Aktualitet

A është tashmë Holanda narko-shteti i Evropës?

Published

on

Atentati ndaj një gazetari të njohur holandez të kronikës së zezë ka nxitur një debat kombëtar mbi imazhin e vendit si kryeqendra e trafikut të drogës në kontinentin evropian.

Pak minuta pasi plumbat goditën gazetarin Peter R.De Vries mbrëmjen e 6 korrikut, një debat i veçantë shpërtheu midis politikanëve, gazetarëve dhe analistëve rreth mënyrës së interpretimit dhe përcaktimit të atij sulmi të rëndë me armë.

Nga njëra anë, atentati u cilësua si një goditje kundër gazetarisë investigative dhe sundimit të ligjit. Të tjerët, që shpesh anojnë nga e djathta, gjykuan se akti ishte një manifestim shumë tipik për këtë vend, që po shndërrohet në një “narko-shtet”.

Njerëzit vendosin lule në vendin në Lange Leidsedwarsstraat të Amsterdamit, ku u qëllua Peter R.De Vries.

Vetë emërtimi narko-shtet mund të jetë një surprizë për ata që e mendojnë Holandën si një vend në dukje me rregulla të forta, ku sundon rendi dhe ligji, një motor ekonomik dhe si një shembull i stabilitetit politik.

Ky kategorizim nuk është i pranuar botërisht në qarqet akademike dhe politike, por po përdoret gjithnjë e më shumë që nga ndodhja e një serie vrasjesh brutale, dhe një serie raportesh shqetësuese mbi rolin e vendit si një qendër e trafikut të marijuanës, kokainës dhe MDMA (ekstazi).

Pak analistë do të argumentonin se situata i ngjan asaj në Meksikë. Por 2 vjet më parë Holanda u trondit nga vrasja e avokatit të dëshmitarit kryesor në një proces të madh mbi një vrasje të kryer midis trafikantëve të drogës, duke mbajtur emrin e zgjedhur rastësisht “Marengo”.

Gjyqi përfshinte një drejtues të një prej grupe kryesore të krimit të organizuar në Holandë, që u kap në Dubai dhe u ekstradua. Një nga vëllezërit e dëshmitarit (që nuk merrej me asnjë aktivitet kriminal), që kishte qenë ish-anëtar i grupit, ishte vrarë më herët.

Pas vrasjes së avokatit, një sondazh tregoi se rreth 60 për qind e holandezëve ishin dakord me etiketimin e vendit të tyre si një narko-shtet. Në Gjermaninë dhe Belgjikën fqinje, politikanët dhe zyrtarët e policisë kanë shprehur shqetësim rreth rolit të Holandës si një qendër e trafikut të drogës.

Një zyrtar i policisë gjermane, e quajti vitin e kaluar Holandën si një “zyrë postare” për drogën, pas një rritje të sekuestrimi të substancave narkotike të dërguara me postë. Kryebashkiaku i krahut të djathtë në Antverpen, Bart de Wever, që drejton luftën e tij të diskutueshme ndaj trafikut të drogës, thotë:“Hol është bërë një narko-shtet për shkak të politikës së saj tolerante ndaj drogës”.

Toleranca e Holandës ndaj konsumit të marijuanës që në vitet 1970, e ka shndërruar këtë vend në një magnet për turizmin e drogës dhe tregtinë e saj. Sipas raportit më të fundit të agjencisë evropiane të luftës kundër drogës, EMCDDA, ajo luan një rol të madh në trafikun e marijuanës dhe kokainës, dhe është një nga prodhueset kryesore të drogave sintetike, me 20 nga 23 laboratorët e drogave ekstazi të shkatërruara në vitin 2018, që ndodheshin pikërisht në Holandë.

Për më tepër, me dy nga portet më të mëdha në Evropë, Roterdamin dhe Amsterdamin, dhe një nga aeroportet më të frekuentuara në Evropë, Shifol, Holanda ka qenë gjithashtu një shënjestër e kontrabandistëve.

De Vries, një gazetar i vjetër i kronikës së zezë, i njohur në Holandë por edhe në nivel ndërkombëtar, vdiq më 15 korrik,pasi qëndroi disa ditë në koma Ai ishte një figurë e diskutueshme për shkak të disa prej metodave që përdorte në punën e tij,dhe një hero kombëtar për shkak të rolit të tij në zgjidhjen e rasteve të vështira, duke ngushëlluar familjarët e viktimave dhe duke liruar nga burgu të pafajshmit.

Në fillim të këtij viti ai ndërmori hapin e guximshëm për të pranuar një kërkesë nga dëshmitari i drejtësi në procesin Marengo, për t’u bërë këshilltar dhe zëdhënës i tij. Kjo është ajo që shumë njerëz tani e konsiderojnë si arsyen më të mundshme të atentatit ndaj tij, që ndodhi në kohën kur po ai po largohej nga një studio televizive në qendër të Amsterdamit.

Policia arrestoi dy të dyshuar menjëherë pas sulmit, bazuar në pamjet e kudogjendura të kamerave së sigurisë. Midis tyre është qitësi i dyshuar i identifikuar në shtyp si 21-vjeçari Delano G. Banor, ai thuhet të jetë një pjesëtar i njohur i organizatës kriminale që po shënjestrohet në procesin Marengo.

I dyshuari i dytë është një shtetas polak 35 vjeçar, që dyshohet se drejtonte makinën me të cilën u krye largimi nga vendngjarja. Procesi Marengo, përfshin një seri vrasjesh të tmerrshme në të ashtuquajturën Mafia Mokro, që përbëhet zakonisht nga emigrantë me origjinë marokene.

Qëndrimi tradicionalisht i ashpër ndaj sundimit të ligjit dhe rendit i liberalëve konservatorë të kryeministrit Mark Rutte, ka sjellë dekadën e fundit politika buxhetore shtrënguese,të cilat kanë çuar në mbylljen e shumë stacioneve policore, apo shpërbërjen e ekipeve të ndërhyrjes së shpejtë.

Njëherazi, partia dhe kryeministri Rutte mbeten mbështetës të llojit të politikave financiare dhe tatimore liberale,që e bëjnë Holandën shumë tërheqëse për organizatat ndërkombëtare të pastrimit të parave dhe krimit. Kjo ka krijuar hapësirë që​​me këtë çështje të merren partitë e tjera.

Gati të gjithë kërkojnë një kombinim më të mirë të trupës policore, ligje më të ashpra apo goditje të krimit financiar. Partitë e ekstremit të djathtë kërkojnë deportimin dhe heqjen e shtetësisë për kriminelët me kombësi të dyfishtë, duke pasur shpesh parasysh qytetarët marokeno-holandezë.

Vlera totale e eksporteve holandeze për vitin 2019 ishte rreth 7 miliardë euro, ndërsa vlerësimet mbi sasinë e parave të lidhura me drogën që qarkullojnë në Holandë variojnë midis 16-20 miliardë euro./theneweuropean/abcnews.al

Vendi

UBT feston fundvitin 2025 duke nderuar përkushtimin dhe sukseset e përbashkëta

Published

on

UBT organizoi ceremoninë tradicionale të fundvitit 2025, duke e shndërruar këtë ngjarje në një moment të veçantë mirënjohjeje dhe falënderimi për angazhimin dhe për të shënuar sukseset e përbashkëta të këtij viti akademik.

 “UBT është një institucion që ndërtohet mbi përkushtimin, inovacionin dhe besimin në dije. Çdo vit që përmbyllim është një dëshmi e rrugëtimit tonë të përbashkët dhe e guximit për të menduar përtej kufijve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Një moment i veçantë i ceremonisë ishte ndarja e certifikatave të mirënjohjes për stafin që ka shërbyer me përkushtim për 10 dhe 20 vjet në UBT. Me duartrokitje të gjata, u nderuan profesionistët që për më shumë se një dekadë kanë kontribuar në ndërtimin dhe forcimin e institucionit, ndërsa një vlerësim i posaçëm iu nda Murat Retkocerit, për 20 vite angazhim dhe besnikëri institucionale.

Në mesin e të nderuarve për 10 vite përkushtim u përfshinë:
Alfred Marleku, Bekim Selimi, Beni Kizolli, Blerta Vula Rizvanolli, Blerton Abazi, Dafina Tmava, Ferid Selimi, Gent Hasimja, Gezim Radoniqi, Hysen Ahmeti, Ilir Zylfiu, Mirlinda Jashanica Gashi, Safete Veliu Rexhepi, Saranda Demolli, Sema Kazazi Karahoda, Valon Hoti dhe Visar Krelani.

Nën organizimin e Fakultetit të Muzikës Moderne, Prodhimit Digjital dhe Menaxhmentit, studentët dhe profesorët e UBT-së sollën performanca të kuruara me profesionalizëm, duke dëshmuar talentin, kreativitetin dhe energjinë rinore që e karakterizon universitetin. Interpretimet muzikore dhe prezantimet artistike krijuan një atmosferë të veçantë festive, duke e shndërruar sallën në një hapësirë frymëzimi dhe gëzimi kolektiv.

Ceremonia e fundvitit 2025 u mbyll me mesazhe bashkimi, falënderimi dhe optimizmi për vitin që vjen, duke riafirmuar angazhimin e UBT-së për të vazhduar rrugën e ekselencës akademike dhe inovacionit. Ky vit shënon gjithashtu një moment të rëndësishëm në historinë e institucionit, çerek shekulli nga themelimi i UBT-së, si dëshmi e qëndrueshmërisë dhe vizionit afatgjatë të tij.

Continue Reading

Lajmet

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Rajoni

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Të kërkuara