Kulturë
Art apo algoritëm? Ai-Da thyen rekordet me vepër të paparë në tregun e ankandeve!
Published
12 months agoon
By
EAd SulNë një moment historik që shënon ardhjen e një epoke të re në artin botëror, portreti i Alan Turingut, realizuar nga roboti humanoid artist Ai-Da, u shit në ankand për shifrën rekord prej 1,084,800 dollarësh (1 milion euro). Veprës së titulluar A.I. God, e cila përshkruan figurën legjendare të babait të shkencës kompjuterike moderne, i paraprinë 27 oferta konkurruese në ankandin prestigjioz të Sotheby’s, duke kapërcyer ndjeshëm pritshmëritë fillestare.

Ankandi jo vetëm që e ngre në piedestal Ai-Da-n, si robotin e parë humanoid artist që shet një vepër arti në një shtëpi të njohur ankandesh, por edhe shenjon një “frontierë të re në tregun global të artit”, sipas deklaratës së Sotheby’s. Kjo shitje ka hapur një faqe të re, duke vendosur një standard të ri për artin e krijuar nga robotët në skenën ndërkombëtare.
Para se portreti të arrinte rekordet në ankand, Ai-Da dhe krijuesi i saj Aidan Meller u shprehën për Euronews Culture mbi frymëzimin pas veprës: “Alan Turing ishte një matematikan me vizion të jashtëzakonshëm dhe mendimtar origjinal. Jam e lumtur që kjo vepër, e ekspozuar në Kombet e Bashkuara në Gjenevë, hedh dritë mbi kontributet e tij të jashtëzakonshme,” tha Ai-Da, në një intervistë të veçantë përmes një video thirrjeje.
Krijuar në vitin 2019, Ai-Da përbën një përzierje mahnitëse të inteligjencës artificiale dhe mekanikës avancuese, duke e bërë atë të aftë të vizatojë dhe të pikturojë përmes kamerave të sofistikuara të instaluara në sytë e saj dhe algoritmeve komplekse që ndërthuren me një krah të dizajnuar enkas për artin.
Procesi kreativ i Ai-Da-s: Nga ideja tek vepra finale
Sipas Meller-it, çdo krijim i Ai-Da-s fillon me një bisedë iniciale ku sugjeron tema për portretet e saj, siç ishte edhe rasti i Turingut. Pas përzgjedhjes së një fotografie të tij, Ai-Da përgatiti disa skica fillestare dhe vizatime në formate të ndryshme, të cilat më pas u përpunuan për të prodhuar portretin përfundimtar.
“Ai-Da nuk mund të krijojë pa ndihmën e njeriut,” shpjegon Meller. “Ajo fillon nga një bazë dialoguese dhe ide artistike që e përshkruan në mënyrën e saj unike.”
Një vepër me një mesazh të fortë etik
Titulli provokativ i veprës, AI God, nuk është rastësor. Për Meller-in, ky emër reflekton një ndryshim të madh që po ndodh tani, ku vendimet po kalojnë gjithnjë e më shumë nga kontrolli i njeriut drejt algoritmeve. “Ekziston një zhvendosje e fuqisë drejt teknologjisë,” shpjegon ai. “Ndërkohë që inteligjenca artificiale po shndërrohet në një forcë që mund të ndikojë në miliona jetë, është e nevojshme të përballojmë pyetjet etike që ajo sjell.”
Portreti i Turingut, për Meller-in, është një thirrje për reflektim mbi përgjegjësinë që kemi ndaj teknologjisë. “Si mund ta përdorim këtë teknologji në mënyrë etike dhe të përgjegjshme? Dhe si mund të sigurojmë që ajo të jetë në të mirë të planetit dhe njerëzimit, përballë fuqisë së saj të pakufishme?”
Roli i Ai-Da-s në botën e artit dhe kulturës
Në vetëm pak vite, Ai-Da ka fituar vëmendjen ndërkombëtare me ekspozita të mirënjohura në Bienalen e Venecias, Ashmolean Museum në Oksford dhe Design Museum në Londër. Pavarësisht mekanikës dhe algoritmeve, Ai-Da ka përçuar mesazhe të fuqishme në krijimet e saj artistike, duke ngjallur pyetje mbi natyrën e artit, teknologjisë dhe shpirtit krijues.
Me këtë shitje që thyente çdo parashikim, Ai-Da ka shpalosur një perspektivë të re për artin, ku njerëzit dhe inteligjenca artificiale ndërthuren për të eksploruar një botë të re krijuese, të mbushur me sfida dhe premtime të mëdha për të ardhmen e artit dhe të njerëzimit./Euronews/
Kulturë
Galeria Kombëtare fton publikun në një mbrëmje plot ngjyra dhe krijimtari
Published
6 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Galeria Kombëtare e Kosovës ka njoftuar se të mërkurën do t’ia dedikojë mbrëmjen artit, pikturës dhe shoqërimit, përmes aktivitetit kreativ “Takimi Shoqëror për Pikturim”.
Ky aktivitet është i hapur për të gjithë të rriturit që dëshirojnë të eksperimentojnë me ngjyra, të çlodhen dhe të kalojnë kohë të këndshme mes artit dhe bisedave miqësore.
Sipas njoftimit të Galerisë, nuk kërkohet asnjë përvojë e mëparshme në pikturë — pjesëmarrësit mjafton të sjellin dëshirën për të krijuar dhe për të shprehur veten përmes brushës e ngjyrave.
“Të gjitha materialet do të sigurohen nga ne,” thuhet në njoftim, ndërsa publiku ftohet të marrë pjesë në këtë përvojë artistike që do të zhvillohet sonte, nga ora 18:00 deri në 20:00.
Një mundësi e mrekullueshme për të kaluar një mbrëmje ndryshe, në frymën e artit, krijimtarisë dhe shoqërimit. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Festivali ReMusica vazhdon me koncerte dhe diskutime artistike
Published
7 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Dita e tretë e edicionit të 24-të të festivalit ndërkombëtar të muzikës bashkëkohore, ReMusica, nis sot me një program të pasur aktivitetesh në Autostrada Biennale Hangar në Prizren.
Programi fillon me ReMusica Junior, që përfshin dy koncerte për fëmijë me kuartetin e klarinetëve nga Amsterdami dhe koncertin “Bota e Tingujve”.
Më pas, do të vijojë koncerti akusmatik i Julien Guillamat, një diskutim mbi krijimtarinë muzikore, si dhe një koncert xhepi me artistët rezidentë Zefiro Torna dhe Agona Shporta. Mbrëmja arrin kulmin në Prishtinë me një koncert të dyfishtë të LELEU Brothers – Romain dhe Thomas Leleu, me Orkestrën Harkore të Filharmonisë së Kosovës.
Ky koncert do të mbahet në Kishën Katolike “Shën Ndou” në orën 19:00, duke ofruar një përvojë unike të muzikës bashkëkohore për publikun shqiptar dhe ndërkombëtar.
Festivali ReMusica vazhdon të jetë një platformë e rëndësishme për promovimin e muzikës bashkëkohore dhe nxitjen e bashkëpunimeve artistike rajonale dhe ndërkombëtare. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
Njolla çaji në rroba? Ja 5 zgjidhje natyrale që japin rezultat
Published
10 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Ka shumë mënyra të thjeshta për të hequr njollat e çajit pa përdorur kimikate të forta apo pastrim profesional.
Ja disa metoda natyrale që mund t’i provoni në shtëpi:
1. Ujë i ngrohtë dhe detergjent rrobash
Lajeni zonën e njollosur me ujë të ngrohtë (rreth 30°C) dhe shtoni disa pika detergjent në të dy anët e njollës. Fërkojeni lehtë derisa të shkumëzojë, shpëlajeni dhe nëse është e nevojshme, futeni rrobën në lavatriçe.
2. Uthull e bardhë dhe sodë buke
Për njollat më të forta, përzieni nga dy lugë uthull të bardhë, ujë dhe sodë buke (ose detergjent). Përdorni një furçë të butë dhëmbësh për ta fërkuar mbi njollë, shpëlajeni dhe lajeni rrobën.
3. Pastë dhëmbësh
Vendosni pak pastë dhëmbësh (pa zbardhues) mbi njollë, lëreni 5–10 minuta, më pas shpëlajeni dhe lajeni normalisht.
4. Lëng limoni
Hidhni pak lëng limoni mbi njollë, shpëlajeni me ujë të ngrohtë dhe futeni në larje. Acidet natyrale të limonit ndihmojnë në zbehjen e njollave.
Mos përdorni ujë të nxehtë pastaj provoni metodën në një cep të vogël të rrobës, për të shmangur dëmtimin e ngjyrës. Nëse njolla nuk largohet, kërkoni ndihmë profesionale. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
Sekreti për geta që nuk grisen, dy truke që duhet t’i provoni
Published
11 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Shumë njerëz hasin në problemin e getave që grisen ose dëmtohen shpejt, sidomos pas përdorimit dhe larjeve të shpeshta.
Megjithatë, disa truke të thjeshta mund të ndihmojnë që këto çorape të zgjasin shumë më tepër.
Ja disa mënyra për të rritur jetëgjatësinë e getave tuaja: Truku i parë konsiston në zierjen e shkurtër të getave në ujë të nxehtë përpara përdorimit të parë.
Ky proces ndihmon që fibrat të forcohen dhe të bëhen më rezistente ndaj shtrirjes apo grisjes.
Pas kësaj, rekomandohet që getat të vendosen në frigorifer për 24 orë, gjë që i forcon më tej dhe redukton ndjeshëm mundësinë e dëmtimit.
Një tjetër mënyrë praktike është përdorimi i llakut të flokëve. Një spërkatje e lehtë në pjesën e brendshme të getave ndihmon në fiksimin e përkohshëm të fibrave, duke parandaluar grisjen, veçanërisht tek modelet e holla ose delikate.
Përveç këtyre trukeve, është e rëndësishme të respektoni edhe rregullat bazë të larjes: shmangni temperaturat e larta dhe shpejtësitë e forta të centrifugës, dhe thajini getat mbi një sipërfaqe të sheshtë, në mënyrë që të ruajnë formën dhe elasticitetin e tyre për më gjatë. /A.Z/UBT News/
Roli dhe rëndësia e vitaminës F në trup
Victoria Beckham: Një grua duhet të jetë budallaqe e vërtetë për të mos u marrë vesh me mua
Punë për dhjetë, e bërë nga një! Revolucioni i inteligjencës artificiale po vrapon pa e kuptuar fare
Paga minimale, Murati thërret në takim përfaqësuesit e bizneseve
Siria njeh Kosovën
Meghan dhe Harry surprizojnë tifozët, një mbrëmje mbretërore në ndeshjen e Dodgers
Si të zgjidhni mandarinat më të ëmbla dhe më të lëngshme?
Galeria Kombëtare fton publikun në një mbrëmje plot ngjyra dhe krijimtari
Uragani Melissa godet Kubën, skena të tmerrshme në Xhamajka
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Aktualitet6 days agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
