

Published
2 years agoon
By
UBT newsBashkia e Centos në provincën e Ferrarës, ka vendosur të ndëshkojë familjet e të rinjve që janë përgjegjës për aktet e bullizmit.
Në kuadër të rregullores së policisë urbane të kësaj bashkisë ka hyrë në zbatim Neni 7 bis, sipas të cilit mund të vendosen gjoba nga 100-300 euro ndaj atyre që kanë autoritet prindëror ndaj fëmijëve që duhet të kujdesen, në mjedisin shkollor dhe jashtë tij, qëndrime që mund të “përbëjnë dëmtim të sigurisë urbane dhe dëmtim të bashkëjetesës civile”.
Votimi mbi këtë masë do të ndodhë të enjten në Këshillin Bashkiak. Kryetari i bashkisë së Cento, Edoardo Accorsi, shpjegoi se ajo është gjithashtu “një nxitje për ndërgjegjësimin e familjeve, të cilat në disa raste tentojnë që ta shpërfillin fenomenin e bullizmit”.
Në Shtetet e Bashkuara prej disa vitesh, tre qytete në shtetin e Wisconsin – Shawano, Wisconsin Rapids dhe Plovin – kanë filluar të zbatojnë një masë të ngjashme, me gjoba mbi 300 dollarë për prindërit e bullistëve të rinj në moshë (dhe mbi 600 dollarë në rast përsëritje), por vetëm nëse mami dhe babi nuk ndërhyjnë pas episodit “që të mos përsëriten episode të ngjashme” brenda 90 ditëve. Është e vështirë të kuptohet se si mund të ndodhë realisht kjo ndërhyrje, por po aq e vështirë është të kontrollosh nëse kjo ndërhyrje ka ndodhur apo jo.
Codacons, një OJF e njohur në Itali tha se ishte entuziaste për masën e propozuar nga kryebashkiaku i Cento, duke shpresuar se ajo mund të shtrihej në të gjithë Italinë. “Shpesh ngacmimi nga të miturit lidhet me mungesën e vëmendjes dhe indiferencës nga ana e prindërve, të cilët kanë përgjegjësi të drejtpërdrejtë për dhunën e ushtruar nga fëmijët e tyre” – shpjegoi presidenti Carlo Rienzi.
Sipas tij mos-edukimi i fëmijëve në mënyrë korrekte dhe mos mbikëqyrja e sjelljes së tyre nxit fenomenin e bullizmit dhe përfaqëson një konkurrencë reale në veprat penale të kryera nga të miturit. “Prandaj ne besojmë se është e drejtë të sanksionohen me ligj ata që kanë autoritetin prindëror”- thekson ai.
Më mirë të paguash sesa të (ri)edukosh?
Por a jemi vërtet të sigurt se mënyra më e mirë për të edukuar bullistët është t’i detyrojmë prindërit e tyre të paguajnë? Të dhënat e ISTAT tregojnë se përqindja më e madhe e viktimave të bullizmit regjistrohet tek ata që jetojnë në zona shumë të pafavorizuara.
Këtë e konfirmon edhe një raport i fundit nga fondacioni Openpolis: 10.5 për qind e fëmijëve që jetojnë në zona shumë të pa favorizuara të vendit kanë vuajtur nga bullizmi një ose më shumë herë gjatë një jave. Midis atyre që jetojnë në zona më pak të varfra, kjo normë bie në 8 për qind.
Raporti thekson lidhjen midis bullizmit dhe varfërisë arsimore, e cila ka të bëjë veçanërisht me fëmijët që jetojnë në zona të vështira dhe në familje që përjetojnë vështirësi të mëdha ekonomike. Dëshmitë që dalin në profilet e evidentuara në Raportin Kombëtar mbi kriminalizimin e të miturve, shpjegon se si margjinaliteti dhe situatat e vështirësive janë një nga elementët që lidhen më shpesh me sjelljen antisociale dhe krimin e të miturve. Por ai tregon gjithashtu se si sjellja devijante mund të shfaqet në të gjitha grupet shoqërore, madje edhe tek të rinjtë që vijnë nga familjet e mesme por edhe të pasura.
Ose e kundërta: A do të mjaftojë një gjobë prej 100 eurosh për të bindur dy prindër të pasur të “edukojnë” më mirë fëmijën e tyre?
Psikologu: Kështu rrezikohet që edukimi të vendoset në plan të dytë
“Është gjithmonë e vështirë të japësh një recetë të përgjithshme për këtë. T’i drejtohesh një ndëshkimi rrezikon të vendosësh në plan e dytë të gjitha ato pjesë të edukimit, parandalimit dhe bashkëpërgjegjësisë mes prindërve dhe shkollës që është absolutisht thelbësore”- thotë Gabriele Raimondi, psikoterapist i specializuar në psikologjinë shkollore dhe president i Urdhrit të Psikologëve të Emilia–Romanjas.
Shpesh, kur flitet për çështje të tilla si bullizmi apo shqetësimi në shkollë, ankthi theksohet si emocioni kryesor i fëmijëve kur ata janë në shkollë. Në shkolla nuk punohet për ndërtimin e një mjedisi jetese më pozitiv. Problem është edhe mungesa e investimeve strukturore, si dhe mungesa e vëmendjes ndaj mirëqenies psikologjike.
Psikologët në shkolla kanë shumë pak orë pune, dhe kjo i pengon ata të kryejnë atë veprim parandaluese që do të ishte thelbësore për reduktimin e kushteve shqetësuese dhe vështirësive brenda të cilave janë të pranishme situatat e bullizmit. Çfarë po bën shkolla për të siguruar që të mos krijohen kushtet e bullizmit dhe diskriminimit?”.
Më mirë ri-edukim
Unë mbetem e bindur se është gjithmonë më mirë të edukosh – ose të riedukosh – sesa të ndëshkosh. Dhe nëse (sepse ndodh që bullistët të vijnë nga familje që janë përpjekur ta edukojnë fëmijën e tyre në mënyrën më të mirë të mundshme) mungon edukimi, në vend se prindërit të detyrohen të paguajnë një gjobë, mendoj se do të ishte më e dobishme që e gjithë familja – prindërit dhe fëmija – të ndjekin së bashku një kurs rehabilitimi, që u tregon qartë se cilat janë pasojat e bullizmit, përfshirë numrin gjithmonë shumë të lartë të viktimave në moshë të re që kryejnë vetëvrasje pasi kanë rënë pre e tij. Pra më shumë riedukim sesa gjoba.
“Today.it” – Bota.al
Kuriozitete
Nga numri i telefonit te analizat mjekësore, cilat informacione nuk duhet të ndajmë me ChatGPT
Published
17 hours agoon
June 4, 2025
Inteligjenca artificiale mund të jetë mjet i vlefshëm gjatë përditshmërisë, por rekomandohet që duhet të kemi kujdes në përdorimin e saj.
Prania e ChatGPT në jetë po bëhet më e dukshme. Siç mësojnë njerëzit nga chatbot-e, po ashtu edhe këta të fundit mësojnë prej nesh përmes bisedave që bëjmë. Ekspertët në fushën e inteligjencës bëjnë thirrje për kujdes, pasi ka informacione si psh nga numri i telefonit, adresa e shtëpisë apo testet mjekësore nuk duhet të ndahen me chatbot – jo vetëm për arsye privatësie, por edhe për të shmangur keqpërdorimin ose rrjedhjen e mundshme të të dhënave.
Paralajmërime nga vetë krijuesit
Edhe vetë kompanitë që zhvillojnë sistemet e AI i njohin rreziqet. OpenAI thotë: “ Ju lutemi mos ndani informacione të rëndësishme në biseda”, ndërsa Google u bën thirrje përdoruesve të Gemini të jenë të kujdesshëm: “ Mos vendosni informacione konfidenciale ose të dhëna që nuk do donit t’i shihte askush”
Siç vë në dukje WSJ, bisedat me chatbot mund të përdoren për të trajnuar modelet e ardhshme dhe fjalë kyçe që lidhen me çështjet e sigurisë si dhuna mund të shkaktojnë auditime të brendshme nga vetë kompania.
Pesë kategori të dhënash që nuk duhet të ndani
Informacioni personal identifikimi – ID ose numri i pasaportës, data e lindjes, adresa e shtëpisë dhe numri i telefonit janë informacione që duhet të mbahen jashtë bisedave me AI.
Të dhënat mjekësore – Asnjëherë mos kërkoni të bëni interpretim të testeve mjekësore në Chat GPT.
Informacioni financiar – Shmangni futjen e numrave të llogarive bankare ose informacioneve të tjera të ndjeshme financiare.
Detajet e punës suaj – Përdoruesit që përdorin chatbot në rutinën e tyre të përditshme të punës ekspozojnë pa vetëdije të dhënat e klientëve ose informacionet e brendshme të kompanive të tyre. Nëse përdorimi i AI është thelbësor për punën, rekomandohet që të përdoren abonimet profesionale.
Detajet e hyrjes – Chatbot-et nuk janë ndërtuar për të vepruar si vend për fjalëkalime, PIN ose kredenciale të tjera aksesi.
Kuriozitete
Princesha Diana: Letra që zbulon sa e vetmuar ndihej në pallat
Published
3 days agoon
June 2, 2025
Të gjitha objektet që tregojnë historinë e jetës së Princeshës Diana dhe ofrojnë informacion mbi familjen mbretërore britanike tani janë në ankand. Midis tyre është një letër e shkruar me dorë dy ditë pas dasmës së saj me Mbretin e ardhshëm Charles.
Ankandet Julien’s prezantojnë koleksionin e jashtëzakonshëm, “Stili i Princeshës Diana dhe një Koleksion Mbretëror”, me më shumë se 300 pjesë historike në një nga ankandet më të mëdha të artikujve që dikur i përkisnin Princeshës së ndjerë të Uellsit.
Së bashku me shumë artikuj të modës të paraqitur në ankand, i cili fillon më 26 qershor në The Peninsula Beverly Hills, ka edhe një artikull veçanërisht të veçantë. Koleksioni përfshin një letër të shkruar me dorë dhe të nënshkruar nga Princesha Diana drejtuar Mark Simpson, një punonjës i Pallatit Buckingham.
Letra mban datën 31 korrik 1981, vetëm dy ditë pas dasmës së saj me Princin e atëhershëm Charles.
“Kjo është një nga veprat e mia të preferuara”, thotë Martin Nolan, bashkëthemelues dhe drejtor ekzekutiv i Julien’s Auctions, për revistën PEOPLE gjatë një parapamjeje të artikujve të ankandit.
“Është disa ditë pas dasmës së saj.” “Ajo jetonte në Pallatin e Buckinghamit, ishte periudha kur po përshtatej nga jeta normale në jetë pallati”, tha Nolan.
“Kështu që ajo duhej të mësonte nga mbretëresha të përkulej dhe të gjitha këto.” Por, ajo po kalonte mirë me Mark Simpsonin.”Ata ishin pothuajse në të njëjtën moshë, ai ishte pak më i madh se ajo “, shton Nolan. “Në letër ajo flet për sa e vetmuar ishte kur ishte në pallat.”
Letra thotë: “I dashur Mark, doja vetëm të të falënderoja për gjithë mirësinë dhe durimin që më ke treguar që kur u zhvendosa në Pallatin e Buckinghamit. Qëndrimi im u bë shumë më i lehtë nga shoqëria jote, pasi ishte shumë e vetmuar dhe qeshëm aq shumë, saqë nuk mund të të falënderoj mjaftueshëm. Shpresoj se ke mundur ta shijosh të mërkurën dhe se të ka pëlqyer fustani im.”
Nesër do të nisem për në Britani, me të gjithë këta burra përreth. Duhet të kem kujdes nga Evelina! Lajmi i keq është se nuk kam ngrënë asnjë drithëra – më vjen keq. Si do t’ia dal pa tasat me drithëra? [fytyrë që qesh]. Një falënderim i madh që je vetvetja – Me shumë dashuri, Diana.”
Letra tregon se ditët e para të Dianës si princeshë nuk ishin aspak argëtuese.
Kuriozitete
Pse bllokohen veshët në avion? Ja si ta zgjidhni këtë problem
Published
1 week agoon
May 28, 2025
Nuk ka rëndësi se pse po e bëni udhëtimin e radhës! Mund të jenë pushimet, udhëtim pune apo çështje tjetër, me siguri që ka fenomen me të cilin jeni përballuar sa herë që keni bërë udhëtime të tilla: bllokimi i veshëve apo ajo që nga auditologët quhet “veshi i avionit”.
Ndryshe quhet “barotrauma e veshit”, veshi i avionit është zhurma e dhimbshme e veshit që ndodh kur avioni është në ngjitje ose zbritje. Nëse për disa persona kjo është një ndjesi irrituese, për të tjerë është shqetësim që zgjat edhe pas daljes nga avioni.
Për të shmangur fluturimet, auditologia Sarah Lundstrom shpjegon më shumë rreth këtij fenomeni.
Çfarë është “veshi i avionit”?
“Kjo ndodh kur “veshi mbyllet për shkak të ndryshimeve të presionit të ajrit gjatë fluturimit,” shpjegon mjekja Lundstrom. Lajmi i mirë është se ndërkohë që kjo gjendje krijon njëfarë shqetësimi, kjo nuk dëmton daullet e veshit tuaj.
Pse kumbojnë veshët në avion?
Arsyeja pse përjetoni dhimbje veshi gjatë udhëtimeve me avion është për shkak të ndryshimit të presionit të ajrit. “Kur ka një ndryshim në presionin e ajrit të jashtëm, kjo shkakton shtyrjen e daulles së veshit dhe mbylljen e tubit eustachian,” shton mjekja.
Si ta parandaloni si fenomen?
Sipas mjekes Lundstrom, mund të përtypni çamçakëz ose mbani karamele gjatë fluturimit për të ndihmuar në mbajtjen e “veshit të mesëm dhe tubit eustachian në lëvizje dhe të hapur”. Megjithatë, nëse nuk keni çamçakëz ose karamele me vete, mos u frikësoni.
“Gjatë fluturimit, gëlltisni diçka ose mbyllni hundën e të fryni ajrin për të nxitur tubit eustachian të hapet që të lehtësojë presionin,” përfundon Lundstrom.
Kuriozitete
NASA zbulon pasuri të pallogaritshme ari në thellësitë e oqeanit
Published
1 week agoon
May 27, 2025
Oqeanet mbajnë rezervat më të mëdha të arit në botë, por ato janë ende të paarritshme.
Një ekip shkencëtarësh të NASA-s ka zbuluar se oqeanet “mbajnë” rezervën më të madhe të arit, e cila vlerësohet në 20 milionë ton. Nxjerrja e metalit të çmuar që zotërojnë, sjell sfida për shkak të përqendrimit të tij të ulët në ujin e detit.
Sasia e raportuar ka tronditur botën, pasi tejkalon sasinë totale të arit të gjetur nga njeriu gjatë gjithë historisë së tij.
Teknologjia që i është vënë në dispozicion njerëzimit nuk lejon një mekanizëm minerar ekonomikisht të qëndrueshëm, uji i detit përmban metale që e bëjnë të vështirë ndarjen e arit. Ari i tretur nuk është i vetmi burim i vlefshëm që deti “ruan”.
Elemente tjera të rëndësishme që detet dhe oqeanet kanë janë depozitat e sulfurit hidrotermal. Këto janë depozita që janë më të arritshme sesa ari i tretur dhe mund të nxirren përmes minierave nënujore.
Minierat në det paraqesin rreziqe shkatërruese për ekosistemet detare, kjo rrezikon mijëra specie të reja, shkatërron shumë habitate detare dhe ndryshimi i zinxhirëve ushqimorë paraqet rreziqe të konsiderueshme.
Disa territore, si Papua Guinea e Re, filluan ta zbatojnë këtë praktikë. Debati mjedisor përqendrohet në ndikimet tragjike që aktivitetet minerare kanë në ekosistemet detare, duke lënë anash mundësitë ekonomike që j’u ofrojnë vendeve.
Mundësi reale që deti mund të na ofrojë burimet e tij më të vlefshme
Disa shkencëtarë mbajnë gjallë shpresën se zhvillimet teknologjike do të na lejojnë të arrijmë në zgjidhje të qëndrueshme në të ardhmen për shfrytëzimin e burimeve detare. Nuk është e pamundur që një ditë të shfaqen teknologji që do të lejojnë nxjerrjen e arit nga deti pa shkaktuar dëme të konsiderueshme në mjedisin detar.
Derisa të ndodhë kjo, ari vazhdon të fshihet në thellësitë e detit, madje edhe për vende si Spanja, me disa dete dhe oqeane që lagen në plazhet e saj, gjë që mund t’i sjellë vendit iberik miliona ose miliarda euro.
Thesari më i madh i njerëzimit qëndron i fshehur në det, e në të njëjtën kohë, Kina ka surprizuar me zbulimin e 230 miliardë ton ari të bardhë në shtratin e detit.

UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore

UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës

Profesoresha e UBT-së, Jeta Kiseri Kubati merr pjesë në Kongresin Evropian të Ortodoncisë me dy prezantime shkencore ndërkombëtare

Dr. Elmi Berisha ligjëron në UBT për rolin e lobit shqiptaro-amerikan dhe aleancën strategjike Kosovë–ShBA

Seminari SHAPE: Qasjet e reja për promovimin e plakjes së shëndetshme në Evropën Juglindore

Osmani e liderët politikë po diskutojnë mbi datën e zgjedhjeve lokale

Studentët e Fakultetit MBE të UBT-së zhvillojnë vizitë studimore në “Viva Fresh Store” – përvojë e drejtpërdrejtë me sfidat dhe sukseset e biznesit modern në Kosovë

Studentet e Fakultetit Juridik të UBT-së marrin pjesë në Forumin Ndërkombëtar “Gratë, Paqja dhe Siguria” – Promovim i dijes dhe përgatitjes për sfidat e së ardhmes

UBT promovon rëndësinë e zhvillimit emocional përmes një dite festive për fëmijët
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur