Lajmet

Domatet kanë një lloj sistemi nervor që paralajmëron për sulmet

Published

on

Domatet të cilat hahen nga insektet, përdorin sinjale elektrike për të dërguar një alarm në pjesën tjetër të bimës, e ngjashme me mënyrën se si sistemet tona nervore paralajmërojnë dëmtim.

Mesazhet duket se ndihmojnë bimën të grumbullojë mbrojtje siç është lirimi i peroksidit të hidrogjenit, një kimikat reaktiv që lufton infeksionet mikrobike të indeve të dëmtuara, ka zbuluar një studim.

Sistemet nervore njerëzore përdorin qeliza të specializuara të quajtura neurone për të dërguar sinjale elektrike midis pjesëve të ndryshme të trupit. Bimëve u mungojnë neuronet, por ato kanë tuba të gjatë e të hollë të quajtur xylem dhe floemë për të lëvizur lëngun midis rrënjëve, gjetheve dhe frutave të tyre.

Jonet e ngarkuara që rrjedhin brenda dhe jashtë këtyre tubave mund të përhapin sinjale elektrike rreth pjesëve të ndryshme të bimës në një mënyrë të ngjashme me neuronet, edhe pse dihet shumë më pak për procesin në bimë sesa në kafshë.

Puna e mëparshme zbuloi se gjethet që janë dëmtuar fizikisht dërgojnë sinjale elektrike te gjethet e tjera. Në një studim të ri, Gabriela Niemeyer Reissig në Universitetin Federal të Pelotas në Brazil dhe kolegët e saj hetuan nëse kjo mund të ndodhte me fruta.

Ata studiuan disa domate të vogla, duke i vendosur brenda kafazeve Faraday, të cilat bllokojnë fushat e jashtme elektrike dhe vemjet e mbyllura të molës Helicoverpa armigera në sipërfaqen e frutave brenda qeseve plastike.

Elektrodat e vendosura në kërcellët e frutave treguan se modelet e aktivitetit elektrik ndryshuan gjatë dhe pasi vemjet filluan të hanin. Ato gjithashtu ndryshonin në varësi të faktit nëse frutat ishin të pjekur ose të gjelbër. “Aktiviteti elektrik i frutave po ndryshonte vazhdimisht çdo sekondë,” thotë Niemeyer Reissig. “Ne mund të gjenim një model [të dallueshëm] në aktivitetin elektrik kur sulmonte një insekt”./newscientist/UBTNews

Lajmet

Peja e fiton derbin ndaj Yllit, kurse Vëllaznimi ndaj Trepçës

Published

on

Palestrat sportive “Shani Nushi” në Gjakovë dhe “Karagaq” në Pejë ishin arenat e dy superndeshjeve basketbollistike që u zhvilluan dhe transmetuan drejtpërdrejtë në kanalet sportive.

Vëmendja kryesore ishte edhe në përballjen mes Yllit dhe Pejës.

Derbin verdhezi e ka fituar GO+ Peja ndaj Golden Eagle Yllit me rezultat 63:82 (13:18, 24:26, 14:16, 12:22), në javën e nëntë të ProCredit Superligës. ndeshje kjo që u zhvillua në orën 19:30.

Përballja që u zhvillua në ‘Karagaçi’ ishte emocionuese, por në momentet vendimtare pejanët ishin më të mirë duke u rikthyer te fitoret.

Golden Eagle Ylli numëron dy fitore e shtatë humbje, ndërsa GO+ Peja shtatë fitore e dy humbje.

Gjithashtu, në palestrën “Shani Nushi” në Gjakovë, Trepça që ishte mysafire e Vëllaznimit humbi me një rezultat shumë të ngushtë 83-85,  ndeshje kjo që u zhvillua në orën 17:00./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Nëse kalon play-offin, Kosova do të luajë ndeshjet e Botërorit në orët e hershme të mëngjesit

Published

on

Kombëtarja e Kosovës tashmë e di se kur do të luajë ndeshjet e saj nëse arrin të sigurojë kualifikimin historik në Kupën e Botës.

FIFA ka zyrtarizuar oraret e sfidave, të cilat për shkak të zonave kohore do të luhen në mëngjes herët sipas orës lokale.

“Dardanët” fillimisht duhet të kalojnë dy sfida vendimtare në mars: më 26 mars përballen me Sllovakinë në Bratislavë, e më pas, nëse fitojnë, do të takohen me fituesin e duelit Turqi – Rumani për vendin në Botëror.

Në rast se Kosova siguron biletën për turneun, atëherë do të jetë pjesë e një grupi të fortë me Australinë, Paraguain dhe ShBA-në.

Sipas orarit të publikuar nga FIFA, dy ndeshjet e para ndaj Australisë dhe Paraguait do të luhen në ora 06:00 të mëngjesit, ndërsa sfida kundër ShBA-së do të nisë në ora 04:00.

Ndeshja e parë e grupit do të zhvillohet në Kanada, në stadiumin “BC Place”, ndërsa dy të tjerat në ShBA, në “Levi’s Stadium” dhe në “So-Fi Stadium”.

Megjithatë, para ëndrrës së Botërorit, Kosova duhet të fokusohet te play-offi, ku sfida ndaj Sllovakisë mbetet testi i parë dhe vendimtar drejt historisë./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Zelensky takohet me liderët evropianë në Londër

Published

on

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky sot do të takohet me udhëheqësit kryesorë evropianë në Londër, ndërsa aleatët e Ukrainës planifikojnë përgjigjen e tyre ndaj një shtytjeje të vazhdueshme të SHBA-së që Kievi të pranojë lëshime në bisedimet e paqes.

Udhëheqësit e Francës dhe Gjermanisë do t’i bashkohen Zelenskyt dhe kryeministrit britanik, Sir Keir Starmer në Nr. 10, ndërsa ata kërkojnë të sigurohen që çdo marrëveshje të pengojë një sulm të ardhshëm rus.

Takimi i nivelit të lartë vjen pas tre ditësh bisedimesh në Florida, ku kryenegociatori i Zelenskyt nxiti ndryshime në një plan të Shtëpisë së Bardhë, i konsideruar gjerësisht për t’iu përshtatur kërkesave qendrore të Kremlinit.

SHBA-ja dhe Ukraina thanë se kishte përparim, por Donald Trump duket se e kritikoi Zelenskyn të dielën, duke thënë se ai nuk e ka lexuar draftin./S.K/EO/BBC

Continue Reading

Lajmet

Moment historik në Himarë: Agushi bëhet rekordmen botëror

Published

on

Agim Agushi ka hyrë zyrtarisht në Librin e Rekordeve Guinness, duke vendosur një rekord krejtësisht të veçantë, ai arriti të xhonglojë me kokë një top futbolli ndërkohë që veshi 14 bluza radhazi.

Certifikata zyrtare nga Guinness World Records e konfirmon tashmë këtë arritje, e cila u regjistrua më 2 maj 2025 në Himarë, gjatë ceremonisë festive të çeljes së sezonit turistik.

Performanca e Agushit tërhoqi vëmendjen e dhjetëra qytetarëve dhe turistëve të pranishëm, të cilët u bënë dëshmitarë të një momenti historik për qytetin bregdetar.

Me një kontroll të përsosur të topit, ai përballoi sfidën e pazakontë të mbajtjes së topit me kokë duke veshur një numër rekord bluzash.

Ngjarja u monitorua në çdo detaj nga përfaqësues zyrtarë të Guinness World Records, të cilët verifikuan performancën dhe e shpallën Agim Agushin rekordmen botëror.

Ky sukses jo vetëm e vendos Agushin mes emrave të regjistruar në librin e rekordeve, por e ngjit edhe Himarën në hartën e ngjarjeve të veçanta ndërkombëtare, duke i dhënë një vlerë të shtuar sezonit turistik të këtij viti./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara