Aktualitet

A do ta arrijë ndonjëherë bota imunitetin e tufës?

Published

on

Në shtetin e Ohajos në SHBA, të gjithë ata që marrin vaksinën anti–Covid, mund të fitojë një nga 5 çmimet e lotarisë prej 1 milionë dollarësh. Ndërkohë,banorëve të shtetit të Nju Xhersitpo u ofrohen birra falas. Një qendër vaksinimi në Nju York mburrej me vënien në dispozicion edhe të një stimuli më të pazakontë:një sasie marijuane për përdorim personal.

Që nga fillimi i këtij viti Amerika e ka zgjeruar me sukses fushatën e saj të vaksinimit, dhe deri tani më shumë se 160 milionë njerëz kanë marrë të paktën një dozë të vaksinave anti–Covid, duke përmbushur para kohe zotimin që kishte vendosur presidenti Joe Biden për në 4 Korrik.

Por nëse përfshihen fëmijë, kjo është akoma më pak se gjysma e popullsisë, dhe në disa pjesë të vendit marrja e vaksinave ka filluar të ngadalësohet. Si rezultat, shtetet dhe bizneset po kthehen në stimuj jo–ortodoksë duke u përpjekur t`i bindin personat që hezitojnë që ta marrin vaksinën.

Britania e Madhe, një nga vendet e tjera me një program relativisht të përparuar të vaksinimit, po përballet me disa probleme të ngjashme. Edhe pse hezitimi ka rënë, shpërndarja e vaksinave është e pabarabartë:shumica e 23 personave në një spital në Bolton në AnglinëVeri-perëndimore , ku po përhapet varianti indian i Covid-19 shumë më i transmetueshëm se origjinali, kishin të drejtë të vaksinoheshin. Në fakt vetëm 5 prej tyre ishin vaksinuar.

Kur në fund të vitit të kaluar u raportua se vaksinat e koronavirusit mund të ishin më shumë se 90 për qind efektive, u duk se kjo mund të çonte në zhdukjen e sëmundjes. Por gjatë 2 muajve të fundit, këto shpresa të guximshme i kanë lënë vendin një realiteti më të komplikuar.

Shfaqja e varianteve të reja, dhe hezitimi i vazhdueshëm mbi vaksinat, po u shkaktojnë qeverive jo pak probleme për planet e tyre për të rihapur ekonomitë, dhe për të rikthyer një lloj normaliteti. Shkencëtarët që ndjekin ecurinë e pandemisë, e kanë tashmë vënë në pikëpyetje idenë se shoqëritë do të arrijnë ndonjëherë imunitetin e tufës, edhe kur të ketë një furnizim të bollshëm me vaksina.

Imuniteti i tufës, është koncepti që një sëmundje infektive mund të ç’rrënjoset sapo të arrihet një prag i mjaftueshëm i imunitetit – qoftë përmes infektimit apo vaksinimit. Sipas kësaj teorie, sapo të kapërcehet ai nivel, transmetimi i virusit do të ngadalësohet me shpejtësi dhe në fund ai do të zhduket.

Në fillim të pandemisë, disa shkencëtarë shpresonin se pragu mund të ishte deri në 60 përqind. Për pjesën më të madhe të vitit të kaluar, Peter Hale, drejtori ekzekutiv i Fondacionit për Kërkimin e Vaksinave në Uashington, tha se agjencitë shëndetësore amerikane e kishin përcaktuar në masën 75 për qind pragun e imunitetit të tufës.

Rezultatet e testeve mbi vaksinat mRNA të zhvilluara nga BioNTech/Pfizer dhe Moderna, rezervuan mundësinë e tejkalimit të kësaj pengese. Por duke pasur parasysh që varianti britanik B.1.1.7, që është tashmë dominues në SHBA, është më i transmetueshëm sesa llojet e përhapura në vend vitin e kaluar, Hale thotë se pragu për imunitetin e tufës mund të jetë tani më afër 80 përqindëshit.

Edhe në Britani, përhapja e mundshme e variantit indian të Covid-19, i cili mendohet të jetë edhe më i transmetueshëm, i ndërlikon më tej llogaritjet rreth imunitetit të tufës. Nëse nuk është e mundur që të binden hezituesit ndaj vaksinave që të ndryshojnë mendje, dhe nëse do të vazhdojnë të përhapen variante të reja të virusit, shumë vende do ta kenë shumë të vështirëtë ç’rrënjosin Covid-19.

Përkundrazi, në një skenar të tillë ata do të mbeten të prekshëm ndaj valëve të reja goditëse që mund të kërkojnë kufizime të reja. Lauren Ancel Meyers, drejtore e konsorciumit të modelimit mbi Covid-19 në Universitetin e Teksasit, thotë se vlerësimet e përqindjes së popullsisë që do të duhet të vaksinohen për të arritur imunitetin e tufës variojnë nga 60 derinë 80 për qind.

“Unë nuk do të thoja që imuniteti i tufës mund të mos arrihet ndonjëherë. Por fakt është seimuniteti i tufës nuk ka të ngjarë të arrihet në të ardhmen e parashikueshme, në shumicën e komuniteteve dhe në shumicën e qyteteve në SHBA, dhe në të gjithë botën”- thotë ajo.

Vlerësimet mbi imunitetin e tufës ndryshojnë kaq shumë,pasi ato varen nga dy faktorë të paparashikueshëm:si sillet virusi dhe si sillen njerëzit. Shkencëtarët nuk e dinë shkallën në të cilën variantet e reja do ta bëjnë virusin më të transmetueshëm, dhe as sasa njerëz do të pranojnë të vaksinohen.

Shkencëtarët preferojnë të mendojnë mbi imunitetin e tufës si një proces kumulativ, sesa si një prag që duhet kapërcyer. John Edmunds, profesor në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, thotë se nuk ka një “tavan”.“ Sa më i lartë të jetë niveli i imunitetit në një popullatë, aq më shumë do ta ngadalësojë përhapjen e virusit. Në fund, në popullatë do të ketë nivele kaq të larta të imunitetit, sa që virusi do ta ketë shumë të vështirë të përhapet edhe pa ndonjë kufizim shoqëror. Mjerisht, ne jemi ende shumë larg nga kjo pikë ”-thotë ai.

Nëse – siç ka ndodhur deri më tani -shumë pjesë të botës do të mbeten të pa vaksinuara, udhëtimi midis rajoneve rrezikon të shkaktojë vatra të reja në zonat ku vaksinimi ka qenë kaotik. “Qytetet mund të shërbejnë si rezervuarë, ku virusi mund të vazhdojë të lulëzojë dhe zhvillohet, dhe ka shumë të ngjarë të shohim variante që shfaqen dhe përhapen në të gjithë globin”-thekson Meyers.

Në SHBA, ekzistojnë disa grupe njerëzish që hezitojnë të vaksinohen, që janë skeptikë apo edhe kundërshtarë të vendosur të vaksinave. Këto grupime variojnë nga përkrahësit e Trump, deri tek majtistët më jo-konformistë që përbuzin çdo gjë “të panatyrshme”.

Por rezistenca ndaj vaksinave nuk është e kufizuar vetëm në SHBA. Një sondazh në 14 vende të botës, zbuloi se vetëm6 në 10 njerëz ishin të gatshëm të merrnin një vaksinë, me Francën, Singaporin dhe Japoninë që kishin nivelet më të ulëta, sipas sondazhit të Imperial dhe YouGov midis nëntorit 2020 dhe shkurtit 2021.

Kohët e fundit, shqetësimet mbi një efekt të rrallë anësor nga vaksina e Oxford/AstraZeneca e kanë tronditur besimin tek vaksinat. Vaksina e BioNTech/Pfizer tani është aprovuar në SHBA edhe për fëmijët mbi 12 vjeç, duke krijuar në teori potencialin për vaksinimin e më shumë amerikanëve.

Por ekspertët presin që shumë prindër të hezitojnë, pasi ata e dinë se shumë më pak fëmijë janë sëmurur rëndë nga Covid-19. Ndërkohë,popullatat në vendet në zhvillim kanë tendencën të jenë më të bindura për përfitimet e vaksinimit. Ndaj,kur të marrin më shumë doza,qytetarët e tyre mund të kenë më shumë gjasa që të vaksinohen. Njerëzit në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme “e dinë se sa të tmerrshme mund të jenë sëmundjet infektive”- thotë Ball. / Marrë me shkurtime nga FT

Aktualitet

Në United Hospital realizohen me sukses intervenimet e rekanalizimit të arteries karotide

Published

on

United Hospital, spitali i përgjithshëm privat në Kosovë, realizon në vazhdimësi me sukses rekanalizimin e arteries karotide në raste tepër të komplikuara.

Kësaj here, profesori 85-vjeçar, iu nënshtrua operacionit në arterien karotide, i cili u krye me sukses dhe u përjetua prej tij si një ëndërr e shkurtër. Pas zgjimit nga narkoza, ai ishte më i lumtur se kurrë më parë.

Një hap i madh për pacientët me rrezik të lartë nga sulmi në tru.

Shkaku dhe rëndësia e stenozës së arteries karotide

Arteria karotide është një nga enët kryesore të gjakut që furnizon trurin me oksigjen dhe lëndëushqyese.  Stenoza e arteries karotide, ndodh kur kjo enë ngushtohet për shkak të grumbullimit të

pllakave aterosklerotike, të cilat përbëhen nga yndyra, kolesteroli dhe substanca të tjera.

Faktorët kryesorë të rrezikut përfshijnë hipertensionin, diabetin, nivele të larta të kolesterolit, pirjen e duhanit dhe predispozitën gjenetike.

Rreziqet që i kanosen pacientit

Ngushtimi i arteries karotide rrit ndjeshëm rrezikun e një insulti cerebral (apopleksi), pasi pllakëzat ose mpiksjet e gjakut mund të bllokojnë furnizimin me gjak të trurit. Një bllokim i menjëhershëm mund të shkaktojë dëmtime të rënda neurologjike ose edhe vdekje.

Shifrat e apopleksisë në Evropë, Gjermani dhe Kosovë

Në Evropë, çdo vit raportohen mbi 1 milion raste të reja të insultit. Në Gjermani, çdo vit rreth 270,000 njerëz pësojnë një insult cerebral, ndërsa në Kosovë vlerësohet se ndodhin mbi 3,000 raste në vit. Këto shifra e bëjnë apopleksinë një nga shkaktarët kryesorë të vdekshmërisë dhe paaftësisë afatgjatë.

Çdo minutë vonesë në trajtim mund të nënkuptojë dëme të përhershme për trurin, thekson Prof. Dr.Krasniqi.

Simptomat paralajmëruese të sulmit në tru

Simptomat që duhet të nxisin reagim urgjent përfshijnë:

– Dobësi ose paralizë e papritur në njërën anë të trupit,

– Vështirësi në të folur ose kuptuar fjalët,

– Humbje e papritur e shikimit në njërin sy,

– Marramendje, humbje ekuilibri ose koordinimi,

Në këto raste, çdo minutë është vendimtare dhe kërkohet ndihmë mjekësore emergjente.

Metodat e trajtimit

Trajtimi i stenozës së arteries karotide varet nga shkalla e ngushtimit dhe simptomat e pacientit.

Opsionet përfshijnë:

-Trajtim medikamentoz (antiplakë, antikoagulantë, statina)

-Angioplastikë dhe stentim (hapja e arteries me balonë dhe vendosja e stentit)

-Endarterektomi karotide – metodë kirurgjikale për heqjen e pllakës nga ena e gjakut.

Metoda e Eversions Endarterektomisë

Një teknikë moderne kirurgjikale është eversion endarterektomia, ku arteria pritet, kthehet si “çorape” për të hequr pllakat dhe më pas vendoset përsëri në vend. Kjo metodë ka rezultate shumë të mira, rrezik të ulët komplikacionesh dhe rikthim të shpejtë të qarkullimit normal të gjakut në tru.

Prof. Dr Krasniqi shpjegon: “Kjo metodë kirurgjikale na lejon të heqim pllakat nga ena e gjakut me precizion të lartë, duke rikthyer menjëherë qarkullimin normal dhe duke minimizuar rrezikun e komplikacioneve”.

Pasojat e vonesës në trajtim:  Shtyrja e trajtimit të stenozës së arteries karotide rrit rrezikun e apopleksisë, e cila mund të shkaktojë humbje të përhershme të aftësive motorike, të folurit, kujtesës dhe cilësisë së jetës.

Suksesi në United Hospital

Në United Hospital, nën drejtimin e Prof. Dr. Dr. Halil Krasniqi, kirurg vaskular me renome botërore, u realizua me sukses rekanalizimi i arteries karotide nga një stenoza e komplikuar, duke përdorur metodat më moderne kirurgjikale dhe endovaskulare, pa asnjë komplikacion. Ky sukses është dëshmi e nivelit të lartë profesional dhe teknologjisë së avancuar që ofron spitali për pacientët me sëmundje të rënda vaskulare.

Pse është e rrezikshme stenoza e arteries karotide?

Kjo gjendje është shkaktari kryesor i sulmit në tru (apopleksi), një sëmundje që prek mbi 1 milion njerëz çdo vit në Evropë, rreth 270,000 në Gjermani dhe mbi 3,000 në Kosovë. Rreziku qëndron të mpiksjet ose pllakat aterosklerotike, të cilat mund të bllokojnë papritur furnizimin me gjak të trurit.

Shenjat paralajmëruese

Dobësi ose paralizë e papritur në njërën anë të trupit, vështirësi në të folur, humbje e papritur e shikimit në një sy, marramendje dhe humbje e ekuilibrit. Në këto raste, kërkohet reagim i menjëhershëm mjekësor.

Trajtimi modern

Metoda e eversion endarterektomisë është ndër më efektivet, duke pastruar enën e gjakut nga pllakat dhe rikthyer menjëherë qarkullimin normal.

Mesazhi për pacientët

Stenoza e arteries karotide është e rrezikshme, por e trajtueshme.

Mos prisni derisa të ndodhë sulmi në tru – diagnostikimi dhe trajtimi në kohë shpëton jetë, thotë Prof. Dr. Krasniqi.

Për më shumë kontaktoni përmes:

Nr i telefonit:  038 607 070

Facebook: United Hospital Prishtinë

Continue Reading

Aktualitet

Pse gjithnjë e më shumë studentë zgjedhin UBT-në? Cilësia dhe inovacioni bëjnë diferencën

Published

on

UBT, institucion lider i arsimit të lartë dhe më i ranguari në rajon sipas organizatave ndërkombëtare, vazhdon të tërheqë të rinjtë e Kosovës dhe rajonit për t’u regjistruar. Ky interesim i madh vjen si rezultat i cilësisë së lartë të ofruar nga UBT në të gjitha aspektet e veprimtarisë akademike dhe infrastrukturore.

UBT shquhet për programe inovative që i përgatisin studentët për tregun e punës.

UBT ka një staf akademik profesional dhe të përkushtuar, të cilët sjellin përvojë dhe njohuri të gjera nga fusha të ndryshme studimore. Për më tepër, infrastruktura moderne dhe pajisjet teknologjike të sofistikuara krijojnë një ambient të përshtatshëm dhe frymëzues për studim dhe hulumtim.

Përveç cilësisë së lartë të ofruar në aspektin akademik, UBT njihet edhe për mbështetjen e vazhdueshme që i ofron studentëve të tij, duke përfshirë këshillimin akademik dhe profesional, si dhe mundësitë e shumta për angazhim në aktivitete ekstrakurrikulare dhe projekte hulumtuese. Ky përkushtim ndaj zhvillimit gjithëpërfshirës të studentëve e bën UBT-në një destinacion tërheqës për të rinjtë që kërkojnë më të mirën për arsimin e tyre të lartë.

UBT ofron një gamë të gjerë programesh studimi, të cilat përputhen me kërkesat e tregut dhe zhvillimet më të fundit shkencore dhe teknologjike. Kjo përfshirje e gjerë e fushave të ndryshme të studimit siguron që çdo student të gjejë programin që i përshtatet më së miri interesave dhe ambicieve të tij.

Regjistrimet janë ende të hapura dhe bëjmë thirrje të gjithë të rinjtë që të mos humbasin kohë dhe të vijnë të regjistrohen në UBT. Institucioni ynë është i përkushtuar për të siguruar një përvojë të pasur dhe të plotë akademike, e cila do t’i përgatisë studentët për një karrierë të suksesshme dhe për një kontribut pozitiv në shoqëri.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

ShBA-ja i dhuron Kosovës 50 automjete të blinduara për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse

Published

on

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë ka njoftuar se ShBA-ja ka transferuar 50 Automjete të Blinduar të Sigurisë (ASV) për Qeverinë e Kosovës, në kuadër të Programit të Artikujve të Tepërt të Mbrojtjes (Excess Defense Articles Program).

Këto automjete moderne do të përdoren nga Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK), ndërsa, sipas njoftimit zyrtar, Kosova do të shfrytëzojë burimet e saj mbrojtëse për t’i sjellë ato në kapacitet të plotë operacional. Ky hap përbën një zhvillim të rëndësishëm në forcimin e aftësive mbrojtëse të FSK-së dhe në rritjen e gatishmërisë për përballjen me sfida të sigurisë.

Ky donacion i ShBA-së shihet si një tjetër dëshmi e partneritetit të ngushtë mes dy vendeve dhe e përkushtimit të përbashkët për të garantuar sigurinë kombëtare të Kosovës dhe forcimin e stabilitetit rajonal.

“Ky është një hap tjetër në përkushtimin tonë të përbashkët për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse të FSK-së dhe për forcimin e sigurisë së të dy vendeve tona”, thuhet në njoftimin e Ambasadës Amerikane.

Continue Reading

Aktualitet

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Published

on

UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.

Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.

Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike

Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:

  • Parandalimi i vdekjes së njerëzve
  • Rritja e cilësisë së jetës
  • Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
  • Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
  • Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)

Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.

Misioni dhe vizioni

Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:

  • Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
  • Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë

Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.

Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim

Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:

  • Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
  • Simpoziume dhe forume shkencore
  • Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
  • Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë

Aftësitë e të diplomuarve

Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:

  • Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
  • Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
  • Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
  • Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
  • Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore

Masteri në Shkenca ParamjekësoreUBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Të kërkuara