrezikshme dhe të manipulohen nga dillerët e duhanit dhe të drogës. Kjo ndikon në shëndetin e dhëmbëve dhe në shëndetin e përgjithshëm dhe në sigurinë e fëmijëve sa qëndrojnë në institucionet parashkollore dhe fillore. Si model është mirë të merret modeli në kuadër të kuvendit komunal të Prishtinës që kanë një kuzhinë popullore që furnizojnë të gjitha institucionet me ushqim të shëndetshëm. Edhe kjo qeveri sikur qeveritë e kaluara, janë ndërruar 5 kryeministra që nga viti 2014 dhe ligji për sigurimin shëndetësorë ka mbete i pazbatueshëm dhe i paimplementueshëm në mungesë të një vullneti të institucioneve tona”, tha ai.
Ky është viti i dhjetë i realizimi të projektit “Dhëmbë të shëndoshë, fëmijë të lumtur”, i cili monitorohet dhe bazohet në rekomandimet e komitetit ndërministrorë të programit “Shkollat pormovuese të shëndetit”, nga Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë (MAShT), Ministria e Shëndetësisë, Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor, si dhe Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

Sporti është një ndër aktivitetet më të vlefshme, si për t’u mbajtur në formë, por dhe për të parandaluar plakjen. Nga aktiviteti përfiton i gjithë organizim, duke përfshirë organe si zemra, aparati kardiovaskular dhe respirator, muskujt dhe artikulacionet.
Por, sipas një studimi të udhëhequr nga dy kërkues italianë të universitetit të Pizës, ka marrë nën shqyrtim ndikimin e sportit në sistemin viziv, duke analizuar fenomenin e rivalitetit biokular, ose thënë ndryshe, performancën e sinjaleve të ndryshme që vijnë përmes të dy syve.
“Kemi testuar efektet e fashimit të njërit nga sytë, për dy orë tek 20 persona të rritur në kushte të ndryshme. Një pjesë e njerëzve që morën pjesë në eksperiment qëndronin ulur për të dyja orët e fashimit, ndërsa të tjerët ishin vendosur në një pistë-biçikletë”, tregojnë studiuesit.
Shkenctarët vunë re se përgjigja e sistemi viziv tek njerëzit që ishin duke bërë aktivitet fizik, ishte më e mirë se tek ata që qëndronin ulur.
Rezualtatet e këtij studimi të botuara në revistën “Current Biology”, ka rëndësi të madhe për kërkimet klinike në lidhje me patologji të përhapura dhe të pashërueshme të syve, një ndër to i njohur si “syri dembel”.
Shëndeti
Vetitë e shkëlqyera të karafilit në mjekësinë natyrale
Published
10 hours agoon
April 18, 2025
Këtë erëz e quajmë karafil , por është ndryshe nga karafili që kultivojmë në saksi. Emri shkencor është Eugenia Caryphyllata dhe e ka origjinën nga Indonezia. Sot kultivohen në gjithë zonën tropikale.
Kokrrat e karafilit përmbajnë flavonoide, e përbërje të dobishme mes të cilave eugenol, substancë me fuqi analgjezike e kësaj erëze.
Në Mesjetë quhej një ilaç për gjithë të këqijat.
Benefitet e karafilit
Edhe nëse nuk besoni në mrekulli, benefitet shëndetësore të kokrrave të karafilit janë konfirmuar edhe nga shkenca moderne.
Anti-inflamator – Kokrrat e karafilit lehtësojnë inflamacionin në gojë, mishrat e dhëmbëve, afte, herpes, stomatit dhe dhimbjet e fytit. Në këto raste duhen mbajtur në gojë si karamele, duhen përdorur si çaj ose si gargarë me disa pika vaj.
Tretës – Të marra në formën e çajit, kokrrat e karafilit njihen për vetitë tretëse. Ndihmojnë në punën e stomakut dhe largojnë gazrat e tepërta inestinale.
Kundra erës së keqe së gojës – Nëse keni një takim të rëndësishëm përtypni një karafil. Është shumë efikas edhe në rastet kur keni ngrënë hudhër.
Antioksidant – Një tjetër benefit është se kokrrat e karafilit janë 80 herë më antioksidante se një mollë. Kështu që konsumi i këtyre kokrrave ndihmon në luftën kundra plakjes së qelizave.
Dhimbje dhëmbësh – Vaji esencial i karafilit është një ilaç i shkëlqyer natyral për të trajtuar dhimbjen e dhëmbëve. Mjafton të vendosni një kokërr karafil pranë vendit ku keni dhimbje dhe të prisni disa minuta, shkruan living.al.
Dhimbje koke – Përtypja e disa kokrrave karafila ose çaji është mënyrë e shkëlqyer për të lehtësuar dhimbjen e kokës e për të parandaluar lodhjen mendore.
Afrodiziak – Kokrrat e karafilit janë konfirmuar për fuqitë e tyre afrodiziake. Gjithashtu i japin fuqi afrodiziake çdo pjate me të cilën shërbehen.
Antimikrobik – Çaji i kësaj erëze përdoret për të luftuar mykun e lëkurës, shpesh së bashku me trumzën dhe korianderin.
Për të konservuar ushqimin – Kokrrat e karafilit pengojnë procesin e oksidimit të lipideve duke bërë që ushqimet të ruhen më gjatë.
Të vjella – Kokrrat e karafilit përdoren edhe kundër të vjellave, problemeve në tretje dhe shqetësimeve intestinale.
Si përgatitet çaji i karafilit?
Përbërësit:
3-4 kokrra karafil
1 gotë ujë
Përgatitja:
Mbushni një çajnik me ujë. Shtoni kokrrat e karafilit e vendoseni të ziejë. Mbuloni me kapak e fikni zjarrin. E lëmë për 10 minuta derisa çaji të jetë i vakët.
Shëndeti
Studimi: Pijet me sheqer ndikojnë në shëndetin mendor
Published
10 hours agoon
April 18, 2025
Një raport nga Shkolla e Shëndetit Publik në Harvard ka ngritur shqetësime lidhur me konsumin e pijeve me përmbajtje të lartë sheqeri – si pijet e gazuara, lëngjet industriale të frutave dhe pijet energjike.
Personat që konsumojnë këto produkte shpesh, shfaqin më shumë simptoma të depresionit dhe ankthit, veçanërisht adoleshentët dhe të rinjtë deri 30 vjeç.
Sheqeri i tepërt ndikon në balancën e neurotransmetuesve në tru dhe në nivelet e energjisë, duke shkaktuar luhatje të humorit dhe probleme emocionale. Specialistët rekomandojnë zëvendësimin e këtyre pijeve me ujë, çajra bimorë apo smoothie natyralë, si mënyrë për të ruajtur jo vetëm formën fizike, por edhe mirëqenien mendore.
Studiuesit po ashtu paralajmërojnë se konsumimi i sheqerit në nivele të larta mund të krijojë cikël varësie ku sa më shumë të konsumoni, aq më shumë trupi dhe truri kërkojnë.
Kjo çon në luhatje të shpeshta të nivelit të sheqerit në gjak, çka ndikon negativisht në stabilitetin emocional.
Shumë vende diskutojnë vendosjen e taksave shtesë për pijet me sheqer, për të frenuar konsumin dhe rritur ndërgjegjësimin për pasojat që ato sjellin.
Siç duket, shëndeti mendor nuk varet vetëm nga mendimet, por edhe nga ajo që vendosim në gotë.
Shëndeti
Shëndeti i dhëmbëve mund të ndikohet nga problemet e zemrës
Published
1 day agoon
April 17, 2025
Studimet kanë zbuluar një lidhje të befasishme mes shëndetit të dhëmbëve dhe shëndetit të zemrës.
Studiuesit sugjerojnë se personat që vuajnë nga probleme të shëndetit oral, si gingiviti (inflamacion i mishrave të dhëmbëve) ose humbja e dhëmbëve, mund të kenë rrezik më të lartë për të zhvilluar sëmundje të zemrës.
Ky zbulim ka nxitur një rishikim të rëndësishëm të lidhjes ndërmjet shëndetit oral dhe atij kardiovaskular.
Infeksioni në mishrat e dhëmbëve mund të çojë në përgjigje inflamatorie të trupit, që ndikon negativisht në enët e gjakut dhe të rrisë rrezikun për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.
Një nga teoritë që shpjegon këtë është se bakteret që shkaktojnë infeksione në gojë mund të kalojnë në qarkullimin e gjakut, duke shkaktuar inflamacion në trup, përfshirë edhe në arterie.
Ky inflamacion mund të kontribuojë në ngushtimin e enëve të gjakut, duke e bërë zemrën më të mundshme për të zhvilluar sëmundje të tilla si ateroskleroza, gjendje që ndikon në furnizimin me gjak të trupit. Kjo e bën të rëndësishme kujdesin e rregullt për shëndetin oral si masë parandalimi për problemet kardiovaskulare.
Sudimi ka nxitur kërkesa për mbikëqyrje më të ngushtë të shëndetit oral dhe kardiovaskular në pacientët që kanë histori të problemeve të dhëmbëve. Specialistët sugjerojnë se kontrolli i rregullt i dhëmbëve dhe higjiena e mirë orale mund të ndihmojnë në parandalimin e këtyre komplikacioneve dhe në përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm.
Rregulli i thjeshtë i pastrimit të dhëmbëve dy herë në ditë, përdorimi i perit dentar e vizitat e rregullta te dentisti kanë ndikim të madh në uljen e rrezikut për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës dhe në ruajtjen e shëndetit të përgjithshëm.

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Avokati Rodney Dixon: Trupi gjykues po sfidon padrejtësisht dëshmitarin

Van Damme thotë se ka simpati për Putinin: Dua të shkoj në Rusi dhe të bëhem ambasador i paqes atje

Kryetari i Prishtinës mirëpret Vasfije Krasniqin në Odën e Kryeqytetit

Rama: Sot kujtojmë sakrificën për liri dhe demokraci

Sporti ndihmon edhe në përmirësimin e shikimit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota3 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota3 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT