Lajmet

​Adoleshenti që ndryshoi jetën e miliona personave të verbër

Shpikja e Louis Braille për një sistem të prekshëm leximi dhe shkrimi me gjashtë pika revolucionarizoi mënyrën se si njerëzit e verbër perceptonin dhe kontribuonin për botën.

Published

on

Për mijëra vjet, aftësia e të verbërve për të marrë pjesë plotësisht në jetën shoqërore, politike dhe kulturore ishte e kufizuar nga mungesa e qasjes në format e shkruara ose të shtypura të informacionit.

Edhe pse puna e shumë të tjerëve kontribuoi në arritjen e tij, shpikja e Louis Braille për një sistem të prekshëm leximi dhe shkrimi me gjashtë pika revolucionarizoi mënyrën se si njerëzit e verbër perceptonin dhe kontribuonin për botën.

I lindur më 4 janar 1809, në Coupvray, Francë, Louis Braille humbi shikimin në moshën trevjeçare si pasojë e një dëmtimi. I shkolluar në Institutin Mbretëror për Rininë e Verbër në Paris, Braille u njoh si shumë inteligjent dhe krijues.

Në moshën pesëmbëdhjetë vjeç, ai kishte zhvilluar versionin fillestar të një sistemi të prekshëm të leximit dhe shkrimit – më vonë i rafinuar në një qelizë të ngritur, me gjashtë pika me gjashtëdhjetë e katër kombinime të mundshme që korrespondojnë me alfabetin, shenjat e pikësimit dhe simbolet kryesore. Më vonë ai shpiku sisteme braille për muzikën dhe matematikën.

Kur Braille vdiq në vitin 1852 nga tuberkulozi në moshën dyzet e tre vjeç, ai nuk e kuptoi se shpikja e tij do t’u mundësonte njerëzve të verbër dhe me aftësi të kufizuara shikimi në të gjithë botën të lexonin dhe të shkruanin, si dhe njerëzit me shikim.

Pothuajse dy shekuj më vonë, sistemi Braille vazhdon të jetë instrument tepër i çmuar i të mësuarit dhe komunikimit për të verbrit, dhe i përshtatur për gjuhët në mbarë botën. Sot, ka rreth tetëdhjetë e pesë sisteme braille në botë të bazuara në shpikjen e Braille.

Aktualitet

Aksident i rëndë në rrugën Sarandë–Delvinë, vdesin dy motrat, lëndohet një tjetër

Published

on

Kanë vdekur dy vajza E.DH dhe R.DH, ndërsa është lënduar edhe një tjetër si pasojë e një aksident të rëndë që ka ndodhur mbrëmjen e së dielës në aksin rrugor Sarandë–Delvinë, në vendin e quajtur “Pularia”.

Dy automjete janë përplasur me njëra-tjetrën, duke sjellë pasoja tragjike.

E lënduara është në gjendje të rëndë dhe ndodhet nën kujdesin intensiv të mjekëve në spitalin e Sarandës, shkruan rtsh.al.

Sipas burimeve policore, automjeti po drejtohej nga Ela Dhimaku kur u përplas me një tjetër mjet.

Forca të shumta policie, ambulanca dhe zjarrfikëse mbërritën menjëherë në vendin e ngjarjes për të dokumentuar provat dhe për të ofruar ndihmën e nevojshme.

Continue Reading

Aktualitet

27 vjet nga rënia e komandantit Ismet Jashari

Published

on

Sot mbushen 27 vjet nga rënia e komandantit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ismet Jashari. Ai ishte ndër të parët që mori pjesë në themelimin e fondit “Vendlindja thërret”. Ky fond u bë bazë kryesore e logjistikës dhe e financimit të luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Ai u lind në Orizare të Kumanovës më 16 prill 1967. Ishte i biri i Jashar Jasharit e i nënë Nuries. Mësimet fillore i mori në vendlindje, ndërsa në vitin 1982 u regjistrua në Gjimnazin e Kumanovës.

Menjëherë pas epopesë së Prekazit, më 5, 6 dhe 7 mars të vitit 1998, militanti i përkushtuar i luftës çlirimtare Ismet Jashari bën përgatitjet e fundit për të hyrë në Kosovë. Më 11 mars të po atij viti, ai, bashkë me Fehmi Lladrovcin, Xhevë Lladrovcin, Mirush Dakën, Bekim Berishën, Agim Bajramin e të tjerë, futet në zonat ku po vepronte Ushtria Çlirimtare e Kosovës dhe arrin në Likoc të Drenicës, ku asokohe ndodhej baza më e rëndësishme e UÇK-së.

Me vendim të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ismet Jashari caktohet me detyrë ushtarake në zonën e Llapushës, me qëllim të zgjerimit dhe konsolidimit të radhëve të ushtrisë çlirimtare.

Më 23 gusht të vitit 1998, pasi ushtria armike kishte ndërmarrë të gjithat masat për të depërtuar në drejtim të Kleçkës, ku ndodhej edhe Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ismet Jashari organizon rezistencën në pikën e tij të pamposhtur, në Bajrak të Luzhnicës.

Më 24 gusht në mbrëmje, luftëtarët e lirisë kishin depërtuar thellë në pozicionet armike, duke u shkaktuar dëme në njerëz dhe në teknikë lufte, luftëtarët militantë, Gani Kastrati dhe Afrim Buçaj, nuk kishin arritur të tërhiqeshin.

Në mëngjesin e hershëm të 25 gushtit, Ismet Jashari kishte kundërsulmuar befasishëm, në përpjekje për t’i marrë trupat e ushtarëve të rënë. Pas disa orë luftimesh në një distancë të afërt, në altarin e atdheut, në Luzhnicë, bie trimi ndër më të dalluarit e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ismet Jashari – Komandant Kumanova. Në altarin e atdheut kishin rënë edhe Nuhi Mazreku dhe Habib Zogaj.

Sot trupi i dëshmorit Ismet Jashari prehet në kompleksin e Varrezave të Dëshmorëve në Kleçkë, ku pushojnë edhe trupat e 66 dëshmorëve të tjerë, të Brigadës 121, Ismet Jashari-Kumanova.

Continue Reading

Bota

​Aksident i rëndë në Poloni, shoferi vdes pasi mer flakë kamioni

Published

on

Një aksident i rëndë trafiku ndodhi në autostradën A2 në Poloni mbrëmë, duke vrarë një person, raporton portali polak Remiza.pl.

Kamerat e mbikëqyrjes kapën aksidentin që ndodhi pak para orës 23:00 me orë lokale pranë Tarnawa Rzepińska në Qarkun Sulęcin, në perëndim të vendit.

Një kamion që udhëtonte me shpejtësi të lartë drejt Poznanit u përplas me një kabinë pagese në autostradë.

Një zjarr shpërtheu menjëherë pas përplasjes dhe shoferi vdiq në vendin e aksidentit.

Një numër i madh personeli të shërbimeve të emergjencës ndërhyri dhe një hetim u nis për të hedhur dritë mbi rrethanat e këtij aksidenti të rëndë,

Continue Reading

Lajmet

​Shpërthim në një qendër tregtare në Moskë, një i vdekur e dy të plagosur

Published

on

Të paktën një person ka humbur jetën dhe dy të tjerë u plagosën në një shpërthim që tronditi një qendër tregtare në qendër të Moskës.

Shpërthimi ndodhi në katin e tretë të Dyqanit Qendror të Fëmijëve në Sheshin Lubyanka, pas së cilës e gjithë ndërtesa u evakuua urgjentisht.

Shërbimet e emergjencës besojnë se shpërthimi u shkaktua nga një bombol gazi. Departamenti i shëndetësisë i Moskës konfirmoi se dy persona të plagosur u shtruan në spital.

Kryebashkiaku i Moskës, Sergei Sobyanin, tha se incidenti ka të ngjarë të jetë shkaktuar nga një mosfunksionim teknik në pajisje.

Komiteti Hetues i Rusisë ka nisur një hetim zyrtar për të përcaktuar rrethanat e aksidentit tragjik.

Continue Reading

Të kërkuara