Lajmet

25 vjet pritje e ankth, Ali Havolli rrëfen mes lotëve për vëllain e zhdukur

Published

on

“Tërë ditën u vonua dhe nuk erdh”, rrëfen Aliu për vëllain e tij të cilin e pret që nga 28 marsi i vitit 1999. Vuajtjet që ka përjetuar këto 25 vjet, ai thotë se nuk ja uron as armikut. Me sy të përlotur rrëfen për vëllain 29 vjeçar, Skender Havollin, të cilin për herë të fundit e pa Ditën e Bajramit. Aliu rrëfen se për të nuk ka pasur më festa e as gëzime, megjithatë thekson se shpresat nuk i ka humbur. Burri rreth të shtatëdhjetave flet i zhgënjyer me punën që kanë bërë autoritetet vendore në procesin e zbardhjes së fatit të të pagjeturve. Komisioni Qeveritar për Persona të Zhdukur thotë se po insistojnë që Serbia të jap informacione, megjithatë kryetari Andin Hoti thotë se dyshon që Bashkimi Evropian e ka seriozisht çështjen e personave të zhdukur.

Ali Havolli nga Fushë Kosova çdo ditë pret ndonjë informacion për vëllain e tij, i cili u morr nga tre serbë të maskuar.

“Ka qenë 28 mars, dita e Bajramit apo nata e Bajramit nuk më kujtohet, këtu shtëpia nuk ka pas krejt thatë ka qenë. Kanë filluar banorët e Fushë Kosovës me ik me u tërheq komplet, në ditën e tretë që ka rënë NATO-ja, vëllai tha po dal po shikoj qysh është situata a me ik, a me ndejt ende. Ka dalë te hekurudha, kur ka shkuar te hekurudha aty e kanë marrë tre serbë të maskuar. Një fqinj e ka shtëpinë më poshtë i ka parë që tre persona e kanë marrë të maskuar, por ai u frikua vet edhe nuk është interesuar, e ka shpëtuar vetën e ka ik. E pas luftës e kemi marrë vesh që te hekurudha tre persona të maskuar e kanë marrë. Pas luftës jemi kthyer menjëherë, kemi qenë refugjatë në Maqedoni”, rrëfen Havolli mes lotësh.

Për 25 vjet ai nuk rreshti së kërkuari vëllain e tij, të cilin e quante “Kendi”. Pas luftës ka informuar Kryqin e Kuq Ndërkombëtar e ka dhënë monstrat, por ende është në pritje.

“Tërë ditën u vonua dhe nuk erdh e ditëm që diçka e gjet, thash hajt mos po vjen, se ne ikëm shkuam në Dardhishtë, krejt banorët u larguam…06:25…Nuk kam dëshirë në këtë botë me i pas këto vuajtje. Unë as nuk e di kur është festa, festat bëhen unë iki. Diku çmallna, familja sytë mi hetojnë. Në lëkurë temën, tonën në përgjithësi çka kemi të zhdukur, hasmin inshAllah nuk e shoh kurrë. Se di… Po presim, presim, shpresat nuk bën me i humb”, shprehet Havolli mes lotëve.

Me zhgënjim flet edhe për punën e institucioneve vendore, derisa në duar mban fotografinë e Skenderit, si të vetmen shenjë nga ai.

“Një pllakë përkujtimore në Fushë Kosovë nuk e kemi, një pllakë bre një emër, një emër të tyre (të pagjeturve) nuk e kemi. Mund ta bëjë edhe vet, qe ku është trualli në fillim, i tij është (vëllait), mund ta bëjë një përmendore sikur Albin Kurti që e ka bërë në Podujevë, por nuk ja vlen vet duhet shteti. Nuk ki asgjë, veç qit fotografi e kom. Qit fotografi e kom, nganjëherë e fshehi mos ta shohin këta tjerët. Gjema diçka që qeveria ka bërë për personat e zhdukur?”, thekson ai mes tjerash.

Për mbi 1600 të zhdukurit, Ahmet Grajqevci nga Këshilli Koordinues i Familjarëve të Personave të Pagjetur, thotë se Serbia i dinë vendndodhjet e tyre.

“Qeveritë e mëparshme por edhe tek kjo kanë bërë ngapak punë por nuk e kanë bërë të duhurën, nuk është bërë sa është dashur. Sensibilizimi i çështjes së personave të zhdukur ka mbetur nën hije pikërisht nga qeveria jonë, nga qeveritë tona në përgjithësi. Sensibilizim nuk ka bërë, nuk ka bërë ekspozita, nuk ka mbajtur konferenca ndërkombëtare të cilat duhet të sensibilizohen. Sepse ne e kemi një armik që nga gjenocidi ka kaluar deri në kanibalizëm. Çdo gjë Serbia e ka të shënuar në mënyrë të mirë dhe të rregullt dhe për atë kërkohen që të hapen arkivat. Në momentin që hapen arkivat, atëherë çdo gjë del në shesh”, shprehet Grajqevci.

Për tërë këto vite pritje, Grajqevci shton se familjarët po përjetojnë ankth e traumë.

“Kjo pritje kaq e gjatë që 25 vite shkakton ankth, stres, traumë. Vetëm brenda 24 orëve nëse një fëmijë apo një familjar nuk lajmërohet apo është i zhdukur duhet të lajmërohet apo ta kuptoj se çfarë traume është për 24 orë, jo për 24 vite. Kjo për familjarët është çështja më e rëndë që mund të ekzistojë ndonjëherë”, shton ai.

Më shumë se një vit janë bërë prej miratimit të deklaratës për personat e pagjetur, por kryesuesi i Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur, Andin Hoti deklaron se nuk është ndërmarrë asnjë hap i vetëm.

“Ka më shumë se një vit që është miratuar deklarata për persona të zhdukur dhe është miratuar prej dy shteteve, diqysh janë zotuar të dy palët për të zbatuar dhe asnjë hap i vetëm nuk është bërë dhe këtë ja kam thënë edhe zotëri Lajçak në takimin e fundit që e kemi pasur me të. Por përveç kësaj kam kërkuar që të themelohet një komision i përbashkët që është në kuadër të deklaratës dhe që ajo e monitoron pastaj zbatimin e deklaratës, por as këtë nuk e ka bërë. Dhe meqë as këtë nuk e ka bërë po dyshoj nëse e ka kaq shumë seriozisht Bashkimi Evropian çështjen e personave të zhdukur. Mendoj që ka qenë çështje ditësh së paku të themelohet komisioni i përbashkët, jo çështje një vit e gjysmë sa ka kaluar tani”, thekson Hoti.

Mbi 1600 persona konsiderohen ende të zhdukur nga lufta e fundit në Kosovë.

Aktualitet

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Published

on

UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.

Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.

Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike

Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:

  • Parandalimi i vdekjes së njerëzve
  • Rritja e cilësisë së jetës
  • Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
  • Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
  • Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)

Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.

Misioni dhe vizioni

Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:

  • Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
  • Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë

Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.

Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim

Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:

  • Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
  • Simpoziume dhe forume shkencore
  • Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
  • Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë

Aftësitë e të diplomuarve

Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:

  • Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
  • Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
  • Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
  • Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
  • Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore

Masteri në Shkenca ParamjekësoreUBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

A janë sëmundjet e zemrës trashëgimore dhe si ndikon diabeti? Flet kardiologu Edis Demiri

Published

on

Historia familjare dhe diabeti janë faktorët më të fortë rreziku për sëmundjet kardiovaskulare. Kështu thekson kardiologu invaziv nga United Hospital, Edis Demiri në episodin e podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi, ku flet si për shkaqet kryesore ashtu edhe për një rast të pazakontë klinik që i shpëtoi jetën një pacienti.

“Faktori më i rëndësishëm është historia familjare për sëmundjet e zemrës”, thotë Demiri, duke shtuar se nëse prindërit ose vëllezërit/motrat kanë pësuar infarkt apo ndërhyrje kardiake në moshë të re, “edhe ai person është i rrezikuar”.

Sipas tij, “diabeti është pothuajse po aq i rëndësishëm sa historia familjare”, ndërsa më pas vijnë faktorë të tjerë si duhani, hipertensioni dhe yndyrnat e larta në gjak.

Mesazhi i mjekut është i qartë: kontrolloni rregullisht shëndetin e zemrës, veçanërisht nëse keni histori familjare apo diabet; ndaloni duhanin, mbani tensionin dhe lipidet nën kontroll dhe kërkoni ndihmë mjekësore urgjentisht në shenja si dhimbje gjoksi, djersitje të ftohta, marramendje ose vështirësi në frymëmarrje.

Për bisedën e plotë me këshilla praktike dhe sqarime të mëtejshme, ndiqni episodin e ri të podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi.

Continue Reading

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Bota

​Zelensky dhe Macron bien dakord të takohen pas samitit Trump-Putin

Published

on

By

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe presidenti francez Emmanuel Macron folën sot, sipas Pallatit Élysée.

Të dy udhëheqësit ranë dakord të takohen “në momentin kur do të jetë më i dobishëm dhe efektiv” pas takimit të presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin, thuhet në deklaratë.

Zelensky u takua këtë javë në Berlin me kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe në Londër me kryeministrin britanik Keir Starmer.

Continue Reading

Të kërkuara