Lajmet

Bota afër ndryshimeve të pakthyeshme klimatike, paralajmërojnë shkencëtarët

Një mori raportesh të mëdha zbuluan se sa afër është planeti drejt katastrofës.

Published

on

Kriza klimatike ka arritur në një “moment vërtet të zymtë”, tha një nga shkencëtarët kryesorë të klimës në botë, Johan Rockström, pasi një mori raportesh të mëdha zbuluan se sa afër është planeti drejt katastrofës.

“Veprimi kolektiv është i nevojshëm nga kombet e botës më shumë tani se në çdo moment që nga Lufta e Dytë Botërore për të shmangur pikat e kthimit të klimës”, tha Rockström.

“Bota po vjen shumë, shumë afër ndryshimeve të pakthyeshme … koha po mbaron vërtet shumë, shumë shpejt”, shtoi ai.

Raportet thonë se emetimet duhet të bien përgjysmë deri në vitin 2030 për të përmbushur objektivin e rënë dakord ndërkombëtarisht prej 1.5 gradë Celsius nxehtësi – në një kohë kur gjigantët e naftës po fitojnë shuma astronomike parash.

Shell dhe TotalEnergies dyfishuan fitimet e tyre tremujore në rreth 10 miliardë dollarë. Gjigantët e naftës dhe gazit kanë pasur fitime në rritje pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia. Sektori pritet të grumbullojë 4 trilion dollarë në vitin 2022, raporton Guardian.

Raporti i agjencisë së mjedisit të OKB-së tha se nuk kishte një rrugë të besueshme për në 1.5 Celsius dhe se përparimi “mjerisht joadekuat” në uljen e emetimeve të karbonit do të thotë se mënyra e vetme për të kufizuar ndikimet më të këqija të krizës klimatike është një “transformim i shpejtë i shoqërive”.

Premtimet aktuale për veprim deri në vitin 2030, edhe nëse realizohen plotësisht, do të nënkuptojnë një rritje të ngrohjes globale me rreth 2.5 gradë Celsius, një nivel që do ta dënonte botën me një shkatërrim katastrofik të klimës, sipas agjencisë së klimës së OKB-së.

Agjencia meteorologjike e OKB-së raportoi se të gjithë gazrat kryesorë të ngrohjes arritën nivele rekord në vitin 2021, me një rritje alarmante të emetimeve të metanit.

Lajmet

Papa Leoni bën thirrje për unitet, premton të mos jetë “autokrat”

Published

on

By

Papa Leoni XIV nisi zyrtarisht shërbimin e tij të dielën duke iu drejtuar konservatorëve që ndiheshin të përjashtuar nën paraardhësin e tij, duke bërë thirrje për unitet, duke premtuar ruajtjen e trashëgimisë së Kishës Katolike dhe duke deklaruar se nuk do të qeverisë si “një autokrat”.

Pas një parade të parë me papamobilin përmes një turme me rreth 200.000 njerëz në Sheshin e Shën Pjetrit dhe rrugët përreth, Leoni u kurorëzua zyrtarisht si papa i 267-të i Kishës Katolike Romake gjatë një meshë në ambient të hapur.

Mbështetësit valëvitnin flamuj amerikanë dhe peruanë, me njerëz nga të dy vendet që e shpallin atë si papën e parë nga kombet e tyre. I lindur në Çikago, papa 69-vjeçar kaloi shumë vite si misionar në Peru dhe ka gjithashtu shtetësi peruviane.

Robert Prevost, një figurë relativisht e panjohur në skenën botërore që u bë kardinal vetëm dy vjet më parë, u zgjodh papa më 8 maj pas një konklavi të shkurtër kardinalësh që zgjati rreth 24 orë.

Ai pasoi Françeskun, një argjentinas që vdiq më 21 prill pas një udhëheqjeje 12-vjeçare shpesh të trazuar gjatë së cilës u përball me tradicionalistët dhe mbrojti të varfrit e të margjinalizuarit.

Në predikimin e tij, të lexuar në italishte të rrjedhshme, Leoni tha se si udhëheqës i 1.4 miliard katolikëve në mbarë botën, ai do të vazhdojë trashëgiminë e Françeskut në çështje sociale si lufta kundër varfërisë dhe mbrojtja e mjedisit.

Ai premtoi se do të përballet me “pyetjet, shqetësimet dhe sfidat e botës së sotme” dhe, në një gjest ndaj konservatorëve, premtoi të ruajë “trashëgiminë e pasur të fesë së krishterë”, duke bërë thirrje të përsëritura për unitet.

Nënpresidenti amerikan, JD Vance, një i konvertuar në katolicizëm që u përplas me Françeskun për politikat e ashpra të emigracionit të Shtëpisë së Bardhë, udhëhoqi delegacionin amerikan së bashku me sekretarin e Shtetit, Marco Rubio, gjithashtu katolik.

Vance shtrëngoi dorën shkurtimisht me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, në fillim të ceremonisë. Të dy u takuan për herë të fundit në shkurt në Shtëpinë e Bardhë, kur u përplasën fort përpara mediave botërore.

Zelensky dhe Papa Leoni pritet ta mbajnë një takim privat më vonë gjatë të dielës, ndërsa Vance pritet të takohet me papën të hënën.

Në një apel të shkurtër në fund të meshës, Papa Leoni iu referua disa konflikteve globale. Ai tha se Ukraina po “martirizohet”, një frazë e përdorur shpesh nga Françesku, dhe bëri thirrje për një “paqe të drejtë dhe të qëndrueshme” atje. Ai përmendi gjithashtu situatën humanitare në Gazë.

Ndër ata që ishin në turmë të dielën kishte shumë pelegrinë nga SHBA-ja dhe Peruja.

Që nga zgjedhja si papë, Leoni ka sinjalizuar disa prioritete kyçe për papatin e tij, përfshirë një paralajmërim për rreziqet e inteligjencës artificiale dhe rëndësinë e sjelljes së paqes në botë dhe brenda vetë Kishës.

Papati i Françeskut la një Kishë të përçarë, me konservatorët që e akuzonin atë për krijimin e konfuzionit.

Duke thënë se po merrte këtë mision “me frikë dhe dridhje”, Leoni përdori fjalët “unitet” ose “të bashkuar” shtatë herë të dielën dhe fjalën “harmoni” katër herë.

Konservatorët gjithashtu akuzuan Françeskun se qeveriste në mënyrë autoritare dhe ankohen se ai i përçmonte shqetësimet e tyre dhe nuk konsultohej gjerësisht përpara marrjes së vendimeve.

Duke iu referuar Shën Pjetrit, apostullit të krishterë të shekullit të parë nga i cili papët e nxjerrin autoritetin e tyre, Leoni tha: “Pjetri duhet të kullosë kopenë pa iu dorëzuar ndonjëherë tundimit për të qenë autokrat, duke sunduar mbi ata që i janë besuar. Përkundrazi, ai thirret t’i shërbejë besimit të vëllezërve dhe motrave të tij dhe të ecë përkrah tyre”.

Shumë udhëheqës botërorë morën pjesë në ceremoni, përfshirë presidentët e Izraelit, Perusë dhe Nigerisë, kryeministrat e Italisë, Kanadasë dhe Australisë, kancelarin gjerman, Friedrich Merz, dhe presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen./REL

Continue Reading

Aktualitet

Shifrat tronditëse: Mbi 295 milionë njerëz në botë vuajnë nga uria

Published

on

Pasiguria akute ushqimore vazhdon të rritet me një ritëm alarmues, me mbi 295 milionë njerëz në rrezik vdekjeje nga uria, zbulon një analizë e re e Raportit Global për Krizat Ushqimore (GRFC).

Përshkallëzimi i konflikteve dhe shkurtimet në ndihmën humanitare, së bashku me ndryshimet e shumta klimatike dhe ekonomike, detyruan vitin e kaluar edhe 13.7 milionë njerëz të tjerë që të përjetojnë pasiguri kronike ushqimore.

Ky është viti i gjashtë radhazi që numri i njerëzve që përballen me “niveli të larta të pasigurisë ushqimore akute” ka ardhur në rritje, duke arritur në 295.3 milionë, sipas raportit. Kjo shifër përfaqëson një të katërtën – 22.6% – e popullsisë së 53 vendeve të analizuara nga ekspertët e GRFC.

“Përshkallëzimi i konflikteve, rritja e tensioneve gjeopolitike, pasiguria ekonomike globale dhe shkurtimet e financimeve po thellojnë pasigurinë ushqimore akute,” thuhet në raport.

Numri i njerëzve që përballen me mungesën më kronike të ushqimit, sipas Klasifikimit të Fazës së Pasigurisë Ushqimore të Integruar (IPC), i mbështetur nga OKB – është dyfishuar në krahasim me vitin e kaluar. Më shumë se 95% e tyre jetonin në Rripin e Gazës dhe Sudan. Haiti, Mali dhe Sudani i Jugut kanë popullata të konsiderueshme që përjetojnë sfida të ngjashme.

Kjo kategori e përshkruar si “katastrofë” nga IPC, karakterizohet nga uria, vdekja, varfëria ekstreme dhe nivele të larta të kequshqyerjes akute. Në Sudan, lufta civile në përkeqësim çoi në shpalljen zyrtare të urisë, me më shumë se 24 milionë njerëz që përballen me pasiguri akute ushqimore. Gjendja u përkeqësua në Rripin e Gazës. Ekspertët, vitin e kaluar deklaruan se gjysma e popullsisë ishte parashikuar të përjetonte skenarin e “katastrofës”.

“Pas mbylljes së të gjitha kalimeve në Rripin e Gazës në fillim të marsit e prishjes së armëpushimit dymujor, qasja në ushqim është kufizuar,” thotë raporti.

Këto paralajmërime u konfirmuan kur raporti më i fundit i IPC tha se popullsia e Gazës, rreth 2.1 milionë palestinezë, ishte në “rrezik kritik” nga uria, ndërsa bllokada izraelite ndaj ndihmës humanitare vazhdon. Ekspertët e GRFC identifikuan përkeqësimin e sigurisë ushqimore në 19 vende, kryesisht të nxitur nga konfliktet si në Mianmar, Nigeri dhe Republika Demokratike e Kongos.

Kjo pasiguri, sipas tyre, u shtua nga kriza klimatike, ku përmendet thatësira e pritshme në disa pjesë të Etiopisë, Kenias dhe Somalisë, si dhe problemet e shumta dhe varfëria ekstreme në Afganistan dhe Pakistan.

Ndërprerja e papritur e financimit këtë vit, veçanërisht nga USAID, gjithashtu ka tkurrur shërbimet e ushqyerjes për më shumë se 14 milionë fëmijë në shtete si Sudani, Jemeni dhe Haiti, duke i lënë ata të pambrojtur ndaj kequshqyerjes dhe të ekspozuar ndaj vdekjes.

Burimi: The Guardian

Continue Reading

Lajmet

Osmani takon Kaja Kallas në Tiranë: BE-së i kërkohet vendosmëri ndaj Kosovës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, është takuar në Tiranë me Përfaqësuesen e Lartë të BE-së, Kaja Kallas, përpara vizitës së saj në Kosovë javën e ardhshme.

Osmani theksoi se Kosova është e gatshme për hapat e ardhshëm drejt integrimit në BE.

Ajo i bëri thirrje Bashkimit Evropian që t’i qaset këtij procesi me guxim, qartësi dhe vendosmëri, duke vlerësuar lidershipin e Kallas si shembull për këto cilësi.

Continue Reading

Lajmet

Rama mbyll seancën e parë të KPE: Shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut

Published

on

By

Kryeministri Edi Rama mbylli punimet e seancës së parë të samitit të Komunitetit Politik Evropian në Tiranë, duke ftuar të pranishmit në drekën zyrtare.

Në komentet e fundit, Rama u ndal te mikpritja shqiptare, ndërsa citoi Kanunin e Lekë Dukagjinit.

Dëshiroj të ndaj me ju faktin që në Kanunin tonë që është shkruar kohë më parë ka një kapitull që ka të bëjë me mikpritjen dhe ai fillon me një citim që thotë që ‘shtëpia e shqiptarit i përket Zotit dhe mikut‘”, tha Rama.

Rama tha se “kjo fjali është vërtet shumë e thellë dhe është edhe origjinë e faktit që ne arritëm në fund të Luftës së Dytë Botërore si vendi që kishte më shumë hebrenj se sa kishte pasur në fillim të tij, sepse ata erdhën si miq të cilët shqiptarët i mbrojtën me jetën e tyre”.

Por ndër të gjitha këto gjëra që ne bëjmë për miqtë, gjë shumë të rëndësishme kemi që t’u japim atyre ushqim shumë të mirë. Për këtë arsye, pavarësisht se thuhet se dreka asnjëherë nuk është falas, sot do ta shikoni se është e kundërta, se sa herë që të vini në Shqipëri do të jeni gjithmonë të mikpritur”, tha Rama./atsh

Continue Reading

Të kërkuara