Shëndeti

Cilat janë ndryshimet midis çajit matcha dhe çajit jeshil?

Çaji matcha vjen nga e njëjta bimë si të gjithë çajrat e gjelbër, por ka ndryshime në rritjen dhe prodhimin e tij.

Published

on

Çaji jeshil është një nga pijet më të njohura që kcnsumohen në të gjithë botën dhe nuk është e vështirë të kuptosh pse.

Ai ofron një përzierje unike të stimulimit dhe relaksimit, me një shije të lehtë bimore dhe është gjithnjë e më i njohur për përfitimet shëndetësore.

Ekzistojnë lloje të ndryshme të çajit jeshil që kanë origjinë nga pjesë të ndryshme të botës, të korrur në faza të ndryshme të rritjes dhe të përpunuar me teknika të ndryshme.

Një lloj i veçantë i çajit jeshil në formë pluhuri, që vjen nga Japonia i njohur si çaji matcha, ka fituar shumë popullaritet kohët e fundit.

Çaji matcha vjen nga e njëjta bimë si të gjithë çajrat e tjerë të gjelbër, por ka disa ndryshime në mënyrën e rritjes dhe prodhimit të tij.

AgroWeb.org në këtë artikull, ju sjell një vështrim nga afër të ndryshimeve midis çajit matcha dhe çajit jeshil. Duke përfshirë këtu origjinën e tyre, përfitimet shëndetësore dhe profilin e lëndëve ushqyese.

Çaji jeshil dhe përfitimet shëndetësore

Çaji jeshil bëhet nga gjethet dhe sythat e bimës Camellia Sinensis.

Farat e C. sinensis u sollën për herë të parë në Japoni e më pas në Kinë, në shekullin e 8-të, ku dhe u zhvillua një kulturë e pasur çaji.

Sot ekzistojnë shumë lloje të çajit jeshil, i cili prodhohet kryesisht në Kinë dhe Japoni.

Megjithëse vijnë të gjitha nga e njëjta specie, këto lloje çaji kanë karakteristika unike. Tek to ndikon klima ku janë rritur ose mënyra se si gjethet dhe sythat janë korrur dhe përpunuar.

Kërkimet sugjerojnë se kafeina në çajin jeshil rrit përqëndrimin, përmirëson humorin, kohën e reagimit dhe kujtesën.

Çaji jeshil është i pasur me një grup të larmishëm të mikroelementëve bimorë të njohur si polifenole.

Studimet e kryera sugjerojnë se polifenolet mund të sigurojnë një farë mbrojtje nga kanceri, sëmundjet e zemrës, dëmtimi i mëlçisë dhe problemet neurologjike, por ende nuk ka prova të sigurta tek njerëzit.

Gjithashtu polifenoli kryesor që gjendet tek çaji jeshil, epigallocatechin-3-gallate, ka efektet anti-aterosklerozë, anti-diabet dhe anti-inflamator.

Çaji matça dhe përfitimet shëndetësore

Mendohet se çaji matcha mund ta ketë origjinën në Kinë dhe thuhet se u prezantua në Japoni në shekullin e 12-të nga murgu budist Eisai.

Ky çaj u ngulit thellë në kulturën japoneze, duke u përdorur gjerësisht në ceremoninë tradicionale të çajit japonez.

Disa nga faktorët që e dallojnë matçën nga çajrat e tjerë të gjelbër janë: mënyra si rritet bima, si përpunohen gjethet dhe si bëhet vetë çaji.

Bima e këtij çaji duhet të rritet në hije të pjesshme, duke bërë që gjethet të prodhojnë më shumë klorofil si përgjigje ndaj niveleve më të ulta të rrezeve të diellit.

Kjo i kthen gjethet në një jeshile më të errët, rrit përqendrimin e disa lëndëve ushqyese dhe ndryshon paksa shijen.

Gjethet e reja zgjidhen me dorë, zihen në avull, thahen dhe bluhen derisa arrijnë formën e pluhurit.

Për të pëftuar çajin matcha ky pluhur i hollë dhe i verdhë tundet në ujë.

Kjo përzierje e çajit matcha me ujë, përmban më shumë antioksidantë dhe polifenole se çajrat e zakonshëm përfshirë edhe atë jeshil.

Kjo për shkak se jeni duke konsumuar gjethet në formë pëluhuri.

Gjithashtu edhe kafeina në çajin matcha është në sasi më të lartë se në çajin jeshil./AgroWeb.org

Shëndeti

Gjumi i dobët ju shkatërron shëndetin? Ja shenjat alarmante që nuk duhet t’i injoroni

Published

on

A ndihesh i lodhur edhe pse ke fjetur mjaftueshëm? Harron shpesh, je i irrituar pa arsye apo të zë gjumi në timon?

Ekspertja britanike Dr. Deborah Lee paralajmëron: këto nuk janë rastësi, por sinjale të qarta se po vuan nga mungesa e gjumit cilësor.

Shumë njerëz e nënvlerësojnë rëndësinë e gjumit, por ai është thelbësor për shëndetin mendor dhe fizik

Disa nga shenjat që tregojnë se trupi po vuan për gjumë cilësor janë:

– Lodhje kronike, edhe pas një nate të gjatë gjumi

– Harresë, përqendrim i dobët dhe mjegullim mendor

– Ndryshime të shpeshta humori, ankth apo depresion

– Zgjime të shpeshta gjatë natës

– Nevoja për të dremitur gjatë ditës

Sipas Dr. Lee, mungesa e gjumit rrit rrezikun për sëmundje të zemrës, diabet dhe obezitet. Nëse këto simptoma zgjatin me javë të tëra, mos i injoro – kërko ndihmë profesionale sa më parë! Gjumi nuk është luks. Është shpëtim.

Continue Reading

Shëndeti

Çdo ditë një grusht arra, për zorrë të pastra dhe imunitet të fortë

Published

on

Arrat janë aleatët idealë për zorrë të shëndetshme, nga fibra te omega-3, ja pse një grusht në ditë sjell përfitime të jashtëzakonshme.

Shëndeti i sistemit tretës është më tepër sesa një jashtëqitje e rregullt, ndikon në imunitet, nivelin e energjisë dhe në gjendjen shpirtërore.

Në qendër të gjithçkaje ndodhen zorrët e miliarda mikroorganizma që jetojnë aty. Nëse duam ta ruajmë këtë mikroflorë të shëndetshme, ushqimi luan rol kyç.

Ndër të gjitha ushqimet që ndihmojnë zorrët, një frut i thatë veçohet në mënyrë të veçantë. Sipas gastroenterologut Dr. Will Bulsiewicz, zgjedhja më e mirë për shëndetin e zorrëve janë arrat.

Ja pse pikërisht ato e meritojnë titullin e frutit më të dobishëm për tretjen.

Pse arrat janë zgjedhja më e mirë për zorrët?

Fijet ushqimore ushqejnë bakteret e dobishme

Një porcion arrash (rreth 28 gramë) përmban dy gramë fibra ushqimore.

Siç shpjegon gastroenterologu, “Fijet janë thelbësore për shëndetin e mikrobiomës. Shumica i konsumojnë shumë më pak sesa sasia e rekomanduar.”

Fijet nxisin jashtëqitje të rregullt, parandalojnë kapsllëkun dhe ushqejnë bakteret e dobishme në sistemin tretës. Rezultati është një mikroflorë më e balancuar dhe një tretje më e mirë.

Acidet yndyrore omega-3 ulin inflamacionin

Arrat janë një nga burimet e acideve yndyrore omega-3, të acidit alfa-linolenik. Përveç që janë të mira për zemrën, yndyrnat omega-3 ndikojnë dhe në zorrë.

Ato ndihmojnë në rritjen e baktereve të dobishme e reduktimin e inflamacionit që dëmton mukozën e zorrëve. Kjo forcon barrierën mbrojtëse të murit të zorrëve dhe ul rrezikun që substanca të dëmshme të kalojnë në qarkullimin e gjakut.

Nxisin prodhimit e acidit butirik

Acidi butirik është acid yndyror me zinxhir të shkurtër, i rëndësishëm për shëndetin e zorrës së trashë. Nivelet më të larta të butiratit janë të lidhura me më pak inflamacion, qarkullim më të mirë të gjakut, funksion të rregullt të zorrëve e nmikrobiomë më të shëndetshme.

Ky acid vepron si karburant për qelizat e zorrëve dhe mbështet drejtpërdrejt një tretje të shëndetshme.

Antioksidantët e fuqishëm mbrojnë qelizat e zorrëve

Arrat janë të pasura me antioksidantë si elagitanina e flavonoidet, që mbrojnë qelizat e zorrëve nga stresi oksidativ, proces që shkakton dëmtim të indeve.

Shëndeti i zorrëve fillon me një grusht arrash

Frutat e thata janë të dobishme për tretjen se përmbajnë fibra dhe yndyra, por arrat veçohen për shkak të kombinimit të lëndëve ushqyese që veprojnë drejtpërdrejt mbi mikrobiomën.

Nëse doni të përmirësoni shëndetin e zorrëve, përfshirja e një grushti arrash në përditshmëri është një hap i thjeshtë dhe efektiv. Përveç që janë të shijshme dhe ngopëse, ato mund të kenë përfitime afatgjata për gjithë trupin.

Continue Reading

Shëndeti

Pse dushi me ujë të ftohtë nuk është zgjidhja e duhur gjatë vapës?

Published

on

Kur temperaturat arrijnë nivele përvëluese dhe një zhytje në det nuk është e mundur, një dush i ftohtë duket si shpëtim. Por, sipas Dr. Adam Taylor, profesor i anatomisë në Universitetin e Lancaster, kjo qasje nuk është aq efektive sa mendojmë për të freskuar trupin.

Në një artikull për The Conversation, ai shpjegon pse ndodh kjo, bazuar në mënyrën se si funksionon trupi ynë.

Si freskohet trupi në mënyrë natyrale?

Temperatura për funksionimin normal të trupit është 37°C. Kur temperatura e brendshme rritet mbi këtë nivel, truri aktivizon mekanizmat e ftohjes: dërgon sinjale nervore për të zgjeruar enët e gjakut pranë lëkurës dhe për të stimuluar djersitjen.

Nëse trupi mbetet për një kohë të gjatë në temperatura mbi 39–40°C, mund të dëmtohen organet. Trupi përdor disa strategji për të ruajtur ekuilibrin termik:

Rrezatimi i nxehtësisë – rreth 60% e nxehtësisë lëshohet në mjedis përmes valëve termike.

Djersitja – kur mjedisi është më i nxehtë se trupi, djersitja bëhet mekanizmi kryesor për ftohje, duke larguar rreth 22% të nxehtësisë.

Avullimi, konduksioni dhe konveksioni – trupi humbet nxehtësi edhe përmes kontaktit me ajrin, ujin ose sipërfaqe të ftohta.

Për të ndihmuar këtë, enët e gjakut pranë sipërfaqes së lëkurës zgjerohen, duke çuar më shumë gjak pranë lëkurës, që është më e ftohtë. Gjaku qarkullon për të transferuar nxehtësinë nga brendësia drejt sipërfaqes së trupit.

Dush i ftohtë apo i ngrohtë?

Kur përballeni me valë të madhe të të nxehtit, mekanizmat e trupit nuk mjaftojnë. Edhe pse dush i ftohtë duket si shpëtim i menjëhershëm, efektet në realitet mund të jenë të kundërta: Uji i ftohtë ngushton enët e gjakut pranë lëkurës, duke reduktuar rrjedhjen e gjakut në sipërfaqe e bllokuar ftohjen e trupit.

Trupi “mashtron veten” se nuk ka nevojë të freskohet më. Uji i ftohtë nuk pastron lëkurën, pasi nuk largon sebumin e papastërtitë siç bën uji i ngrohtë.

Ekspozimi ndaj ujit me temperaturë rreth 15°C shkakton “shok nga të ftohtit”, një reagim i rrezikshëm që përfshin rritje të tensionit të gjakut, rrahje të çrregullta të zemrës e në raste ekstreme, rrezik për jetën, sidomos tek personat me sëmundje të zemrës.

“Fatmirësisht, këto raste janë të rralla e nuk ndodhin me  dush të ftohtë në shtëpi, por për të qenë të sigurt, është më mirë të shmangni ekspozimin e befasishëm ndaj ujit të akullt gjatë ditëve shumë të nxehta,” thekson Dr. Taylor.

As një dush i nxehtë nuk është zgjidhje, uji më i ngrohtë se trupi shton nxehtësinë e brendshme, duke rritur temperaturën trupore.

Cila është zgjidhja më e mirë?

Sipas Dr. Taylor, një dush ose banjë me ujë të vakët (rreth 26–27°C) është zgjidhja më e mirë në ditët me vapë ekstreme. Kjo temperaturë ndihmon gjakun të lëvizë drejt sipërfaqes së trupit për t’u freskuar, pa ngushtuar enët apo aktivizuar reagime mbrojtëse që ruajnë nxehtësinë.

Uji i vakët ndihmon gjithashtu në pastrimin e lëkurës dhe parandalimin e problemeve si puçrrat dhe pikat e zeza, duke hapur butësisht poret.

Nëse ndjeni se kërkoni freski të menjëhershme, mund ta provoni ujin e ftohtë, por duke ulur temperaturën gradualisht, në mënyrë që të mos shokoni sistemin e brendshëm të rregullimit të temperaturës. Kjo metodë ndihmon trupin të përshtatet pa stres dhe shmang efektet negative.

Continue Reading

Shëndeti

A u lejohet diabetikëve të hanë rrush dhe fiq?

Published

on

Rrushi dhe fiqtë konsiderohen si frutat më të mira të stinës. Ushqimet e pasura, me përbërës të rëndësishëm, nuk duhet të mungojnë në dietë, për sa kohë që nuk konsumohen në sasi të pakontrolluara dhe kombinohen me ushqime tjera, të pasura me yndyrna dhe proteina.

A privohen diabetikët?

Rekomandimi që diabetikët të mos konsumojnë fruta ose, nga kategoria kryesore e frutave, të konsumojnë mollë të tharta, është i vjetër dhe i tejkaluar.

Diabetikëve u rekomandohet të konsumojnë fruta e perime të cilat, përveç karbohidrateve, përmbajnë edhe fibra që ndihmojnë në rregullimin e sheqerit në gjak. Çelësi i konsumit të tyre është sasia dhe kombinimi me ushqime të tjera.

Një diabetik i tipit 1 që merr insulinë duhet të stërvitet në mënyrë që duke konsumuar fruta në sasi specifike, të marrë edhe njësitë përkatëse të insulinës.

Një diabetik i tipit 2 duhet të kombinojë frutat me ushqime që përmbajnë yndyrë ose proteina që të shmangë rritjet e papritura të sheqerit.

Sasia dhe kombinimi me proteinat dhe yndyrnat

Një pjesë e karbohidratit sillet si fibër e quhet “niseshte rezistente”, nuk zbërthehet si “sheqer frutash”. Kalon nëpër zorrët tona i patretshëm, duke i dhënë jetë mikrobiomës sonë të zorrëve, domethënë është një prebiotik.

Mund të hamë çdo frut që duam, për sa kohë që sasia është e mjaftueshme për t’u futur në një filxhan çaji ose aq e madhe sa grushti ynë, rreth 20 rrush të thatë ose rreth 15 luleshtrydhe. Prandaj, për fiqtë, lejohen deri në 2 deri në 3 fiq, varësisht nga madhësia.

Ne ndjekim rregullin “fruta + proteina + yndyrë” dhe zgjedhim fruta paksa të paëmbëlsuara, sepse ato kanë një Indeks Glicemik më të ulët.

Continue Reading

Të kërkuara