Muzikë

Dua fiton çështjen gjyqësore ndaj padisë që i është bërë për ‘vjedhje’ të këngës hit “Levitating”

Published

on

Ka qenë një periudhë e mirë për kantautorët e njohur që po përballen me padi për shkelje të të drejtave të autorit. Fillimisht, Mariah Carey arriti të fitonte një betejë ligjore të gjatë lidhur me akuzat se kishte kopjuar elemente të hitit të saj të përjetshëm “All I Want For Christmas Is You”.

Tjetër lajm pozitiv ka ardhur për Dua Lipën, e cila ka dalë fitimtare në çështje të rëndësishme ligjore që lidhet me “Levitating”, shkruan Music Business Worldwide.

Një gjykatës federal në New York ka rrëzuar një padi për shkelje të të drejtave të autorit ndaj shtëpisë diskografike Warner Records dhe Lipës, duke vendosur që “Levitating”, e publikuar më 2020, nuk ka kopjuar në mënyrë të paligjshme një këngë disko të vitit 1979.

Në një vendim të dhënë me 27 mars, gjykatësja Katherine Polk Failla ka dhënë  vendim përfundimtar në favor të Lipës dhe bashkëpaditurve të saj, duke konstatuar se paditësit nuk arritën të provonin ngjashmëri të konsiderueshme midis elementeve të mbrojtura të veprave.

Ndër bashkëpaditurit ishin kompanitë ‘Sony Music Publishing (US) LLC’, ‘Universal Music Corporation’ dhe ‘Warner Records Inc’, si dhe bashkëautorët e “Levitating”, Clarence Coffee, Jr., Sarah Hudson dhe Stephen Kozmeniuk.

Padia ishte ngritur nga ‘Larball Publishing Company’ e ‘Sandy Linzer Productions’, që pretendonin se “Levitating” kishte shkelur të drejtat e autorit për dy këngë: “Wiggle and Giggle All Night”, këngë disko e vitit 1979 e interpretuar nga Cory Daye, dhe “Don Diablo”, këngë e vitit 1980 nga Miguel Bosé, që paditësit e kishin blerë të drejtat përmes një marrëveshjeje të mëparshme mbi shkeljen e të drejtave të autorit.

Failla arriti në përfundimin se fraza muzikore e përbashkët mes “Levitating” e këngëve të paditësve përbëhej nga “pesë grupe notash të përsëritura në ritëm 16-tësh që zbresin në shkallën e minorit B te ‘Levitating’, në shkallën D major te ‘Don Diablo’”. Gjykata vendosi se shkalla zbritëse e një notë shtesë, që paditësit e cilësuan si “melodi karakteristike”, nuk ishin të mbrojtura nga ligji për të drejtat e autorit.

“Gjykata përfundimisht arrin në përfundimin se nuk mund të ketë ngjashmëri të konsiderueshme (dhe për rrjedhojë as shkelje të të drejtave të autorit) sipas ligjit, sepse ‘ngjashmëria midis veprave ka të bëjë vetëm me elemente që nuk mbrohen nga të drejtat e autorit të veprës së paditësve’”, shkroi gjykatësja Failla.

Vendimi i gjykatës u mbështet në çështjen e fundit ‘Structured Asset Sales, LLC’ kundër Ed Sheeran, që Sheeran e fitoi në nëntor të 2024. Në këtë vendim u përcaktua se “elementët bazë muzikorë si notat, ritmet dhe akordet në përgjithësi nuk janë të mbrojtshme me të drejta autori”, megjithëse një “përzgjedhje dhe renditje origjinale” e këtyre elementeve mund të mbrohet.

Ky precedent ligjor ishte kyç për mbrojtjen e Dua Lipës, pasi gjykatësja Failla e citoi atë drejtpërdrejt për të rrëzuar pretendimet e paditësve se një shkallë zbritëse plus një notë shtesë mund të përbënin një shprehje të mbrojtur.

Paditësit tentuan gjithashtu të argumentonin se elemente të tjera, si stili i interpretimit (“patter style”), tingulli pop me ndikime disko, tempoja dhe karakteristika të tjera, e bënin kombinimin e këtyre elementeve të mbrojtur.

Gjykata e hodhi poshtë këtë, duke theksuar se elementet nuk ishin origjinale në mënyrë të mjaftueshme për t’u mbrojtur nga ligji për të drejtat e autorit. Gjykatësja Failla vuri në dukje se disa nga elementet e pretenduara ishin pjesë të zakonshme të kompozimit muzikor, duke sjellë si shembull se “stili ‘patter’ është përdorur prej shekujsh në opera të Mozartit dhe Rossinit, si dhe në operetat e Gilbert dhe Sullivan”.

“Më thelbësisht, Gjykata gjen se një stil muzikor, i përcaktuar nga paditësit si ‘pop me ndjesi disko’, dhe një funksion muzikor, i përcaktuar nga paditësit si ‘argëtim dhe vallëzim’, nuk mund të mbrohen kurrë — as veç e veç dhe as së bashku — sepse një vendim i tillë do të bllokonte plotësisht zhvillimin e mëtejshëm të muzikës në atë zhanër apo për atë qëllim”, u theksua në vendim.

Gjykata hodhi poshtë kërkesat e paditësve për deklarim të të drejtave, që paditësit i kishin pranuar se do bëheshin të pavlefshme nëse akuza për shkelje të të drejtave të autorit rrëzohej. Ky vendim shënon përfundimin e një prej disa padive ligjore që Dua është përballur për “Levitating”. Në 2022, grupi Artikal Sound System ngriti padi se “Levitating” ishte “shumë i ngjashëm” me këngën e tyre “Live Your Life”.

Ajo çështje u hodh poshtë nga një gjykatës federal, që vendosi se Artikal Sound System nuk kishte paraqitur prova që krijuesit e “Levitating” kishin pasur akses në këngën e tyre.

Ndërkohë, një padi tjetër është ende në zhvillim. Në 2023, producenti Bosko Kante paditi Dua Lipën, Warner Music Group dhe producentin Stephen Kozmeniuk, duke pretenduar se një regjistrim i talkbox-it të tij ishte përdorur pa leje në tre remikse të “Levitating”.

Në shtator 2024, gjykatësi Hernan D. Vera i Gjykatës së Distriktit të Kalifornisë refuzoi një kërkesë për të rrëzuar këtë çështje, duke e lënë atë të vazhdojë.

 

Kulturë

Sonte nis edicioni i tretë i Festivalit të Këngës në RTK

Published

on

Sonte, në orën 21:00, në Prishtinë, do të ngrihet perdja për edicionin e tretë të Festivalit të Këngës në RTK, një ngjarje që do të zgjasë tri net dhe do të sjellë në skenë artistë të njohur e talente të reja.

Në garë do të jenë 20 këngë, nga artistë brenda e jashtë Kosovës, duke dëshmuar interesimin e madh për këtë ngjarje të rëndësishme.

Drejtori i festivalit, Rilind Gërvalla, ka bërë të ditur se përgatitjet janë realizuar nga punëtorët e RTK-së, nga dizajni dhe grafika, te skenografia e ndriçimi. Ai tha se skenografia ndërthur elemente tradicionale me moderne, duke reflektuar frymën e bashkimit të brezave.

“Sivjet kemi zbatuar një qasje të re organizuese: gjithçka që do të shfaqet në skenë është prodhim i drejtpërdrejtë i RTK-së. Në tri netët festive do të dëgjojmë zërat e të rinjve, që lindin nga tradita por shkojnë drejt së ardhmes”, deklaroi Gërvalla.

Ai shtoi se Organizata Evropiane e Transmetuesve po ndjek përgatitjet, duke vlerësuar përpjekjet e Kosovës për pjesëmarrjen e saj të ardhshme në garën evropiane të këngës, Euro Song.

“E kemi dëshmuar se Kosova është gati për ‘Euro Song’. Pavarësisht sfidave rajonale, EBU na ka ndjekur me interes dhe e ka vlerësuar progresin tonë, sidomos duke pasur parasysh kushtet e kufizuara financiare me të cilat punon televizioni publik”, shtoi ai.

