Kulturë

Dita kur gjykata vendosi në favor të Muhammad Ali pasi ish-kampioni refuzoi shërbimin ushtarak

Published

on

Gjykata e Lartë amerikane më 28 qershor 1971, shfuqizoi dënimin ndaj ish-kampionit të boksit për peshat e rënda, Muhammad Ali, i cili kishte refuzuar të rekrutohej në ushtri.

Në vendimin e Gjykatës së Lartë thuhej se Muhammad Ali, i njohur me emrin Kasius Klei, ishte rekrutuar pa të drejtë. Dhe kjo sepse agjencia që merrej me rekrutimet kishte kundërshtuar pa asnjë shpjegim kërkesën e tij.

Muhammad Ali ishte dënuar me 5 vjet burgim, por ishte liruar me kusht gjatë procesit të apeleve. Atij ia hoqën titullin e kamponit dhe licenca për t’u ndeshur në boks iu anulua nga një numër shtetesh. Por zyrtarët e boksit e kishin lejuar t’i kthehej sportit dhe kështu ai filloi të korrte sukses në tetor 1970, tetë muaj para se gjykata e lartë të merrte vendimin.

Me gjithë ndërprerjen e karrierës, Muhammad Ali përsëri ia arriti të dilte në krye. Më 1974, në moshën 32-vjeç, Muhammad Ali fitoi përsëri titullin kampion në peshat e rënda duke mposhtur George Foremanin.

Më 28 prill 1967, kur lufta e Vietnamit ishte në kulmin e saj, kampioni i peshës së rëndë të boksit, Muhammad Ali kërkoi përjashtimin e tij nga radhët e ushtrisë për arsye fetare, por zyrtarët e hodhën poshtë pretendimin e tij se ai ishte klerik i fesë islame.

Muhammad Ali, i lindur në një familje krishtere me emrin Cassius Clay, e bëri të njohur konvertimin e tij në fenë islamike pasi fitoi titullin e kampionit të boksit për peshat e rënda në shkurt 1964. Ai tha se nuk pranonte të mbante emrin, sipas fjalëve të tij “prej skllavi” dhe se do ta ndërronte në Muhammad Ali.

Gjatë luftës së Vietnamit, Muhammad Ali u shpreh se, sipas fjalëve të tij, “nuk ushqente armiqësi për Vietkongun”. Ai u akuzua për këto komente se po përpiqej t’i shmangej shërbimit në ushtri dhe u dënua me burgim. Por ai nuk u fut në burg gjatë kohës që avokatët e tij e kishin apeluar çështjen.

Kulturë

Nga Azerbajxhani në Shqipëri, udhëtim mes artit të qilimave në GAT

Published

on

Galeria e Artit Tiranë ka prezantuar një koleksion të veçantë qilimash tradicionalë dhe bashkëkohorë në ekspozitën “Qoftë e shëndetshme dora që krijon – Arti i qilimave: Azerbajxhan & Shqipëri”.

Ekspozita sjell në fokus traditën e endjes përmes historive, teknikave dhe mjeshtërisë së artizanëve që ruajnë e po ashtu e përcjellin këtë trashëgimi të rëndësishme kulturore.

Qilimat shumëngjyrësh paraqiten si një pikëtakim mes kulturave shqiptare dhe azerbajxhanase, ndërsa artizanët e të dy vendeve ndajnë punimet dhe përvojat e tyre, duke treguar pasionin që kalon brez pas brezi.

Ky dialog artistik do të qëndrojë i hapur për publikun deri më 20 janar 2026.

Ekspozita, e kuruar nga Edit Pula dhe Azerkhalcha, përfaqëson një bashkëpunim të rëndësishëm mes Galerisë së Artit Tiranë dhe kompanisë azerbajxhanase Azerkhalcha, i cili nisi nëntë muaj më parë me mbështetjen e Ambasadës së Azerbajxhanit. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Ledia Xhoga sjell romanin e saj të suksesshëm pranë lexuesve kosovarë

Published

on

Në edicionin e radhës të programit “Në bisedë / In Conversation”, Heritage Space mirëpret për herë të parë në Prishtinë shkrimtaren dhe dramaturgen shqiptaro-amerikane Ledia Xhoga.

Ajo do të zhvillojë një diskutim me shkrimtaren dhe përkthyesen Doruntina Vinca, i cili do të fokusohet në romanin e saj të parë, “Keqkuptimi”, i nominuar në listën e gjatë për Booker Prize 2025.

Romani “Keqkuptimi” trajton trashëgimitë e errëta familjare dhe të vendlindjes, si dhe kufirin delikat mes dhembshurisë dhe vetëmbrojtjes.

Në qendër të ngjarjes është një përkthyese shqiptare në Nju Jork, qnjë përfshihet në historinë e një të mbijetuarit të torturave në Kosovë.

Duke u përballur me makthet e klientit e përpjekjet për t’i ndihmuar të tjerët, nis të përjetojë ringjalljen e kujtimeve të mohuara prej kohësh.

Ledia Xhoga, e lindur në Tiranë dhe aktualisht me banim në Bruklin dhe Catskills, ka fituar me këtë roman New York City Book Award, ndërsa është finaliste edhe për Center for Fiction First Novel Prize. Shkrimet e saj janë botuar në platforma prestigjioze si Electric Literature, Lit Hub, Brooklyn Rail, Large Hearted Boy, Intrepid Times, Hobart dhe revista të tjera letrare.

Doruntina Vinca—shkrimtare, hulumtuese dhe përkthyese nga Prishtina, me bazë në Tiranë notohet për punën e saj mbi gjuhën, letërsinë feministe dhe mënyrat se si teksti krijon forma të reja të shpërndarjes së dijes.

Ngjarja organizohet në kuadër të platformës Heritage Space, e zbatuar nga CHwB Kosova, e mbështetur nga Qeveria Suedeze, duke ofruar mundësi të veçantë për publikun me një nga zërat më të rëndësishëm të letërsisë bashkëkohore shqiptaro-amerikane. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Dy ikonat e letërsisë për fëmijë nderohen nga Posta e Kosovës

Published

on

Në kuadër të temës “Personalitete të shquara” dhe në shënim të Ditës Ndërkombëtare të të Drejtave të Fëmijëve, Posta e Kosovës ka lëshuar sot në qarkullim një emision të ri pullash postare, i dedikuar dy prej figurave më të rëndësishme të letërsisë shqipe për fëmijë: Rifat Kukajt dhe Ymer Elshanit.

Rifat Kukaj (1938–2005) ishte mësues, poet dhe dramaturg, i njohur për stilin e thjeshtë, por të ngarkuar me emocione dhe simbolikë.

Ai krijoi një botë të veçantë letrare për fëmijët, duke lënë pas vepra të paharrueshme si: “Xhuxhi nga Taxhuxhi”, “Lepuri me pesë këmbë”, “Bardhi e Mirushja”, “Rrasa e zogut”, “Shkrepi i diellit”, “Vjollca magjike” dhe shumë poezi të tjera.

Ymer Elshani (1948–1999) ishte poet, prozator dhe kritik letrar, i cili krijoi edhe në fushën e letërsisë për fëmijë, duke sjellë një botë të pasur imagjinare dhe ide të ndjeshme.

Ndër veprat e tij më të njohura renditen: “Çka ëndërrojnë lulet”, “Plaku me violinë”, “Unaza magjike”, “Ndodhitë e hundëkarotës” dhe “Guri i çmueshëm”. Ai u nda nga jeta si martir gjatë luftës në Kosovë, ndërsa pas përfundimit të saj, e bija, Teuta Elshani, botoi disa nga dorëshkrimet e tij të mbetura.

Ky emision i ri i pullave postare vjen si një nderim për kontributin e tyre të jashtëzakonshëm në letërsinë për fëmijë dhe për pasurimin e kulturës shqiptare.

 

 

Continue Reading

Kulturë

Muzeu më i ri i arteve në Almaty hap dyert për publikun

Published

on

Muzeu i Madh i Arteve në Almaty ka hapur dyert në kryeqytetin e Kazakistanit, duke shënuar një moment të rëndësishëm për jetën kulturore të rajonit.

I themeluar nga biznesmeni dhe filantropi Nurlan Smagulov, muzeu prezantohet si një qendër e re e rëndësishme për artin bashkëkohor, raporton Euronews.

Brenda tij ekspozohen mbi 700 vepra nga Kazakistani dhe vendet e Azisë Qendrore, të shoqëruara me punime të artistëve ndërkombëtarë.

Me një gamë të gjerë mediash e zhanresh, muzeu synon të kthehet në hapësirë dinamike për krijimtarinë e dialogun artistik.

Ndërtesa e muzeut, e vendosur pranë vargmaleve Tian Shan, është një vepër arti më vete.

E projektuar nga studioja britanike “Chapman Taylor” dhe e ndërtuar për tre vite, struktura prej 10.600 metrash katrorë përbëhet nga dy krahë të ndërthurur: një prej guri Jura dhe një tjetër prej alumini, simbolizim i peizazhit malor dhe mjedisit urban të Almatit.

Instalacionet e mëdha jashtë ndërtesës u japin vizitorëve një shije të përvojës që do t’i presë brenda.

Hapja e muzeut shoqërohet me dy ekspozita të rëndësishme.

E para, “Qonaqtar” (Të Ftuarit), fokusohet tek artistët e viteve 1960, duke paraqitur kulturën nomade, ritualet e përditshme, festat tradicionale dhe ndikimin e kufizimeve sovjetike mbi trashëgiminë artistike të rajonit.

Një nga veprat kryesore është fotografia “On Virgin Soil. Lunchtime” Salikhitdin Aytbayev, trajton fushatën sovjetike për kultivimin e stepës.

Ekspozita e dytë është retrospektiva e Almagul Menlibayeva “I understand everything” (Unë kuptoj gjithçka). Artistja multidisiplinare përzien mite euraziatike, imazhe shamane e realitete postsovjetike, duke i kushtuar vëmendje identitetit, kujtesës dhe rezistencës kulturore.

Muzeu ofron hapësira të dedikuara për artistë si Richard Serra, Anselm Kiefer, Yayoi Kusama dhe Bill Viola, duke krijuar dialog të natyrshëm mes skenës vendore dhe asaj globale. Instalacionet madhështore, ambientet imersive dhe përdorimi i materialeve të ndryshme u ofrojnë vizitorëve një përvojë të thellë, reflektuese dhe bashkëkohore.

Me hapjen e tij, Muzeu i Madh i Arteve synon të kthehet në qendër të gjallë arti dhe dialogu në zemër të Azisë Qendrore. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara