Lajmet

“E Premtja e Përgjakshme”: Çfarë ndodhi në Zahedan të Iranit?

Sipas IHR, 63 persona të përmendur u vranë në dhunën e së premtes.

Published

on

Forcat iraniane të sigurisë masakruan dhjetëra javën e kaluar në provincën juglindore të Sistan-Baluchistanit kur hapën zjarr ndaj protestuesve në Zahedan që shpërtheu ndërsa Irani po tronditet nga demonstratat mbarëkombëtare duke u akuzuar nga aktivistët e të drejtave.

Media shtetërore në Iran i karakterizoi trazirat që filluan më 30 shtator pas lutjeve të së premtes si sulme nga “ekstremistët” në stacionet e policisë që lanë të vdekur pesë anëtarë të Gardës Revolucionare.

Megjithatë, aktivistët thonë se imazhet e tmerrshme të kufomave të gjakosura me plagë nga plumbat janë emblematike e politikave represive të Teheranit ndaj një rajoni të varfër të pakicës etnike.

Ku ndodhën vrasjet?

Zahedan është qyteti kryesor i Sistan-Baluchistan, rajoni më i varfër i Iranit, në kufi me Pakistanin. Zahedani është një nga qytetet e pakta të Iranit me shumicë sunite dhe rajoni është i populluar nga pakica etnike Baluche që i përmbahet Islamit Sunit dhe jo shiizmit mbizotërues në Iran.

Aktivistët janë ankuar prej kohësh se rajoni ka qenë viktimë e diskriminimit nga udhëheqja klerikale shiite e Iranit, me një numër joproporcional të vendasëve të vrarë në përleshje çdo vit dhe gjithashtu të varur në ekzekutime.

Amnesty International tha më 2021 se të paktën 19% e të gjitha ekzekutimeve ishin të anëtarëve të “pakicës etnike Baluchi, pjesa e të cilit në popullsinë e përgjithshme të Iranit është afërsisht 5%”.

“Vrasja e tyre nuk kushton shumë për qeverinë iraniane”, tha Abdollah Aref, drejtor i Fushatës së Aktivistëve Baluçë (BAC) me bazë në Mbretërinë e Bashkuar, e cila mbron të drejtat e pakicës.

Çfarë i nxiti protestat?

Trazirat shpërthyenme rastin e vdekjes së Mahsa Aminit, e cila ishte arrestuar nga policia famëkeqe e moralit.

Megjithatë, shkas për protestat ishin akuzat se një shef i policisë rajonale kishte përdhunuar një vajzë 15-vjeçare në paraburgim në qytetin port të Chabahar, gjithashtu në Sistan-Baluchistan. Nuk është e qartë pse ajo u ndalua.

Akuza ishte bërë publike muajin e kaluar nga kreu i namazit të së premtes në qytetin Rask në jug të Zahedanit, duke nxitur protesta që më pas u përhapën në qytetin kryesor të rajonit.

Cili ishte zinxhiri i ngjarjeve?

Sipas Aref, një protestë ishte planifikuar pas lutjeve të së premtes në Zahedan më 30 shtator. Protestuesit më pas u drejtuan drejt stacionit të policisë për të protestuar kundër përdhunimit dhe gjithashtu bërtitën parulla kundër liderit suprem Ayatollah Ali Khamenei.

Disa njerëz hodhën gurë dhe forcat e sigurisë më pas u përgjigjën duke hapur zjarr, ndërsa snajperistët u pozicionuan gjithashtu sipër, tha Aref për AFP.

“Shumë njerëz u vranë nga snajperët, përfshirë njerëz që as nuk ishin të përfshirë në protestë”, pretendoi ai. Protestat më pas u përhapën në të gjithë qytetin duke synuar stacionet e tjera të policisë.

“Policia kërkoi të dërgonte një mesazh”, tha ai.

Imazhet shqetësuese në mediat sociale që thuhet se janë nga pasojat e përleshjeve treguan rreshta burrash të veshur me rrobat tradicionale, të spërkatur me gjak nga plagët vdekjeprurëse.

Në atë kohë, monitoruesi i internetit Netblocks raportoi ndërprerje të aksesit në Zahedan.

Ministri i Jashtëm, Hossein Amir-Abdollahian, pohoi të mërkurën se “ndërhyrësit e huaj, agjentët e organizuar dhe terroristët, veçanërisht në Zahedan dhe në perëndim të Iranit, shtynë rrugën e tubimeve paqësore të njerëzve drejt dhunës, trazirave dhe vrasjes së njerëzve të pafajshëm, policisë dhe forcave të sigurisë”.

Sa njerëz u vranë?

Sipas grupit me bazë në Norvegji, Iran Human Rights (IHR), duke u bazuar shifrat e tij në ato të BAC, 63 persona të përmendur u vranë në dhunën e së premtes, dhe katër të tjerë në një incident të veçantë ku një helikopter ushtarak qëlloi mbi një makinë me çati të hapur.

BAC tha në përditësimin e saj të fundit në Telegram se tani ka konfirmuar se 88 persona janë vrarë.

Protesta “u shtyp përgjakshëm nga forcat e sigurisë. Që atëherë ajo është quajtur ‘E Premtja e Përgjakshme’ e Zahedanit”, tha IHR.

Aref tha se numri i të vdekurve u theksua nga mungesa e gjakut dhe fashave, që do të thotë se shumë nga të plagosurit vdiqën nga plagët e tyre.

Ai shtoi,“Shumë nuk shkuan në spital nga frika se mos arrestoheshin. Ata preferuan trajtimin në shtëpi, por më pas humbën shumë gjak”.

Cila është situata tani?

Aref ka thënë se situata në Zahedan është qetësuar, edhe pse këtë të premte janë të mundshme protesta të reja pas faljes së namazit.

Forcat e sigurisë përdorën dronë ajrore dhe teknologjinë e njohjes së fytyrës për të identifikuar protestuesit dhe për t’i arrestuar ata, tha ai.

Në predikimin e tij gjatë lutjes së xhumasë në Zahedan, kleriku sunit me shumë ndikim, Shaikh Abdolhamid u tha adhuruesve se “kërkesat e njerëzve nuk duhet të mbeten pa përgjigje” duke shtuar se raportimet për përdhunimin e pretenduar duhet të merren seriozisht.

Raportet thanë se Taftan ishte mbyllur në vazhdën e trazirave.

Ndërkohë ekzekutimet e Baluçëve kanë vazhduar. Katër nga pesë personat që u varën në fundjavë në burgun e qytetit të Mashhadit për krime të lidhura me drogën ishin Baluç, tha IHR.

Nga 251 persona të ekzekutuar në Iran këtë vit, 67 ishin Baluç, tha ai./UBTNews/

Lajmet

Presidenti i Letonisë: BE-ja duhet t’ia heq masat Kosovës

Published

on

By

Presidenti letonez, Edgars Rinkevics tha se Bashkimi Evropian duhet t’i heq sa më shpejtë masat ndaj Kosovës. Megjithatë, ai u shpreh më skeptik se Kosovës do t’i jepet statusi i vendit kandidat për anëtarësim në BE në fund të këtij viti.

Edgars Rinkevics foli në një konferencë për media bashkë me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, pas një takimi gjatë vizitës së tij zyrtare në Prishtinë.

Osmani tha se është koha e fundit që të hiqen masat e padrejta të Bashkimit Evropian ndaj Kosovës.

“Është koha që të largohen masat e padrejta që Bashkimi Evropian i ka akoma në fuqi ndaj Kosovës, po ashtu sa më shpejtë që të gjendet metoda dhe mënyra për statusin e vendit kandidat për Republikën tonë”, deklaroi Osmani.

Një gjë të tillë e kërkoi edhe presidenti letonez, Edgars Rinkevics, i cili tha se Bashkimi Evropian duhet t’i heq sa më shpejtë masat ndaj Kosovës.

Megjithatë, ai u shpreh më skeptik se Kosovës do t’i jepet statusi i vendit kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian në fund të vitit 2025.

“Qëndrimi i vendit tim është Bashkimi Evropian duhet t’i heq masat kufizuese. Qëndrimi i Letonisë është shumë i qartë. Mendojmë se duhet të largohen masat ndëshkuese dhe për këtë avokojmë në Bashkimin Evropian dhe të do të vazhdojmë të bëjmë këtë. Bindja ime është sesa më shpejt që do të ndodh kjo aq më mirë do të jetë. Nëse i heqim masat kufizuese atëherë do të shohim sesi do të shkojmë edhe me masa të tjera por nuk mund t’iu premtoj se statusi i vendit kandidat mund të jepet deri në fund të vitit”, theksoi ai.

Draft-statuti i Asociacionit të komunave me shumicë serbe i propozuar nga Bashkimi Evropian nuk do të kalonte assesi testin e Gjykatës Kushtetuese, tha të enjten presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani.

Osmani pas takimit me presidentin e Letonisë, Edgars Rinkevics, tha se këtë qëndrim ia ka adresuar edhe emisarit të BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Peter Sorensen gjatë vizitës së tij në Kosovë.

E para e vendit, u shpreh optimiste se lidershipi i ri i BE-së do të jetë më i balancuar në procesin e dialogut, pasi tha se dialogu deri tani s’është trajtuar në përputhje me parimin e barazisë nga ish-ndërmjetësit e kaluar.

“Personalisht besoj se nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, po ashtu nuk është në përputhje as me normat dhe standardet e Bashkimi Evropiane e vlerat e Këshillit të Evropës. Po ashtu nuk është në përputhje me vendimin e Gjykatës Kushtetuese të vitit 2015 dhe një draft-statut i tillë që bie ndesh në këto të tria s’ka sesi të hyjë në fuqi dhe nuk besoj se do të kalonte çfarëdo testi në Gjykatën Kushtetuese. Gjatë këtyre viteve të fundit Kosova absolutisht s’është trajtuar në përputhje me parimin e barazisë. Ka qenë proces i njëanshëm i cili ka dëmtuar edhe vet kredibilitetin e vet procesit. Tani me lidershipin e ri të BE-së shpresojmë që ky balanc të rikthehet në tavolinë”, tha ajo.

Në lidhje me dialogun Kosovë-Serbi foli edhe presidenti i Letonisë, Edgars Rinkevics, i cili tha se duhet të vendosen parakushte të mira për vazhdimin e dialogut në mënyrë që të jepen rezultate të prekshme.

“Dialogu është një gjë e ndërlikuar dhe ndjeshme. Ka pasur shpresa të larta dhe disa momente për të cilat pendohemi. Tani për tani duhet të vazhdojmë dialogun, kemi përfaqësuesin e ri të lartë dhe diskutuam vizitën e emisarit për dialog. Nëse krijohen parakushte të mira për vazhdimin e dialogut në bazë të barazisë dhe parimeve kyçe që të gjitha vendet që duan të bëhen pjesë e BE-së i ndajnë me njëra tjetrën. Atëherë ky dialog do të jepte rezultate të prekshme”, theksoi ai.

Krahas këtyre, presidentja Osmani kërkoi nga Bashkimi Evropian që të ketë një përgjigje ndaj veprimeve destabilizeuse të Serbisë në rajon.

“Është me rëndësi që BE-ja të ketë një përgjigje të qartë ndaj veprimeve të tilla që synojnë rajonin të kthejnë drejt së kaluarës dhe konflikteve. Kosova ka bërë çmos që të kontribuoj në stabilitetin rajonal, përkundër faktit se dy viteve të fundit kemi pasur sulme të agresionit nga Serbia në veri të vendit tonë me synimin e qartë që të aneksohet territori ynë sipas modelit rus të aneksimit”, tha Osmani.

Përkitazi me këtë, Osmani dhe homologu i saj nga Letonia theksuan nevojën edhe për bashkëpunimin në fushën e mbrojtjes

Continue Reading

Lajmet

​Bastisjet në Ministrinë e Bujqësisë, prokuroria jep detajet

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Kosovës ka konfirmuar bastisjet e sotme në Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, lidhur me renovimin e objektit që e shfrytëzonte AAK-ja, tani nën menaxhimin e ministrisë.

Në deklaratë thuhet se kjo është bërë me qëllim të verifikimit të pretendimeve apo dyshimeve të ngritura në opinionin publik për veprimet e disa zyrtarëve publikë të Ministrisë së Bujqësisë lidhur me renovimin e objektit që e shfrytëzonte AAK-ja, tani nën menaxhimin e ministrisë.

Prokuroria Speciale ka autorizuar Policinë e Kosovës, respektivisht Drejtorinë e Hetimit të Krimeve Ekonomike dhe Korrupsionit (DHKEK) në Prishtinë, që të kryejë veprime hetimore në mbledhjen dhe sigurimin e provave për sqarimin e rrethanave të çështjes.

Zyrtarët publikë të Ministrisë së Bujqësisë dyshohen se me veprimet e tyre kanë kryer veprat penale keqpërdorim i pozitës zyrtare, keqpërdorimi dhe mashtrimi në prokurim publik dhe falsifikimi i dokumenteve, thuhet në komunikatë.

Kujtojmë, një veturë me disa zyrtarë policorë, të cilët mbanin disa dokumente, janë parë sot duke dalë nga objekti i Ministrisë së Bujqësisë, ndërkohë që prokuroria nuk ka treguar se kush janë të dyshuarit.

Continue Reading

Lajmet

Spiropali në Konferencën e Kryetarëve në KiE: Kosova të pranohet në Këshillin e Evropës

Published

on

By

Kryetarja e Kuvendit, Elisa Spiropali mori pjesë sot në Konferencën e Kryetarëve të Parlamenteve të vendeve anëtare të Këshillit të Evropës, e cila zhvillohet në datat 20-21 mars në Strasburg.

Paralajmërimi i Bashës për ata që do guxojnë të prekin zgjedhjet: SPAK do t’i godasë pa mëshirë.

Gjatë fjalimit të saj Spiropali theksoi rëndësinë e forcimit të demokracisë në Shqipëri dhe përparimin e vendit drejt integrimit në Bashkimin Evropian.

Ajo theksoi se Shqipëria ka bërë përparime të mëdha në procesin e integrimit me Bashkimin Europian. Sipas kryeparlamentares, Shqipëria është lider në nxitjen e bashkëpunimit rajonal dhe integrimin europian të vendeve të rajonit.

Gjatë fjalimit të saj, Spiropali u ndal edhe te Kosova, ku nënvizoi se Këshilli i Evropës nuk është i plotë me mungesën e shtetit më të ri të Evropës. Kryetarja e Kuvendit kërkoi që Kosova të pranohet në Këshillin e Evropës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani: Drafti i Asociacionit nuk është në përputhje me Kushtetutën

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka thënë se draft-statuti i Asociacionit të komunave me shumicë serbe, i hartuar nga Bashkimi Evropian nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës.

Ajo tha se i njëjti ka probleme të shumta të cilat ia kanë adresuar edhe emisarit të ri të BE-së për dialogun, Peter Sorensen, në takimin e mbajtur në fillim të kësaj jave.

Osmani theksoi se presin nga lidershipi i ri i BE-së të marrë parasysh kërkesat e Kosovës.

Këto komente, Osmani i bëri në konferencë për media pas takimit me presidentin e Letonisë, Edgars Rinkevics.

Continue Reading

Të kërkuara