Ndërkohë, drejtori artistik i festivalit, Florent Boshnjaku, u shpreh se ky festival është shndërruar në platformë të fortë artistike dhe teknike për artistët vendorë.

“Festivali i Këngës është bërë institucion dhe përbën një arritje të jashtëzakonshme për vendin tonë. Jam shumë i lumtur që jam pjesë e këtij rrugëtimi”, tha Boshnjaku.

Skenaristi i edicionit të tretë, Genc Salihu, bëri të ditur se fokusi do të jetë më shumë te muzika, duke reduktuar elementet dramaturgjike.

Ai paralajmëroi edhe një retrospektivë për historinë e këngës në Kosovë, si dhe ndarjen për herë të parë të Çmimit për Vepër Jetësore “Okarina e Artë”, që do t’i jepet një artisti me kontribut të gjatë në muzikë.

Festivali do të moderohet nga Rina Krasniqi dhe Dukagjin Podrimaj, ndërsa do të zhvillohet më 6, 7 dhe 8 nëntor në Prishtinë.

Gjatë këtyre netëve, 20 artistë do të garojnë për pesë çmimet kryesore, ndërsa publiku do të ketë mundësi ta ndjekë spektaklin drejtpërdrejt në RTK dhe nga salla, pasi rezervimet për biletat tashmë kanë nisur.

Këngët dhe artistët garues në ‘Fest 3’:

Almir Kraba – “Nuk ka si ti”

Arjeta Palushaj – “Andrra”

Arsi Bako – “Rreze Zjarr”

Art Lokaj – “Ty”

Bledi Kaso – “S’do të doja dy jetë”

Dea Berisha – “Afër”

Egzon Pireci – “Kënga Jonë”

Elmedinë Ramushi – “A po m’sheh”

Florent Abrashi – “Unë dhe ti”

Kiara Juba – “Nirvana”

Klea Dina – “At”

Laorjan Ejlli – “Një natë shkruajta për ty”

Nita Latifi & Algert Sala – “Pija”

Santino de Bartolo – “Naze Naze”

Semi Tafaj – “Vazhdoj”

Teutë Halili – “Amin”

Vlera Kastrati – “Nanë”

Vjosa Shehu – “Alo”

Xuxi – “Identitet”

Zergjina Hasanaj – “Pres”

Continue Reading

Lajmet

Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”

Published

on

Klarinetisti dhe profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu ka arritur një nga kulmet më të rëndësishme të karrierës së tij artistike — ai është përzgjedhur Ambasador Artist i kompanisë botërisht të njohur “Henri Selmer Paris”, e cila prej më shumë se një shekulli simbolizon cilësinë dhe ekselencën në prodhimin e instrumenteve frymore.

Ky është një moment historik, pasi për herë të parë një artist nga Kosova dhe shtetet e rajonit përfshihet në rrjetin global të artistëve të “Henri Selmer Paris”, që përfaqësojnë nivelin më të lartë të muzikës botërore.

Në kuadër të këtij bashkëpunimi, aktiviteti dhe zhvillimi artistik i Emerllahut do të menaxhohet drejtpërdrejt nga kompania franceze, duke e renditur atë përkrah emrave të njohur të muzikës klasike dhe xhazit ndërkombëtar.

“Kjo përfaqëson një arritje të madhe jo vetëm për karrierën time personale, por edhe për Kosovën dhe institucionin tonë, pasi është hera e parë që një artist nga rajoni përzgjidhet si ambasador i ‘Henri Selmer Paris’”, u shpreh profesori Emerllahu.

Ai falënderoi UBT-në, drejtuesit dhe kolegët për mbështetjen e vazhdueshme, duke shtuar se kjo arritje është një frymëzim për studentët dhe kontribuon në afirmimin ndërkombëtar të Fakultetit të Muzikës dhe të UBT-së në tërësi.

Continue Reading

Muzikë

Spotify heq masivisht përmbajtjen e krijuar nga AI

Published

on

Spotify ka njoftuar një operacion të gjerë kundër keqpërdorimit të inteligjencës artificiale, duke bërë të ditur se gjatë vitit të kaluar ka hequr më shumë se 75 milionë këngë “spam”.

Sipas kompanisë, ky hap synon të mbrojë artistët nga paraqitjet e rreme, mashtrimet dhe përmbajtja e dobët e gjeneruar nga AI. Spotify ka prezantuar gjithashtu rregulla dhe mjete të reja që synojnë të mbrojnë identitetin e artistëve dhe të rrisin transparencën për dëgjuesit.

Këto masa vijnë në një kohë kur teknologjia gjenerative e AI po ndryshon rrënjësisht industrinë e muzikës, duke sjellë shqetësime për përmbajtje të padëshiruar, vokale “deepfake” dhe publikime mashtruese.

Spotify ka miratuar politikë të re që ndalon klonimin e zërit të artistëve dhe incizimet “deepfake”, përveç rasteve kur ato janë të licencuara zyrtarisht. Kompania po merr masa për të ndaluar publikimet e rreme që paraqiten si krijime të artistëve të tjerë.

Për të parandaluar manipulimet, këtë vjeshtë Spotify prezanton një sistem të ri që identifikon përmbajtjen e padëshiruar.

Ky filtër do të zbulojë llogaritë që përdorin taktika të tilla si duplikimet, këngët shumë të shkurtra dhe strategjitë mashtruese, duke i ndaluar këto materiale nga rekomandimet e platformës. Gjithashtu, Spotify mbështet standardin e ri për etiketimin e përmbajtjes së krijuar me AI, që u lejon artistëve dhe shtëpive botuese të tregojnë se si është përdorur gjatë krijimit të një kënge, qoftë tek vokalet apo instrumentalet.

Etiketat do të shfaqen direkt në aplikacion, sipas informacionit të dhënë nga distributorët dhe partnerët.

Që nga qershori, përdoruesit e Spotify vunë re një grup të ri të quajtur The Velvet Sundown, dhe shumë dyshuan se ishte i krijuar nga AI.

Megjithëse grupi e mohoi këtë në rrjetet sociale, më vonë u zbulua se këngët ishin vërtet të gjeneruara nga inteligjenca artificiale, duke treguar se publiku nuk është gjithmonë i lehtë për t’u mashtruar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Magazinë

The Rolling Stones gati për albumin e ri, mund të rikthehen me turne europian

Published

on

Legjenda britanike e rock-ut, The Rolling Stones, është “pothuajse gati” për të publikuar albumin e tyre të ri, sipas Marlon Richards, djalit të Keith Richards.

Pas suksesit të albumit Hackney Diamonds më 2023, albumi i 24-të i studios dhe i pari me këngë të reja që nga A Bigger Bang në 2005 – grupi duket se nuk ka ndërmend të ndalet. Albumi, që përfshinte edhe regjistrimet e fundit të bateristit Charlie Watts, i cili vdiq në 2021, u ngjit menjëherë në krye të top-listave britanike dhe fitoi Grammy për albumin më të mirë rock.

Në një intervistë për Record Collector, Marlon Richards tregoi se anëtarët e mbetur të grupit po punojnë intensivisht në studio në Londër.

“Janë aty çdo ditë, deri natën vonë. Mendoj se janë pothuajse gati. Grammy i fundit i ka motivuar shumë,” tha ai.

Ai shtoi se zërat për një turne po rriten: “Duket se po planifikojnë një turne në Europë”. Kjo vjen pas anulimit të mundshëm të turneut të këtij viti për shkak të problemeve me datat dhe vendet e koncerteve, ku ishin diskutuar qytete si Parisi, Londra, Barcelona dhe Roma.

Mick Jagger, 82 vjeç, Keith Richards, 81 vjeç, dhe Ronnie Wood, 78 vjeç, vazhdojnë të sfidojnë kohën dhe, nëse gjithçka shkon sipas planeve, viti 2026 mund të sjellë rikthimin madhështor të grupit në skenat europiane.

Pyetja mbetet: a do të arrijnë fansat këtë herë të marrin atë që duan?

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara