Lajmet

A do të rriten çmimet e derivateve pas sanksioneve të reja kundër Rusisë?

Ndalesa e BE-së do të hyjë në fuqi më 5 shkurt.

Published

on

Evropa do të bëjë një tjetër hap të madh drejt ndërprerjes së lidhjeve të saj energjetike me Rusinë, duke i ndaluar importet e karburantit dizel dhe të produkteve të tjera nga nafta e papërpunuar ruse.

Ndalesa e BE-së do të hyjë në fuqi më 5 shkurt, pas embargos së saj mbi qymyrin dhe pjesën më të madhe të naftës nga Rusia.

Me këto veprime, blloku prej 27 vendesh po përpiqet ta kufizojë financimin e luftës ruse në Ukrainë, e cila po hyn në vitin e dytë.

Por, ndalesa e re ka edhe rreziqe: çmimet e naftës dizel janë rritur që nga fillimi i luftës më 24 shkurt të vitit të kaluar dhe ato mund të rriten sërish.

“Ne po i lëmë paratë në rrugë për të ofruar shërbimet tona”, thotë Hans-Dieter Sedelmeier nga kompania gjermane e autobusëve dhe udhëtimeve, Rast Reisen.

Shumica e gjërave që njerëzit blejnë ose hanë, transportohen në një moment të caktuar me kamionë, të cilët funksionojnë kryesisht me naftë dizel. Me këtë naftë funksionojnë edhe pajisjet e fermave, autobusët e qytetit dhe pajisjet industriale.

Kjo varet. Dizeli, si nafta e papërpunuar, shitet globalisht, dhe Evropa mund të kërkojë burime të reja, të tilla si SHBA-ja, India ose vendet në Lindjen e Mesme. Nëse një gjë e tillë realizohet, ndikimi në çmime mund të jetë i përkohshëm dhe modest.

Evropa tashmë ka zvogëluar gati në gjysmë importet e naftës ruse – nga 50% e totalit para luftës, në 27%. Furnizuesit amerikanë i kanë rritur furnizimet në nivele rekorde – nga 34.000 fuçi në ditë në fillim të vitit 2022, në 237.000 fuçi në ditë në janar të këtij viti, tregojnë të dhënat e kompanisë S&P Global.

Komisionarja për Energji e BE-së, Kadri Simson, thotë se tregjet kanë pasur kohë të përshtaten, pasi ndalesa është bërë publike në muajin qershor.

Evropianët, gjithashtu, duket se kanë rezervuar dizelin rus përpara afatit, pasi importet janë rritur muajin e kaluar.

Megjithatë, ekziston një faktor ndërlikues: Grupi i Shtatë demokracive të mëdha është duke biseduar për vendosjen e një çmimi tavan për naftën ruse dizel që shkon në vende të tjera, ashtu siç ka bërë edhe me naftën e papërpunuar ruse.

Ideja është që nafta ruse të rrjedhë në tregjet botërore, por të ardhurat e Moskës të zvogëlohen.

Nëse çmimi tavan funksionon ashtu siç thuhet, rrjedhat globale të naftës duhet të riorganizohen: Evropa të gjejë furnizues të rinj dhe Rusia të gjejë klientë të rinj.

Por, është e vështirë të thuhet se si do të funksionojë çmimi tavan dhe nëse Rusia do të hakmerret duke i ndaluar dërgesat.

“Kur eksportet ruse janë të kufizuara, për çfarëdo arsyeje, kjo sigurisht që shkakton telashe në gjithë këtë proces riorganizimi”, thotë Hedi Grati, udhëheqës i kërkimeve të karburanteve dhe rafinimit për Evropën në S&P Global Commodity Insights.

“Evropa do të konkurronte me importues të tjerë të mëdhenj dhe kjo do të shkaktonte presion në rritje mbi çmimet”, shton ai.

Nëse çmimi tavan nuk bllokon sasi të mëdha të dizelit rus, mund të ketë “një rritje jetëshkurtër” çmimesh, derisa të përshtaten tregjet. Kjo, pasi cisternat do të udhëtonin më gjatë nga SHBA-ja, Lindja e Mesme ose India në Evropë, sesa nga portet ruse në Detin Baltik.

Më vonë këtë vit, në Kuvajt dhe në Arabinë Saudite pritet të nisin kapacitete të reja të rafinimit të naftës, ndërsa në Oman nga viti 2024. Kjo “mund ta lehtësojë presionin nga ky divorc me Rusinë”, thotë Grati.

Çfarë mund të arrihet me çmimin tavan?

Shpresa është të arrihet efekti i çmimit tavan të naftës, i cili i ka ndaluar kompanitë perëndimore që kontrollojnë kryesisht shërbimet e transportit detar, të marrin naftë të papërpunuar ruse me çmim mbi 60 dollarë për fuçi.

Rusia thotë se nuk do t’iu shesë naftë vendeve që respektojnë tavanin e çmimeve, por tavani dhe rënia e kërkesës si pasojë e ngadalësimit të ekonomisë globale, kanë bërë që klientët në Kinë, Indi dhe gjetkë të mund të blejnë naftë ruse me zbritje të mëdha, duke i ulur kështu të ardhurat e Kremlinit.

I nxitur nga çmimet më të shtrenjta të naftës së papërpunuar, çmimi i dizelit është rritur në më shumë se 1.000 dollarë për ton javën e kaluar, nga 800 dollarë për ton sa ka qenë në fillim të dhjetorit.

Dizeli kushton më shumë se 40 dollarë për fuçi krahasuar me naftën e papërpunuar që përdoret për ta bërë atë.

Çfarë ndodh nëse nafta dizel shtrenjtohet?


Çmimet e karburanteve kanë qenë një ndër faktorët kryesorë që kanë rritur inflacionin në Evropë, duke zvogëluar fuqinë blerëse të konsumatorëve dhe duke ngadalësuar ekonominë.

Çmimet e naftës në pompa janë luhatur nga 1.66 euro për litër në 2.14 euro për litër përgjatë një viti.

“Kjo është një rritje gjigante”, thotë Christopher Schuldes, familja e të cilit udhëheq kompaninë gjermane të kamionëve, Schuldes Spedition, tash e tri gjenerata.

Kompania ka 27 kamionë me naftë dhe 50 punonjës në qytetin Alsbah-Haehnllajn, i cili gjendet midis Frankfurtit dhe Hajdelbergut në Gjermaninë jugperëndimore.

Ajo i ka ulur kostot e karburanteve, duke i pajisur kamionët me motorë efiçientë dhe duke siguruar që ata nisen të ngarkuar plotësisht.

“Ne e kemi bërë këtë shumë kohë më parë, shumë kohë përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën”, thotë Schuldes. “Nuk ka më vend për optimizëm”, shprehet ai.

Për të lehtësuar kostot shtesë të naftës, kompania ka bërë përpjekje të negociojë edhe çmime më të larta me klientët që kanë kontrata afatgjate. Disa kanë rënë dakord, disa jo. Edhe nëse kontrata lejon që çmimet të rriten me kostot e naftës, zbatimi i kësaj rritjeje vonon dy muaj./REL

Lajmet

Sveçla: Aksioni në Kaçanik po vazhdon, ka arrestime të reja

Published

on

By

Ministri në detyrë i Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla deklaroi se ka arrestime të reja që lidhen me vrasjen e rreshterit, Muhamed Lika.

Ai theksoi se operacioni i Policisë së Kosovës në Kaçanik po vazhdon dhe numri i të arrestuarve nuk dihet.

Tashmë është publike që ka arrestime të reja. Numri përfundimtar ende nuk dihet, për shkak se aksioni është duke vazhduar. Gjitha institucionet ligj-zbatuese janë të vendosura që të luftohet çfarëdo lloj ekstremizmi apo dhune, e cila dëmton institucionet dhe pjesëtarët e saj por po ashtu vetë popullin e saj”, ka thënë Sveçla.

Ai tha se Inspektorati Policor i Kosovës është duke zhvilluar hetime, derisa u pyet se personat e arrestuar kanë qenë në liri ani pse me vepra penale.

Inspektorati Policor i Kosovës është duke zhvilluar hetime sa i përket kësaj informate, kur t’i kemi të dalurat nga këto hetime pastaj do të marrim masat e nevojshme”, shtoi ai.

Sot, në orët e hershme të mëngjesit, Policia e Kosovës me njësitë e saja relevante ka filluar një operacion policor, në komunën e Kaçanikut.

Ky informacion është konfirmuar për KosovaPress nga zëdhënësi i Policisë së Kosovës, Baki Kelani.

Edhe në këtë rast pas përfundimit të operacionit policor, i cili po realizohet në bashkëpunim dhe koordinim me organet e drejtësisë, do të bëhen publike informacione shtesë”, tha Kelani.

Më 1 prill, Muhamed Lika ishte gjetur i plagosur rëndë në hyrje të ndërtesës së tij, në rrugën ‘Idriz Seferi’, në Kaçanik rreth orës 23:00. Ai u transportua në Qendrën e Mjekësisë në Kaçanik, por nuk arriti t’u mbijetojë plagëve.

Continue Reading

Lajmet

KEK-u njofton se ka përfunduar me sukses riparimin e njësisë B1: Gjendja është stabile

Published

on

By

Korporata Energjetike e Kosovës tha se kanë përfunduar me sukses punimet për remontin e njësisë B1, të cilat kanë nisur më 23 mars dhe tha se kanë përfunduar përpara afatit të parashikuar.

Korporata Energjetike e Kosovës njofton opinionin se, falë angazhimit të jashtëzakonshëm të stafit të TCB, punëtorëve, inxhinierëve dhe menaxhmentit, kemi përfunduar me sukses të gjitha punimet e planifikuara për remontin e njësisë B1, i cili kishte nisur më dt: 23.03.2025 dhe ka përfunduar përpara afatit të parashikuar”, njoftoi KEK.

Ai tha se gjatë kësaj periudhe, janë realizuar riparime dhe përmirësime të ndryshme, duke përfshirë ndërrimin e pjesëve të dëmtuara, rinovimin e sistemeve të ndryshme dhe realizimin e procedurave të domosdoshme për stabilitetin dhe efikasitetin e njësisë.

Falë përgatitjes dhe kontrollit të kujdesshëm, si dhe angazhimit të palodhshëm të ekipit të ekspertëve të TC-B-së, njësia B1 është sinkronizuar me rrjetin elektrik në orën 22:32 të dt: 24.04.2025 dhe aktualisht gjendja e saj është stabile. Kjo arritje është një dëshmi e punës së shkëlqyer të të gjithë të përfshirëve dhe vlerësimit të lartë të performancës gjatë periudhës së remontit”, tha KEK.

Continue Reading

Lajmet

Vazhdojnë regjistrimet në UBT International Smart Schools – Shkollat më inovative të mesme në vend

Published

on

By

Në UBT International Smart Schools po vazhdojnë regjistrimet për vitin e ri shkollor, në institucionin që tashmë njihet si një ndër platformat më të avancuara arsimore në Kosovë dhe rajon. Këto shkolla të mesme ofrojnë një model të veçantë të arsimit, duke kombinuar pjesën teorike me atë praktike, teknologjinë me kreativitetin, dhe edukimin me zhvillimin e lidershipit.

UBT International Smart Schools janë të parat në Kosovë dhe rajon që kanë zbatuar edukimin 4.0 – një model që përfshin përdorimin e teknologjive të avancuara, si dhe metodave moderne të mësimdhënies. Kjo qasje inovative mundëson që nxënësit të përgatiten për sfidat reale të së ardhmes dhe të dalin në tregun e punës apo arsimit të lartë me njohuri të thelluara dhe përvoja konkrete.

Përmes kurrikulave të harmonizuara me ato evropiane dhe amerikane, nxënësit zhvillojnë aftësi të avancuara akademike, teknike dhe shoqërore. Mësimi zhvillohet në ambiente moderne, të pajisura me laboratorë, pajisje teknologjike dhe hapësira të dizajnuara për të nxitur të menduarit kritik dhe bashkëpunimin.
Zgjedh programin që i përshtatet pasioneve dhe ambicieve të tua:

•     Gjimnazi TIK – Për të rinjtë që duan të jenë pjesë e botës së teknologjisë dhe inovacionit.
•     Gjimnazi Natyror – Për ata që kanë pasion për shkencat natyrore dhe kërkimin shkencor.
•     Gjimnazi Gjuhësor – Për nxënësit që duan të përparojnë në gjuhë të huaja dhe komunikim ndërkombëtar.
•     Asistent Dentar
•     Bashkëpunëtor Profesional i Infermierisë
•     Teknik i Farmacisë
•     Teknik i Laboratorit Mjekësor
•     Teknik i Optikës – Opticient

Formimi i liderëve të së nesërmes nis në UBT International Smart Schools

UBT International Smart Schools janë shkollat me synimin në zhvillimin e liderëve, inovatorëve dhe profesionistëve të së ardhmes. Me mentorim nga profesorë të kualifikuar, me praktika dhe projekte reale, si dhe me mundësi të shumta për pjesëmarrje në gara, konferenca dhe bashkëpunime ndërkombëtare, këto shkolla ofrojnë më shumë se një arsim – ofrojnë një përvojë jetësore.
Regjistrohu tani dhe bëhu pjesë e një udhëtimi edukativ që formëson të ardhmen tënde!

Për më shumë informata dhe aplikim: https://ubt.school/
046 332 233

Continue Reading

Lajmet

Duda Balje: Nuk ndryshojmë qëndrim për koalicion me Vetëvendosjen

Published

on

By

Deputetja nga radhët e komunitetit boshnjak dhe kryetare e Unionit Socialdemokrat, Duda Balje, ka deklaruar se partia e saj nuk ka ndryshuar qëndrim sa i përket bashkëpunimit me Lëvizjen Vetëvendosje. Deklarata e saj erdhi si përgjigje ndaj deputetit të VV-së, Arbër Rexhaj, i cili kishte përmendur një ofertë për pozitë ministrore ndaj Unionit Socialdemokrat.

“Unë jam mbrapa qëndrimit, të cilin e kemi marrë si parti. Ne nuk e ndryshojmë qëndrimin,” u shpreh Balje.

Ajo gjithashtu reagoi ndaj komenteve të Rexhajt lidhur me deputetët me pak vota, duke rikujtuar se ajo dhe partia e saj kanë mbështetur Vetëvendosjen në të kaluarën.

“Arbër Rexhaj ka pasur një pikëpyetje se çka është duke ndodhur me deputetët që i kanë pasur 500 vota. Unë e kam një përgjigje për Arbërin se ku ishte Arbëri kur ne kemi votuar për qeverisjen lokale të VV-së dhe për kryeministrin Kurti. Unë i them se kjo nuk ka logjikë prej Arbërit,” tha Balje

Continue Reading

Të kërkuara