

Lifestyle
Aksidente fatlume
Mësoni ta motivoni veten për t’u bërë më rezistentë dhe do të fitoni njohuri.
Published
3 years agoon
By
UBT newsKur gjërat shkojnë keq, mund të jetë joshëse të dorëzoheni. Por para se ta bëni këtë, merrni parasysh mënyrat se si mund t’i shndërroni gabimet në mësime të vlefshme.
Të gjithë jemi e njohim ndjesinë e keqe në stomak, kur kuptojmë se kemi bërë diçka të gabuar. Kjo mund të ketë ndodhur në punë, në marrëdhëniet tona sociale etj, dhe mund të jenë gabime të mëdha apo të vogla. Nga pikëpamja neurologjike, ka shumë gjëra që ndodhin në trurin tonë në atë moment.
Në një studim të vitit 2018, neuroshkencëtarët në Institutin e Teknologjisë në Kaliforni, zbuluan se si gabimet shkaktuan një reaksion zinxhir të aktivitetit të trurit, dhe truri aktivizon me shpejtësi llojin e aktivitetit që e kodon thellësisht informacionin. Por ndërsa ndjenjat e tronditjes, rrëqethjes dhe zhgënjimit që i shoqërojnë gabimet nuk janë përgjithësisht të këndshme, në hapat tanë të gabuar ka edhe gjëra pozitive.
“Gabimet mund t’i shtojnë vlerë të madhe jetës sonë, dhe secili nga ne ka bërë të paktën një gabim në jetën e tij. Gabimet janë mundësia jonë për t’u rritur dhe për të fituar njohuri. Shumë njerëz thonë se nuk do të kishin qenë aty ku janë në jetë pa bërë gabime. Megjithatë, pjesa më e rëndësishme është të mësojmë prej tyre, dhe të kuptojmë se si të nxjerrim gjërat pozitive nga diçka që shumë njerëz e shohin si negative”– thotë trajneri i jetës Adam Kraft.
Është e vërtetë që duhet të riformulojmë mënyrën se si ndihemi për gabimet tona. Në fakt, një studim i botuar në revistën “Memory” në vitin 2018, zbuloi se gabimet mund ta ndihmojnë një person të mësojë më shpejt sesa nëse nuk do të bënte fare gabime. Dhe një studim tjetër, i botuar në “Journal of Educational Psychology”, zbuloi se bërja e gabimeve të qëllimshme – si shkrimi i përgjigjes së gabuar për një pyetje, dhe më pas korrigjimi i saj – mund të ndihmojë në përmirësimin e kujtesës sonë.
Thënë këtë, pavarësisht nëse vjen nga mania e përsosmërisë apo prirjet e pëlqimit të njerëzve, shumë prej nesh mërziten jo pak përballë gabimeve që bëjnë. Por nuk duhet të jetë kështu. A keni gabuar diku për diçka? Ndiqni këtë udhërrëfyes për t’i kthyer gabimet në mësime.
Njiheni dhe pranojeni situatën
“Tingëllon e lehtë apo jo? Ju mund të ndiheni fajtor kur bëni një gabim. Por ai faj do të jetë shumë më i rëndë, nëse nuk merrni përgjegjësinë e duhur për të. Pranimi i tij para të tjerëve(duke përfshirë veten) do ta lehtësojë atë faj, duke ju ndihmuar të filloni të mësoni nga gabimet”– thotë Adam.
Për disa prej nesh, ky lloj hapi i parë mund të jetë kundër instinkteve tona. Për momentin, ne nisim ta shpjegojmë gabimin duke u zhytur në ‘pse” dhe “si” e origjinës së tij. Ne mund të rrëfejmë një sërë ngjarjesh, apo një person tjetër mund të marrë përsipër fajin tonë.
Dhe megjithëse kjo mund të na ofrojë një lehtësim të menjëhershëm, nuk mund të na ndihmojë domosdoshmërisht të ecim përpara. Kjo është një pikë e rëndësishme nëse e gjeni veten duke u kthyer vazhdimisht dhe duke e ri–përmendur një gabim që keni bërë në të kaluarën. Nuk ka asgjë që mund të bëni tani, ndaj pasi ta keni pranuar çfarë duhet të bëni më pas?
Ndryshoni këndvështrimin mbi gabimet
Siç thotë Adam, gabimet nuk duhet të përjetohen si negative, dhe të mësuarit se si t’i riformuloni ato në mendjen tuaj mund t’ju ndihmojë të pajtoheni me to. “Mos e ndëshkoni veten. Shumë shpesh në fshikullojmë veten duke bërë gabime. Por provoni të krijoni një perspektivë pozitive për të: Ok, kam bërë gabim, por do të mësoj nga kjo dhe gabimi do të më bëjë një person më të fortë”. Pasi të mësoni se si ta riformuloni situatën, do ta motivoni veten për t’u bërë më rezistentë dhe do të keni fituar njohuri.
Gabimet ndodhin dhe në atë moment ato mund të përjetohen si fundi i botës. Mund të ndihemi sikur nuk ka asnjë rrugëdalje, por ka shumë pak gjasa të jetë kështu. Sepse gjithmonë do të ketë një hap tjetër. Se cili është ai, dhe sa e lehtë është, kjo është një çështje tjetër dhe kërkon pak përsiatje.
Reflektoni
Kur Kraft sugjeron që të merrni kohë për ta ri–menduar gabimin, tregohet i kujdesshëm të theksojë se kjo nuk ka të bëjë me qëndrimin mbi të kaluarën. Përkundrazi, ka të bëjë me një vështrim pro–aktiv të situatës, për të zbuluar leksionet që nxjerrim prej saj. “Bëjini vetes pyetje: Çfarë shkoi keq? Çfarë mund të bëja më mirë? A e lejova veten të shpërqendrohesha? Shkruajini përgjigjet tuaja dhe lexojini ato me vete. Është shumë më e lehtë ta përthithësh këtë informacion kur e sheh të shkruar” shton ai. Pra, jini shumë të sinqertë me veten tuaj. Kështu do të mësoni më shumë dhe do të jeni gati për veprim.
Plani
“Pra, a e keni pranuar gabimin tuaj dhe keni reflektuar mbi të? Tani duhet të merrni masa për të minimizuar shanset që ai të ndodhë sërish. Për shembull, nëse është një gabim që ka ndodhur në punë, a ka ndonjë proces ku mund të përmirësoni diçka? Ndoshta një listë kontrolli, apo edhe trajnim shtesë?” shton eksperti.
Bërja praktike e atyre planeve, pasi të keni marrë kohë për ta kuptuar vërtet si duhet situatën, është vendi ku hyjnë në lojë mësimet që mund të nxirrni nga gabimet. Kjo ka të bëjë më shumë sesa thjesht të siguroheni që të mos bëni sërish të njëjtin gabim. Është vendi ku mund ta ndryshoni në mënyrë aktive sjelljen tuaj dhe të rriteni si një person.
Rishikimi i rrugëtimit
Ju arritët në destinacionin përfundimtar përmes udhërrëfyesit, por a funksionoi ai? Çfarë ju mësoi udhëtimi? Dhe a do t’iu duken të ndryshme nga tani e tutje rrugët e ardhshme?“Ndoshta mund të ndiheni sikur njohuritë tuaja janë zgjeruar apo që jeni një person më i fortë. Është kaq e rëndësishme të njihni arritjet tuaja. Si një trajner që kultivon besimin vetjak, unë e përdor këtë me klientët e mi për t’i ndihmuar ata të ndërtojnë vetëbesimin e tyre”– thotë Kraft.
Duke rishikuar sukseset tuaja, ju po i provoni vetes se mund të realizoni gjërat që mendonit se nuk do të mundnit. Ashtu si në çdo udhëtim vetë-përmirësues, çelësi është të kesh dhembshuri për veten. Keni gabuar, dhe ndoshta nuk e trajtuar në mënyrën e duhur atë gabim. Kjo është e diçka e lehtë, por nëse ke vendosur të bësh diçka për të, vetëm ajo është e lavdërueshme. / happiful – bota.al
Lifestyle
Si të përdorni rigonin për shëndetin e flokëve dhe thonjëve?
Published
15 hours agoon
September 5, 2025By
UBT News
Rigoni është një erëzë e përdorur në kuzhinë dhe shumë e njohur në vendin tonë. Vendlindja e rigonit është Evropa, por ajo është përhapur ndjeshëm në shumë zona të botës.
Por, në artikullin e sotëm nuk do të flasim për rigonin si një përbërës që ju jep më shumë shije ushqimeve apo shëndet trupit.
Rigoni mund të përdoret fare mirë edhe për bukurinë e jashtme për flokë apo thonjë më të fortë.
Se si ta përdorni për të kuruar flokët ky artikull u’a tregon në vijim.
Për thonjtë e infektuar
Për të larguar infeksionet fungale nga thonjtë mjafton të përzieni gjysmë gote me kripë të trashë me një filxhan kafe sodë buke në një legen me ujë të vakët dhe zhysni këmbët apo duart në të. Lërini të qetësohen për 20-30 minuta e më pas thajini ato me një peshqir.
Merrni vaj rigoni në duar e lyeni gjithë zonën ku keni infeksionin. Ky ilaç i pazakontë mund të shkrijë yndyrën e barkut.
Në mënyrë që thonjë tuaj të shërohen, mundohuni të mos kenë lagështi e t’i lyeni me vaj 3 herë në ditë.
Kundër zbokthit dhe skalpit të thatë
Hidhni në duar 2-3 pika vaj rigoni, fërkoni mirë e masazhoni me kokën me lëvizje rrethore. Mund të shtobi edhe disa pika vaj bajamesh, kokosi apo ulliri. Lëreni këtë masë të veprojë në kokë për 45 minuta e më pas shplani flokët me shampo.
Gjithashtu mund të hidhni 2-3 pika vaj rigoni në shampon tuaj dhe ta masazhoni kokën disa minuta teksa lani flokët.
Për flokë të butë
Mjafton të përzieni në një gotë me ujë 1-2 lugë gjelle rigon të thatë e 1 lugë gjelle ekstrakt vanilje. Këtë masë ngroheni për 45 sekonda ose për 30 sekonda në mikrovalë e lëreni të ftohet. Hidheni masën në një shisha me spruco dhe spërkasni flokët pasi të dilni nga dushi.
Këtë trajtim duhet ta ruani të mbyllur në frigorifer për jo më shumë se 1 javë.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Lifestyle
Vjeshta po vjen! 4 hapa për një mendje të gjallëruar
Published
16 hours agoon
September 5, 2025By
UBT News
Vjeshta është stinë që të shumtë persona nuk e duan sepse ka shi. Në ditët e para të kësaj stine, njerëzit pastrojnë shtëpinë, dollapet dhe gjithçka tjetër materiale.
Pastrimi në thelb është diçka që nuk duhet orientuar vetëm tek sendet materiale që na rrethojnë.
Ne mund të pastrojmë edhe trurin. Po, trurin!
4 hapat për një mendje të gjallëruar
Bëni një gjumë të mirë – Gjumi është i një rëndësie thelbësore për shëndetin e trurit. Ai përmirëson kujtesën dhe vëmendjen.
Studimet thonë se mungesa e tij mund të shkaktojë dëmtime në tru duke shkatërruar qeliza dhe neurone të rëndësishme.
Kryeni aktivitet fizik – Të pasurit një formë të shëndetshme trupore në rini ka ndikim në aftësitë e të nxënit në moshën e mesme thotë një studim i Harvardit. Njerëzit mbipeshë pësojnë një humbje masive të volumit të trurit në moshën e tretë dhe të mëvonshme.
Aktiviteti fizik është i rëndësishëm sepse të bën më të zgjuar, thonë ekspertët.
Ushqehuni mirë – Një regjim i shëndetshëm ushqimor është i lidhur fort me shëndetin mendor. Problemet me kujtesën ndodhin rëndom si pasojë e mungesës së vitaminave të kompleksit B. Vitamina B12 është ndër më të rëndësishmet për shumë prej funksioneve nervore.
Truri ka nevojë edhe për acidet yndyrore.
Peshku, arrorët dhe farat janë ndër burimet më të rëndësishme të këtyre acideve.
Kujdesuni për stresin – Stresi është shkatërrimtar për trurin por edhe për imunitetin dhe cilësinë e gjumit e cila është kaq e nevojshme.
Ai është i paevitueshëm por i menaxhueshëm. Identifikoni burimin e stresit e përpiquni të gjeni mënyrat më të lehta për ta luftuar atë siç është meditimi por edhe frymëmarrja e thellë. Muzika është mënyrë e shkëlqyer për të hequr stresin dhe nxitur qetësinë mendore.
Lifestyle
Hulumtimi 75 vjeçar nga Harvardi zbulon faktorin më të rëndësishëm për lumturinë e njerëzve
Published
1 day agoon
September 4, 2025By
UBT News
A keni dëgjuar ndonjëherë për studimin e Harvardit, i cili ka zgjatë 75 vite vetëm për të zbuluar se çfarë na bën neve të lumtur? Është studim revolucionar në psikologji?
Studimi i ka monitoruar jetët e dy grupeve me meshkuj për mbi 75 vite, ka arritur të zbulojë faktorin më të rëndësishëm për lumturinë e njerëzve. Pra, çfarë na bën njerëzve të lumtur dhe të shëndetshme përgjatë jetës?
Nëse mendoni se fama dhe paratë, nuk jeni vetëm – por, sipas psikiatrit Robert Waldinger, e keni gabim.
Sipas Waldinger, faktori numër një i lumturisë dhe mirëqenies janë lidhjet e mira me tjerët, ky është mesazhi që e kishin marrë nga hulumtimi. Pra, parashikuesi më i mirë i lumturisë dhe përmbushjes së përgjithshme në jetën tuaj është dashuria.
Për të qenë më specifik, hulumtimi ka treguar se duke e pasur dikë në të cilin/cilën mbështetni ndihmon në relaksimin e sistemit nervor, dhe e ndihmon trurin të qëndrojë i shëndetshëm, e gjithashtu i zvogëlon dhimbjet emocionale.
Të dhënat e studimit kanë treguar se ata të cilët ndihen të vetmuar janë më të prirë të vuajnë nga shëndeti i dobët fizik më herët se tjerët dhe të vdesin më të rinj.
“Nuk është vetëm numri i miqve që ndikon në këtë, por është kualiteti i lidhjeve të afërta ai që ka rëndësi”, ka treguar Waldinger.
Lifestyle
Gjashtë gjëra që nuk duhet t’ia thoni kurrë një fëmije
Published
1 day agoon
September 4, 2025By
UBT News
Të gjithë prindërit e dinë sa e vështirë është të qëndrosh i qetë kur një fëmijë po bërtet, po të sfidon ose po të fyen.
Në momente të tilla, është e lehtë të thuash diçka që nuk e kemi fjalën, diçka që të lëndon. Emocionet marrin kontrollin dhe arsyeja lihet mënjanë. Por fjalët kanë fuqi dhe ato që thuhen me zemërim mund të mbeten në kujtesën e një fëmije për një kohë të gjatë.
Ekspertët nga Empowering Parents kanë nxjerrë në pah frazat që duhet t’i shmangim kur jemi të zemëruar.
“Kjo është qesharake! Pse je i mërzitur për këtë?”
Prindërit i bëjnë problemet e fëmijës të duken të parëndësishme, veçanërisht për adoleshentët. Nëse i minimizojmë shqetësimet e tyre, fëmija do të ndihet i keqkuptuar dhe madje edhe më i frustruar. Në vend që t’u thoni se po reagojnë, provoni t’i thoni, pasi situata të jetë qetësuar, “Unë e shoh pak më ndryshe. Më tregoni si ndiheni për këtë”.
“Je njësoj si babai yt!” ose “Pse nuk je si vëllai yt?”
Krahasimet janë të dhimbshme. Qofshin ato për prindin tjetër apo për vëllezërit e motrat, ato e bëjnë fëmijën të ndihet më pak i vlefshëm. Deklarata të tilla nxisin turpin dhe rivalitetin. Çdo fëmijë është unik – bëjani të ditur se i vlerësoni pikërisht ashtu siç janë.
“Ti nuk bën kurrë asgjë siç duhet” ose “Je një humbës”
Fjalët që fyejnë një fëmijë lënë plagë të thella. Të quash një fëmijë të paaftë nuk e ndihmon atë të mësojë, vetëm sa e distancon. Në vend të turpit, fëmijët duhet të ndihen përgjegjës për veprimet e tyre, por pa u ndjerë sikur janë të këqij si njerëz.
“Mbarova me ty!”
Edhe pse ndonjëherë ndihemi të mbingarkuar, kjo fjali mund ta lëndojë thellë një fëmijë. Ata janë të varur nga ju dhe një deklaratë si kjo krijon një ndjenjë braktisjeje dhe pasigurie. Edhe nëse nuk e mendoni me bindje, pasojat mund të jenë afatgjata.
“Do të doja të mos kisha pasur kurrë fëmijë”
Ky mendim mund t’ju vijë pas një dite të vështirë, por është e rëndësishme ta mbani për vete. Nuk ka të bëjë me fëmijën tuaj, por me lodhjen tuaj. Në vend që të thoni fjalë kaq të ashpra, bëni një pushim dhe jepini vetes kohë të qetësoheni.
“Edhe unë të urrej!”
Nëse fëmija juaj thotë, “Të urrej”, nga zemërimi, përgjigjja juaj nuk duhet të jetë e njëjtë. Jeni i rrituri, jo pasqyra e tij. Duke thënë fjalë të tilla, po i dërgoni mesazhin se nuk jeni i dashur, gjë që mund të ndikojë në vetëvlerësimin e tij. Nëse e thoni, është e rëndësishme të kërkoni falje sinqerisht më vonë.
Si të vazhdohet?
Merrni frymë thellë. Kjo ju jep kohë të qetësoheni dhe të mos reagoni impulsivisht.
Ktheni bisedën te tema e vërtetë. Nëse fëmija po grindet për të shmangur një angazhim, thuani: “Nuk po diskutojmë nëse më do apo jo. Le të përqendrohemi te detyrat e shtëpisë.”
Largohuni nga debati. Nëse mendoni se do të shpërtheni, thuajini: “Do të flasim për këtë më vonë kur të jemi qetësuar të dy.” Dhe largohuni përkohësisht nga dhoma.
Hidhni poshtë deklaratat e dëmshme përgjithmonë. Ti merr një vendim të vetëdijshëm për të mos i thënë më kurrë fjali të caktuara. Kjo të përgatit për një komunikim më të shëndetshëm.

Si ta kaloni një të premte ndryshe dhe plot energji?

Si bëhet diagnostikimi i autizmit?

Elon Musk drejt titullit të parë të “trilionerit” në botë

Studim: Ëmbëlsuesit artificialë mund të përshpejtojnë plakjen e trurit!

BMW zbulon modelin e ri iX3

Duart si pasqyrë e shëndetit, ja shenjat që nuk duhen neglizhuar

Irlanda e Veriut triumfon ndaj Maltës në kualifikuese të Botërorit 2026

Sulm në parkingun e kopshtit në Vushtrri dhe arsenal armësh në shtëpi, një muaj paraburgim për dy persona

Kush do të trashëgojë pasurinë prej 12 miliardë dollarësh të Giorgio Armanit?
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet1 month ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës