Lajmet

Çka është hipertermia?

Published

on

Shkruan Basri Lenjani

Hipertermia është gjendje e rritjes së temperaturës së brendshme trupore, e cila shfaqet si pasojë e krijimit të tepërt të nxehtësisë në organizëm ose si pasojë e moslargimit të tepërt të nxehtësisë nga organizmi.

Hipertermia mund të emërtohet si sindromi që paraqitet si pasojë e ndikimit të temperaturave të larta dhe lagështirës nga mjedisi i jashtëm.

Hiperteremia shkaktohet nga: temperaturat e larta të ambientit të jashtëm, lagështia e lartë relative, rritja e aktivitetit fizik, te të moshuarit për shkak të moshës së thyer, fëmijët e vegjël, sëmundjet e mëparshme; sistemi nervor qendror, kardiovaskular, i frymëmarrjes, diabeti, dehidrimi, përdorimi i barnave dhe alkoolit, trashësia, sëmundjet e veshkave, retardimi mental, funksioni i shtuar i gjëndrës tiroide, sëmundjet e lëkurës, etj.

Statistikat

Valët e të nxehtit, ose nxehtësia dhe moti i nxehtë që mund të zgjasë për disa ditë, mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në shoqëri, duke përfshirë një rritje të vdekjeve të lidhura me nxehtësinë.

Valët e të nxehtit janë ndër rreziqet më të rrezikshme natyrore, por rrallë marrin vëmendjen e duhur, sepse numri i vdekjeve dhe shkatërrimi i tyre nuk është gjithmonë i dukshëm menjëherë.

Në vitin 2015 mbi 175 milionë njerëz ose më shumë u ekspozuan ndaj valëve të të nxehtit në krahasim me vitet tjera;

Midis viteve 1998-2017 mbi 166 mijë njerëz vdiqën për shkak të temperaturave ekstreme;

Mbi 250 mijë vdekje shtesë çdo vit ndodhin nga sëmundjet e ndjeshme ndaj klimës dhe ky numër do të jetë e më i madh në vitin 2030.

Ndërsa efektet e nxehtësisë mund të përkeqësohen në qytete, për shkak të efektit të ishullit të nxehtësisë urbane (UHI), jetesa dhe mirëqenia e komuniteteve jourbane gjithashtu mund të prishen rëndë gjatë dhe pas periudhave të motit jashtëzakonisht të nxehtë.

Valët e të nxehtit mund të rëndojnë shërbimet shëndetësore dhe të urgjencës dhe gjithashtu të rrisin tendosjen mbi ujin, energjinë dhe transportin duke rezultuar në mungesë të energjisë apo edhe ndërprerje.

Siguria e ushqimit dhe e jetesës mund të jetë gjithashtu e tendosur nëse njerëzit humbasin të korrat ose bagëtinë për shkak të nxehtësisë ekstreme

Gjendjet e hipertermisë mund të klasifikohen dhe të renditen në pesë grupe: Sinkopa nga veprimi i të nxehtit, shtangimet nga të nxehtit, plogështia nga të nxehtit, goditja nga të nxehtit dhe diellosja.

Aktualitet

Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis

Published

on

Profesori i Fakultetit të Studimeve të Sigurisë në UBT, Bahri Gashi, është ftuar të kontribuojë si recensues i punimeve shkencore ndërkombëtare në një nga platformat më prestigjioze botërore të botimeve akademike, Taylor & Francis, me seli në Mbretërinë e Bashkuar.

Në këtë rol të rëndësishëm, profesori Gashi do të angazhohet në recensimin e artikujve shkencorë në fusha strategjike si:

  • Inteligjenca dhe Kundërinteligjenca;
  • Siguria Kombëtare;
  • Mbrojtja dhe Politikat e Sigurisë.

Kontributi i tij do të jepet në kuadër të revistës akademike të specializuar “International Journal of Intelligence and CounterIntelligence”, një revistë e indeksuar në platformat më të larta ndërkombëtare të certifikimit shkencor, e cila gëzon reputacion të lartë në komunitetin akademik dhe profesional të sigurisë.

Ky angazhim i profesorit të UBT-së është një dëshmi e qartë se UBT po fuqizon gjithnjë e më shumë praninë e tij në skenën ndërkombëtare të kërkimit shkencor, duke rritur besueshmërinë e akademikëve të saj dhe duke kontribuar në zhvillimin e fushave të rëndësishme për sigurinë dhe mbrojtjen në nivel global.

Continue Reading

Aktualitet

​Kransiqi i LVV-së në KQZ me aksion simbolik pas vendimit të PZAP-së për Listën Serbe

Published

on

Në mbledhjen e sotme të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve anëtari i saj nga radhët e Lëvizjes Vetëvendosje, Alban Krasniqi në hyrje të mbledhjes vendosi mbishkrimin “Po pluralizmit, jo terrorizmit”. Ky veprim i Krasniqit erdhi pas vendimit të Panelit Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa, i cili kërkoi nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve të certifikojë Listën Serbe për pjesëmarrje në zgjedhjet lokale të 12 tetorit 2025.

Gjatë kësaj mbledhje, me qëllim të përmirësimit të listave votuese, u miratua edhe largimi i 1 mijë e 514 personave të vdekur.

Arianit Elshani, udhëheqës i Këshillit i Operacioneve Zgjedhore, tha se shifra në fjalë është verifikuar bashkë me zyrtarët ekzekutiv të Komisioneve Komunale të Zgjedhjeve.

“Bëhet fjalë për 1 mijë e 514 persona të evidentuar si të vdekur të cilët në bazë të verifikimeve që janë bërë nga zyrtarët ekzekutiv të Komisioneve Komunale të Zgjedhjeve në terren, ku kanë marrë përsipër një listë të personave që janë mbi 95 vjeç dhe figurojnë në listën votuese”, tha ai.

E me kërkesë të qytetarëve të lagjes “Marigona Residence”, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve miratoi edhe hapjen e qendrës së re të votimit në këtë lagje.

Elshani tha se kjo ka qenë kërkesë e 260 votuesve dhe se qendra e votimit do të jetë në shkollën “Internacional School of Prishtina-ISP”.

“Bëhet fjalë për shkollën ‘Internacionale School of Prishtina – ISP’ që gjendet në lagjen Marigona këta votues kanë qenë të alookuar për të votuar në një qendër tjetër të votimit në fshatin Peroc në ‘Miladin Mitiq’, mirëpo është kërkuar një numër prej 260 votuesve në këtë rast ekziston mundësia me u bartë në këtë qendër të votimit”, deklaroi ai.

Në këtë mbledhje u votua edhe udhëzimi për votimin e Personave me Nevoja të Veçanta (VPNV), i cili synon lehtësimin dhe garantimin e të drejtës kushtetuese për të votuar për të gjithë qytetarët pa përjashtim dhe ka për qëllim të përcaktojë mënyrën e regjistrimit, evidentimit dhe votimit të Peronave me Nevoja të Veçanta, të cilët nuk mund të votojnë në vendvotimin e tyre.

 

Continue Reading

Aktualitet

Kosova humb 114 milionë euro për energji, Shoqata e Prodhuesve fajëson institucionet

Published

on

Shoqata e Prodhuesve Vendor ka reaguar ashpër pas lajmeve se Kosova ka humbur 114 milionë euro nga projektet e Bashkimit Evropian të dedikuara për fushën e energjisë, si pasojë e sanksioneve të vendosura nga BE-ja.

Përmes një reagimi në Facebook, përfaqësuesi i shoqatës, Kushtrim Ajvazi, ka kritikuar institucionet e vendit për, siç e quan ai, dështimin në ruajtjen e interesit shtetëror dhe ekonomik.

“Për informaten tuaj, Kosova ka humbur 114 milionë € projekte në fushën e energjisë nga sanksionet e BE-së. Këto mjete ishin të destinuara për zhvillim dhe stabilitet të furnizimit energjetik”, ka shkruar Ajvazi.

Ai ka hedhur poshtë arsyetimin e institucioneve që dalja e Kosovës në tregun e lirë të energjisë ishte një kusht nga BE-ja.

“Mos e përdorni më arsyetimin se e kemi pas kusht nga BE-ja me dalë në treg të lirë, se është marre për juve”, ka përfunduar ai

Continue Reading

Aktualitet

UBT ofron Master në Psikologji me standarde evropiane

Published

on

UBT ofron programin Psikologji në nivelin Master, i cili synon përgatitjen e profesionistëve të aftë për të kuptuar mendjen dhe sjelljen njerëzore, si dhe për t’u shërbyer individëve dhe komunitetit në fusha të ndryshme të shëndetit mendor.

Ky program dyvjeçar, i akredituar sipas standardeve më të larta evropiane, ofron njohuri dhe përvojë praktike në psikologjinë klinike, këshilluese, edukative dhe organizative. Studentët mësojnë teknika të avancuara të vlerësimit psikologjik, terapitë moderne, si dhe metodologjitë kërkimore të cilat u japin atyre kompetencat e nevojshme për t’u bërë pjesë aktive e zgjidhjes së sfidave psiko-sociale.

Misioni i programit

Programi ka për qëllim të edukojë dhe fuqizojë psikologët e ardhshëm përmes një kurrikule kërkimore, duke promovuar praktikën etike, të menduarit kritik dhe ndjeshmërinë kulturore. Theksi vihet te përgatitja e profesionistëve që do të kontribuojnë jo vetëm në shëndetin mendor dhe kërkimin shkencor, por edhe në zhvillimin e politikave të nivelit kombëtar e ndërkombëtar.

Çfarë ofron Masteri në Psikologji?

  • Kurse të specializuara në psikologji klinike, këshillim, psikologji zhvillimore dhe sociale
  • Një kurrikulë të përputhur me standardet EuroPsy
  • Praktika në institucione shëndetësore, shkolla, organizata joqeveritare dhe komunitete
  • Pjesëmarrje në projekte kërkimore dhe punë në terren
  • Përfshirje në aktivitete të komunitetit me fokus në shëndetin mendor

Karrierë dhe ndikim shoqëror

Diplomuarit e këtij programi janë të përgatitur për një gamë të gjerë rolesh profesionale, nga psikoterapia dhe këshillimi, deri te politika publike dhe hulumtimi shkencor. Ata do të jenë në gjendje të kryejnë vlerësime e ndërhyrje psikologjike, të hartojnë projekte kërkimore, të promovojnë shëndetin mendor në komunitet dhe të ndikojnë në hartimin e politikave sociale dhe shëndetësore.

Stafi dhe kërkimi shkencor

Fakulteti i Psikologjisë në UBT kontribuon në një kulturë të gjallë akademike dhe kërkimore, në përputhje me Strategjinë e Kërkimit 2024–2029. Programi synon zhvillimin e projekteve ndërdisiplinore, bashkëpunimet globale dhe botime shkencore, duke e vendosur Kosovën në hartën ndërkombëtare të studimeve psikologjike.

UBT bashkëpunon ngushtë me institucione shëndetësore dhe organizata të komunitetit për të zhvilluar iniciativa në shëndetin mendor, trajnime profesionale dhe konsultime. Deri në vitin 2029, Masteri në Psikologji synon të jetë:

  • Lider kombëtar në kërkimin dhe trajnimin psikologjik
  • Partner i njohur në Evropën Juglindore
  • Qendër e konferencave dhe botimeve ndërkombëtare
  • Promovues i mirëqenies psiko-sociale nëpërmjet arsimit cilësor dhe përfshirjes në komunitet

Struktura e studimeve

Programi ofron një kurrikulë të balancuar midis teorisë dhe praktikës, me lëndë të avancuara si Psikologji Klinike dhe Psikoterapi, Psikologji Kognitive, Psikopatologji, Psikometri, Etikë në Psikologji dhe përfundon me tezën e masterit dhe praktikën profesionale.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Të kërkuara