Kuriozitete

Çfarë përjeton njeriu në prag të vdekjes, sipas studimit

Studimi u publikua në “Proceedings of the National Academy of Sciences”.

Published

on

Kujtimet e një jete që shkëlqejnë para syve si në një film… Një tunel i fundit i errët për të shkuar drejt një drite verbuese në fund. Ndjesia e të parit të vetes dhe të njerëzve të dashur nga lart teksa po fluturon jashtë trupit. Këto janë disa nga historitë që lidhen me dimensionin misterioz të vdekjes falë dëshmive të atyre që ishin shumë pranë vdekjes.

Por nga çfarë varen këto përvoja?

Një studim i publikuar në “Proceedings of the National Academy of Sciences” ofron një përgjigje të pjesshme dhe të mundshme.

Në rrjedhën e hulumtimit që monitoroi trurin e katër njerëzve që po vdisnin në secilën fazë, u identifikua aktiviteti i trurit që duket të jetë specifik për fazat e fundit të jetës dhe që mund të shpjegojë tiparet e përbashkëta të përvojave afër vdekjes.

Megjithëse arsyeja e shëndoshë e lidh vdekjen me momentin në të cilin zemra ndalon së rrahuri në mënyrë të pakthyeshme, nga pikëpamja shkencore kufiri midis jetës dhe vdekjes është më kompleks dhe i paqartë, sepse disa studime mbi njerëzit dhe kafshët kanë treguar se aktiviteti i trurit mund të vazhdojë për disa sekonda apo edhe orë më pas. Ne ende dimë shumë pak për këtë aktivitet të trurit në pikën e vdekjes. Kjo është arsyeja pse Jimo Borjigin, një neurofiziolog në Universitetin e Miçiganit, vendosi të ndjekë me kujdes aktivitetin elektrik të trurit të katër pacientëve në koma, të lidhur me sistemin mbështetës të jetës dhe pa mundësi mbijetese.

Këta njerëz mbanin kufje EEG që regjistronin aktivitetin elektrik në shtresat e sipërme të trurit gjatë gjithë procesit të fundit të jetës, përpara se mjekët të hiqnin respiratorët, gjatë rrahjes së fundit të zemrës dhe madje edhe më pas, deri kur aktiviteti elektrik i trurit nuk ka pushuar tërësisht.

Dy pacientë përjetuan një rritje të valëve të trurit me frekuencë të lartë të quajtur valë gama, disa sekonda pasi u hoqën ventilatorët, të cilat vazhduan me intensitet të lartë për disa minuta pasi zemra pushoi së rrahuri. I njëjti model i valëve gama mund të ndodhë kur një person kujton në mënyrë aktive një kujtim, një ëndërr ose diçka që ka mësuar.

Siç shpjegoi neurokirurgu Ajmal Zemmar për Science, valët gama mund të sinjalizojnë se zona të ndryshme të trurit punojnë në unison për të bashkuar ndjesi të ndryshme që rivendosin vetëdijen për një objekt, për shembull erën dhe zërin e një makine.

Gjetja e tyre tek njerëzit që po vdisnin mund të tregojë një shpjegim të mundshëm biologjik për tregimet e trurit që rishikon kujtimet e një jete si një film.

Fakti që vetëm dy nga katër persona e kanë përjetuar këtë shpërthim të valëve gama nuk është befasuese, pasi jo të gjithë njerëzit që janë afër vdekjes përjetojnë vizionet e përmendura më sipër./SYRI.net/

Kuriozitete

Koleksioni 100 milionë dollarësh i monedhave del në ankand

Published

on

Një grumbull monedhash, shumica e të cilave ishin groposur nëntokë për më shumë se 50 vjet, pritet të arrijnë shumën prej 100 milionë dollarësh në ankand, sipas ekspertëve.

Koleksioni “The Traveller”, që mendohet se është koleksioni më i shtrenjtë i monedhave ndonjëherë, do të shitet përgjatë tri vjetëve të ardhshme – me shitjen e parë që bëhet më 20 maj.

Cilido qoftë rezultati, është historia e origjinës së monedhave që vlerësohet e mahnitshme.

Janë monedha nga mbi 100 territore përreth globit, duke nisur nga kohët e lashta te epoka moderne. Por, gjëja më e jashtëzakonshme është se shumica e monedhave ishin  të groposura për gjysmë shekulli, shkroi CNN.

Koleksionuesi ka filluar t’i blejë monedhat që në vitin 1929. Ai kishte interes për monedhat, historinë prapa tyre dhe sa të rralla ishin. Përgjatë kohës ai kishte në pronësi të veten rreth 15,000 monedha.

Ai udhëtoi nga Amerika në Evropë dhe monedhat i mori me vete kudo. Gjatë regjimit nazist të Hitlerit në Gjermani, koleksionisti duket se e ndjeu kërcënimin dhe monedhat e paketuara me kujdes i groposi në tokë – ku mbetën për pesë dekada.

Kur më në fund ato u morën nga pasardhësit e tij, monedhat u prezantuan te një shtëpi ankandesh.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse duhet të vendosni sodë buke në frigorifer?

Published

on

Frigoriferi, ashtu si shumë pajisje tjera shtëpiake, luan rol të rëndësishëm në ruajtjen e ushqimeve dhe organizimin e hapësirës në kuzhinë.

Megjithatë, ndonjëherë përballemi me një problem të zakonshëm, por të bezdisshëm: aromat e pakëndshme.

Një eksperte ka ndarë një truk, të cilin mund të mos e dini, që ju ndihmon të largoni çdo aromë të padëshiruar në frigorifer.

Për të luftuar aromat e padëshiruara, influencerja e njohur si Georgia ndau një truk të thjeshtë që përdor vetëm një përbërës natyral.

Ajo pohon se soda e bukës është zgjidhja juaj më e mirë. Thjesht shtoni një sasi të madhe sode buke në një tas dhe vendoseni në frigorifer.

Soda e bukës është konsiderohet si një nga mjetet më të mira natyrore për pastrimin e sendeve të ndryshme në shtëpinë tuaj, por gjithashtu funksionon si deodorant i fuqishëm.

Si një substancë alkaline, soda e bukës ndihmon në eliminimin e çdo ere të keqe ose të padëshiruara duke neutralizuar aromat acidike.

Kjo bëhet përmes një reaksioni kimik, duke ndryshuar nivelin e pH të erës dhe duke lëshuar komponime më me pak aromë.

Me fjalë të tjera, soda e bukës funksionon njësoj si shumë freskues të ajrit.

Continue Reading

Kuriozitete

Fenomen i pazakontë në brigjet e Floridas, pse uji i detit kthehet në ngjyrë të kuqe?!

Published

on

Një studim i ri ka hedhur dritë mbi shkakun e baticave të kuqe që për vite kanë prekur bregdetin e Floridës, duke shkaktuar dëme mjedisore dhe kosto të mëdha për autoritetet lokale.

Për herë të parë, shkencëtarët kanë identifikuar me dhjetëra viruse të lidhur me këto fenomene e kanë zbuluar se shkaktohen nga rritja masive e algave.

Ngjyra e kuqe e ujit vjen si rezultat i kombinimit të rrymave të detit, lëndëve ushqyese dhe temperaturave të larta, të cilat stimulojnë shumimin e algave.

Baticat e kuqe janë shqetësim i madh për Floridën, pasi shkaktojnë probleme shëndetësore tek peshqit, shpendët dhe njerëzit. Për pasojë, shumë plazhe janë detyruar të mbyllen në vitet e fundit.

Jean Lim, studiuese në Kolegjin e Shkencave Detare në Universitetin e Floridës Jugore, e cilësoi këtë zbulim si një përparim të madh, që mund të ndihmojë shkencëtarët të parashikojnë kur do të ndodhin këto fenomene.

“Ne e dimë se viruset luajnë një rol kyç në dinamikën e lulëzimit të algave të dëmshme, por nuk kishim informacion mbi viruset e lidhura me Karenia brevis,” tha ajo për The Independent. “Tani që kemi identifikuar disa viruse në baticat e kuqe, mund të studiojmë ndikimin e tyre në këto fenomene.”

Florida përjeton baticat e kuqe pothuajse çdo vit, në fund të verës dhe në fillim të vjeshtës. Sipas Komisionit të Peshkimit dhe Kafshëve të Egra në Florida, këto fenomene zgjasin nga tre deri në pesë muaj dhe mund të shtrihen në qindra kilometra katrorë.

Studimi, përdori teknikën e metagjenomikës virale për të analizuar ADN-në e mostrave të mbledhura nga baticat e kaluara.

Shkencëtarët shpresojnë që ky zbulim të ndihmojë në parashikimin dhe kontrollin e këtij fenomeni në të ardhmen.

Continue Reading

Kuriozitete

Sot është dita e parë e pranverës: A e dini pse ka vite që vjen më herët?

Published

on

Sot është ekuinoksi pranveror, kur sipas astronomisë shënohet dita e parë e pranverës.

Në kohën e ekuinoksit, dy hemisferat e Tokës marrin rrezet e diellit në mënyrë të barabartë. Shpesh thuhet se nata dhe dita janë të barabarta në gjatësi. Në fakt, fjala ekuinoks vjen nga latinishtja aequus (e barabartë) dhe nox (natë).

Edhe pse shumë njerëz mësuan në shkollë se pranvera fillon më 21 mars, në dy dekadat e fundit pranvera na vjen më 20 mars.

Ekspertët kanë zbuluar se pranvera ka ardhur një ditë më herët për njëzet vjet, për shkak të dy metodave të ndryshme për përcaktimin e fillimit dhe fundit të stinëve: meteorologjike dhe astronomike.

Meteorologët vëzhgojnë uljen dhe ngritjen e temperaturës dhe gjendjen e atmosferës dhe stina meteorologjike është e koordinuar sipas kalendarit dhe çdo stinë zgjat tre muaj. Me këtë metodë pranvera zgjat nga 1 marsi deri më 31 maj.

Metoda e dytë bazohet në stinët astronomike dhe i referohet pozicionit të orbitës së Tokës në raport me Diellin.

Kalendari astronomik përcakton stinët sipas asaj se kur boshti i rrotullimit të Tokës është në 23,5 gradë në raport me orbitën rreth Diellit, kështu që vitet e fundit pranvera erdhi më 20 mars, e simbolizon rilindjen e Hemisferës Veriore të Tokës kur gjithçka në natyrë po zgjohet.

Shumë kultura kanë festivale pranverore, por Japonia, India dhe Nepali dallohen. Ardhja e pranverës festohet me valle e këngë dhe pjesëmarrësit e festivalit i hedhin ngjyra të ndryshme njëri-tjetrit. Festat shënojnë gjithashtu fitoren e së mirës mbi të keqen.

Continue Reading

Të kërkuara