

Published
4 years agoon
By
Betim GashiKëtë vit Bullgaria ka mbajtur tre palë zgjedhje parlamentare, në përpjekje për të zgjidhur një ngërç politik që pasoi protestat mbarëkombëtare në fillim të vitit 2020.
Protestat u nxitën nga pakënaqësia e qytetarëve me korrupsionin që po e përcjellë me vite të tëra këtë shtet. Në prill ato i dhanë fund sundimit të Boyko Borisovit, kryeministrit shumëvjeçar të këtij vendi. Dy votimet e mëparshme në prill dhe korrik përfunduan pa fitues të qartë, me një rritje të partive të reja që synojnë luftimin e korrupsionit. Por, rezultati i tyre nuk ishte aq i mirë sa të krijojnë një koalicion për të rrëzuar partinë e qendrës së djathtë të Borisovit, GERB.
Më 14 nëntor, Bullgaria mbajti zgjedhjet parlamentare dhe duket se fituese në parlamentin me 240 vende ka dalë një parti kundër-korrupsionit.
Në Bullgari, njërin ndër vendet më të varfra të Bashkimit Evropian, çështja e ryshfetit ka qenë prej kohësh temë mbizotëruese e politikës.
Për shumë në Bullgari, korrupsioni i përhapur në shkallë të gjerë është fajtor për standardin e ulët të jetesës.
Bullgaria ka rreth shtatë milionë banorë. Bruto Produkti i Brendshëm për kokë banori është vetëm 55 për qind e mesatares së Bashkimit Evropian.
Pikërisht zhgënjimi që kanë qytetarët ka bërë që të krijohen një valë e re partish politike, të cilat kanë sjellë fytyra të reja politike dhe kanë ngjallur shpresat për ndryshim.
Pjesëmarrja në zgjedhjet e 14 nëntorit ishte vetëm 40 për qind, një shenjë se votuesit po ndiejnë lodhje. Por, ata gjithashtu janë të etur për të parë formimin e një qeverie të re e cila do të merrej me situatën e tmerrshme të pandemisë së COVID-19, rritjen e çmimeve të energjisë dhe korrupsionin e përhapur.
Ende nuk dihet nëse partia “Ne vazhdojmë ndryshimin” do të arrijë të ketë sukses në përpjekjen në të cilën kanë dështuar shumë parti tjera, por deri më tani duket se ka shumë mundësi që do t’ia dalë.
Nga Harvardi në zyrat e Qeverisë
Themeluesit e partisë “Ne vazhdojmë ndryshimin” janë Kiril Petkov, 41 vjeç dhe Asen Vasilev, 44 vjeç, të dy të diplomuar në Universitetin e Harvardit.
Petkov, hoqi dorë nga shtetësia kanadeze për të kandiduar për pozitë zyrtare në Bullgari. Ai ka investuar në biznese të reja dhe ka drejtuar një firmë të suksesshme.
Vasilev është gjithashtu një sipërmarrës dhe konsulent biznesi.
Më parë gjatë këtij viti, ata shërbyen si ministra të përkohshëm të Ekonomisë dhe Financave, mirëpo pa bazë partiake.
Ndryshe nga zgjedhjet e fundit, partia “Ne vazhdojmë ndryshimin” (PP) kësaj radhe mund të ketë mjaft aleatë për të krijuar një koalicion.
Popullariteti i tyre u rrit pasi ata bënë përpjekje për të zbuluar keqpërdorimet në institucionet shtetërore derisa ato udhëhiqeshin nga Borisov.
Në maj, Petkov zbuloi se Banka Bullgare e Zhvillimit, e drejtuar nga shteti, e krijuar për të mbështetur bizneset e vogla, kishte dhënë 559.43 milionë dollarë kredi për vetëm tetë kompani.
Vasilev gjatë shërbimit të tij si ministër kontribuoi në rritjen e nivelit të mbledhjes së taksave, duke rritur kontrollet mbi bizneset e mëdha që operojnë me fondet publike dhe të BE-së.
Që të dy ofruan një pasqyrë të politikanëve që zbatojnë politika praktike, të cilat ndikuan te votuesit, tha Alexey Pamporov, një studiues i politikës në Akademinë Bullgare të Shkencave.
“Të gjithë ne kemi qeshur kur ata deklaruan se do të bëjnë politikë ‘të majtë’ me instrumente të ‘djathta’, por ata pikërisht këtë po e propozojnë. Sa i takon ekonomisë, energjisë, biznesit, turizmit ata janë shumë të orientuar drejt politikave të djathta, por në aspektin e politikave sociale, arsimit, kujdesit shëndetësor, ata anojnë nga e majta”, i tha Pamporov Shërbimit bullgar të Radios Evropa e Lirë (REL).
Sipas një sondazhi nga Gallup International, 35 për qind e bullgarëve, të cilët në korrik kishin votuar për partinë tjetër anti-korrupsion, “Ka një popull të tillë”, në zgjedhjet e 14 nëntorit kanë votuar PP-në.
Dhe në mesin e votuesve të PP-së, 79 për qind favorizuan Rumen Radev, presidentin aktual, i cili po synon një mandat të dytë pesëvjeçar në zgjedhjet presidenciale të mbajtura më 14 nëntor.
Radev, një kritik i ashpër i Borisovit, fitoi 49.2 për qind të votave dhe pritet të fitojë një mandat të dytë pesëvjeçar, në postin, i cili në Bullgari është kryesisht ceremonial.
Balotazhi pritet të mbahet më 21 nëntor.
Çfarë ndodhi me partinë “Ka një popull të tillë”?
Partia “Ka një popull të tillë” (ITN) u krijua nga Stanislav “Slavi” Trifonov, një prezantues i njohur televiziv dhe këngëtar, pak para se skandali i korrupsionit më 2020 të ndizte sërish protesta masive disajavore ndaj Qeverisë së Borisovit.
Analistët thanë se hyrja e Trifonovit në skenën kombëtare të Bullgarisë përfaqëson vazhdimin e një përpjekjeje dekadash për të krijuar një parti të qëndrueshme kundër establishmentit në Bullgari.
Në Evropën Qendrore dhe Lindore nuk është zhvillim i panjohur kur partitë e reja përgatisin platforma kundër korrupsionit ose prezantojnë figura të famshme televizive për të arritur suksesin zgjedhor.
Kjo praktikë e kishte ndihmuar edhe ish-carin e Bullgarisë, Simeon II, të fitonte zgjedhjet e vitit më 2001 dhe vetë Borisovin në vitin 2009.
Mesazhi kundër korrupsionit ishte gjithashtu pika qendrore për dy partitë e reja që siguruan vende në parlament në fillim të këtij viti: Bullgaria Demokratike (DB) dhe ajo e Maya Manolovas “Ngrihu! Banditët jashtë”, të cilat fituan afërsisht 10 për qind, përkatësisht 5 për qind të votave.
Në zgjedhjet e muajit korrik, ITN e kaloi me shumë vështirësi GERB-in, por nuk arriti të formonte një qeveri. Si rezultat, mbështetja ndaj kësaj partie ka rënë.
Partia e Trifonovit kishte udhëhequr me rezultatet e votimit të korrikut me 24 për qind, por rezultatet e pjesshme nga votimi i 14 nëntorit tregojnë se tani ajo ka vetëm 9.8 për qind.
Mund të jetë me rezultat më të ulët, por jo edhe peshën e përcaktimit të qeverisë. ITN ka të ngjarë të jetë një partner kyç për kandidatët kryesorë të “Ne vazhdojmë ndryshimin” në çdo bisedë koalicioni, së bashku me socialistët, me 10.3 përqind të votave dhe DB-në — një koalicion i tri partive të majta — që ka fituar 6 për qind të votave.
“Formimi i një qeverie do të jetë më i komplikuar sepse nevojitet bashkimi i të paktën katër partive për një shumicë“, i tha Reuters, Dobromir Zhivkov, një analist politik.
ISMV, një tjetër parti e re kundër korrupsionit, duket se ka siguruar më pak se 4 për qind, që është pragu i nevojshëm për të fituar ulëse në parlament.
Në anën tjetër të spektrit politik, Rilindja, një parti hapur pro-ruse që ka bërë thirrje për daljen e Bullgarisë nga Aleanca Veri-Atlantike dhe BE-ja, duket se e ka kaluar pragun e 4 përqindëshit.
Partia e qendrës së djathtë, GERB e Borisovit pritet të ketë mbi 22 për qind të votave, që i siguron vendin e dytë, por duke pasur parasysh izolimin e saj politik duket se do të përjashtohet nga çdo bisedë koalicioni.
Petkov premtoi më 14 nëntor se do të jetë i hapur për dialog dhe kompromis në bisedimet e koalicionit, por tha se partia e tij do t’iu përmbahet premtimeve për të përmirësuar sistemin gjyqësor dhe për të luftuar korrupsionin.
“Bullgaria po shkon në një rrugë të re”, tha Petkov, i cili shpreson të bëhet kryeministër dhe ta emërojë bashkëthemeluesin e partisë, Vasilev, si ministër të Financave./ REL
You may like
Aktualitet
43 tentime, asnjë sukses – Kuvendi mbetet i bllokuar
Published
21 minutes agoon
July 7, 2025By
UBT News
Procesi i konstituimit të Kuvendit të Kosovës ka dështuar sërish, për të 43-tën herë, duke shtyrë edhe më tej formimin e institucioneve të reja të vendit.
Edhe në këtë tentativë, deputetët nuk arritën të formojnë Komisionin zgjedhor për zgjedhjen e kryeparlamentarit.
Nga 99 deputetë të pranishëm vetëm 55 prej tyre votuan pro, abstenim dhe kundër nuk pati pasi që pjesa tjetër nuk morën fare pjesë në votim.
Kryesuesi i seancës, Avni Dehari njoftoi se seanca e radhës do të mbahet të mërkurën më 9 korrik në ora 11:00.
Partia Demokratike e Kosovës, Lidhja Demokratike e Kosovës, Lista Serbe dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe NISMA sërish nuk propozuan emrat për anëtarë të këtij komisioni.
Lëvizja Vetëvendosje, si subjekti më i madh në Kuvend, ka propozuar Albulena Haxhiun për kryetare, duke insistuar që votimi të zhvillohet përmes një procesi të fshehtë.
Ky rekord i dështimeve reflekton mosmarrëveshjet e thella politike dhe mungesën e konsensusit mes partive kryesore.
Analistët dhe njohësit e çështjeve politike kanë paralajmëruar se vazhdimi i kësaj bllokade serioze mund të ndikojë negativisht në stabilitetin politik dhe zhvillimin demokratik të Kosovës.
Ndryshe, Gjykata Kushtetuese e nxori më 26 qershor një aktgjykim i cili i detyron deputetët që brenda 30 ditëve ta konstituojnë Kuvendin, por nuk dha hollësi se çfarë do të ishin pasojat në rast se afati nuk respektohet. /Telegrafi/
Bota
Trump kërcënon me tarifa shtesë për vendet që mbështesin BRICS-in
Published
2 hours agoon
July 7, 2025By
UBTNews
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka paralajmëruar se vendet që mbështesin politikat e aleancës BRICS që shkojnë kundër interesave të SHBA-së do të goditen me një tarifë shtesë prej 10%.
Trump e ka kritikuar prej kohësh BRICS-in, një organizatë anëtarët e së cilës përfshijnë Kinën, Rusinë dhe Indinë, e cila është krijuar për të rritur pozicionin ndërkombëtar të vendeve dhe për të sfiduar SHBA-në dhe Evropën Perëndimore, shkruan BBC.
“Çdo vend që përputhet me politikat anti-amerikane të BRICS-it, do t’i ngarkohet një tarifë SHTESË prej 10%. Nuk do të ketë përjashtime nga kjo politikë”, shkroi Trump në mediat sociale.
Një afat për vendet që të bien dakord për një marrëveshje tarifore me SHBA-në ishte caktuar për 9 korrik, por zyrtarët amerikanë tani thonë se ato do të fillojnë më 1 gusht.
Deri më tani, SHBA-të kanë arritur marrëveshje tregtare vetëm me Mbretërinë e Bashkuar dhe Vietnamin. Megjithatë, Britania dhe Amerika ende nuk kanë arritur një marrëveshje mbi taksat për çelikun britanik të importuar nga SHBA-të.
Që nga marrja e detyrës në janar, Trump ka njoftuar një sërë taksash importi për mallrat nga vendet e tjera – duke argumentuar se ato do të nxisin prodhimin amerikan dhe do të mbrojnë vendet e punës.
Në prill, në atë që ai e quajti “Dita e Çlirimit”, ai njoftoi një valë taksash të reja për mallrat nga vendet e botës, megjithëse shpejt pezulloi planet e tij më agresive për të lejuar tre muaj bisedime deri më 9 korrik.
I pyetur nëse taksat do të ndryshonin më 9 korrik apo 1 gusht, Trump tha të dielën: “Do të jenë tarifa, tarifat do të jenë tarifa.”
