Lajmet

Çfarë rëndësie ka sistemi Patriot për Ukrainën?

Sipas ekspertëve, kjo mund të mos jetë një ndryshim i lojës në luftë.

Published

on

Shtetet e Bashkuara kanë rënë dakord të dërgojnë një bateri raketash Patriot në Ukrainë, por ekspertët thonë se kjo mund të mos jetë një ndryshim i lojës në luftë.

Sistemet e raketave Patriot kanë qenë prej kohësh një temë nxehtë për Shtetet e Bashkuara dhe aleatët në zonat e kontestuara të botës, si një mburojë e lakmuar kundër raketave të tjera. Në Evropë, Lindjen e Mesme dhe Paqësor, ato mbrojnë nga sulmet e mundshme nga Irani, Somalia dhe Koreja e Veriut.

Pra, ishte një pikë kthese kritike kur lajmet u publikuan këtë javë se SHBA-ja ka rënë dakord të dërgojë një bateri raketash Patriot në Ukrainë – diçka që presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy e ka kërkuar prej muajsh për të rritur mbrojtjen ajrore të vendit të tij.

Zyrtarët amerikanë kanë konfirmuar marrëveshjen dhe së shpejti pritet një njoftim zyrtar. Por ekspertët paralajmërojnë se efektiviteti i sistemit është i kufizuar dhe mund të mos jetë një ndryshim i lojës në luftë.

Një përmbledhje se çfarë është sistemi dhe çfarë bën ai.

Çfarë është sistemi Patriot?
Patriot është një sistem raketash i drejtuar tokë-ajër që u vendos për herë të parë në vitet 1980 dhe mund të synojë avionë, raketa lundrimi dhe raketa balistike me rreze të shkurtër veprimi.

Çdo bateri Patriot përbëhet nga një sistem lëshimi i montuar në kamion me tetë lëshues që mund të mbajnë deri në katër interceptorë raketash secili, një radar tokësor, një stacion kontrolli dhe një gjenerator. Ushtria tha se aktualisht ka 16 batalione Patriot. Një raport i Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike të vitit 2018 zbuloi se ato batalione operojnë me 50 bateri, të cilat kanë më shumë se 1200 përgjues raketash.

Bateritë amerikane shpërndahen rregullisht në mbarë botën. Përveç kësaj, Patriotët operohen ose blihen gjithashtu nga Holanda, Gjermania, Japonia, Izraeli, Arabia Saudite, Kuvajti, Tajvani, Greqia, Spanja, Koreja e Jugut, Emiratet e Bashkuara Arabe, Katari, Rumania, Suedia, Polonia dhe Bahreini.

Sistemi Patriot “është një nga sistemet e mbrojtjes raketore ajrore më të operuar, më të besueshme dhe më të provuar atje”, tha Tom Karako.

Gjatë viteve, sistemi Patriot dhe raketat janë modifikuar vazhdimisht. Raketa aktuale kushton afërsisht 4 milion dollarë për raund dhe lëshuesit kushtojnë rreth 10 milion dollarë secila. Me atë çmim, nuk është me kosto efektive apo optimale të përdoret Patriot për të rrëzuar dronët iranianë shumë më të vegjël dhe në mënyrë dramatike më të lira që Rusia ka blerë dhe përdorur në Ukrainë.

“Gjuajtja e një rakete milion dollarësh në një dron 50,000 dollarë është një propozim i humbur” tha Mark Cancian, kolonel rezervë i Korpusit të Marinës në pension dhe këshilltar i lartë në CSIS.

Një bateri Patriot mund të ketë nevojë për deri në 90 trupa për ta operuar dhe mirëmbajtur atë, dhe për muaj të tërë SHBA-ja hezitonte të siguronte sistemin kompleks, sepse dërgimi i forcave në Ukrainë për ta operuar atë nuk është një nismë për administratën e Biden.

Por kishte gjithashtu shqetësime se vendosja e sistemit do të provokonte Rusinë, ose rrezikonte që një raketë e lëshuar të përfundonte duke goditur brenda Rusisë, gjë që mund të përshkallëzonte më tej konfliktin. Sipas zyrtarëve, lutjet urgjente të liderëve ukrainas dhe shkatërrimi i infrastrukturës civile të vendit, përfshirë humbjen e energjisë elektrike dhe ngrohjes ndërsa dimri zvarritet, përfundimisht kapërceu rezervat e SHBA për furnizimin e këtij sistemi.

Një pengesë kryesore do të jetë trajnimi. Trupat amerikane do të duhet të trajnojnë forcat ukrainase se si të përdorin dhe mirëmbajnë sistemin. Ushtarët e ushtrisë të caktuar në batalionet Patriot marrin një trajnim të gjerë për të qenë në gjendje të lokalizojnë në mënyrë efektive një objektiv, të kyçen me radar dhe zjarr.

SHBA ka trajnuar trupat ukrainase në sisteme të tjera komplekse të armëve, përfshirë sistemet raketore të artilerisë së lartë të lëvizshmërisë, të njohur si HIMARS. Zyrtarët nuk kanë pranuar të japin detaje se sa do të zgjasë trajnimi Patriot dhe ku saktësisht do të bëhet.

Ukraina përballet me një sërë kërcënimesh ruse dhe Patrioti është i mirë kundër disave dhe jo aq i dobishëm kundër të tjerëve.

Një ish-zyrtar i lartë ushtarak me njohuri për sistemin Patriot tha se do të jetë efektiv kundër raketave balistike me rreze të shkurtër dhe përfaqëson një mesazh të fortë të mbështetjes së SHBA-së, por kjo nuk do të ndryshojë rrjedhën e luftës.

Zyrtari vuri në dukje se një bateri Patriot ka një rreze të gjatë qitjeje, por mund të mbulojë vetëm një zonë të gjerë të kufizuar. Si shembull, ato mund të mbrojnë efektivisht një bazë të vogël ushtarake, por nuk mund të mbrojnë plotësisht një qytet të madh si Kievi. Ato mund të siguronin mbulim vetëm për një segment të një qyteti.

Megjithatë, aftësia e Patriot për të shënjestruar disa raketa balistike dhe avionë mund të mbrojë potencialisht Kievin nëse presidenti rus Vladimir Putin do të zbatonte kërcënimin e tij të vazhdueshëm për të vendosur një pajisje taktike bërthamore. Por kjo do të varet nga mënyra se si është dorëzuar arma, tha Karako.

Raytheon, që prodhon Patriot, thotë se ka qenë i përfshirë në 150 përgjime raketash balistike që nga viti 2015. Megjithatë, shkalla e suksesit të Patriot është vënë në pikëpyetje vazhdimisht. Një raport i Zyrës së Përgjegjësive të Qeverisë i vitit 1992 tha se nuk mund të gjente prova për të mbështetur raportet se sistemi kishte arritur një shkallë suksesi prej 70 për qind kundër raketave Scud në Luftën e Gjirit. Në vitin 2018, suksesi i Arabisë Saudite në përdorimin e sistemit Patriot kundër raketave të lëshuara nga rebelët Houthi në Jemen u vu në pikëpyetje kur u shfaqën video që shfaqte sistemin duke dështuar.

Por përtej aftësive të Patriot, dhënia e tij është një deklaratë e madhe mbështetjeje për Ukrainën.

“Ka shumë simbolikë këtu”, tha Cancian./UBTNews/

Lajmet

​Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare

Published

on

By

Kosova dhe Shqipëria anë nënshkruar marrëveshjen e bashkëpunimit për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit.

Ky sport do të zhvillohen në Durrës në kuadër të Lojërave Mesdhetare që do të zhvillohen në Kosovë në vitin 2030, raporton KosovaPress.

Ky bashkëpunim vjen për shkak se Kosova nuk ka dalje në det dhe rrjedhimisht nuk kishte kushte për zhvillimin e lojërave në ujë brenda territorit të saj.

Edhe një moment i rëndësishëm drejt organizimit të Lojërave Mesdhetare “Prishtina 2030”. Me Qeverinë e Republikës së Shqipërisë, sot nënshkruam marrëveshjen e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit”, ka shkruar zëvendësministrja e Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Daulina Osmani.

Continue Reading

Lajmet

“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen

Published

on

By

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se nëse Kuvendi i Kosovës do të ndërmerrte nismë për t’iu drejtuar shteteve sponsorizuese të Gjykatës Speciale për të ndarë me to dyshimin për cenimin e standardeve demokratike në procesin ligjor, ai do ta mbështeste.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë të tillë.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë që do të adresonte shqetësimet mbi standardet e procesit në Speciale.

Nuk rri dot po ashtu pa ua thënë këtu vëllazërisht çudinë time për faktin se në këtë sallë nuk është ndërmarrë asnjëherë një nismë për t’iu kërkuar, përmes një rezolute, të mbështetur nga të gjitha forcat politike, të paktën nga partitë shqiptare, të gjitha vendeve financuese të asaj gjykate, shqetësimin e madh mbi standardet e atij procesi, dhe për të kërkuar ngritjen e një misioni verifikimi lidhur me këtë shqetësim. Gjykata është e pavarur, por standardet nuk janë të varura nga gjykatësit. Ndoshta ku shqetësim i përhapur mund të mos qëndrojë, por nëse qëndron kjo është një gjëmë e madhe, jo për ata të katër njerëz të thjeshtë, as vetëm për Republikën e Kosovës, por edhe për vetë integriteti ne drejtësisë ndërkombëtare të cilës kjo republikë përmes përfaqësuesve të saj në këtë sallë ia dha në mirëbesim gjykimin e historisë që lindi republikën, dhe prandaj nuk mund të lihet, sipas meje, në heshtjen shurdhuese që ushqehet prej gjithfarë motivesh, që ajo gjëmë nëse është gjëmë ta bëjë dëmin e vet deri në fund”, tha Rama.

Ai tha se pa Thaçin dhe UÇK-në, “e sotmja do t’i ngjante më shumë të shkuarës sesa të ardhmes”.

Nuk e dimë sot dot se çfarë rruge do të kishte marrë fati i Kosovës në hyrje të këtij shekulli, por çfarë dimë ne me siguri është se ato çaste vendimmarrjesh të mëdha nuk do të kishin ardhur dot, ashtu siç erdhën dhe sotmja me shumë gjasë do t’i ngjante shumë më tepër të shkuarës sesa të ardhmes, pa Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës me në krye Hashim Thaçin”, tha Rama.

Megjithatë, Rama tha se nuk e diskuton të drejtën e Gjykatës Speciale për të bërë punën e saj.

Por sot që të jemi të gjithë këtu në kuvendin që u shpallë dhe ku u firmos këtu përpara meje pavarësia e Kosovës, Hashim Thaçi, Jakup Kransiqi, Kadri Veseli e Rexhep Selimi mbahen peng prej gati pesë vjetësh në qelitë e një drejtësie kombëtare e cila në çdo hap ka zhgënjyer këdo që ka pritur prej saj virtytet e drejtësisë të një shteti të së drejtës. Unë as nuk e kam diskutuar ndonjëherë e nuk e diskutoj as sot të drejtë ne asaj gjykate speciale për të bërë punën që ja ka ngarkuar edhe vendimmarrja e kësaj salle, ku vetë Hasemi ka ngritur dorën për të formuar këtë gjykatë, por ajo që unë nuk vijë dot deri këtu në Prishtinë të marrë fjalën dhe pastaj ta gëlltis në heshtje, në këtë foltore para jush, në mungesë të Hashimit, Kadriut, Jakupit, Rexhepit, është nyja e mbledhur në fyt nga një dyshim shumë i madh dhe krejt arsyeshëm për fat të keq se ai proces është një proces i parregullt ligjor, dhe se normat dhe standardet e tij janë nën standarde të drejtësisë të gjithë vendeve demokratike që e financojnë atë farë gjykate”, tha Rama.

Ish-krerët e UÇK-së ndodhen në një proces gjyqësor ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte.

Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit 2020.

Continue Reading

Lajmet

BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë

Published

on

By

Bashkimi Evropian do ta dërgojë një mision për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në Kosovë më 9 shkurt të vitit 2025, me kërkesë të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi blloku evropian të premten.

Duke iu përgjigjur ftesës nga ana e presidentes së Kosovës, përfaqësuesja e lartë Kaja Kallas ka vendosur ta dërgojë një mision vëzhgues (EOM) për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në caktuara për 9 shkurt 2025”, thuhet në njoftim

Nathalie Loiseau, deputete e Parlamentit Evropian, është emëruar shefe e misionit vëzhgues, thuhet në njoftim.

BE-ja tha se misioni i saj vëzhgues për zgjedhjet në Kosovë do ta dëshmojë mbështetjen e vendosur të BE-së për Kosovën në përpjekjet e saj për të forcuar më tej qeverisjen demokratike.

Prania e këtij misioni në terren ka për qëllim të kontribuojë për një proces zgjedhorë gjithëpërfshirës, të besueshëm dhe transparent, i cili do t’u mundësojë votuesve në Kosovë që të shprehin qartë zgjedhjen e tyre”, thuhet në njoftim.

Bashkimi Evropian i ka vëzhguar të gjitha zgjedhjet në Kosovë që nga viti 2013.

Këto do të jenë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë (KQZ) ka bërë të ditur se 28 subjekte politike kanë aplikuar për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur.

Në mesin e subjekteve janë parti shqiptare, të komunitetit serb, dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.

KQZ-ja duhet t’i konfirmojë listat më së voni deri më 25 dhjetor./REL/

Continue Reading

Lajmet

Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare

Published

on

By

Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një konference për gazetarët të mbajtur këtë të premte ka kritikuar ashpër qeverinë për ndërhyrjen në procesin e dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit.

Reagimi i tij vjen ndërkohë që në Prishtinë është zhvilluara seanca e përbashkët mes dy kuvendeve Kosovë-Shqipëri.

Ai ka cilësuar çdo përpjekje të Shqipërisë për të ndërmjetësuar në këtë çështje si antikombëtare dhe bllokuese. Berisha theksoi se propozimet dhe qëndrimet e Edi Ramës kanë sjellë “vendnumëro” dhe acarime mes Kosovës dhe Serbisë.

Çdo ndërhyrje të Shqipërisë në problemin e dialogut Prishtinë-Beograd e konsideroj antikombëtare. E konsideroj absolutisht bllokuese dhe jo nxitëse për zgjidhjet.

Të gjitha propozimet e Edi Ramës, qëndrimet e bashkërenduara me Aleksandër Vuçiçin si argat i tij, kanë sjellë vendnumëro në procesin e negociatave, madje edhe acarime serioze midis këtyre dy vendeve.

Shqipëria nuk mund të jetë as ndërmjetës, as pjesëmarrës. Shqipëria qëndron në anën e Kosovës.

Shprehet për dialogun, por çdo hap tjetër i Shqipërisë e dëmton dialogun. Nuk ka asnjë tagër qeveria e Tiranës të japë formula apo skema, aq më tepër një qeveri që shpallte Dnjepër veriun e Kosovës.

Aq më tepër një qeveri, e cila i thoshte Kosovës nënshtrohu ose do shkosh në kohën e bronzit. Aq më tepër një njeri, që i vendosi i pari në Europë sanksione Kosovës. Aq më tepër një njeri, i cili u përzie në plane për ndarjen, copëtimin e Kosovës me Beogradin. Një njeri që përkrahu Ballkanin e Hapur, një projekt të qartë ruso-serb.

Por ka një zhvillim pozitiv këtu. Qeveria aktuale e Kosovës ka dëshmuar meritën për t’i shumëzuar me zero, për t’ia kthyer reston Pashiqit të Tiranës, njëlloj si Pashiqit të Beogradit”,-u shpreh Berisha.

Continue Reading

Të kërkuara