

Kuriozitete
Aristoteli dhe lumturia: Kush studion, e arrin
Published
2 years agoon
By
UBT newsNga Mauro Bonazzi
Në pamje të parë është teoria më absurde, vetë Aristoteli është i pari që e pranon. Pyesni, përgjigja do jetë gjithmonë e njëjta. Lumturia? Dikush ndoshta do të vërejë se arrihet në angazhimin publik, në një jetë dedikuar të mirës së përbashkët. Duke besuar vërtet?
Të tjerët, shumica dërrmuese, nuk kanë asnjë hezitim: i lumtur është ai që mund ta shijojë jetën – vila spektakolare, ekskluzivitete, dreka dhe darka në restorantet më luksoze, shumë argëtim dhe pak lodhje, gjithmonë me stil. Ja pra, jeta e lumtur. Ne italianët madje kemi gjetur përkufizimin e përsosur: dolce vita. A mund të dëshirosh më shumë se kaq? Absolutisht po, përgjigjet Aristoteli: e vetmja jetë me të vërtetë e lumtur është një jetë studimesh. Vështirë të mbështesësh diçka më absurde. Por ai ka të drejtë.
Ndërkohë duhet të kuptohemi: nuk po flasim për momente gëzimi intensiv – në të tilla momente, pothuajse pa e kuptuar, e reduktojmë lumturinë ne modernët – por për një jetë të lumtur. Ato janë dy gjëra shumë të ndryshme. Nëse lumturia mund të reduktohej në momente të mirëqenies, në fakt, problemi nuk do të ishte aq i komplikuar: ndonjë moment entuziazmi nuk i mohohet askujt. Por, a janë të mjaftueshme këto momente për ta bërë një jetë të lumtur? Jo. Një jetë e lumtur, e përmbushur është një jetë në të cilën kam realizuar talentin tim, kam zhvilluar potencialin tim, jam bërë ai që doja dhe ndihesha që të bëhesha. Për ta arritur këtë duhet së pari të kuptoj kush jam. Duket e vështirë, por nuk është.
Çdo gjë zotëron diçka, që e dallon nga gjithë të tjerat, dhe aty është esenca e saj, ajo çfarë është në të vërtetë. Eshtë në natyrën e thikës, që të presë: një copë druri dhe një copë metali të bërë bashkë, të vetme nuk mjaftojnë për të bërë një thikë. Duke prerë, thika realizon natyrën e saj të thikës. Po ne? Ajo që na dallon, në krahasim me çdo krijesë tjetër, është zotërimi i arsyes. Njeriu, kafsha racionale. Pra, kur përdorim trurin realizojmë natyrën tonë të të qënit racionalë, potencialin tonë të të qënit njerëz. Aty është lumturia jonë. Nuk do të thotë që të heqim dorë nga kënaqësitë, përkundrazi. Por një jetë dedikuar vetëm kënaqësive, e vetme nuk mjafton.
Lumturia, ajo më origjinalja dhe jetëgjata, shoqërohet me një vetëdije të caktuar mbi veten, vetëdijen se je duke jetuar sipas një projekti. Për këtë arsye, jeta e atyre që janë tëangazhuar, në fund është më e kënaqshme: sepse po ndërton diçka njerëzore. Dhe më thellë akoma, është dëshira për të njohur, për të kuptuar. Gëzimi i Ajnshtainit, kur zbuloi misteret e relativitetit – a është ndokush që dëshiron ta krahasojë me një drekë të mirë?
Nuk duhet ta harrojmë asnjëherë: në këtë Univers shumë të madh, deri kur të kemi gjetur provë për të kundërtën, ne jemi të vetmit që mundemi të reflektojmë dhe mendojmë, që nuk kufizohemi thjesht tek të jetuarit, por që mundemi të kuptojmë atë që po bëjmë dhe atë që po ndodh. Kjo dëshirë për të kuptuar, për t’i dhënë një kuptim ekzistencës sonë është diçka unike, është vetëm e jona. Pse jemi këtu, nga vijmë dhe ku shkojmë? Si mund të jetojmë një jetë të drejtë? Nuk janë pyetje të thjeshta. Por a nuk është pikërisht në këto momente, që ne jemi vetvetja? Të lindur jo për të jetuar në shëmti / por për të ndjekur virtytet dhe dijen. Për këtë arsye Uliksi ishte nisur në udhëtim…
Corriere – Bota.al
You may like
Kuriozitete
Pse bllokohen veshët në avion? Ja si ta zgjidhni këtë problem
Published
2 days agoon
May 28, 2025
Nuk ka rëndësi se pse po e bëni udhëtimin e radhës! Mund të jenë pushimet, udhëtim pune apo çështje tjetër, me siguri që ka fenomen me të cilin jeni përballuar sa herë që keni bërë udhëtime të tilla: bllokimi i veshëve apo ajo që nga auditologët quhet “veshi i avionit”.
Ndryshe quhet “barotrauma e veshit”, veshi i avionit është zhurma e dhimbshme e veshit që ndodh kur avioni është në ngjitje ose zbritje. Nëse për disa persona kjo është një ndjesi irrituese, për të tjerë është shqetësim që zgjat edhe pas daljes nga avioni.
Për të shmangur fluturimet, auditologia Sarah Lundstrom shpjegon më shumë rreth këtij fenomeni.
Çfarë është “veshi i avionit”?
“Kjo ndodh kur “veshi mbyllet për shkak të ndryshimeve të presionit të ajrit gjatë fluturimit,” shpjegon mjekja Lundstrom. Lajmi i mirë është se ndërkohë që kjo gjendje krijon njëfarë shqetësimi, kjo nuk dëmton daullet e veshit tuaj.
Pse kumbojnë veshët në avion?
Arsyeja pse përjetoni dhimbje veshi gjatë udhëtimeve me avion është për shkak të ndryshimit të presionit të ajrit. “Kur ka një ndryshim në presionin e ajrit të jashtëm, kjo shkakton shtyrjen e daulles së veshit dhe mbylljen e tubit eustachian,” shton mjekja.
Si ta parandaloni si fenomen?
Sipas mjekes Lundstrom, mund të përtypni çamçakëz ose mbani karamele gjatë fluturimit për të ndihmuar në mbajtjen e “veshit të mesëm dhe tubit eustachian në lëvizje dhe të hapur”. Megjithatë, nëse nuk keni çamçakëz ose karamele me vete, mos u frikësoni.
“Gjatë fluturimit, gëlltisni diçka ose mbyllni hundën e të fryni ajrin për të nxitur tubit eustachian të hapet që të lehtësojë presionin,” përfundon Lundstrom.
Kuriozitete
NASA zbulon pasuri të pallogaritshme ari në thellësitë e oqeanit
Published
3 days agoon
May 27, 2025
Oqeanet mbajnë rezervat më të mëdha të arit në botë, por ato janë ende të paarritshme.
Një ekip shkencëtarësh të NASA-s ka zbuluar se oqeanet “mbajnë” rezervën më të madhe të arit, e cila vlerësohet në 20 milionë ton. Nxjerrja e metalit të çmuar që zotërojnë, sjell sfida për shkak të përqendrimit të tij të ulët në ujin e detit.
Sasia e raportuar ka tronditur botën, pasi tejkalon sasinë totale të arit të gjetur nga njeriu gjatë gjithë historisë së tij.
Teknologjia që i është vënë në dispozicion njerëzimit nuk lejon një mekanizëm minerar ekonomikisht të qëndrueshëm, uji i detit përmban metale që e bëjnë të vështirë ndarjen e arit. Ari i tretur nuk është i vetmi burim i vlefshëm që deti “ruan”.
Elemente tjera të rëndësishme që detet dhe oqeanet kanë janë depozitat e sulfurit hidrotermal. Këto janë depozita që janë më të arritshme sesa ari i tretur dhe mund të nxirren përmes minierave nënujore.
Minierat në det paraqesin rreziqe shkatërruese për ekosistemet detare, kjo rrezikon mijëra specie të reja, shkatërron shumë habitate detare dhe ndryshimi i zinxhirëve ushqimorë paraqet rreziqe të konsiderueshme.
Disa territore, si Papua Guinea e Re, filluan ta zbatojnë këtë praktikë. Debati mjedisor përqendrohet në ndikimet tragjike që aktivitetet minerare kanë në ekosistemet detare, duke lënë anash mundësitë ekonomike që j’u ofrojnë vendeve.
Mundësi reale që deti mund të na ofrojë burimet e tij më të vlefshme
Disa shkencëtarë mbajnë gjallë shpresën se zhvillimet teknologjike do të na lejojnë të arrijmë në zgjidhje të qëndrueshme në të ardhmen për shfrytëzimin e burimeve detare. Nuk është e pamundur që një ditë të shfaqen teknologji që do të lejojnë nxjerrjen e arit nga deti pa shkaktuar dëme të konsiderueshme në mjedisin detar.
Derisa të ndodhë kjo, ari vazhdon të fshihet në thellësitë e detit, madje edhe për vende si Spanja, me disa dete dhe oqeane që lagen në plazhet e saj, gjë që mund t’i sjellë vendit iberik miliona ose miliarda euro.
Thesari më i madh i njerëzimit qëndron i fshehur në det, e në të njëjtën kohë, Kina ka surprizuar me zbulimin e 230 miliardë ton ari të bardhë në shtratin e detit.
Kuriozitete
Kjo është anija më e madhe në botë në formë breshke që do të mbajë 60 mijë pasagjerë
Published
4 days agoon
May 25, 2025
Studioja italiane Lazzarini Design ka prezantuar një projekt të jashtëzakonshëm detar që po trondit botën e arkitekturës dhe teknologjisë detare: Pangeos, një anije në formë breshke, me përmasa gjigante.
Sipas CNN, kjo anije do të jetë më e madhja ndonjëherë e ndërtuar dhe do të ketë qendra tregtare, hotele, pishina, kopshte dhe deri në 60.000 pasagjerë.
Me një gjatësi prej 550 metrash e gjerësi maksimale prej 610 metrash, Pangeos nuk është mjet lundrimi, por qytet lundrues. Për ndërtimin e saj do të nevojitet një kantier i posaçëm prej 600 me 650 metra, ndërkohë që Arabia Saudite është përzgjedhur si vendi më i përshtatshëm për ndërtimin.
Kostoja totale e projektit parashikohet të arrijë në 8 miliardë euro, ndërtimi pritet të nisë sivjet duke kërkuar një periudhë prej 8 vitesh pune për t’u përfunduar. Financimi do të realizohet përmes teknologjisë NFT, shitjes së pasurive virtuale “Unreal Estates” në versionin digjital të jahtit në metaverse.
Përveç përmasave marramendëse, Pangeos do të jetë i pajisur me teknologjitë më moderne, përfshirë një mini-port të brendshëm, dritare panoramike rrëshqitëse dhe sistem hidroale, që e lejon të ngrihet mbi sipërfaqen e ujit dhe të lëvizë me shpejtësi, falë tre motorëve me hidrogjen.
“Që në vitin 1964 industria e kishte potencialin të ndërtonte struktura të tilla – tani është koha të realizohet”, thotë Lazzarini Design.
Kuriozitete
Sa shpesh duhet ta karikoni telefonin? Gabimet që po dëmtojnë baterinë pa e kuptuar
Published
1 week agoon
May 22, 2025
Në një kohë kur telefoni është bërë pjesë e pandashme e jetës sonë, shumë prej nesh vazhdojnë të bëjnë gabime të vogla që në afat të gjatë dëmtojnë baterinë.
Ekspertët rekomandojnë që karikimi i telefonit të mos bëhet gjithmonë nga 0% në 100%, por të mbahet midis 20%-80% për jetëgjatësi më të madhe të baterisë.
Gabimet më të shpeshta që dëmtojnë baterinë:
• Mbajtja e telefonit të lidhur gjatë gjithë natës
• Përdorimi i karikuesve jo origjinalë
• Ekspozimi në temperatura të larta gjatë karikimit
• Mbajtja e mbulesave të trasha që nxehin pajisjen
Një tjetër mit që po bie është ideja se telefoni duhet “shkarkuar herë pas here”, kjo ishte e vërtetë për bateritë e vjetra, por jo për litium-jonët e sotëm.
A duhet ta karikosh telefonin gjatë natës?
Nëse telefoni juaj është i mençur, ndalon së karikuari sapo të arrijë 100%. Qëndrimi i zgjatur në këtë nivel, çdo natë, për muaj me radhë, mund të ndikojë te jetëgjatësia afatgjatë e baterisë.

Raportohet për të paktën 44 të vrarë në Gazë

Izraeli njofton për vendbanime të reja në Bregun Perëndimor

Rizvanolli akuzon OEK për pengesa

Përfundon protesta e bizneseve me kërkesën për reflektimin e institucioneve

Këto ushqime ju mbajnë të ngopur më gjatë

Edukimi sportiv në nivele kampionësh – UBT dhe Qendra e Xhudos në bashkëpunim model

OKB: Sulmet e Rusisë me dronë në Herson të Ukrainës përbëjnë krim lufte

Krasniqi: PDK nesër do të fillojë betejën ligjore për të kundërshtuar vendimin e ZRRE-së

Qëndrimet e njëjta: Kuvendi nuk konstituohet as pas tentimit të 23-të
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur