Shëndet
Çfarë ndodh me trupin tuaj nëse flini 8 orë çdo ditë?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNjë studim tregon se nëse flini për tetë orë rregullisht nuk është me të vërtetë një luks, por më shumë një pjesë thelbësore e një rutine të shëndetshme.
Mungesa e orarit të gjumit mund të ndikojë seriozisht në shëndetin tuaj mendor, emocional dhe fizik. Le të shohim se çfarë ndodh nëse filloni t’i jepni përparësi gjumit.
Ne besojmë se është shumë e rëndësishme t’u kushtojmë vëmendje gjetjeve të ndryshme në lidhje me mirëqenien tonë dhe prandaj duam ta ndajmë me ju këtë informacion.
Do të mësoni gjëra të reja më shpejt
Fakti nëse bëni apo nuk bëni gjumë mjaftueshëm, ka një efekt në atë se sa mirë mund të përqendroheni në aftësi të reja dhe të mbani mend gjëra të reja.
Shkencëtarët zbuluan se ne përpunojmë informacione të reja ndërsa flemë. Me fjalë të tjera, mendja dhe trupi juaj janë më në formë në mëngjes pasi të keni bërë pushimin e duhur.
Dhe kjo vlen për çdo aftësi të re, nga studimi universitar deri tek luajtja e një sporti të ri.
Do të jeni më të vëmendshëm
Kur pushoni rregullisht aq sa duhet, përqendrimi dhe aftësitë tuaja për zgjidhjen e problemeve funksionojnë në nivelet e tyre optimale. Mund të mendoni më qartë dhe të merrni vendime më shpejt.
Ju do ta kontrolloni më lehtë peshën tuaj
Ky studim ka treguar se ndërsa jemi duke fjetur, ne gjenerojmë një hormon të quajtur leptinë, që i thotë trupit tonë se jemi të ngopur dhe se nuk kemi nevojë për më shumë ushqim. Kur nuk pushojmë sa duhet, ky hormon del jashtë ekuilibrit dhe fillojmë të kemi dëshira për ushqim.
Shëndeti juaj do të përmirësohet
Shkencëtarët zbuluan se një gjumë i mjaftueshëm jo vetëm që do të zvogëlojë nivelin tonë të stresit, por gjithashtu do të parandalojë rrezikun e presionit të lartë të gjakut dhe kolesterolit të lartë. Gjumi i pakët gjithashtu mund të çojë në të gjitha llojet e problemeve që lidhen me zemrën.
Ju mund të parandaloni zhvillimin e diabetit
Hulumtimet kanë zbuluar se gjumi bën një ndryshim të madh në rregullimin e sheqerit në gjak dhe ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe si rezultat, parandalimin e diabetit të tipit 2.
Duket se faza “e thellë” e gjumit është veçanërisht e rëndësishme për këtë dhe nëse e shkurtoni kohën e gjumit, ka shumë të ngjarë që ta kaloni atë pjesë të rëndësishme.
Do të shëroheni nga ftohja më shpejt
A ndiheni të përgjumur kur jeni të sëmurë? Epo, me sa duket ka një arsye për këtë. Studimet kanë vërtetuar që trupi ynë shkon në gjendje gjumi për t’u rikuperuar. Kjo mënyrë e gjumit ndodh kur sistemi ynë imunitar është më i efektshëm për të luftuar bakteret.
Lëkura juaj do të duket më mirë
Lëkura jonë është një tregues shumë i mirë i shëndetit dhe mirëqenies sonë të përgjithshme. Ju mund të jeni në gjendje ta maskoni, por nuk mund ta mashtroni me të vërtetë.
Lëkura jonë është organi ynë më i madh dhe merr ekspozim të vazhdueshëm ndaj motit, dritës UV, pluhurit dhe diellit, dhe kur flemë, lëkura jonë riparohet vetë.
Do të jeni një shofer më i sigurt
Të gjithë e kemi ngarë makinën ndërsa kemi qenë shumë të lodhur, të paktën një herë. Dhe, ndërsa shpesh duket se nuk kemi zgjidhje, duhet të fillojmë ta bëjmë këtë zgjedhje një përparësi.
Ky studim tregoi se drejtuesit të cilëve u mungonte gjumi i mjaftueshëm, performonin më shumë si shoferë të prekur nga alkooli.
Ekuilibri juaj do të përmirësohet
Kur flini mjaftueshëm, koordinimi dhe ekuilibri juaj bëhet përmirësohen, duke parandaluar të gjitha llojet e dëmtimeve fizike dhe aksidenteve.
Shëndet
Kombinim i ri ilaçesh ngadalëson përparimin e kancerit të avancuar të prostatës
Published
1 day agoon
October 24, 2025By
UBT News
Një studim i ri ndërkombëtar ka treguar se një kombinim ilaçesh mund të ngadalësojë ndjeshëm përparimin e kancerit të avancuar të prostatës te burrat me mutacione të caktuara gjenetike.
Kërkimi, i udhëhequr nga University College London dhe i botuar në Nature Medicine, analizoi efektin e shtimit të ilaçit niraparib, një inhibitor i PARP – në trajtimin standard me abiraterone acetate dhe prednisone.
Në studimin “Phase III AMPLITUDE”, morën pjesë 696 burra nga 32 vende, me moshë mesatare 68 vjeç, të gjithë me kancer të përhapur dhe me mutacione në gjenet përgjegjëse për riparimin e ADN-së (HRR). Më shumë se gjysma kishin mutacione në BRCA1 ose BRCA2.
Sipas prof. Gerhardt Attard nga UCL Cancer Institute, shtimi i niraparibit vonon rikthimin e kancerit e zgjatë jetëgjatësinë e pacientëve me këto mutacione.
Ai theksoi se rezultatet mbështesin testimin gjenetik që në momentin e diagnostikimit, për të identifikuar pacientët që përfitojnë më shumë nga trajtimet e synuara. Trajtimi u tolerua mirë, por u vërejtën më shumë raste të anemisë dhe tensionit të lartë të gjakut te pacientët që morën niraparib.
Autorët theksojnë se rezultatet janë premtuese, por kërkohet më shumë studim për të vlerësuar përfitimet afatgjata dhe ndikimin e metodave të reja të diagnostikimit. Çdo vit, në mbarë botën, rreth 1.5 milionë burra diagnostikohen me kancer të prostatës. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Harroni emra, fikjen e shporetit apo takimet? Mjekët shpjegojnë shkaqet që e ngadalësojnë kujtesën
Published
1 day agoon
October 24, 2025By
UBT News
Jo çdo harresë është shenjë plakjeje, mjekët shpjegojnë si ndikon stili i jetesës, ushqimi, gjumi dhe barnat në kujtesë.
Me kalimin e viteve, truri pëson ndryshime të natyrshme humbet gradualisht masë, sidomos në korteksin prefrontal, zonën përgjegjëse për vendimmarrje, dhe në hipokampus, që luan rol kyç në ruajtjen e kujtimeve.
Shpesh ndodh të mos kujtohemi menjëherë për ndonjë emër “që e kemi në majë të gjuhës”, apo të dyshojmë nëse kemi fikur shporetin ose kyçur derën.
Ritmi i shpejtë i jetës, stresi dhe mbingarkesa me detyra ditore ndikojnë në trup dhe në funksionet njohëse të trurit. Harresa është diçka normale e nuk përbën arsye për shqetësim. Por, kur vërejmë se dobësimi i kujtesës po ndikon në jetën e përditshme, është e rëndësishme të kërkojmë arsyet.
Mjekët theksojnë se mosha nuk është gjithmonë faktori kryesor.
A është vërtet mosha arsyeja pse harrojmë?
Sipas neuropsikologes dr. Eliz Kakapolo nga Qendra Mjekësore e Universitetit “Columbia”, numri i neuroneve zvogëlohet që nga lindja, është e kuptueshme që me kalimin e moshës mund të na duhet më shumë kohë për të kujtuar emra apo fjalë të caktuara.
Prof. dr. P. Murali Doraiswamy, psikiatër në Fakultetin e Mjekësisë “Duke”, shton se plakja shpesh shoqërohet me dobësim të kujtesës afatshkurtër, pra, vështirësi në mbajtjen mend të sasive të vogla të informacionit për periudha të shkurtra kohe.
Truri plakur humbet masë në korteksin prefrontal dhe hipokampus, përçimi i informacionit midis neuroneve ngadalësohet, dhe rritet rreziku për sëmundje neurodegjenerative. Plakja nuk sjell vetëm humbje.
Inteligjenca emocionale forcohet e përvoja jetësore ndihmon në marrjen e vendimeve më të mençura dhe në përdorimin e strategjive më efikase për kujtesë.
Mjekët theksojnë se faktorë si lodhja e tepërt, infeksionet, stresi kronik, si dhe mungesa e gjumit apo ushqyerja e pabalancuar, mund të ndikojnë dukshëm në funksionet njohëse edhe tek personat e rinj në moshë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ekspertët shpjegojnë si të reduktohet dhimbja e mesit
Published
1 day agoon
October 24, 2025By
UBT News
Dhimbja e mesit është një problem që çdo i rritur do të përjetojë një herë në jetë, dhe për miliona njerëz në mbarë botën ajo mund të bëhet e vazhdueshme dhe kufizuese.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, mbi 600 milionë të rritur vuajnë nga ndonjë formë dhimbjeje në shpinë, duke e bërë atë shkakun kryesor të paaftësisë në nivel global. Të dhënat e fundit dhe disa ushtrime të thjeshta, të mbështetura shkencërisht, ofrojnë mundësi për menaxhimin dhe parandalimin e dhimbjes, duke përmirësuar lëvizshmërinë dhe forcën e shtyllës kurrizore.
Një kirurg ortoped tregon tre kategori kryesore ushtrimesh që ndihmojnë në reduktimin e dhimbjes së mesit: shtrirjet, forcimi i trungut e aktiviteti aerobik.
Shumica e dhimbjeve të mesit, përveç rasteve të hernieve diskale, shkaktohen nga tensioni në indet e buta. Rreth 8 nga 10 raste lidhen me muskujt e vegjël të shpinës të tendosur ose të irrituar. Në këto situata, pushimi i tepërt nuk ndihmon; lëvizjet e buta janë çelësi i rikuperimit.
Shtrirjet e frymëzuara nga joga, si “maca-lopa” (cat-cow), pozicioni i fëmijës (child’s pose), ulin ngurtësinë e rrisin lëvizshmërinë e shtyllës kurrizore.
Ushtrimet për forcimin e trungut stabilizojnë shtyllën kurrizore dhe zvogëlojnë ngarkesën mbi mesit. Ushtrime si “ura” (bridge) dhe “plank” forcojnë muskujt mbështetës dhe përmirësojnë qëndrimin. Këto ushtrime duhet kryer gradualisht, duke rritur kohëzgjatjen dhe intensitetin në mënyrë të kontrolluar.
Aktivitetet aerobike përmirësojnë qarkullimin e gjakut, forcojnë muskujt mbështetës dhe parandalojnë ngurtësimin. Ecja, noti ose makineritë eliptike janë shembuj të aktivitetit që mbajnë trupin aktiv pa e mbingarkuar.
Studimet tregojnë se aktiviteti aerobik i rregullt ul ndjeshëm rrezikun e dhimbjes kronike të mesit.
Nëse dhimbja vazhdon gjatë, shoqërohet me temperaturë, humbje peshe, fryrje të pazakontë ose përkeqësohet natën, duhet të kërkohet ndihmë mjekësore.
Në raste të rralla, dhimbja e mesit mund të jetë shenjë e sëmundjeve serioze, përfshirë tumoret ose llojet e rralla të kancerit, ndaj vëmendja është thelbësore. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studimi: Njerëzit inteligjentë vuajnë më shumë nga dhimbjet e kokës!
Published
1 day agoon
October 24, 2025By
UBT News
Sipas studimeve shkencore të kryera nëpërmjet një teknike inovative me rezonancë magnetike të trurit, dhimbja e kokës ndikon vetëm në trurin që është më aktiv, thonë studiuesit e Qendrës së dhimbjes së kokës në Shtetet e Bashkuara.
Migrena e konsideruar si një sëmundje e vërtetë prek vetëm mendjet më aktive dhe më efikase. Në fakt thuhet se shkaktohet nga disa disfunksione të trurit.
Çfarë i shkakton sulmet e tmerrshme që prekin 15% të popullsisë (sidomos gratë në moshën 35-45 vjeç)? A mund të jetë ushqim i rëndë?
Lodhja, uria? A keni parë televizor ose keni lexuar një libër deri vonë?
Hulumtimi më i fundit thotë dhe pohon se dhimbja e kokës ndikon tek njerëzit e kulturuar dhe inteligjentë.
Persona që vuajnë zakonisht janë kreativ, jetësor dhe të zgjuar. Një neurolog në Universitetin e Utah shpjegon se migrena zhvillohet vetëm në trurin e trajnuar plotësisht dhe tepër funksional. Gjithashtu duket se ka një predispozitë gjenetike.
Inteligjentë apo jo, sot ka shumë njerëz që vuajnë prej saj dhe që janë të mbushur me analgjezik për të lehtësuar dhimbjen.
Por, si mund të kurohet një dhimbje koke?
Sipas specialistëve të dhimbjeve të kokës, dhimbja nuk është një ngjarje, por një proces progresiv që zhvillohet gjatë orëve.
Në shumicën e rasteve, rreth një orë pas fillimit të dhimbjes së kokës, pacienti ndjen siklet si dhimbje e vërtetë nëse prek ballin ose kokën.
Në atë pikë, marrja e ilaçeve është e pavlefshme, sipas mjekëve analgjeziku duhet të merret brenda një ore që nga fillimi i dhimbjes.
Është e domosdoshme të shmangni verën, çokollatën, djathin, bananet, arrat dhe domatet. Të jetosh me migrenë nuk është e këndshme, por nga sot jeni të vetëdijshëm se jeni një person jashtëzakonisht inteligjent. /A.Z/UBT News/
Konferenca e Gjuhës dhe Kulturës në UBT bëri bashkë ekspertë ndërkombëtarë dhe solli hulumtime nga fusha e gjuhës dhe kulturës
Studiues prezantojnë punime inovative në Konferencën Ndërkombëtare të Mekatronikës, Inxhinierisë së Sistemeve dhe Robotikës
Konferenca e Art and Digital Media sjell diskutime mbi artin, identitetin dhe inovacionin digjital
Konferenca Ndërkombëtare e Arteve Skenike në UBT solli kërkime dhe interpretime mbi rolin e artit në shoqërinë
Studiuesit prezantojnë zgjidhje inovative në Konferencën Ndërkombëtare për Inxhinierinë e Energjisë Efiçiente
Konferenca Ndërkombëtare e Juridikut në UBT trajtoi sfidat dhe zhvillimet aktuale të sistemit të drejtësisë
Konferenca Ndërkombëtare për Muzikë Moderne, Prodhim Digjital dhe Menaxhim në UBT solli ide dhe qasje inovative në artin muzikor
Konferenca Ndërkombëtare e Stomatologjisë në UBT bashkoi studiues e profesionistë në kërkim të praktikave moderne dentare
Konferenca Ndërkombëtare e Gazetarisë sjell ide, kërkime dhe zbulime që formësojnë të ardhmen e medias
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