Ai shtoi se midis 10 dhe 15 letra do t’u dërgoheshin vendeve të hënën duke i këshilluar ato se cila do të jetë norma e re e tarifave nëse nuk do të ishte arritur një marrëveshje.
Sekretari i Tregtisë i SHBA-së, Howard Lutnick, sqaroi se taksat do të hyjnë në fuqi më 1 gusht.
Të dielën, Sekretari i Thesarit Scott Bessent i tha CNN: “Presidenti Trump do t’u dërgojë letra disa prej partnerëve tanë tregtarë duke u thënë se nëse nuk i lëvizni gjërat përpara, atëherë më 1 gusht do të ktheheni në nivelin tuaj tarifor të 2 prillit”.
Kërcënimi i Trump ndaj vendeve që punojnë me vendet e BRICS u shfaq pasi anëtarët kritikuan politikat tarifore të SHBA-së, si dhe propozuan reforma për Fondin Monetar Ndërkombëtar (FMN) dhe mënyrën se si vlerësohen valutat kryesore.
Vitin e kaluar, lista e anëtarëve të BRICS u zgjerua përtej Brazilit, Rusisë, Indisë, Kinës dhe Afrikës së Jugut për të përfshirë Egjiptin, Etiopinë, Indonezinë, Iranin, Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
Vendet në bllok përbëjnë më shumë se gjysmën e popullsisë së botës./kosovapress/
Lajmet
Sulmoi tre persona, arrestohet i dyshuari në kryeqytet
Published
2 hours agoon
July 7, 2025By
UBTNews
Një person është arrestuar dje në Prishtinë nën dyshimin se pas një mosmarrëveshje ka sulmuar tre qytetarë.
Sipas policisë së Kosovës, për këtë rast me vendim të prokurorit, i dyshuari është dërguar në mbajtje.
“Prishtinë / 06.07.2025 – 00:50. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar pasi që i njëjti pas një mosmarrëveshje dyshohet se ka sulmuar tre viktimat meshkuj kosovarë. Nuk raportohet për të lënduar, ndërsa me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje”, thuhet në raportin 24 orësh të policisë.
Një rast tjetër sipas raportit të fundit të policisë, në Podujevë është arrestuar një i dyshuari për shkak se tek i njëjti gjatë kontrollit është gjetur dhe sekuestruar një sasi prej 2.5 gramë substancë e dyshuar narkotike marihuanë dhe një cigare e mbushur me narkotik të gatshme për shitje.
Ndërsa, me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje.
Lajmet
Qarkullim i lehtë në kufi – pa pritje të gjata
Published
2 hours agoon
July 7, 2025By
UBTNews
Me fillimin e pushimeve verore, bashkatdhetarët kanë nisur të kthehen në Kosovë, duke shkaktuar një rritje të lehtë të qarkullimit në pikat kufitare.
Sipas të dhënave nga Qendra për Menaxhim Kufitar, deri mëngjesin e së dielës nuk është shënuar ndonjë fluks i madh të automjeteve në hyrje apo dalje të vendit. Në orën 06:55, pritjet në të gjitha pikat kufitare ishin të vogla – nga 3 deri në 5 minuta.
Autoritetet nuk raportojnë për kolona të gjata, por presin që fluksi të rritet në ditët në vazhdim me intensifikimin e ardhjeve nga diaspora. Qytetarët këshillohen të ndjekin informatat zyrtare për të udhëtuar më lirshëm dhe pa vonesa.

43 tentime, asnjë sukses – Kuvendi mbetet i bllokuar

Cameron Boyce përkujtohet nga miqtë e tij në përvjetorin e 6-të të ndarjes nga jeta

UBT International Smart Schools organizoi Akademinë Verore – Fokus në vlerësimin e nxënësve përmes platformave online

Trump pret Netanyahun për të biseduar për armëpushimin në Gazë

Trump kërcënon me tarifa shtesë për vendet që mbështesin BRICS-in

Sulmet me dronë ukrainas shkaktojnë kaos në trafikun ajror të Rusisë

Sulmoi tre persona, arrestohet i dyshuari në kryeqytet

Qarkullim i lehtë në kufi – pa pritje të gjata

Sulmoi tre persona, arrestohet i dyshuari në kryeqytet
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës