Kulturë

181-vjetori i lindjes së Ismail Qemalit, udhëheqësit të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare

Published

on

Më 16 janar të vitit 1844 lindi një nga personalitetet më të shquara të historisë kombëtare, një emër që mbetet i gdhendur përjetësisht në kujtesën e shqiptarëve si “Ati i Kombit”, Ismail Qemali.

I lindur në qytetin e Vlorës, në një nga familjet më të njohura dhe të respektuara të Shqipërisë së Jugut, Ismail Qemali mori formimin e tij shkollor në një periudhë kur Shqipëria po kalonte një fazë të vështirë, nën ndikimin e Perandorisë Osmane. Ai filloi shkollimin e tij në vendlindje dhe më pas e vazhdoi në shkollën plotore turke në Selanik, e më tej në gjimnazin “Zosimea” në Janinë, ku fitoi njohuri të thella që do t’i shërbenin më vonë në angazhimin e tij politik dhe kulturor.

Në vitin 1860, Ismail Qemali nisi të punonte si përkthyes pranë zyrës së përkthimit të Portës së Lartë, një detyrë që e mundësoi lidhjen e tij me rrethana dhe grupe të ndryshme që do të ndikojnë në formimin e tij si lider i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Nga vitet 1862-1864, ai shërbeu në administratën vendore në Janinë dhe, pas disa transferimeve, u ngarkua me detyra në Stamboll dhe Tërhallë (Thesali).

Gjatë kësaj periudhe, ai bëri pjesë në grupet e para intelektuale shqiptare që, për herë të parë, diskutuan mundësinë e krijimit të një shoqërie kulturore shqiptare dhe caktimin e një alfabeti të përbashkët. Ai, së bashku me personalitete të njohura të lëvizjes kombëtare si Pashko Vasa, Sami Frashëri, Kostandin Kristoforidhi, Jani Vreto dhe Hoxhë Tahsini, zhvilluan një aktivitet të pasur që do të shënonte një hap të rëndësishëm në historinë e Shqipërisë.

Në vitin 1877, Ismail Qemali u akuzua nga Porta e Lartë si kundërshtar i politikave të Sulltan Abdyl Hamitit II dhe përkrahës i ideve liberale të Mithat Pashës, një figurë e shquar që promovonte reforma të thella në Perandorinë Osmane. Kjo e çoi atë në një periudhë internimi, ku ai qëndroi për disa kohë në vende të ndryshme të Europës, duke thelluar lidhjet dhe bashkëpunimin me rrethet politike të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Ai u angazhua në lëvizjen për formimin e një shoqërie kulturore shqiptare dhe një alfabeti të përbashkët, dy elementë të rëndësishëm që do të shënonin hapat e parë të konsolidimit të identitetit kombëtar shqiptar.

Në vitet pasardhëse, Ismail Qemali u bë një nga figurat kryesore të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Ai mori pjesë aktive në lëvizjen xhonturke, por më vonë u kundërvë Xhonturqve, pasi ata morën pushtetin dhe vendosën një regjim ushtarak, duke vënë në rrezik të drejtat e kombet e Perandorisë, përfshirë shqiptarët.

Por, kulmi i kontributit të tij në historinë e Shqipërisë erdhi në vitin 1912. Më 19 nëntor të atij viti, Ismail Qemali shpalli publikisht mbledhjen e një Kuvendi Kombëtar, që do të vendoste për shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë. Më 28 nëntor 1912, nën udhëheqjen e tij, Kuvendi shpalli Pavarësinë e Shqipërisë dhe ngriti flamurin kombëtar në Vlorë. Ismail Qemali u caktua kryetar i Qeverisë së Përkohshme të Shqipërisë dhe ministër i Punëve të Jashtme, duke udhëhequr një periudhë të vështirë të konsolidimit të shtetit të pavarur shqiptar.

Në politikën e tij të jashtme, Ismail Qemali ishte një mbrojtës i paepur i pavarësisë dhe sovranitetit të Shqipërisë. Pavarësisht kushteve të vështira të brendshme dhe të jashtme, ai mori masa të shumta për organizimin e shtetit të pavarur, duke synuar ndërtimin e institucioneve shtetërore dhe forcimin e lidhjeve me shtetet e tjera.

I paharruar për veprimtarinë e tij dhe përkushtimin e tij të palodhur për çështjen shqiptare, Ismail Qemali mbetet një ndër figurat më të shquara të historisë sonë kombëtare. Ai jo vetëm që përfaqësoi idealet e lirisë dhe të drejtësisë, por gjithashtu shpalli një Shqipëri të pavarur, një ëndërr e të cilës ai ia dha mundësinë popullit shqiptar ta realizonte./UBTNews/

 

Lifestyle

Si ndikon gatimi me fëmijët në zhvillimin emocional të një fëmije?

Published

on

Gatimi me fëmijët si moment i përbashkët ofron shumë potenciale në formësimin e zhvillimit emocional të një fëmije që janë më të fuqishme se kurrikula shkollore ose metoda pedagogjike.

Ekspertët nga Universiteti i Albertës shpjeguan se fëmijët që gatuajnë me prindërit tregojnë zakone më të qëndrueshme të të ngrënit, nivele më të larta të vetëbesimit dhe rezistencë ndaj sjelljes impulsive.

Në momentin kur një fëmijë pret perimet, përzien, i shton erëza ushqimit, aktivizohet korteksi prefrontal, i cili është qendra e funksioneve ekzekutive. Në të njëjtën kohë, korteksi ndijor, i cili është përgjegjës për nuhatjen, shijen dhe prekjen, zgjon rrjete asociative që mbeten të gdhendura në kujtesë.

“Gatimi me fëmijët nuk është një aktivitet edukativ. Është një akt terapeutik që njëkohësisht mëson, lidh dhe shëron”, thekson Dr. Nicole K. Arbour, një psikologe zhvillimore nga Universiteti i Bostonit.

Shoqata Amerikane e Psikologjisë pohon se aktivitetet e përbashkëta familjare, të tilla si përgatitja e ushqimit, kontribuojnë në formimin e një lidhjeje të sigurt që është baza e qëndrueshmërisë emocionale dhe marrëdhënieve shoqërore pasuese.

Kur gatuani me prindërit, nivelet e kortizolit tek fëmijët ulen, gjë që është veçanërisht e rëndësishme në mjediset urbane dhe stresuese.

Continue Reading

Magazinë

Rod Stewart anuloi performancën disa orë para fillimit, thotë se nuk ndihej mirë

Published

on

Muzikanti Rod Stewart anuloi një koncert në Las Vegas dje vetëm disa orë para se të ngjitej në skenë.

Problemet shëndetësore përmenden si arsyeja e anulimit dhe 80-vjeçari njoftoi gjithashtu një datë të re të shfaqjes.

“Me keqardhje ju njoftoj se nuk ndihem mirë dhe se koncerti im në Colosseum në Caesars Palace është shtyrë për më 10 qershor. Biletat tuaja do të jenë të vlefshme për datën e re”, deklaroi ai.

Verën e kaluar, Rod u detyrua të anulonte një sërë shfaqjesh, përfshirë koncertin e tij të 200-vjetorit në Las Vegas, për shkak të shqetësimeve shëndetësore.

Në atë kohë, u raportua se muzikanti ishte ende duke u shëruar nga një lloj i ri i COVID – 19.

Pastaj ai shpjegoi se kishte streptokok fyti dhe se i vinte shumë keq që nuk mundi ta mbante koncertin.

“Shumica e njerëzve mund të përballen me streptokok, por padyshim jo unë. Jam plotësisht i shkatërruar. E kam pritur këtë koncert për kaq shumë kohë. Kërkoj ndjesë sinqerisht për çdo shqetësim që ka shkaktuar kjo”, tha ai.

Sipas Shërbimit Kombëtar Shëndetësor, infeksioni streptokoksik mund të shkaktojë dhimbje fyti, skuqje, të përziera dhe të vjella, dhe dhimbje muskujsh.

Shpesh nuk është një sëmundje serioze dhe mund të trajtohet me antibiotikë.

Continue Reading

Kulturë

Panairi i 25-të i librit në Prishtinë, nis javën e ardhshme

Published

on

Me moton “Inteligjenca rrjedh nga libri” edicioni i 25-të i panairit mbarëkombëtar të librit “Prishtina 2025”, do të mbahet më 11-15 qershor 2025.

Ceremonia e hapjes fillon më 11 qershor në orën 12:00, ndërsa do të jetë i hapur për vizitorë çdo ditë nga ora 9:00-21:00.

Panairi do të mbyllet më 15 qershor në orën 19:00.

Në këtë ngjarje marrin pjesë rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe diaspora.

Numri i titujve të rinj do të jetë rreth 2000, derisa numri i titujve të viteve të fundit është rreth 6000.

Continue Reading

Magazinë

Netflix gjen një tjetër hit britanik “Dept Q” – fansat e adhurojnë dhe kërkojnë sezonin e dytë

Published

on

Drama kriminale britanike “Dept Q” po përshëndetet si një nga më të mirat në Netflix, duke ngjitur shpejt majat e listave dhe duke fituar lavdërime masive nga publiku.

Shumë shikues e kanë cilësuar serialin si “madhështi e pastër” dhe e kanë ndjekur me maratonë menjëherë pas publikimit.

Seriali përqendrohet te detektivi i mprehtë por i trazuar Carl Morck (i luajtur nga Matthew Goode), i cili punon për të zgjidhur raste të pazgjidhura në Edinburg.

Përkrah tij janë Chloe Pirrie nga “The Queen’s Gambit” dhe Jamie Sives nga “Guilt”, shkruan DailyMail.

Me një vlerësim prej 81% në Rotten Tomatoes dhe komente pozitive në rrjet, “Dept Q” është kthyer në fenomen për adhuruesit e trillerëve kriminalë. Një përdorues në X shkroi: “Dept Q është një thriller krimi i mirë. Matthew Goode është në një nivel tjetër!” – ndërsa të tjerë e krahasuan me “True Detective” dhe kërkuan menjëherë sezonin e dytë.

Në këtë sukses kontribuon edhe roli karizmatik i Goode, i njohur për performanca të spikatura në “Downton Abbey”, “The Crown”, “The Imitation Game” dhe “A Discovery of Witches”.

Duke kombinuar tensionin klasik britanik me aktrim të shkëlqyer, Dept Q është shndërruar në serial që s’duhet humbur.

Continue Reading

Të kërkuara