

Aktualitet
Dita Ndërkombëtare kundër Homofobisë
Published
4 years agoon
By
Betim GashiIntoleranca ndaj homoseksualëve nuk është veçori e lindjes së Evropës. Pikë ndarjeje mes Lindjes dhe Perëndimit homoseksualiteti u bë për herë të parë pas rënies së komunizmit.
“Devijim anësor” quhej homoseksualitetin në kohën e komunizmit. Por pikë ndarjeje mes Lindjes dhe Perëndimit homoseksualiteti u bë për herë të parë pas rënies së komunizmit. Që prej viteve 1989/90 kryesisht politikanët nacionalistë në vendet e Evropës Lindore, që glorifikojnë popullin e vet si “tolerant” përballë Perëndimit “invadues”, “misionar”, shprehin hapur intolerancë maksimale ndaj lesbikeve dhe homoseksualëve.
“Jini jotolerantë, jini normalë!”, lexoje të shkruar në posterat e një partie ekstremiste të djathtë në Bullgari. Jo të gjithë armiqtë e homoseksualëve do të shpreheshin kaq brutalisht. Kujt i pëlqen ta quajë veten jotolerant? Por kjo parti ka prekur nervin.
Në fakt mungesa e tolerancës nuk është aspak karakteristikë e Evropës Lindore, dhe me siguri as homofobia. Përkundrazi, kur bëhet fjalë për orientimin seksual, prej kohësh ka pasur më shumë tolerancë në Evropën Lindore sesa për shembull në Gjermani apo në Britaninë e Madhe.

Ishin vendet perëndimore ato që inskenuan skandalet e mëdha historike të “kurvërisë mes burrave” në epokën borgjeze: në Angli ishin aferat në lidhje me Oscar Wilde dhe më vonë me Peter Wildeblood, në Gjermani me princin zu Eulenburg, me udhëheqësin e organizatës naziste SA Ernst Röhm dhe në vitet 1980 me gjeneralin e Bundeswehr-it Günter Kießling.
Dikur Lindja ishte më përpara
Në Evropën Lindore kjo temë nuk u mor aq seriozisht. Ndëshkime për seks mes burrave në Poloni që prej pavarësisë në 1918 ka pasur po aq pak sa në Francë apo Itali. Në Bashkimin Sovjetik kjo temë ndante stalinistët dhe bolshevikët nacionalistë nga reformatorët dhe revolucionarët: ndëshkimet u shfuqizuan nën Leninin dhe u rivendosën nën Stalinin.
Komunistët çekosllovakë donin ta dekriminalizonin homoseksualitetin që në vitin 1950, por iu desh t’i përkuleshin vetos nga Moska. Seksi mes burrave të rritur në RDGJ u përjashtua nga ndëshkimi në 1957, në Hungarinë 1961 dhe më në fund në Çekosllovaki një vit më vonë. Nga ana tjetër Britania e Madhe nuk qe e gatshme ta bënte këtë para vitit 1967, Republika Federale e Gjermanisë në 1969 dhe Austria në 1971.
Jotolerant ishte Veriperëndimi
Nëse historikisht në kontinent ka ekzistuar ndonjëherë një vijë ndarëse në çështjet e tolerancës seksuale, atëherë mund të thuhet se ajo ndante një Lindje dhe Jugperëndim më tolerant nga një Veriperëndim jotolerant. Edhe pas rënies së perdes së hekurt në 1989/90 me ndryshimet dhe përmbysjet e shumta kësaj teme fillimisht nuk iu kushtua ndonjë vëmendje e veçantë.

Kur në vitin 2000 BE ndaloi diskriminimin ndaj homoseksualëve në vendin e punës, në Poloninë katolike, e cila në atë kohë drejtohej nga kryeministri protestant Jerzy Buzek, u shfaq një indinjatë e zbehtë. Por një farë kundërshtimi ndaj rregulloreve të tilla qe i zakontë në radhët e konservatorëve kudo në Evropë; Polonia nuk përbënte përjashtim.
Një luftë kulturore me kontradikta
Por më pas debati për barazinë midis homoseksualëve dhe lezbikeve, për regjistrimin e bashkëjetesës dhe martesën homoseksuale u kthye në një luftë kulturore Lindje-Perëndimme një potencial të lartë mobilizues, që nga viti 1989. Paradoksalisht ishin konotacionet politike, që e bënë temën “seksi”. Nga ana tjetër kultura pop e trajtoi temën në mënyrë kritike ose ironike.

Në Rusi dyshja e vajzave “t.A.T.u.” luante me konotacionet homoseksuale, në Serbi këngëtarja Marija Sherifovic fitoi në Eurovision dhe u bë një ikonë kombëtare. Pak më vonë në krye të vendit u vendos një kryeministre homoseksuale. Për Serbinë veçanërisht kjo qe një mundësi për të shprehur ambivalencën. Me ikona lesbike mund të tregosh tolerancë, pa irrituar fort të djathtën patriarkale me kultet e tyre të forta burrërore.
Homoseksualiteti si import
Sidoqoftë kundërshtitë vazhdojnë. Baret homoseksuale duhet të kamuflohen. Shoqatat e homoseksualëve dhe aktivistët e të drejtave civile luftojnë fort në të gjithë rajonin për të mundësuar paradat e krenarisë të komunitetit LGBT në sa më shumë qytete. Çdo paradë e mbajtur, pavarësisht nga sulmet, festohet si një fitore.
Serbi: Ligji për të drejtat e komunitetit LGBTQI
Atje ku është tepër e vështirë madje edhe e rrezikshme të shfaqesh, si në disa vende të Ballkanit, politikanët ose diplomatët perëndimorë marshojnë nganjëherë në krye – dhe mbështesin kështu padashur pretendimin se homoseksualiteti vjen nga Perëndimi dhe është i huaj për popullin e tyre.
Një shpjegim psikologjik
Për çfarë diskutohet këtu? Argumentet as që nevojiten në këtë debat. “Ato që citohen janë: ekzistenca dhe vazhdimësia e popullit, demoralizimi i ushtrisë, rreziku për martesën: të gjitha këto janë vetëm justifikime”, thotë studiuesi i seksit nga Berlini, Martin Dannecker.
Dannecker interpreton psikologjikisht homofobinë, edhe aktualen lindore. Pas armiqësisë qëndron një “skepticizëm i thellë në lidhje me koherencën e vlerave”. Në kohë pasigurie, vetëm “natyra” jep siguri të patundur – të paktën në dukje. Për t’i dhënë autoritet shtetit të dobët, të pasigurt, shteti dhe familja thuhen gjithmonë në të njëjtën frymë”, shprehet ai.
Seksualitet „në kundërshtim me natyrën”
Në të vërtetë norma “e natyrshme” së cilës i referohen, rezulton e dyshimtë. Kjo shihet në faktin se për ta përmbushur atë, ju duhet të “shtrëngoni rripin” vazhdimisht, thotë Dannecker. Me sa duket, homoseksualëve dhe pakicave të tjera seksuale u mungonte disiplina e nevojshme.

Por pse duhet të shtrëngosh veten, nëse sjellja e drejtë, e natyrshme është e vetëkuptueshme? Kontradiktës nuk mund t’i shpëtojë askush, që lufton për rolet tradicionale gjinore dhe kundër seksualitetit “në kundërshtim me natyrën”: Nëse natyra dikton gjithçka me aq saktësi, sa pretendojnë homofobët, identitetet gjinore nuk do të influencoheshin dot nga asnjë realitet i jetës, nga asnjë paradë krenarie homoseksuale dhe nga asnjë turbullirë e “propagandës homoseksuale”. Kështu që në fakt mund të bënin sehir fare të relaksuar.
Nga vjen urrejtja?
Sipas Dannecker homoseksualët urrehen, “sepse përfaqësojnë pasivitetin”. Jo vetëm personalisht shumë njerëz në Evropën Lindore përjetojnë që janë të dënuar me pasivitet. Për më tepër i gjithë kombi, me të cilin identifikohen, jeton këtë fat lëndues. Ai instruktohet, manipulohet, bëhet një marrës pasiv në raport me Perëndimin, i cili paraqitet si pjesa dhënëse, dhuruese, e thënë me një fjalë: bëhet grua.https://imasdk.googleapis.com/js/core/bridge3.458.0_en.html#goog_1630161456Volume 90% Shiko videon02:20
Refugjatët LGBTQI në Lesbos ndihen të kërcënuar
Homoseksualët “lejojnë veten të bëhet diçka me ta”; kjo ndez urrejtjen. “Ata tradhtojnë betimin e bashkësisë”, thotë Dannecker. Për më tepër humbja e pozitës sociale, që kanë pësuar shumë njerëz, përjetohet si humbje e potencës.
“Sqarim negativ”
Dannecker bën dallimin midis Lindjes dhe Perëndimit jo vetëm përsa i përket valës homofobike pas vitit 2000, por edhe historisë së trajtimit të homoseksualitetit. Në Perëndim, veçanërisht në Angli dhe Gjermani, pas një periudhe të gjatë problematizimi ndodhi një lloj “sqarimi negativ”.

Në vend që të vazhdonin ta mallkonin thjesht si mëkat, për një kohë të gjatë u bënë përpjekje për të psikopatologjizuar homoseksualitetin, për ta interpretuar atë si një devijim mendor ose si një neurozë. Perëndimorët donin të gjenin “arsyet”, pse dikush ishte homoseksual. “Por nuk u gjet asgjë”, thotë Dannecker. Rugëdalja e fundit ishte pranimi.
Homoseksualët si ikona heretike të djallit
Ndërsa në Lindje, veçanërisht në Rusi, ku në traditën ortodokse veprimi ka përparësi para “motivimit të brendshëm”, nuk ishte fjala për atë që njeriu ndjente, por për atë që bënte. Pjesë të mëdha të opinionit publik reaguan me agresivitet ndaj elementit demonstrativ, ekzibicionist, instruktues në lëvizjen për të drejtat e LGBT.
Madje vetë sociologu Igor Kon, një luftëtar meritor për njohjen e homoseksualëve në Rusi, shprehu një farë irritimi lidhur me paradat: “Dikujt ata u kujtonin grupet studentore të propagandës në kohët e ish- Bashkimi Sovjetik, që duhej t’u mësonin fshatarëve në kooperative, se si të korrnin.” Toleranca u kthye në temë diskutimi dhe homoseksualët u bënë ikona, ashtu si në paradat perëndimore – por ikona heretike të djallit. Ky nuk është sinjal shpresëdhënës për akceptancën e tyre në të ardhmen.
You may like
Bota
Tregjet e aksioneve në Evropë tërhiqen pasi Trump dyfishon tarifat për çelikun
Published
12 hours agoon
June 2, 2025By
UBTnews
Aksionet evropiane po shënojnë një fillim kryesisht negativ të javës dhe muajit të ri të tregtimit, raporton CNBC.
Indeksi rajonal Stoxx 600 ka rënë për 0.18 për qind, ndërsa CAC 40 i Francës dhe DAX i Gjermanisë kanë rënë përkatësisht për 0.43 për qind dhe 0.22 për qind.
Megjithatë, FTSE 100 i Mbretërisë së Bashkuar është rritur për 0.08 për qind, i ndihmuar nga një rritje prej 0.57 për qind në aksionet e naftës dhe gazit, pasi çmimet u rritën.
Aksionet e industrisë së automjeteve ranë për 1.4 për qind, mes frikës se një sërë zhvillimesh të fundit në lidhje me tarifat e propozuara nga Trump mund të çojnë në tarifa më të rrepta për këtë sektor, veçanërisht pasi presidenti amerikan njoftoi papritur një rritje të tarifave për çelikun në 50 për qind.
Aksionet e teknologjisë, të ndjeshme ndaj rrezikut, ranë për 1 për qind.
Bota
Kina akuzon SHBA-në për “shkelje të rëndë” të marrëveshjes tregtare
Published
12 hours agoon
June 2, 2025By
UBTnews
Kina thotë se SHBA-ja ka “shkelur shumë rëndë” marrëveshjen e tyre tregtare dhe se do të marrë masa të forta për të mbrojtur interesat e saj, raporton BBC.
Ministria e Tregtisë e Kinës tha se Uashingtoni ka “dëmtuar seriozisht” marrëveshjen e arritur gjatë bisedimeve në Gjenevë muajin e kaluar, kur të dy vendet ulën tarifat mbi mallrat e importuara nga njëri-tjetri.
Zëdhënësi shtoi se veprimet e SHBA-së gjithashtu kanë shkelur rëndë konsensusin e arritur gjatë një telefonate në janar midis liderit kinez Xi Jinping dhe presidentit Donald Trump.
Komentet vijnë pasi Trump tha të premten se Kina kishte “shkelur absolutisht marrëveshjen me ne”.
Presidenti i SHBA-së nuk dha detaje, por Përfaqësuesi i Tregtisë Jamieson Greer më vonë tha se Kina nuk kishte hequr barrierat jo-tarifore siç ishte rënë dakord në marrëveshje.
Nën armëpushimin tregtar të arritur në maj në një takim në Gjenevë, SHBA-ja uli tarifat e vendosura mbi mallrat nga Kina nga 145 për qind në 30 për qind. Tarifat hakmarrëse të Kinës mbi mallrat amerikane ranë nga 125 për qind në 10 për qind.
Të hënën, Pekini tha se shkeljet e SHBA-së përfshinin ndalimin e shitjes së softuerit për dizajnin e çipave në kompanitë kineze, paralajmërimin kundër përdorimit të çipave të prodhuar nga gjiganti kinez i teknologjisë Huawei, dhe anulimin e vizave për studentët kinezë.
Marrëveshja e arritur në Gjenevë erdhi si një surprizë për shumë analistë, pasi dukej se të dy palët ishin shumë larg në shumë çështje tregtare.
Kjo tregoi se gjatë bisedimeve ballë për ballë, Uashingtoni dhe Pekini mund të arrijnë marrëveshje.
Por, ndërsa retorika po rritet sërish, brishtësia e armëpushimit aktual është theksuar dhe jep një tregues se sa sfiduese mund të jetë arritja e një marrëveshjeje afatgjatë tregtare.
Bota
Nawrocki fiton zgjedhjet presidenciale në Poloni
Published
16 hours agoon
June 2, 2025By
UBTnews
Kandidati nacionalist opozitar, Karol Nawrocki, ka fituar rundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale në Poloni me 50.89 për qind të votave, sipas komisionit të zgjedhjeve, duke i dhënë një goditje agjendës reformuese të qeverisë proevropiane të Polonisë.
Rivali i tij, Rafal Trzaskowski, kryetar liberal i Varshavës dhe aleat i qeverisë së udhëhequr nga Donald Tusk, mori 49.11 për qind të votave, raporton Reuters.
Një ‘exit poll’, të dielën, e kishte paraparë Trzaskowskin fitues.
Nawrocki, 42-vjeçar, historian euroskeptik, i cili kishte udhëhequr një institut përkujtimor, ka bërë fushatë duke premtuar se do të siguronte që politikat ekonomike dhe sociale do të favorizonin polakët karshi nacionaliteteve të tjera, përfshirë refugjatët nga Ukraina fqinje.
Boksieri amator fitoi pavarësisht se e kaluara e tij dominoi ditët e fundit të fushatës presidenciale – nga pyetjet për blerjen e një banese nga një pensionist, deri te pranimi se ai kishte marrë pjesë në përleshje të orkestruara.
Përderisa Parlamenti i Polonisë ka më së shumti pushtet, presidenti mund t’i vërë veton ligjeve, ndërsa votimi u përcoll me interesim në Ukrainë, si dhe në Rusi, në Shtetet e Bashkuara dhe në Bashkimin Evropian.
Nawrocki, i mbështetur nga partia Ligj dhe Drejtësi (PiS), pritet të vazhdojë politikat e paraardhësit të tij, presidentit Andrzej Duda, po ashtu aleat i partisë më të madhe opozitare, përfshirë bllokimin e çfarëdo përpjekjeje nga qeveria për të lejuar abortin apo për reformimin e gjyqësorit.
Në mediat sociale, Duda falënderoi polakët për pjesëmarrje të madhe në zgjedhje. Dalja në votime ishte 71.31 për qind, tha komisioni i zgjedhjeve, që përbën rekord për balotazhin presidencial.
“Ju faleminderit! Që morët pjesë në zgjedhjet presidenciale. Që dolët. Që kryet obligimin tuaj qytetar. Që morët përgjegjësinë për Poloninë. Urime fituesit! Qëndro e fortë, Poloni!”, shkroi Duda në rrjetin social X./REL/
Bota
Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE
Published
3 days agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka theksuar se Evropa duhet të mbrojë pavarësinë e saj duke rritur shpenzimet për mbrojtjen dhe duke integruar Ukrainën në Bashkimin Evropian.
Ajo ka përmendur katër detyrat kryesore që BE-ja duhet të realizojë për të arritur këto synime, duke përfshirë forcimin e kapacitetit të mbrojtjes, rritjen e inovacionit për rritjen ekonomike, zgjerimin e BE-së dhe forcimin e demokracisë për të mbrojtur shtetet anëtare nga kërcënimet e brendshme dhe të jashtme.
Sipas von der Leyen, një nga arritjet më të mëdha është angazhimi për të ofruar deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen, një veprim që, siç tha ajo, ishte i pamundur vetëm pak vite më parë.
“Fakti që tani po ofrojmë deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen ishte i pamundur vetëm pak vite më parë,” theksoi Presidentja e Komisionit Evropian. “Po e bëjmë këtë sepse duam të mbrojmë paqen me të gjitha forcat tona.”
Von der Leyen paralajmëroi gjithashtu se një rend i ri ndërkombëtar do të shfaqet deri në fund të kësaj dekade, dhe se Evropa duhet të luajë një rol aktiv në formësimin e këtij rendi të ri për të shmangur pasojat e tij për kontinentin dhe për botën.
Ajo theksoi se zgjerimi i BE-së është një detyrë kyçe, duke e konsideruar anëtarësimin e Ukrainës, Moldavisë, vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Gjeorgjisë si një hap të rëndësishëm për forcimin e Bashkimit Evropian.
“Jam thellësisht e bindur se historia tani po na thërret. Ashtu si në vitin 1989, kur era e ndryshimit përfshiu Evropën,” përfundoi von der Leyen, duke sugjeruar se momenti aktual është një mundësi për ndryshime thelbësore në rajon.

Panairi i 25-të i librit në Prishtinë, nis javën e ardhshme

Netflix gjen një tjetër hit britanik “Dept Q” – fansat e adhurojnë dhe kërkojnë sezonin e dytë

Hapet edicioni i dytë i Javës së Artit dhe Dizajnit në UBT

Lakra dhe brokoli zvogëlojnë rrezikun e kësaj sëmundjeje

Microsofti do të investojë 400 milionë dollarë në inteligjencën artificiale në Zvicër

Çfarë duhet të bëjmë kur ndihemi të lodhur?

Dardanët vazhdojnë përgatitjet për dy ndeshjet miqësore

Katër bajame në ditë, përfitime direkte në organizëm

WhatsApp-i përditëson opsionet e Statusit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur