Kulturë

115 vite nga çelja e së parës shkollë kombëtare pedagogjike në Shqipëri

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar organizoi një ceremoni përkujtimore për të shënuar 115-vjetorin e çeljes së së parës shkollë kombëtare pedagogjike në Shqipëri, Shkollës Normale të Elbasanit. Kjo ngjarje ka një rëndësi të madhe historike, pasi paraqet një moment kyç në zhvillimin e arsimit kombëtar dhe të formimit të arsimtarëve që kontribuan në ngritjen e institucioneve arsimore të vendit.

Shkolla Normale e Elbasanit u themelua më 1 dhjetor 1909, si rezultat i vendimeve të Kongresit Kombëtar të mbajtur më 2-8 shtator të atij viti në Elbasan. Kjo shkollë e parë pedagogjike kombëtare do të kishte një ndikim të jashtëzakonshëm në formimin e brezave të rinj, duke ofruar arsimim për nxënës të ardhur nga çdo krahinë e Shqipërisë. Gjatë vitit akademik 1909-1910, shkolla kishte 160 nxënës, të cilët morën një formim të lartë dhe të pasur teorik dhe praktik.

Drejtori i parë i Shkollës Normale të Elbasanit ishte Luigj Gurakuqi, një figurë e shquar e arsimit dhe kulturës shqiptare. Pjesë e stafit mësimor të kësaj shkolle ishin emra të njohur të arsimit kombëtar, si Aleksandër Xhuvani, Sotir Peci, Simon Shuteriqi, Kristo Dako, Hafiz Ibrahim Dalliu, Ahmet Gashi, Mahir Domi, Salih Çeka, Eqrem Çabej, Thanas Floqi, etj. Këta individë, përmes punës së tyre të palodhur, kanë kontribuar jo vetëm në përhapjen e dijeve, por edhe në ruajtjen e vlerave kombëtare dhe kulturore të Shqipërisë.

Historia e kësaj shkolle është ngushtë e lidhur me zhvillimet politike dhe shoqërore të vendit. Shkolla u mbyll për herë të parë në vitin 1912, pas shpalljes së Pavarësisë, por u rindërtua në vitin 1913-1914 gjatë periudhës së Qeverisë së Vlorës dhe të Princ Vidit. Pas Luftës së Parë Botërore, ajo u rindërtua sërish në vitin 1921 dhe funksionoi pa ndërprerje deri në vitin 1943, kur shumë nxënës u angazhuan në Lëvizjen Antifashiste Nacionalçlirimtare, duke lënë shkollën për të marrë pjesë aktivisht në luftën për çlirimin e atdheut. Gjatë periudhës së Luftës, Shkolla Normale e Elbasanit dha 63 dëshmorë, një pasuri njerëzore dhe kombëtare, të cilët u flijuan për lirinë dhe pavarësinë e Shqipërisë.

Përkushtimi dhe sakrifica e atyre që morën pjesë në këtë shkollë dhe kontribuuan në zhvillimin e arsimit janë një shembull i paçmueshëm për brezat e sotëm. 115 vjet pas themelimit të saj, Shkolla Normale e Elbasanit vazhdon të jetë një simbol i ngritjes së arsimit shqiptar dhe një trashëgimi e vyer për gjithë kombet./UBTNews/

Kulturë

Filmat më të mirë të PriFest shfaqen në Podujevë në kuadër të MOVING CINEMA

Published

on

PriFest vijon traditën e tij vjetore me programin MOVING CINEMA, duke udhëtuar në qytete të ndryshme të Kosovës me filmat fitues të metrazhit të mesëm.

Stacioni i radhës është Podujeva, ku në bashkëpunim me Teatrin “Avdush Hasani”, më 11 dhjetor, në ora 18:00, publiku do të ketë mundësinë të shohë dy filma të regjisorës Aulona Selmani.

Filmat që do të shfaqen:

SI NË VAJ (Zvicër/Kosovë)

Fitues i edicionit të 15-të të PriFest në kategorinë e filmave të metrazhit të mesëm. Filmi ndjek historinë e Nadies, luajtur nga Ilire Vinca, një vejushë e re e cila gjendet nën vëzhgimin dhe kontrollin e kunatave të saj. Një autoportret nga e kaluara vë në pikëpyetje jetën që ajo ka ndërtuar dhe zgjedhjet e saj.

AND THE WIND WEEPS (Zvicër/Kosovë)

Fitues i edicionit të 16-të të PriFest në të njëjtën kategori. Historia fokusohet te Dauti, i mbijetuari i një masakre ku ka humbur djalin. Pas dy dekadash përgatitje për të dëshmuar në Hagë, e kaluara i lëkundet kur vëllai i tij ndërron jetë, duke e lënë atë të vetmin dëshmitar. Filmi ngre dilema të thella mbi drejtësinë, kujtesën dhe përballjen me traumën.

Përmes programit MOVING CINEMA, PriFest vazhdon të promovojë kinemanë kosovare dhe t’i sjellë publikut në qytete të ndryshme filmat më të vlerësuar të festivalit, duke e bërë artin filmik më të afërt, më të qasshëm dhe më të gjallë në mbarë vendin. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Valbona Lola dhe aktorët e Teatrit të Korçës sjellin poezinë në skenë

Published

on

Në teatrin “Andon Zako Çajupi” u zhvillua mbrëmja poetike “Fajet e Zemrës”, një udhëtim artistik përmes vargjeve të autores Valbona Lola.

Poezitë e përzgjedhura nga vëllimi i saj i fundit, që flasin për jetën, dashurinë, prindërit dhe natyrën, u interpretuan nga aktorët Luiza Xhuvani, Alfred Trebicka, Zamira Kita, Violeta Banushi dhe Blerta Belliu.

Valbona Lola e përshkroi mbrëmjen si “një takim i zemrave”, ku poezia arrin tek publiku përmes zërit të aktorëve.

Ajo theksoi se dominonin lirikat e dashurisë, peizazhet, por edhe temat sociale dhe rebelimi ndaj padrejtësive, përfshirë edhe disa poezi kushtuar Korçës.

Aktorit Alfred Trebicka i pëlqeu sinqeriteti i poezisë së Lolës, duke e cilësuar atë si “poezi qytetare, e ngrohtë dhe e brishtë, që prek elementet bazike të shoqërisë dhe qenies njerëzore”.

Mbrëmja poetike u zhvillua për publikun korçar si pjesë e kalendarit festiv të fundvitit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Gjilani rikthen një pasuri kulturore, restaurimi në fazën e fundit

Published

on

Punimet restauruese në ish-objektin e Teknikës Popullore në Gjilan po i afrohen fundit, duke shënuar një hap të rëndësishëm në ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe arkitekturore të qytetit.

Me një investim prej rreth 200 mijë eurosh nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, objekti po restaurohet plotësisht sipas standardeve profesionale, me qëllim që të ruhet autenticiteti i tij arkitekturor dhe vlerat historike.

Ky projekt jo vetëm që siguron mbrojtjen e këtij monumenti, por edhe i jep mundësi gjeneratave të ardhshme ta përdorin dhe ta vlerësojnë si pjesë të identitetit kulturor të Gjilanit dhe Kosovës.

Ministria ka theksuar po ashtu se investime të tilla janë të domosdoshme për promovimin dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në jetën publike dhe kulturore të komunitetit.

/A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Teatri Kombëtar i Kosovës prezanton repertorin për muajin dhjetor

Published

on

Teatri Kombëtar i Kosovës ka publikuar sot listën e shfaqjeve që do të jenë pjesë e repertorit gjatë muajit dhjetor, duke ofruar një përzgjedhje të pasur me drama, komedi, balet dhe shfaqje për fëmijë.

Për publikun e gjerë, në skenën e Teatrit Kombëtar do të jepen shfaqjet:

Hope – një dramë që fton për reflektim mbi sfidat e shpresës dhe jetës njerëzore.

A Jingle of Memories – një produksion i ngrohtë dhe nostalgjik që sjell kujtime të dashura të fëmijërisë dhe festave.

Fluturim mbi Teatrin e Kosovës – një vepër që eksploron historinë dhe rolin e teatrit në kulturën e vendit tonë.

Një vit i mirë – një shfaqje e dedikuar fëmijëve, e cila përmes tregimeve dhe lojës sjell mësime mbi miqësinë dhe vlerat e jetës.

Bouncers – një dramë energjike dhe dinamike që trajton marrëdhëniet dhe tensionet në shoqëri.

Balet për fëmijë – performancë artistike për më të vegjëlit, e cila kombinon muzikën dhe lëvizjen në një histori tërheqëse.

Litari – një vepër që fton për të reflektuar mbi temat sociale dhe individuale të kohës tonë.

Art – një produksion i njohur ndërkombëtarisht që eksploron raportin midis artit dhe jetës së përditshme.

Repertori i dhjetorit synon të ofrojë përvojë të pasur kulturore për të gjitha moshat, duke kombinuar dramat moderne me vepra klasike dhe programe edukative për fëmijë.

TKK i fton të gjithë vizitorët të shijojnë këto shfaqje e të bëhen pjesë e jetës kulturore aktive të vendit. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara