

Kulturë
“A Silent Scream Is a Yawn”: Ekspozita e Manushaqe Ibrahimit, arti që dekodon emocionet, zëri i mendimeve të pashprehura dhe një alfabet për të gjithë
Published
9 months agoon
By
EAd SulNë një mbrëmje të zakonshme në Galerinë 17, heshtja e zakonshme e hapësirës u prish nga një shpërthim i butë tingujsh të brendshëm, i ngjashëm me një zhurmë të lehtë kur hap një letër të mbyllur prej kohësh. Kështu u hap ekspozita e Manushaqe Ibrahimit, e cila, me titullin e saj provokues “A Silent Scream Is a Yawn- Një ulërimë e heshtur është një përgjumje”, sfidoi çdo perceptim të zakonshëm për artin dhe të pashprehurën.
Duke mishëruar fragmente të jetës së përditshme, artistja ndërton një univers të formuar nga përvojat personale dhe reflektimet mbi izolimin, duke përdorur ngjyrat, format dhe simbolet si mjete për të krijuar një “alfabet personal.”
Ekspozita nuk është thjesht një përmbledhje e veprave artistike, por një kod i përjetimeve të brendshme që kërkon zbërthim. Si një ndërthurje midis intimitetit të Edward Hopper-it dhe simbolizmit të Gustav Klimt-it, Ibrahimi krijon një alfabet të ri, ku çdo vepër është një fragment i një gjuhe që nuk është folur kurrë.
Jastëkët e zi: Platforma e reflektimit… një ftesë për të dekoduar veten!
Shtatë piktura dhe tri video u shfaqën si një ftesë për të hyrë në thellësitë e mendimeve të pathëna, gabimeve të paanalizuara dhe bisedave të lëna pezull brenda vetes.
“Ekspozita është një hapësirë ku çdo gjë është e rastësishme, si jeta vetë. Ato biseda që nuk kemi guxuar t’i themi, ato momente kur kemi dështuar të mësojmë nga gabimet, të gjitha marrin jetë këtu,” tha artistja.
Me një ftesë delikate, ajo shtoi: “Jastëkët nuk janë thjesht për t’u ulur; ata janë një metaforë për një vend ku mund të ndalosh, të përqendrohesh dhe të dëgjosh zërin tënd të brendshëm, Nëse dëshironi, mund të uleni dhe të reflektoni para këtyre pikturave, ose të keni një bisedë të hapur me njëri-tjetrin. E rëndësishme është të mos i lini mendimet brenda, por t’i nxirrni jashtë.”
Lexime të ndryshme mbi një gjuhë unike… një zë që gjen kuptim në vetmi!
Kevin Kqira, artist, e interpreton këtë alfabet si një zë që kërkon vesh nga një monotoni e heshtur, një kontrast të fuqishëm mes dominimit dhe kaosit, një zë të ngritur që përplaset mbi mure të paqarta
“Zëri këtu është monotoni dhe ngritje njëkohësisht. Manushaqja krijon një hartë suksesi përmes figurave të saj. Ka një vale zëri që nuk pushon nga monotonia në ngritje, nga dështimi në triumf, është një hartë suksesi dhe një rrugë që i përket secilit, ku gjithkush gërvisht si macja në një hapësirë që të mban brenda, por edhe të sfidon të dalësh jashtë.” Ai pyet: “Çfarë ndodh nëse figura kthehet mbrapsht? A është ky një gabim, apo një tjetër mënyrë për ta lexuar botën?”
Sadri Çoçaj, dizajner grafik, e përshkruan ekspozitën si një vend ku mendimet e pathëna bien ndesh me njëra-tjetrën, duke na treguar konfliktin midis të shfaqurës dhe të fshehtës. Një gjuhë që refuzon të jetë e qartë, si rrudhat e pikturave të Egon Schiele-s.
“Ka mendime që s’kanë zë, por bien ndesh mes veti. Kjo është forca e artit të Manushaqes, të flet për konfliktin e brendshëm që, në fund, të ndihmon të shohësh më qartë.”
Ndërkohë, Gent Ademaj, dizajner shpalos një melankoli të qetë mbi vështrimin e tij për veprat:
“Ky është një udhëtim nostalgjik – çfarë kemi qenë, çfarë jemi, dhe çfarë kemi për t’u bërë. Veprat e Manushaqes janë si kujtimet e ndërlikuara, të dhimbshme dhe të bukura, që të detyrojnë të mendosh për rrugët që ke ndjekur dhe ato që të presin. Ka një ndjesi të thellë të nostalgjisë në këtë art.”
Në anën tjetër, Dea Berisha, studiuese e politikës i përkufizon veprat si zona të tensionuara ku “je brenda, por ndihesh i përjashtuar.” Për të, këto piktura pasqyrojnë luftën për ekzistencë dhe përpjekjen për t’u bërë “personazh në botën toksike të së përditshmes.” Edhe Dea sikur figurat e Giacometti-t, që humbin formën, por ruajnë një identitet të heshtur.
“Jam, por nuk jam. Si kjo pikturë, që ndihesh pjesë e saj, por je jashtë. Sikur të të përjashtonte dhe të të mirëpriste njëkohësisht. Një luftë e brendshme për të qenë diçka më shumë se një pikë në univers.”
Në veprat e Ibrahimit, Sara Çafleshi, artiste, sheh një “kaos të bukur,” që i ngjan lëvizjeve surrealiste të Miró-s: “Kombinimi i ngjyrave duket i pamundur, por ato bashkëpunojnë me një harmoni që sfidon logjikën. “Është kaos i bukur. Nuk të shkon në mend se këto ngjyra (e kuqe, e gjelbërt, e verdhë) mund të kombinohen, por ja që funksionojnë. Si një ditë me shi që papritur bëhet diell.”
Yll Avdiu, artist, vlerëson aftësinë e veprave për të krijuar një kaos të kontrolluar: “Elementet abstrakte sfidojnë perceptimet tona, duke nxitur një analizë të hollësishme për të zbërthyer alfabetin si një element të përhershëm të dialogut njerëzor.”
Ai e përshkroi alfabetin e Manushaqes si një enigmë që vazhdon të sfidojë: “Pamja dhe dëgjimi këtu janë dy elemente që bashkëjetojnë. Një alfabet i përsëritur, por që gjithmonë zbulon diçka të re. Është një kod që kërkon durim për t’u deshifruar.”
Por më i habitshëm është këndvështrimi profesorit të sportit, Milaim Berisha, i cili e përjeton artin në mënyrën e tij praktike: “Secili këtu tërheq diçka, sikur të ishin lojtarë në një fushë loje. Vijat e bardha shfaqen kur të këqijat largohen. Ky është arti – një lojë e heshtur, por me rregulla të brendshme që vetëm koha mund t’i shpjegojë. Ngjyrat e bardha ngrihen mbi të zezat kur e keqja zhduket. Ka një optimizëm të heshtur në këtë luftë për t’i dhënë formë kaosit.”
Një alfabet që pret të dekodohet…
Së fundi, artistja dhe ish- profesoresha e Manushaqes, Koja Isufi- Shukriu, përmbledh gjithë filozofinë e këtij universi artistik: “Këtu janë dy bota të brendshme që kërkojnë të komunikojnë. Kufijtë midis realitetit dhe virtualitetit janë të zbehtë, dhe veprat e saj na sfidojnë të mendojmë për dilemat tona si krijues. Ky alfabet, që ngjason me kodet e antikitetit, është një thirrje për të mos pasur frikë nga e panjohura. Ndoshta një ditë, dikush do ta deshifrojë. Por deri atëherë, të jetosh në këtë heshtje të pasigurt është vetë thelbi i krijimtarisë.”
Kur heshtja bëhet urë midis artit dhe shikuesit…
Në këtë univers të krijuar nga Manushaqe Ibrahimi, arti nuk është thjesht një medium, por një ekzistencë e heshtur që kërkon të përftohet, të zbulohet dhe të dialogohet. Çdo pikturë është një përpjekje për të kapur të pashprehshmen, një ftesë për t’i dhënë kuptim heshtjes dhe për t’i kthyer ndjenjat e fshehura në një alfabet të përbashkët njerëzor.
Ekspozita “A Silent Scream Is a Yawn” tejkalon rolin e saj si një ngjarje artistike; ajo bëhet një akt meditimi kolektiv, një hapësirë ku vizitori gjen jo vetëm artin, por edhe vetveten. Në këtë përplasje të mendimeve, ndjenjave dhe ngjyrave, Ibrahimi sjell një reflektim filozofik që prek thellësinë e ekzistencës njerëzore: A është arti një pasqyrë e shpirtit, apo shpirtit i duhen pasqyrat e artit për të parë më qartë?
Heshtja këtu është gjithçka përveç mungesës së zërit; ajo është mbushja e boshllëqeve, një pëshpëritje që rritet në zhurmë, një urë midis artistit dhe shikuesit. Dhe në fund, ndoshta arti nuk kërkon as të deshifrohet, as të kuptohet plotësisht, por vetëm të përjetohet si një fragment i pakohë i asaj që jemi dhe asaj që aspirojmë të bëhemi!
Gazetare: Dionesa Ebibi
You may like
Aktualitet
Në Prishtinë organizohet një mbrëmje kulturore me rastin e 115-vjetorit të lindjes së Shën Nënë Terezës
Published
1 day agoon
August 26, 2025By
UBT News
Me rastin e 115-vjetorit të lindjes së Shën Nënë Terezës dhe 20-vjetorit të bekimit të gurthemelit të Katedrales që mban emrin e saj “Shën Nënë Tereza” në Prishtinë organizohet një mbrëmje solemne kulturore, duke filluar nga ora 19:30.
Ngjarja do të mbahet në ambientet e katedrales dhe ka për qëllim të nderojë jetën, veprën dhe trashëgiminë e pavdekshme të humanistes shqiptare, e cila u bë simbol botëror i dashurisë, përkushtimit dhe mëshirës ndaj të varfërve.
Në këtë mbrëmje të veçantë pritet të performojnë artistë të njohur nga të gjitha trevat shqiptare, të cilët do të sjellin përmes muzikës dhe artit një mesazh mirënjohjeje, paqeje dhe dashurie në nder të figurës së Shën Nënë Terezës, e njohur nga mbarë bota si “Nëna e madhe e Globit”.
“Unë gjithmonë e kam në zemër popullin tem shqiptar. Shumë e luti Zotin që paqja e tij të vijë në zemrat tona, në gjitha familjet tona, në gjithë botën. Luti shumë për fukarat e mij dhe për mua dhe motrat e mija. Unë lutem për juve”, këto janë fjalët e Shën Nënë Terezës.
Nobelistja shqiptare Gonxhe Bojaxhiu-Nëna Terezë u lind më 26 gusht 1910 në Shkup, atëherë pjesë e Vilajetit të Kosovës në Perandorinë Osmane. Pasi kishte jetuar në Maqedoni për tetëmbëdhjetë vjet, ajo u shpërngul në Irlandë dhe më pas në Indi, ku jetoi pjesën më të madhe të jetës së saj.
Nënë Tereza themeloi Misionarët e Bamirësisë, një kongregacion fetar i cili në vitin 2012 kishte më shumë se 4.500 motra dhe ishte aktiv në 133 shtete.
Nënë Tereza është nderuar me çmimet dhe nderimet më të larta, duke përfshirë: më 1962 Çmimin e Paqes Ramon Magsaysay dhe 1979 Çmimin Nobel për Paqe.
Më 19 tetor 2003, ajo u lumturua dhe u quajt “Tereza e Bekuar e Kalkutës”. Për t’u kanonizuar në shenjtore, asaj duhej t’i njihej një mrekulli e dytë, në bazë të rregullave të kishës katolike.
Një mrekulli e dytë i është njohur nga Papa Françesku, në dhjetor 2015, duke i hapur rrugën që ajo të shpallet e shenjtë nga Kisha Katolike e Romës. Kanonizimi i saj është bërë më 4 shtator 2016, një ditë para 19-vjetorit të vdekjes së saj (5 shtator), ku njihet edhe si dita e saj e festës.
Një figurë e diskutueshme si gjatë jetës dhe pas vdekjes së saj, Nënë Tereza u admirua gjerësisht nga shumë njerëz për veprat e saj bamirëse.
Aktualitet
I jepet lamtumira e fundit Artur Zhejit, gazetarit që Kosovën e bëri çështje të parë
Published
2 days agoon
August 25, 2025By
UBT News
Personalitete të jetës publike, politikës, miq, kolegë dhe qytetarë i dhanë sot lamtumirën e fundit gazetarit dhe publicistit të njohur Artur Zheji ndërsa zhvilluan homazhe në nderim të tij në Universitetin e Arteve të Bukura në Tiranë.
Në këtë universitet, Zheji ka përfunduar studimet për regjisurë, por gjithashtu ka kaluar edhe një pjesë të mirë të jetës së tij.
Zheji ka qenë drejtues i Radio Televizionit Shqiptar, i Agjencisë Telegrafike Shqiptare, por edhe në media të tjera të shkruara dhe vizive.
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja u shpreh se pas ekranit, Zheji ka qenë akoma më artist e krijues dhe do të ishte shumë më tepër në vitet që do vinin.
“Humbje e rëndë, e parakohshme. Një personazh me shumë ngjyra, me shumë botë, me shumë përfshirje në jetën publike dhe në jetën e vendit. Nuk e kam arritur në akademi, por natyrisht që e njoh Zhejin si të gjithë ju, si gazetar e publicist. Pas Zhejit në ekrane, me siguri ka qenë një Zheji tjetër akoma më artist e krijues e do ishte shumë më tepër në vitet që do vinin, por fatkeqësisht jeta është ndonjëherë shumë e ashpër në këto ngjarje që janë kaq të papritura. Nuk dimë si të ngushëllojmë familjen e botën që ai la. Ikje shumë e parakohshme”, u shpreh Gonxhja pas homazheve në Akademinë e Arteve.
Aktorët e mirënjohur Rajmonda Bulku dhe Timo Flloko vlerësuan Zhejin si një analist të jashtëzakonshëm, por edhe një artis i madh në shpirt.
“Lindi i lirë, i mençur i kulturuar. Luftoi tërë jetën e tij për të thënë fjalën e drejtë. Elokuenca e Turit është e pakrahasueshme. Do na mungojë shumë, jo vetëm ne që e kishim afër dhe e donim shumë dhe e vlerësonim, por të gjithë atyre që donin ta dëgjonin zërin e Turit, një zë të lirë, një fjalë të drejtë, të mençur dhe besoj se do ta mbajnë në mendje ashtu siç ishte Turi, i drejtë dhe i mençur”, tha për gazetarët aktorja Bulku pas homazheve.
Aktori Timo Flloku u shpreh se “Tur Zheji ishte një personalitet i dimensioneve të jashtëzakonshme, nuk flas në prerjen politike apo si një analist i jashtëzakonshëm, por do të thoja atë që Arturi ishte në artis i madh në shpirt, me një sensibilitet të thellë. Kam patur miqësi të afërt me të. Zoti e rrëmbeu nga ne, iku shumë shpejt”.
Historiani dhe ish-ministri i Jashtëm, Paskal Milo vlerësoi kontributin e Zhejit jo vetëm në media, por edhe në çështje të rëndësishme si ajo e Kosovës.
“Me Artur Zhejin kam rreth 28 vjet që jam njohur. Më ka marrë intervistën e parë si gazetarë në Romë, kur unë isha në pozitën e Ministrit të Jashtëm dhe që aty vendosëm një bashkëpunim shumë miqësorë që vazhdoi edhe më tej. Arriti në majën e publicistikës shqiptare, me një stil të veçantë, një fjalor tejet të përpunuar që ndërthurej mes një gazetarie ekspresive, por dhe mendimi të thellë filozofik. Ajo kulturë e madhe që ky njeri rrezatonte, jo vetëm kur ishte në mediumet publike, por edhe jetën personale, kishe çfarë të bisedoje me të. Artur Zheji është një nga gazetarët më të shquar që është marrë me çështjen kombëtare në tërësi, por veçanërisht Kosovën. Arturi e bëri çështje të parë të profesionit të tij dhe madje temat e tij, diskutimet dhe programet e tij kanë patur në qendër çështjen kombëtare. Për këtë spikaste në mënyrë të veçantë”, tha Milo.
Humbja e tij e papritur ka tronditur jo vetëm familjen, por edhe kolegët dhe opinionin publik, të cilët e shihnin si një figurë me integritet dhe profesionalizëm të lartë.
Kulturë
Cirku Kombëtar i Shqipërisë shfaqet në festivalin “Faerbi” në Zyrih
Published
2 days agoon
August 25, 2025By
UBTNews
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka njoftuar se Cirku Kombëtar po merr pjesë në festivalin “Faerbi” që po zhvillohet në Wetzikon, afër Zyrihut në Zvicër.
Në një postim në Facebook, Rama ka ndarë me ndjekësit një seri fotografish nga trupa e cirkut, duke përshkruar performancën e tyre me fjalët:
“Trupa jonë magjike pushtoi për tre netë skenën e ‘Faerbi Festival’ në Wetzikon–Zyrih, duke sjellë ngjyra, energji dhe diversitet kulturor për publikun”.
Lifestyle
Nuk dini çfarë të bëni në fundjavë? Ja disa sugjerime për ju!
Published
4 days agoon
August 23, 2025By
UBT News
Ka shumë mënyra për ta kaluar fundjavën në mënyrë të këndshme, varësisht nga preferencat dhe nevojat e tua.
Ja disa ide që mund t’ë ndihmojnë të bësh fundjavën më të bukur:
Kaloni kohë për t’u relaksuar, duke bërë dush të ngrohtë, duke lexuar një libër që të pëlqen, ose duke dëgjuar muzikën tënde të preferuar.
Përdorimi i disa minutave për të medituar ose bërë ushtrime yoga mund të ndihmojë në uljen e stresit dhe përmirësimin e mirëqenies.
Nëse ke mundësi, një shëtitje në natyrë ose një ngjitje në një mal mund të jetë mundësi e shkëlqyer për të shkarkuar energjitë e akumuluara dhe për të shijuar bukuritë e natyrës.
Pasi ta kesh gjetur vendin e bukur, bëj piknik, të kalosh kohë me miqtë ose familjen, ose të shijosh vakt të thjeshtë në ajër të pastër.
Mund të organizosh një darkë të thjeshtë me miqtë ose një aktivitet të veçantë për familjen, si një film ose një lojë.
Mund të telefonosh dikë që nuk e ke takuar për një kohë të gjatë e të kalosh kohë duke biseduar për jetën, kujtime dhe planet.
Vizita në muze, galeri arti ose një shfaqje mund të jetë mundësi për të mësuar diçka të re dhe për të pasuruar jetën tënde kulturore.
Mund të mësosh diçka të re, si të luash një instrument, të bësh pikturë ose të përpiqesh me një hobby tjetër që e ke lënë mënjanë.

Formimi i profesionistëve që udhëheqin në sport, rehabilitim dhe shëndet publik – Studio Master në Shëndet dhe Aktivitet Fizik në UBT

Ambasada e Italisë: Mirëpresim zgjedhjen e Dimal Bashës si kryeparlamentar

Drejtori i ATK-së në takim me përfaqësues të Ambasadës së Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë

Blerim Sallahu caktohet ushtrues i detyrës së Ministrit të Drejtësisë

Manchester United planifikon shitje masive – në listë emra si Garnacho, Sancho e Hojlund

Suedia publikon listën për ndeshjet me Slloveninë dhe Kosovën – mungon Besfort Zeneli

Shirat e rrëmbyeshëm përfshijnë Tajlandën, një i vdekur dhe një i zhdukur

KQZ miraton vendime për decertifikim dhe certifikim të kandidatëve për zgjedhjet lokale 2025

OEK shpreh shqetësim të thellë lidhur me faturat e energjisë elektrike
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA