Shëndet

Cilat janë fazat e pandemisë dhe ku jemi tani?

Pavarësisht se duket e kundërta, ne jemi ende në fazën e parë, ose “fazën e pandemisë”, sipas Dr. Fauci.

Published

on

Së pari, është e rëndësishme të kuptohet se ka pesë faza në një përgjigje pandemike, të cilat Anthony Fauci, drejtor i Institutit Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive (NIAID) dhe këshilltar kryesor mjekësor i presidentit amerikan, Joe Biden, i përshkroi gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos. Pavarësisht se duket e kundërta, ne jemi ende në fazën e parë, ose “fazën e pandemisë”, sipas Dr. Fauci.

Pesë fazat e pandemisë janë si më poshtë:

Pandemia: Kjo është faza e parë e pandemisë, ku e gjithë bota është e ndikuar negativisht siç jemi ne tani, tha Dr. Fauci.

Ngadalësimi: Faza tjetër është ngadalësimi, në të cilin bota sheh një ngadalësim të numrit të rasteve të reja të konfirmuara. Megjithatë, Dr. Fauci tha se mund të jetë shumë shpejt për të ditur nëse imuniteti natyror do të shkaktojë rënien e rasteve të reja dhe një variant i ri mund të parandalojë gjithmonë rënien e rasteve.

Kontrolli: Faza e tretë ndodh kur COVID-19 bëhet një sëmundje endemike dhe është në një nivel që nuk e prish më shoqërinë. Shkalla e shtrimit në spital dhe e vdekjeve bëhet e vogël. COVID-19 në këtë fazë do të bëhej pjesë e sëmundjeve infektive që shumë njerëz i përjetojnë zakonisht, të ngjashme me gripin apo ftohjen e zakonshme.

Eliminimi: Faza e katërt ndodh kur një virus ekziston ende në botë, por është zhdukur nga rajone, vende dhe qytete të caktuara. Një shembull i kësaj përfshin poliomielitin, i cili është zhdukur nga shumë vende, por ka disa vargje të poliomielitit në Afganistan dhe pjesë të Afrikës.

Çrrënjosja: Faza e fundit përfshin eliminimin global të virusit, për të cilin Dr. Fauci tha se nuk do të ndodhë me COVID-19. Lija është e vetmja sëmundje infektive njerëzore që është zhdukur plotësisht.

Të gjithë aktualisht po përpiqen për ngadalësim tani, por mbetet në mëshirën e evolucionit të virusit, tha për Health, Anna Bershteyn, PhD, profesore e asociuar në Departamentin e Shëndetit të Popullsisë në Shkollën e Mjekësisë NYU Grossman.

“Është shumë e mundur që një variant shumë i keq mund të vijë ende dhe ndoshta të jetë më i rëndë se variantet e kaluara”, tha Bershteyn.

Eric Toner, studiues dhe shkencëtar i lartë në Qendrën për Sigurinë Shëndetësore në Shkollën e
Shëndetit Publik, Johns Hopkins Bloomberg, tha se ne madje mund të kalojmë nga faza e ngadalësimit në fazën e kontrollit ku sëmundja do të jetë më shumë endemike. Do të thotë në vend që të përpiqemi të
zhdukim virusin, realiteti është se ne do të duhet të mësojmë se si të jetojmë me të./UBTNews/

Shëndet

Varianti K: Mutacioni më infektues që po përhapet shpejt në botë

Published

on

Virusi i gripit AH3N2 ka pësuar mutacion dhe transmetueshmëria e tij është më e lartë.

Varianti K i këtij virusi ka rritur numrin e të shtruarve në spitale në vende të tjera të botës.

Në Shqipëri nuk ka vend për panik, thonë ekspertët, pasi ky virus ka qarkulluar në vendin tonë edhe më parë, dhe edhe pse ka një ndryshim, mbetet brenda të njëjtës familje.

Viruset e gripit pësojnë ndryshime për variantin e ri K nuk duhet të ketë panik, dhe pse nuk është në përbërjen e vaksinës për 2025–2026.

Vaksina na mbron gjithsesi duke rritur imunitetin. Në vende të ndryshme, varianti K i AH3N2 ka rritur numrin e të shtruarve në spitale dhe të atyre që rendin për t’u vaksinuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kombinimet e rrezikshme të suplementeve! Çfarë nuk duhet marrë kurrë bashkë?

Published

on

Përdorimi i pakontrolluar i suplementeve mund të sjellë më shumë dëm sesa përfitim, paralajmërojnë mjekët.

Ata theksojnë se suplementet duhet të merren vetëm kur vërtetohet mungesa e një vitamine apo minerali dhe nën këshillim profesional.

Kombinimet e gabuara mund të zvogëlojnë efektin e njëri-tjetrit ose të shkaktojnë mungesa të rëndësishme ushqyese.

P.sh., konsumimi i kafesë me suplemente hekuri ul ndjeshëm përthithjen. Dr. Karan Rajan shpjegon se edhe marrja e sasive të mëdha të kalciumit ndikon negativisht në përthithjen e hekurit. Po ashtu, disa kombinime të suplementeve mund të shkaktojnë komplikime.

Kombinimet që duhet shmangur:

Kalcium dhe hekur – Nuk rekomandohet të merren njëkohësisht; duhet një interval prej së paku dy orësh. Hekuri përthithet më mirë me vitaminë C, ndërsa kalciumi nuk duhet marrë me ushqime të pasura me hekur.

Zink dhe kalcium – Konkurojnë për përthithje në zorrë, ndaj duhet të merren të ndara me të paktën dy orë diferencë.

Zink dhe hekur – Dozat e larta të hekurit (mbi 25 mg) ulin përthithjen e zinkut. Zinku duhet marrë pas disa orësh.

Çaji jeshil dhe hekuri – Ulin përthithjen e hekurit. Konsumimi i tepruar i çajit jeshil mund të çojë në mungesë hekuri.

Vitamina C dhe vitamina B12 – Vitamina C në doza të larta zvogëlon përthithjen e B12. Duhet të merren të ndara me disa orë.

Zink dhe magnez – Zinku në doza të larta pengon përthithjen e magnezit, prandaj rekomandohet marrja në kohë të ndryshme të ditës.

Mjekët këshillojnë që suplementet të përdoren me kujdes dhe vetëm kur janë të nevojshme, për të shmangur probleme shëndetësore të panevojshme. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Shëndet

Uleni temperaturën pa ilaçe, këshilla të thjeshta dhe efektive

Published

on

Virozat e ndryshme shkaktojnë temperaturë të lartë trupore, e cila mund të shkaktojë lodhje dhe ndjesi jo komode.

Ekzistojnë disa mënyra për të ulur temperaturën pa përdorur ilaçe, por është e rëndësishme të mbani mend se nëse zgjat për disa ditë, duhet të konsultoheni me mjekun.

Kjo sepse trupi mund të jetë duke luftuar ndonjë infeksion më serioz.

Ja dy metoda të thjeshta dhe efektive që mund t’ju ndihmojnë:

1. Patate:

Merrni një patate dhe pritini në rrathë të hollë. Vendosini rrathët brenda çorapeve dhe vishni, duke i mbajtur derisa të ndjeni se temperatura ka rënë. Patatja ndihmon në ftohjen e trupit në mënyrë natyrale. Kujdes: mos e mbani shumë gjatë, pasi mund të ulë temperaturën në nivele të tepërta.

2. Dush me ujë të vakët:

Kur keni temperaturë, dush me ujë të vakët ndihmon në uljen e saj. Mos përdorni ujë të ftohtë, sepse kjo shkakton të dridhura dhe të përkeqësojë gjendjen tuaj. Një dush i vakët ndihmon trupin të freskohet pa stres dhe rrit komoditetin gjatë shërimit.

Përveç këtyre, është e rëndësishme të qëndroni të hidratuar, të pushoni, të hani ushqime të lehta.

Kujdesi natyral dhe pushimi janë çelësi për rikuperim më të shpejtë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Keni ngrënë aksidentalisht disa fara molle? Ja çfarë duhet të dini

Published

on

Nëse keni ngrënë disa fara molle pa dashje, zakonisht nuk ka arsye për shqetësim.

Lëvozhga e fortë e jashtme i mbron substancat e tyre të dëmshme, prandaj shumica e njerëzve nuk përjetojnë efekte anësore.

Por, nëse farat përtypen, shtypen ose konsumohen në sasi të mëdha, ato mund të bëhen toksike.

Rreziqet kryesore:

Mbytja: Farat e vogla mund të bllokojnë rrugët e frymëmarrjes, veçanërisht tek fëmijët ose personat me vështirësi në gëlltitje. Për këtë arsye, është më e sigurt të hiqni bërthamën para se të hani.

Helmimi: Farat përmbajnë amigdalinë, që në trup mund të shndërrohet në cianur hidrogjeni, një substancë toksike. Gëlltitja e farave të plota zakonisht nuk është e rrezikshme, por përtypja rrit rrezikun. Simptomat mund të përfshijnë dhimbje koke, të përziera, marramendje, rrahje të shpejta të zemrës dhe në raste të rënda humbje të vetëdijes.

Probleme tretjeje: Përtypja e një numri të madh farash shkakton fryrje ose dhimbje barku, sidomos tek personat me probleme të tretjes.

Alergjitë: Rrallë, disa persona mund të kenë reaksione alergjike ndaj farave, duke përfshirë skuqje, ënjtje ose vështirësi në frymëmarrje. Në këtë rast, kërkoni menjëherë ndihmë mjekësore.

Sa është e rrezikshme?

Ekspertët vlerësojnë se një dozë toksike për një të rritur është rreth 150–200 fara të përtypura, varësisht nga pesha dhe lloji i mollës. Pra, ngrënia aksidentale e disa farave nuk paraqet rrezik.

Hiqni gjithmonë bërthamën dhe farat para konsumimit, veçanërisht për fëmijët.

Mos përtypni farat e mëdha ose të shumta rregullisht. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara