

Kulturë
Art apo algoritëm? Ai-Da thyen rekordet me vepër të paparë në tregun e ankandeve!
Published
6 months agoon
By
EAd SulNë një moment historik që shënon ardhjen e një epoke të re në artin botëror, portreti i Alan Turingut, realizuar nga roboti humanoid artist Ai-Da, u shit në ankand për shifrën rekord prej 1,084,800 dollarësh (1 milion euro). Veprës së titulluar A.I. God, e cila përshkruan figurën legjendare të babait të shkencës kompjuterike moderne, i paraprinë 27 oferta konkurruese në ankandin prestigjioz të Sotheby’s, duke kapërcyer ndjeshëm pritshmëritë fillestare.
Ankandi jo vetëm që e ngre në piedestal Ai-Da-n, si robotin e parë humanoid artist që shet një vepër arti në një shtëpi të njohur ankandesh, por edhe shenjon një “frontierë të re në tregun global të artit”, sipas deklaratës së Sotheby’s. Kjo shitje ka hapur një faqe të re, duke vendosur një standard të ri për artin e krijuar nga robotët në skenën ndërkombëtare.
Para se portreti të arrinte rekordet në ankand, Ai-Da dhe krijuesi i saj Aidan Meller u shprehën për Euronews Culture mbi frymëzimin pas veprës: “Alan Turing ishte një matematikan me vizion të jashtëzakonshëm dhe mendimtar origjinal. Jam e lumtur që kjo vepër, e ekspozuar në Kombet e Bashkuara në Gjenevë, hedh dritë mbi kontributet e tij të jashtëzakonshme,” tha Ai-Da, në një intervistë të veçantë përmes një video thirrjeje.
Krijuar në vitin 2019, Ai-Da përbën një përzierje mahnitëse të inteligjencës artificiale dhe mekanikës avancuese, duke e bërë atë të aftë të vizatojë dhe të pikturojë përmes kamerave të sofistikuara të instaluara në sytë e saj dhe algoritmeve komplekse që ndërthuren me një krah të dizajnuar enkas për artin.
Procesi kreativ i Ai-Da-s: Nga ideja tek vepra finale
Sipas Meller-it, çdo krijim i Ai-Da-s fillon me një bisedë iniciale ku sugjeron tema për portretet e saj, siç ishte edhe rasti i Turingut. Pas përzgjedhjes së një fotografie të tij, Ai-Da përgatiti disa skica fillestare dhe vizatime në formate të ndryshme, të cilat më pas u përpunuan për të prodhuar portretin përfundimtar.
“Ai-Da nuk mund të krijojë pa ndihmën e njeriut,” shpjegon Meller. “Ajo fillon nga një bazë dialoguese dhe ide artistike që e përshkruan në mënyrën e saj unike.”
Një vepër me një mesazh të fortë etik
Titulli provokativ i veprës, AI God, nuk është rastësor. Për Meller-in, ky emër reflekton një ndryshim të madh që po ndodh tani, ku vendimet po kalojnë gjithnjë e më shumë nga kontrolli i njeriut drejt algoritmeve. “Ekziston një zhvendosje e fuqisë drejt teknologjisë,” shpjegon ai. “Ndërkohë që inteligjenca artificiale po shndërrohet në një forcë që mund të ndikojë në miliona jetë, është e nevojshme të përballojmë pyetjet etike që ajo sjell.”
Portreti i Turingut, për Meller-in, është një thirrje për reflektim mbi përgjegjësinë që kemi ndaj teknologjisë. “Si mund ta përdorim këtë teknologji në mënyrë etike dhe të përgjegjshme? Dhe si mund të sigurojmë që ajo të jetë në të mirë të planetit dhe njerëzimit, përballë fuqisë së saj të pakufishme?”
Roli i Ai-Da-s në botën e artit dhe kulturës
Në vetëm pak vite, Ai-Da ka fituar vëmendjen ndërkombëtare me ekspozita të mirënjohura në Bienalen e Venecias, Ashmolean Museum në Oksford dhe Design Museum në Londër. Pavarësisht mekanikës dhe algoritmeve, Ai-Da ka përçuar mesazhe të fuqishme në krijimet e saj artistike, duke ngjallur pyetje mbi natyrën e artit, teknologjisë dhe shpirtit krijues.
Me këtë shitje që thyente çdo parashikim, Ai-Da ka shpalosur një perspektivë të re për artin, ku njerëzit dhe inteligjenca artificiale ndërthuren për të eksploruar një botë të re krijuese, të mbushur me sfida dhe premtime të mëdha për të ardhmen e artit dhe të njerëzimit./Euronews/
Lifestyle
Ja dhjetë filmat që mund t’i (ri)shohësh në këtë ditë me shi
Published
4 hours agoon
May 17, 2025
Ditë me shi, kokoshka dhe kjo listë që duhet ta bësh ‘save’ për të gjetur filmin që të pëlqen. Ecim se kemi rrugë para!
“Fallen Angels” (1995)
Ky film ofron një aspekt poetik të jetës së vetmuar dhe të ndërlikuar në Hong Kong, përmes historive të ndërthurura të një vrasësi me pagesë dhe një vajze introverte. Filmi eksploron izolimin urban dhe dëshirën për lidhje emocionale.
“Perfect Days” (2023)
Një pastrues tualetesh në Tokio gjen bukuri në rutinën e përditshme e momentet e vogla të jetës. Filmi është reflektim i ngrohtë dhe meditues mbi thjeshtësinë dhe pranimin.
“Blue Velvet” (1986)
Një i ri zbulon një botë të errët nën sipërfaqen e qetë të qytetit të tij të vogël, duke u përfshirë në një histori të rrezikshme pasioni dhe dhune. Ky film nga David Lynch eksploron anën e fshehtë të dëshirës dhe perversitetit.
“Paris, Texas” (1984)
Një burrë i humbur rikthehet në jetë pas një periudhe të gjatë mungese dhe përpiqet të rindërtojë marrëdhënien me djalin e tij. Një rrugëtim prekës i vetëzbullimit dhe faljes nëpër rrugët e zbrazëta të Amerikës.
“Paths of Glory” (1957)
Gjatë Luftës së Parë Botërore, një oficer francez lufton kundër padrejtësisë kur tre ushtarë të pafajshëm përballen me pushkatim. Stanley Kubrick sjell një kritikë të ashpër ndaj absurditetit të luftës dhe autoritetit ushtarak.
“Aftersun” (2022)
Një vajzë kujton pushimet e fëmijërisë me babain e saj, kupton boshllëqet e misteret e marrëdhënies. Një film i ndjerë dhe melankolik për kujtimet, rritjen dhe dhimbjen e fëmijërisë së humbur.
“The Dreamers” (2003)
Tre të rinj në Parisin e trazuar të 1968 eksplorojnë seksualitetin, kinemanë dhe revolucionin përmes një lidhjeje të ndërlikuar emocionale dhe erotike. Një film provokues që ndërthur pasionin politik me dëshirat personale.
“Little Miss Sunshine” (2006)
Një familje udhëton me furgon për të ndihmuar vajzën e vogël të marrë pjesë në një konkurs bukurie. Një komedi e ëmbël e prekëse që flet për rëndësinë e mbështetjes familjare dhe pranimit të vetes.
“Beautiful Boy” (2018)
Një baba përpiqet të kuptojë e ndihmojë djalin adoleshent që lufton me varësinë nga droga. Një histori e dhimbshme dhe reale për dashurinë prindërore dhe betejat me varësinë.
“Lost in Translation” (2003)
Dy të huaj në Tokio krijojnë lidhje në një moment të zbrazëtie personale e kulturore. Filmi trajton ndjenjat e vetmisë, humbjes së identitetit e intimitetit të përkohshëm.
Lifestyle
Vranësira dhe shi gjatë fundjavës, ja parashikimi i motit për sot
Published
4 hours agoon
May 17, 2025
Sot mbi vendin tonë do të mbajë mot pjesërisht i vranët e me re.
Temperaturat do të lëvizin nga 6°C deri në 13°C.
Edhe nesër, e diela e datës 18 maj do të jetë një mot i ngjashëm.
Temperatura minimale e ditës do të jetë 8 °C, kurse ajo maksimale do të arrijë deri 18°C. /UBT News/
Lifestyle
Studimi zbulon se çaji, manaferrat dhe ushqimet e pasura me flavonoide luajnë rol në “mosplakje”
Published
20 hours agoon
May 16, 2025
Një mollë në ditë mund të mbajë larg shenjat e plakjes – dhe kështu mund të bëjë edhe një filxhan çaj, një grusht manaferra ose një porcion frutash agrume.
Një studim i ri i botuar në The American Journal of Clinical Nutrition zbuloi se ngrënia e ushqimeve të pasura me flavonoide – të tilla si çaji i zi, manaferrat, frutat agrume dhe mollët – mund të ndihmojë në uljen e rrezikut të elementëve specifikë të plakjes së pashëndetshme, duke përfshirëfunksionin fizik të dëmtuar dhe shëndetin e dobët mendor.
Sipas studiuesve, ky hulumtim bazohet në studime të mëparshme që tregojnë një lidhje midis konsumit më të lartë të flavonoideve, komponimeve antioksiduese që gjenden në shumë ushqime me bazë bimore, dhe një rreziku të reduktuar të sëmundjeve kronike si sëmundjet e zemrës , diabeti i tipit 2 dhe demencës.
Magazinë
Shqipëria dhe Greqia, të vetmet shtete nga Ballkani që u kualifikuan në finalen e madhe të ‘Eurovision 2025’
Published
1 day agoon
May 16, 2025
Spektakli më i madh muzikor në Evropë, Eurovision Song Contest 2025, po hyn në fazën finale me një garë të fortë mes 26 shteteve, por këtë vit vetëm dy vende nga Ballkani kanë arritur të sigurojnë një vend në natën përfundimtare: Shqipëria dhe Greqia.
Shqipëria u kualifikua që në natën e parë gjysmëfinale, ku u përfaqësua me shumë stil nga grupi Shkodra Elektronike dhe kënga e tyre elektrizuese “Zjerm”, që mori vëmendje të madhe në skenë dhe në rrjetet sociale.
Në të njëjtën natë, disa vende të tjera ballkanike nuk arritën të siguronin kualifikimin. Sllovenia, e përfaqësuar nga këngëtari Klemen, dhe Kroacia, me përfaqësuesin Marko Bošnjak, nuk arritën të marrin mjaftueshëm vota për të kaluar më tej.
Shtetet e kualifikuara në finalen e “Eurovision 2025” nga nata e parë gjysmëfinale:
Ndërkohë, në natën e dytë gjysmëfinale, e vetmja që i shtohet listës së finalistëve nga rajoni ishte Greqia, me këngëtaren Klavdia dhe këngën e saj emocionale “Asteromata”, që u prit me shumë duartrokitje dhe komente pozitive.
Fatin nuk e pati në anën e tyre Mali i Zi, i përfaqësuar nga këngëtarja Nina Žižić, si dhe Serbia, me përfaqësuesin Princ, të cilët nuk arritën të siguronin një vend në finalen e madhe që do të mbahet më 17 maj në Basel.
Shtetet e kualifikuara në finalen e “Eurovision 2025” nga nata e dytë gjysmëfinale:
Vlen të theksohet se shtete të tjera të Ballkanit si Maqedonia e Veriut, Bosnja dhe Hercegovina, Bullgaria dhe Rumania, nuk kanë marrë pjesë në këtë edicion të Eurovisionit.
Kësisoj, me Shqipërinë dhe Greqinë si të vetmet zëra ballkanikë në natën finale, vëmendja e publikut nga rajoni do të përqendrohet tek performanca dhe suksesi i tyre në skenën ndërkombëtare. /Telegrafi/

18 vite mik me topin e basketbollit! Drilon Hajrizi vjen me një rrëfim krejtësisht ndryshe

Ja dhjetë filmat që mund t’i (ri)shohësh në këtë ditë me shi

Vranësira dhe shi gjatë fundjavës, ja parashikimi i motit për sot

Shifrat tronditëse: Mbi 295 milionë njerëz në botë vuajnë nga uria

Google heq opsionin e famshëm pas 27 vitesh?

Studimi zbulon se çaji, manaferrat dhe ushqimet e pasura me flavonoide luajnë rol në “mosplakje”

Osmani takon Kaja Kallas në Tiranë: BE-së i kërkohet vendosmëri ndaj Kosovës

Rama mbyll seancën e parë të KPE: Shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut

“Duam paqe”, Von der Leyen: Ka ardhur koha të angazhohemi seriozisht
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet1 month ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim