Bota

DASH pas dënimit të Dodikut: Kundërshtojmë çdo veprim që kërcënon sigurinë e Bosnjës

Published

on

Departamenti Amerikan i Shtetit tha se kundërshton çdo veprim të udhëheqësve lokalë në Bosnjë e Hercegovinë që do të minonte sigurinë dhe stabilitetin e shtetit.

Kjo deklaratë u bë nga zëdhënësja e DASH-it, Tammy Bruce, pasi Gjykata e Bosnjë e Hercegovinës e dënoi presidentin e entitetit të Republikës Sërpska, Millorad Dodik, me një vit burgim dhe gjashtë vjet ndalesë të ushtrimit të detyrës së presidentit.

Shtetet e Bashkuara kanë investuar për dekada për një Bosnje e Hercegovinë stabile. Ne kundërshtojmë fuqishëm çdo veprim nga udhëheqësit lokalë që do të minonte sigurinë dhe stabilitetin. Ne mbështesim Marrëveshjen e Dejtonit dhe sovranitetin dhe integritetin territorial të Bosnjë e Hercegovinës”, shkroi në X, zëdhënësja e DASH-it, Tammy Bruce.

Dodik është futur dy herë në listën e zezë amerikane për shkak të aktiviteteve të tij kundër Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit të arritur më 1995.

Më 26 shkurt, Gjykata në Bosnjë e Hercegovinë shqiptoi dënimin ndaj Dodikut për mosrespektim të vendimeve të përfaqësuesit të Lartë të bashkësisë ndërkombëtare, Christian Schmidt.

Ndërkaq, i akuzuari i dytë në këtë rast, ushtruesi i detyrës së drejtorit të Gazetës Zyrtare të Republikës Sërpska, Millosh Llukiq, u lirua nga akuzat.

Ky është vendim i shkallës së parë, ndaj të cilit Dodik mund të ankohet.

Dodik është përballur me gjyq nën akuzat se kishte nënshkruar dekrete presidenciale, përmes së cilëve kishte shpallur të vlefshme dy ligje jokushtetuese të Republikës Sërpska, të cilat më parë ishin shfuqizuar nga përfaqësuesi i Lartë.

Bëhet fjalë për ligjet mbi moszbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të Bosnjës dhe moszbatimin e vendimeve të përfaqësuesit të Lartë në territorin e Republika Sërpskas.

Në Kodin Penal të Bosnjës për mosrespektimin e vendimeve të përfaqësuesit të Lartë parashihet dënim nga gjashtë muaj deri në pesë vjet burgim si dhe mundësi të shkarkimit nga detyra të një individi dhe ndalimi i veprimtarisë politike.

Pas shqiptimit të dënimit, Dodik u tha mbështetësve të tij të mbledhur para Asamblesë Kombëtare të Republikës Sërspka se “nuk ka arsye për shqetësim”.

Ai po ashtu tha se Asambleja e entitetit serb do të ndërmarrë disa vendime, përfshirë atë që të refuzohet procesi në Gjykatën e Bosnjës dhe të “ndalohet puna e Prokurorisë në territorin e Republikës Sërpska”.

Vendimi i dytë është ndalimi i zbatimit të vendimeve të Gjykatës së Bosnjë dhe Hercegovinës në territorin e Republikës Sërpska”, tha Dodiku, duke paralajmëruar po ashtu se do të miratohet një ligj që do të ndalojë veprimtarinë e Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe Prokurorial të Bosnjës dhe të formimit të këtyre institucioneve në nivel entiteti.

Kundër dënimit të Dodikut janë shprehur udhëheqësit në Serbi, të cilët e kanë cilësuar si “sulm ndaj serbëve”.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, e ka cilësuar si “të turpshëm, të paligjshëm dhe jodemokratik” vendimin e Gjykatës së Bosnjës, i cili sipas tij synon “shkatërrimin e Republikës Sërpska dhe rrënimin e pozicionit të popullit serb”.

Ndërkaq, ministri i Brendshëm serb, Ivica Daçiq, deklaroi pas një mbledhjeje të Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Serbisë, se ky organ, me propozimin e Vuçiqit ka miratuar shtatë konkluzione, ku ndër të tjera dënohet vendimi i gjykatës, që cilësohet si “jodemokratik dhe i paligjshëm” dhe bëhet thirrje për respektimin e Marrëveshjes së Dejtonit dhe ndalimit të “shkatërrimit të mëtejmë të sistemit” të krijuar nga ky dokument.

Për dënimin ndaj Dodikut ka reaguar edhe zëvendëskryeministri i Serbisë, Aleksandar Vulin, që tha se ky vendim është “sulm ndaj serbëve dhe Serbisë”.

Bota

Spanja kundërshton rritjen e shpenzimeve për mbrojtjen e NATO-s

Published

on

By

Spanja e ka hedhur poshtë kërkesën e NATO-s për t’i shpenzuar 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto (PBB) për nevojat e mbrojtjes, duke e quajtur atë “të paarsyeshëm”.

Në një letër dërguar të enjten sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte, kryeministri spanjoll, Pedro Sanchez, tha se Spanja “nuk mund të zotohet për një synim të veçantë shpenzimesh në përqindje të prodhimit të brendshëm bruto” në samitin e ardhshëm të NATO-s në Hagë.

Shumica e vendeve aleate të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në NATO pritet ta mbështesin kërkesën e presidentit amerikan, Donald Trump, që ato t’i shpenzojnë 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për nevojat e tyre ushtarak dhe të mbrojtjes.

Në fillim të qershorit, Suedia dhe Holanda thanë se synojnë ta arrijnë këtë synim të ri.

Nga 32 vende sa ka aleanca ushtarake, Spanja është vendi me shpenzimet më të ulëta për mbrojtje, pasi i harxhon më pak se 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen.

Në prill, Sanchez tha se Qeveria spanjolle do t’i rrisë shpenzimet për mbrojtjen për 10.5 miliardë euro për ta arritur cakun e mëparshëm të NATO-s prej 2 për qind të prodhimi të brendshëm bruto.

Continue Reading

Aktualitet

“Hera e dytë që vdes”, fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, përgënjeshtron lajmin e vdekjes së saj

Published

on

Mediat në Gjermani dhe Austri riprodhuan të martën lajmin e rremë për vdekjen e autores fituese të Çmimit Nobel për letërsi, Elfriede Jelinek, e cila megjithatë siguroi Agence France-Presse se ishte mirë.

“Përsëri? Kjo është hera e dytë që vdes. Më ndodhi edhe mua vitin e kaluar. Por unë jam ende këtu”, komentoi me humor shkrimtarja 78-vjeçare.

Informacioni u postua në X, në një llogari që supozohej se i përkiste një dege të një shtëpie botuese gjermane, dhe u riprodhua nga mediat, duke provokuar reagime të forta emocionale në faqet e rrjeteve sociale.

“Kjo është hera e dytë që vdes”, tha fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, për lajmin e vdekjes së saj në media.

Para se e njëjta llogari të postonte një mesazh që zbulonte se ishte mashtrim, i krijuar “nga unë, gazetari italian Tommaso Debenedetti”, shtëpia botuese Rowohlt Verlag, titulli dallues i së cilës u përdor për të përhapur mashtrimin makabër nëpërmjet një llogarie të rreme, e mohoi informacionin nëpërmjet X dhe Facebook.

Tommaso Debenedetti, të cilin disa media e paraqesin si një “mësues shkolle të mesme në Romë”, ka përhapur lajme të rreme në internet për vite me radhë, për të treguar pakujdesinë e gazetarëve që nxitojnë t’i ritransmetojnë ato pa i verifikuar.

Politikanët janë mashtruar gjithashtu. Më 2022, një anëtar i parlamentit bëri thirrje për një minutë heshtje gjatë një takimi të komisionit parlamentar për të përkujtuar vdekjen e ish-kancelarit austriak Franz Wranitzky, informacioni për të cilin u përhap nga i njëjti burim.

Elfriede Jelinek, një banore e Vjenës, është ndër shkrimtarët e gjuhës gjermane që po lexohen gjithnjë e më shumë, veçanërisht në Francë.

Romani i saj Pianistja u adaptua në një film nga Michael Haneke (Mësuesja e Pianos, 2001).

Në vitin 2004, ajo iu bashkua rrethit shumë të vogël të grave që janë vlerësuar me Çmimin Nobel në Letërsi.

Continue Reading

Bota

Kremlini: Ndërhyrja e SHBA-së në luftimet Izrael-Iran mund të shkaktojë një luftë më të gjerë në rajon

Published

on

By

Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk duhet të ndërhyjnë ushtarakisht në luftimet midis Izraelit dhe Iranit, tha sot zëdhënësi i Kremlinit, Dmitri Peskov – mes spekulimeve të vazhdueshme se presidenti i SHBA-së, Donald Trump mund të urdhërojë bombardimin e lokacioneve bërthamore iraniane.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Peskov tha se ndërhyrja e Uashingtonit mund të shkaktonte një “spirale përshkallëzimi” dhe një luftë më të gjerë në rajon.

Kremlini tha se presidenti Vladimir Putin kishte zhvilluar një bisedë telefonike me presidentin kinez, Xi Jinping rreth situatës në Lindjen e Mesme.

Presidenti Xi ka mbështetur rolin e mundshëm të Putinit si ndërmjetës ne konfliktin Izrael-Iran.

Putini ka planifikuar të vizitojë Kinën më 2 shtator.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Putin tha se Rusia nuk do ta braktiste punën e saj në centralin bërthamor të Bushehr-it në Iran – ku ai tha se po punonin rreth 600 ekspertë rusë.

Ne nuk do të largohemi”, tha Putin.

Moska mbështet përdorimin paqësor të energjisë bërthamore në Iran, por kundërshton blerjen e armëve bërthamore nga ana e tij./atsh

Continue Reading

Bota

Finlanda tërhiqet nga Traktati i Otavës që ndalon përdorimin e minave tokësore

Published

on

By

Finlanda ka vendosur të tërhiqet nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit (anti-njeri), për shkak të shqetësimeve të sigurisë të shkaktuara nga Rusia, transmeton Anadolu.

Sipas agjencisë finlandeze të lajmeve YLE, në Parlamentin finlandez u mbajt një votim për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit.

Vendimi për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës u miratua me 157 vota pro dhe 18 kundër në një votim ku morën pjesë 175 deputetë. Vendimi duhet të miratohet nga presidenti. Finlanda do të fitojë të drejtën për të grumbulluar dhe vendosur mina 6 muaj pasi të njoftojë OKB-në dhe vendet e tjera palë për vendimin.

Raporti i përgatitur nga Komisioni Parlamentar i Punëve të Jashtme mbi propozimin e qeverisë për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës theksoi se minat janë një mjet mbrojtës për Finlandën dhe janë bërë të nevojshme në mjedisin e sigurisë në dobësim.

Ministri finlandez i Mbrojtjes, Antti Edvard Hakkanen në një postim në llogarinë e tij në mediat sociale, përgëzoi deputetët që morën pjesë në votim duke thënë: “Mesazhi është i qartë: Finlanda është e bashkuar dhe e vendosur për të forcuar aftësitë e saj mbrojtëse”.

Presidenti finlandez Alexander Stubb e kishte mbrojtur tërheqjen nga traktati me arsyetimin se është fqinj me Rusinë, të cilën e cilësoi si një “shtet agresiv dhe imperialist”. Ndërkohë, në Parlament u votua edhe mendimi shtesë i komisionit se Finlanda do të vazhdojë mbështetjen e saj të fortë për aktivitetet humanitare, siç është pastrimi i minave në rajonet e krizës.

Polonia, Lituania, Estonia dhe Letonia njoftuan gjithashtu se kanë planifikuar tërheqjen nga Traktati i Otavës për shkak të shqetësimeve për sigurinë në rajon.

– Traktati i Otavës

Traktati i Otavës, i cili hyri në fuqi më 1 mars të vitit 1999, që njihet ndryshe shkurtimisht si “Traktati i Ndalimit të Minave”, është një Traktat për “Ndalimin, përdorimin, Grumbullimin (stokut), Prodhimin dhe Transferimin e Minave Anti-Personel dhe lidhur me Shkatërrimin e Tyre”.

Në Traktatin e Otavës janë palë 164 vende ndërsa 132 e kanë nënshkruar dhe ratifikuar traktatin.

Asnjë nga vendet që kanë nënshkruar traktatin nuk prodhon mina tokësore. Ndërsa 12 vendet që nuk i janë bashkuar traktatit janë: Rusia, Kina, SHBA-ja, Kuba, India, Pakistani, Irani, Mianmari, Koreja e Veriut, Koreja e Jugut, Singapori dhe Vietnami. Këto vende ende rezervojnë “të drejtën për të prodhuar mina”.

Continue Reading

Të kërkuara