Lajmet

Disa nga të famshmit dhe personazhet publike që vdiqën në vitin 2022

Ata lanë gjurmë.

Published

on

Nga Mbretëresha e Britanisë, Elizabeth II, te stilisti francez ikonik i modës, Thierry Mugler dhe lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik, Mikhail Gorbachev, shumë figura të shquara publike na lanë në vitin 2022.

Sidney Poitier

“Ne kemi humbur një ikonë; një hero, një mentor, një luftëtar, një thesar kombëtar”, shkroi në Twitter zëvendëskryeministri i Bahamisë, Chester Cooper, duke njoftuar rreth vdekjes së aktorit dhe regjisorit amerikan, Sidney Poitier, i cili ndërroi jetë më 6 janar në moshën 94-vjeçare.

I lindur gjatë një udhëtimi familjar në shtetin jugor amerikan të Floridës në vitin 1927, Poitier u rrit në varfëri nga prindër që kultivonin domate në Cat Island në Bahamas. Ai kishte ëndrra për filmin dhe kinemanë që në moshë të re dhe pasi u transferua për t’u bashkuar me vëllain e tij të madh në Miami në moshën 15-vjeçare filloi të ndjekte kurse aktrimi në Teatrin Amerikan Negro – duke i paguar ato teksa punonte atje si makinist. Dalja e tij e parë në skenë dështoi keq. Por pasi kaloi muaj të tërë duke punuar për të hequr qafe theksin e tij Bahamian, ai më në fund ia doli dhe përfundimisht iu dha një rol kryesor në prodhimin e Broadway të “Lysistrata”. Ai filloi punën e tij të parë në film në vitin 1950, duke luajtur në filmin “No Way Out” të Joseph L. Mankiewicz, i cili rrëfente mbi racizmin dhe dhunën raciste.

Poitier gjithmonë i zgjidhte rolet e tij me shumë kujdes, duke varrosur idenë e Hollivudit se aktorët e zinj mund të shfaqeshin vetëm në kontekste poshtëruese si djem këpucesh, drejtues treni dhe shërbëtore. Lufta e tij kundër racizmit, përjashtimit dhe stereotipeve do të shënonte gjithë karrierën e tij dhe në vitin 1964 ai u bë aktori i parë me ngjyrë që fitoi një Oscar për rolin e tij në “Zambakët e fushës”. Në total, ai luajti në më shumë se 40 filma dhe drejtoi shtatë të tjerë. Atij iu dha gjithashtu një Oscar nderi në vitin 2002 për “performancat e tij të jashtëzakonshme” në ekranin e argjendtë, si dhe “dinjitetin, stilin dhe inteligjencën”.

Thierry Mugler 

Thierry Mugler, stilisti francez i cili ishte një figurë kyçe në modë nga vitet 1970 deri në vitet 2000, vdiq për “shkaqe natyrore” në shtëpinë e tij në periferi të Parisit të Vincennes më 23 janar në moshën 73-vjeçare.

I lindur në Strasburg në muajin dhjetor të vitit 1948, Mugler nuk filloi në botën e modës, por atë të vallëzimit, duke iu bashkuar kompanisë së baletit në Opéra National du Rhin si adoleshent ppara se të studionte në Shkollën e Arteve Dekorative.

Që në moshë të re ai krijoi rrobat e tij, duke përshtatur artikujt e blerë kryesisht në tregje. Ai u transferua në Paris në moshën 20-vjeçare, fillimisht për të punuar me një kompani tjetër baleti – por ai ishte më i suksesshëm me veshjet e tij dhe shpejt filloi të punonte në shtëpi të ndryshme të modës në Paris, Londër dhe Milano.

Modelet e tij e ekzagjeronin dhe festonin formën e femrës: supet e theksuara nga mbushja, dekoltetë e thella, beli i shtrënguar dhe ijet e rrumbullakosura. Vetë Mugler tha një herë se kërcimi i kishte mësuar “shumë për qëndrimin, organizimin e veshjeve, rëndësinë e shpatullave, karrocën e kokës, lojën dhe ritmin e këmbëve”. Stili i tij i guximshëm, avangard dhe shpesh tronditës, i përzier me aftësinë e tij për t’u përshtatur – kur është e nevojshme – me kodet e veshjes së Hollivudit, e bëri atë shpejt një personazh të dashur në botën e modës.

Në 10-vjetorin e labelit të tij në vitin 1984, ai organizoi shfaqjen e parë publike të modës në Evropë, me 6 mijë të pranishëm në një ngjarje të ngjashme me ndonjë koncert rock-u.

Pavarësisht se në dukje u tërhoq nga linjat e para të modës në fillim të viteve 2000, Mugler vazhdoi të ndikojë në kulturë dhe vazhdoi të vishte mega-yje si Beyoncé, Lady Gaga dhe Kardashians.

Madeleine Albright

“Një forcë për lirinë, demokracinë dhe të drejtat e njeriut”, tha ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Bill Clinton pasi mësoi se Madeleine Albright, gruaja e parë që shërbeu si sekretare e shtetit të vendit, kishte vdekur më 23 mars në moshën 84-vjeçare.

E lindur në Pragë në vitin 1937, familja e Albright – e cila ishte hebreje edhe pse ajo këtë e kuptoi më vonë – iku para pushtimit nazist të Çekosllovakisë në vitin 1939, duke u zhvendosur fillimisht në Angli dhe më pas në Amerikë, ku ajo do të vazhdonte të lulëzojë si diplomate.

Pasi studioi shkencat politike, Albright bëri hyrjen e saj në politikë si mbledhëse fondesh, më pas ndihmëse e kongresit dhe hyri në administratën e presidentit Jimmy Carter duke punuar për Zbigniew Brzezinski, i cili ishte këshilltari i Carter-it për sigurinë kombëtare.

Kur Clinton mori detyrën në vitin 1993, ai emëroi Albright-in si ambasadore në Kombet e Bashkuara dhe në vitin 1996 ai e emëroi atë sekretare të shtetit. Duke shpallur zgjedhjen e Albrigh-it për të drejtuar Departamentin e Shtetit, Clinton tha se ajo ishte kandidatja më e kualifikuar.

Albright mori drejtimin e Departamentit të Shtetit në botën e pas Luftës së Ftohtë, në të cilën SHBA-të ishin shfaqur si superfuqia e vetme, duke udhëhequr diskutime vendimtare me liderët botërorë mbi kontrollin e armëve, tregtinë, terrorizmin dhe të ardhmen e NATO-s. Qëkur Margaret Thatcher qeverisi Britaninë, asnjë grua nuk kishte pasur një pozicion të tillë me ndikim global.

E përshkruar nga familja e saj si një “kampione e palodhur e demokracisë dhe të drejtave të njeriut”, Albright iu dha nderimi më i lartë civil i vendit, Medalja Presidenciale e Lirisë, nga presidenti Barack Obama në vitin 2012.

Shinzo Abe 

Shinzo Abe, kryeministri më jetëgjatë, por edhe polarizues i Japonisë, vdiq më 8 korrik në moshën 67-vjeçare, pasi u qëllua gjatë një aktiviteti të fushatës në qytetin Nara.

Abe është përshkruar si një nga figurat politike më me ndikim në Japoni në dekadat e fundit. Ai mbahet mend për rigjallërimin e ekonomisë së vendit nëpërmjet formulës së tij “Abenomics” dhe pikëpamjes së tij të diskutueshme se Japonia gjykohet padrejtësisht nga historia për të kaluarën e saj brutale.

Pasi studioi shkenca politike në Japoni dhe Shtetet e Bashkuara, Abe fillimisht zgjodhi një karrierë korporative, duke filluar punën në prodhuesin japonez të çelikut, Kobe Steel. Pas tri vjetësh ai iu kthye thirrjes së tij politike dhe ndoqi një sërë punësh në qeveri, përfshirë funksionin si sekretar privat i kryetarit të Këshillit të Përgjithshëm të Partisë Liberal Demokratike (LDP). Pas vdekjes së babait të tij, ai u zgjodh për ta zëvendësuar atë si deputet për qarkun e parë të prefekturës Yamaguchi në 1993 përpara se të fillonte të ngjitej në shkallët e partisë. Me sloganin “Japonia është kthyer”, Abe gjithashtu mund t’i atribuohet ringjalljes së rolit të Japonisë në skenën ndërkombëtare.

Mikhail Gorbachev

Mikhail Gorbachev, lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik dhe njeriu që nxori Evropën Lindore nga pas Perdes së Hekurt, vdiq më 30 gusht në moshën 91-vjeçare “pas një sëmundjeje të rëndë dhe të gjatë”, njoftuan agjencitë ruse të lajmeve.

I lindur më 2 mars të vitit 1931, në një familje të varfër fshatare me trashëgimi ruse dhe ukrainase në Kaukaz, Gorbaçovi i ri mori rrugën klasike të aparatit: Hap pas hapi, ai ngjiti shkallët e Partisë Komuniste. Ai më në fund arriti majat në vitin 1985, duke u bërë udhëheqësi i një Bashkimi Sovjetik në rrëmujë ekonomike dhe i përfshirë në një luftë në dukje të pafitueshme në Afganistan.

Gorbaçovi u bë sinonim i lëvizjeve të perestrojkës (ristrukturimit) dhe glasnostit (hapjes), duke e futur Rusinë në politikën pluraliste, duke liberalizuar ekonominë dhe duke përmirësuar ndjeshëm lidhjet diplomatike të vendit me Perëndimin.

Vendimi i tij për të mos mobilizuar ushtrinë sovjetike kur ra Muri i Berlinit në 1989 u pa si çelësi për ruajtjen e paqes në Luftën e Ftohtë. Ai fitoi Çmimin Nobel për Paqe në vitin 1990 për ndihmën për t’i dhënë fund Luftës së Ftohtë dhe për luajtjen e një “roli udhëheqës” në ripërcaktimin e marrëdhënieve Lindje-Perëndim. Ndonëse i konsideruar me dashuri për ato përpjekje në Perëndim, Gorbaçovi ishte shumë më pak i popullarizuar në vend, ku shumë e fajësuan atë për atë që ata e konsideronin shkatërrimin fatkeq të Bashkimit Sovjetik.

Pas tërheqjes nga politika në vitin 1991, Gorbaçovi jetoi pjesën tjetër të jetës së tij në pothuajse anonimitet në Rusi.

Mbretëresha Elizabeth II 

Elizabeth II, mbretëresha e Mbretërisë së Bashkuar dhe Komonuelthit, ndërroi jetë më 8 shtator në Kështjellën Balmoral në Skoci në moshën 96-vjeçare.

E lindur në Londër më 21 prill të vitit 1926, Elizabeth nuk mendonte kurrë se do të ngjitej në fron: vetëm pasi xhaxhai i saj Mbreti Edward VIII abdikoi në vitin 1936 për t’u martuar me të divorcuaren amerikane Wallis Simpson, kur kurora i kaloi babait të saj, George VI. 10.

Ajo ishte vetëm 25 vjeç kur i vdiq babai, duke u bërë Mbretëresha Elizabeta II më 6 shkurt 1952. Që atëherë e deri në fund të mbretërimit të saj, Mbretëresha Elizabeth ll vizitoi 117 vende në cilësinë zyrtare, duke takuar 113 udhëheqës dhe duke mbikëqyrur emërimet e 15 kryeministres britanike ministrat. Ajo gjithashtu pa 14 presidentë amerikanë dhe 10 francezë që vinin e shkonin.

Por vitet e Elizabetës në fron nuk ishin gjithmonë të qeta. Monarkia u akuzua për shpenzimet e tepërta të rezidencave mbretërore, si dhe për martesat e dështuara të tre nga katër fëmijët e saj. Vdekja e Princeshës Diana në vitin 1997 – ish-gruaja e djalit të madh të Elizabeth, mbretit Charles – shkaktoi edhe më shumë dëme në prestigjin publik të familjes pasi mbretëresha dhe të afërmit e tjerë fillimisht heshtën ndërsa turma të mëdha u mblodhën në Londër për të vajtuar Dianën jashtëzakonisht të njohur.

Elizabeth u bë monarku britanik më jetëgjatë në histori në vitin 2015, pasi mposhti rekordin e stërgjyshes së saj Victoria prej 63 vitesh. Në shkurt, Britania festoi 70 vjetorin e saj në fron me një jubile platini.

Vdekja e saj tronditi Britaninë dhe u shpall një periudhë zie dhjetëditore gjatë së cilës mijëra nga e gjithë bota u dyndën në Londër për të bërë nderimet e tyre./UBTNews/

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara