Published
2 years agoon
By
Betim GashiKolla përshkruhet profesionalisht si një refleks natyral i trupit për të mbrojtur traktin respirator nga irrituesit që mund të çojnë në infeksione. Dhe sa do të zgjasë varet nga sëmundja që ka personi.
Në shumicën e rasteve, kolla do të largohet kur sëmundja përmirësohet dhe mund të zgjasë për një javë apo edhe një muaj të tërë.
Ndonjëherë kolla mund të zgjasë më shumë se tetë javë dhe më pas është një kollë kronike, e cila mund të jetë një shenjë e një sëmundjeje themelore si astma ose sëmundja e refluksit gastroezofageal (GERD).
Kushdo që ka një kollë të pashpjegueshme, një kollë të vazhdueshme që nuk ndalet, ose që kollitet me gjak ose mukozë të kuqe duhet të vizitojë menjëherë mjekun e tij.
Si klasifikohet kolla?
Një kollë klasifikohet në varësi të asaj se sa zgjat. Jo gjithmonë duhet të jetë shenjë e sëmundjes, sepse në pamjen e saj mund të ndikojnë edhe irritues të ndryshëm, të cilët nëse nuk hiqen nga rrugët e frymëmarrjes mund të çojnë në infeksione.
Ngacmuesit më të zakonshëm janë:
– tymi
– mukus
– alergjenë si poleni, myku ose pluhuri
Kolla mund të jetë:
Akute – që do të thotë se zgjat më pak se tri javë. Infeksione të tilla si ftohja e zakonshme, sinusiti ose pneumonia priren të shkaktojnë një kollë akute.
Subakute – që do të thotë se zgjat nga tre deri në tetë javë, duke zgjatur pas largimit të të ftohtit ose infeksionit.
Kronike – që do të thotë se zgjat më shumë se tetë javë. Gjendje të tilla si sëmundja e refluksit gastroezofageal (GERD), alergjitë, astma, sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD), fibroza pulmonare dhe sëmundja intersticiale e mushkërive mund të shkaktojnë një kollë kronike.
Sa kohë zgjat zakonisht një kollë?
Sa kohë zgjat një kollë varet nga gjendja mjekësore që po e shkakton atë.
– një ftohje
– dhimbja e fytit zgjat rreth tetë ditë
– dhimbja e kokës zgjat nga nëntë deri në 10 ditë
– kongjestion i hundës ose rrjedhje e hundës që mund të zgjasë më shumë se dy javë
– kolla zgjat më shumë se dy javë.
Gripi
Gripi mund të shkaktojë një gamë të gjerë simptomash, të cilat zhduken në periudha të ndryshme. Shumica e simptomave, duke përfshirë ethe, të dridhura, dhimbje muskujsh dhe dhimbje të fytit, zakonisht do të largohen brenda tre deri në shtatë ditë.
Simptoma të tjera, duke përfshirë lodhjen dhe kollën, mund të zgjasin më shumë se dy javë, veçanërisht tek të moshuarit ose ata me sëmundje kronike të mushkërive.
Bronkiti
Një infeksion akut i bronkitit do të shfaqet papritur dhe do të zgjasë nga tre deri në 10 ditë. Sidoqoftë, kolla e shoqëruar mund të vazhdojë për disa javë më pas.
Alergjitë
Kur dikush ka një alergji, ai kollitet kur ekspozohet ndaj alergjenit. Alergjenët janë të ndryshëm për të gjithë, por tymi, poleni, pluhuri dhe pezmatimi i kafshëve shtëpiake janë të zakonshme.
Një kollë e shoqëruar me alergji zakonisht zhduket kur njeriu pastron rrugët e frymëmarrjes dhe nuk është më në kontakt me alergjenin, shkruan Vijesti.me.
Cilat janë shkaqet e një kolle të vazhdueshme?
Ndonjëherë kolla zgjat më shumë se dy muaj dhe mjekët e quajnë atë një kollë kronike. Sipas Kolegjit Amerikan të Alergjisë, Astmës dhe Imunologjisë, 90 përqind e kollitjeve të vazhdueshme ose kronike shkaktohen nga një nga kushtet e mëposhtme:
– astma, bronkiti kronik
– GERD, pika pas hundës
– pirja e duhanit
Një kollë kronike mund të jetë gjithashtu një shenjë e një gjendjeje më serioze:
– fibroza cistike, sarkoidoza
– COPD, kanceri i mushkërive
Komplikimet e mundshme të një kollë të vazhdueshme janë:
– dhimbje koke, marramendje
– çrregullimi i gjumit
– kontroll i vështirë i fshikëzës
– të fikët
Në shumicën e rasteve, kolla do të largohet vetë, ose kur diagnostikohet sëmundja e zakonshme themelore. Ndonjëherë një kollë mund të jetë një shenjë e një gjendjeje më serioze ose themelore.
Kur është e nevojshme për të vizituar mjekun?
– keni një kollë të vazhdueshme që zgjat më shumë se tetë javë pas sëmundjes fillestare
– keni një kollë të vazhdueshme që vazhdon të kthehet
– keni një kollë të vazhdueshme pa simptoma të tjera
– ju keni një kollë e shpeshtë që shkakton shfaqjen e gjakut ose mukusit të kuq.
Shëndeti
Mos i bëni këto gabime më, po ju rrisin nivelin e sheqerit në gjak
Published
1 hour agoon
November 5, 2024Rritjet e papritura të nivelit të sheqerit në gjak ndodhin më lehtë sesa mendojmë dhe madje shkaktohen nga zakonet e përditshme që i bëjmë pa i ditur pasojat. Kur sheqeri në gjak ngritet pas një vakt, mund të ketë një rënie të energjisë, ndjenjë e shtuar e urisë dhe zhvillim i rezistencës ndaj insulinës dhe probleme metabolike.
Por, cilat janë shkaqet që ngritet niveli?
Mungesa e gjumit, mund të rrisë sheqerin në gjak, duke ndërhyrë në aftësinë e trupit për të rregulluar në mënyrë efektive glukozën. Mungesa e gjumit zvogëlon ndjeshmërinë ndaj insulinës, gjë që e bën më të vështirë për qelizat t’i përgjigjen insulinës, duke rezultuar në nivele më të larta të sheqerit në gjak.
Anashkalimi i vakteve, kur kalojmë një vakt, nivelet e sheqerit në gjak mund të ulen e trupi lëshon glukozën e ruajtur për të kompensuar mungesën. Kjo shkakton lirimin e hormoneve të stresit, si kortizoli, i cili mund të çojë në një rritje të sheqerit në gjak.
Aktiviteti fizik i pamjaftueshëm, kur nuk jemi aktiv, glukoza qëndron më gjatë në gjak, gjë që rrit nivelin e sheqerit. Ushtrimi i rregullt rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës, duke i lejuar qelizat t’i përgjigjen insulinës në mënyrë më efektive, shkruan Index.hr.
Konsumimi i ushqimeve me indeks të lartë glicemik, ushqimet me indeks të lartë glicemik e rrisin shpejt sheqerin në gjak se shpërbëhen shpejt në glukozë. Buka e bardhë, ushqimet me sheqer dhe drithërat e përpunuara, janë të ulëta në fibra dhe proteina, të cilat normalisht ngadalësojnë procesin e tretjes. /UBT News/
Shëndeti
Cilat janë pasojat e ngrënies së tepërt të mishit të pulës?
Published
17 hours agoon
November 4, 2024Mishi i pulës është një nga burimet më të zakonshme dhe të njohura të proteinave në botë. Përdorimi i tij shtrihet përtej kufijve kulturorë dhe gjeografikë, duke e bërë atë një përbërës thelbësor në shumë kuzhina dhe tradita të ndryshme. Një nga arsyelet kryesore për popullaritetin e tij është versatiliteti: mishi i pulës mund të gatuhet në shumë mënyra, si pjekur, zier, skuqur, ose si përbërës në gjellë të ndryshme.
Duke qenë e njohur në të gjithë botën për përmbajtje të proteinave, pulat kanë gamë të gjerë të përfitimeve shëndetësore.
Mishi i pulës ka shumë proteina dhe është i pasur me vitamina dhe minerale; Proteinat e pulës ndihmojnë gjithashtu në ndjenjën e ngopjes, duke kontribuar në kontrollin e oreksit. Mishi i pulës përmban një sërë vitaminash dhe mineralesh, duke përfshirë vitaminat B (si B6 dhe niacinë), të cilat janë të rëndësishme për metabolizmin dhe shëndetin e lëkurës. Po ashtu, është i pasur me minerale si fosfori dhe seleni, të cilat ndihmojnë në mbështetje të shëndetit kardiovaskular dhe sistemit imunitar.
Ndihmon në humbjen e peshës; Duke qenë se mishi i pulës ka përmbajtje të ulët yndyrash dhe kalori, ai është një zgjedhje e shkëlqyer për ata që dëshirojnë të humbin peshë. Proteinat e tij ndihmojnë në ruajtjen e masës muskulore gjatë dietave, duke promovuar një metabolizëm të shëndetshëm.
Kontrollon presionin e gjakut; Përbërësit e natyrshëm në mishi i pulës, sidomos kur konsumohet në mënyrë të moderuar dhe të gatuar shëndetshëm, ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të presionit të gjakut. Pula organike, e cila është rritur pa hormone dhe kimikate të dëmshme, është veçanërisht e preferuar.
Ka veti anti-kancer; Disa studime sugjerojnë se konsumi i mishit të pulës, veçanërisht atij organik, mund të ketë veti anti-kancer duke ndihmuar në forcimin e sistemit imunitar. Ushqimi i pasur me proteina dhe antioksidantë ndihmon trupin të luftojë inflamacionin dhe të mbështesë shëndetin afatgjatë.
Redukton kolesterolin; Mishi i pulës, sidomos kur konsumon pa lëkurë, ka nivele të ulëta të yndyrave të ngopura. Kjo ndihmon në uljen e niveleve të kolesterolit të keq (LDL) në trup, duke kontribuar në një shëndet më të mirë kardiovaskular.
Lufton gripin: Mishi i pulës, veçanërisht në formën e supave, është i njohur për efektet e tij pozitive gjatë sëmundjeve të frymëmarrjes, si gripi. Ajo ndihmon në lehtësimin e simptomave dhe forcimin e sistemit imunitar, duke e bërë të preferuar gjatë sezonit të ftohjeve dhe gripit.
Mishi i pulës rrit nivelet e kolesterolit “të keq”, në të njëjtën mënyrë si i kuqi. Kjo mund të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.
Mishi i gjoksit të pulës është i kontaminuar me baktere
Ju mund të jeni duke konsumuar mish pule të kontaminuar me baktere. Sipas analizave të studimi të kryer më 2014, rezultoi se bakteret që u gjetën në pjesën e gjoksit të pulës ishin shqetësuese dhe rrezikonin të shkaktonin sëmundje në organizëm.
Mund të çojë në shtim të peshës
Shumë gatime me mish pule, janë të larta në yndyrna të ngopura dhe çojnë në shtim të peshës. Duhet të theksohet se ngrënia e mishit të pulës nuk është e keqe për ju. Ky mish është një burim i mirë proteinash, por sigurohuni të kufizoni yndyrën që mund të konsumoni me të. Gjithashtu kombinimi i mishit pulës me ushqime të pasura me fibra, si drithërat integrale dhe perimet, është i mirë për shëndetin tuaj.
Mishi i pulës shkakton sëmundje në organizëm
Gjatë një studimi, analizuan pulën, gjelin e detit dhe mishin e derrit, të blerë në ushqimore. Ekipi gjeti prani të bakterit E.coli te pjesëmarrësit, e cila u zbulua që shaktoi infeksion urinar e mendojnë se shkak është antibiotiku që u jepen pulave. Prandaj, mundohuni të shmangni konsumin e pulave të rritura me antibiotikë./UBT News/
Shëndeti
Pse na tërheq sheqeri? Mungesat ushqyese që mund të fshihen pas dëshirës suaj!
Published
18 hours agoon
November 4, 2024Dëshira për sheqer është e zakonshme e mund të tregojë mungesën e lëndëve ushqyese të rëndësishme, kjo dëshirë nuk është thjesht një kapricio, por sinjal nga trupi që kërkon energji të shpejtë ose elemente ushqyese. Në vend të konsumimit të sheqerit, është më mirë të shqyrtoni një dietë me fruta, perime dhe burime të shëndetshme karbohidratesh për të mbështetur shëndetin tuaj.
Po ju rendisim disa arsye se pse e keni këtë neps për gjëra të ëmbla.
Mungesa e magnezit, dëshira për çokollatë mund të tregojë mungesën e magnezit. Zgjidhni çokollatën e zezë, e cila është e pasur me antioksidantë dhe ndihmon në shëndetin e zemrës.
Mungesa e vitaminave B, vitaminat B1, B7 dhe B12 janë të rëndësishme për metabolizmin e glukozës. Nivelet e ulëta të këtyre vitaminave shkaktojnë dëshirën për sheqer.
Rënie e papritur e sheqerit, kur nivelet e sheqerit në gjak bien, trupi kërkon energji. Ushqimet e pasura me fibra dhe proteina ndihmojnë në mbajtjen e ekuilibrit të sheqerit në gjak.
Mungesa e kromit, kromi ndihmon në rregullimin e metabolizmit të insulinës dhe glukozës. Një mungesë e tij mund të shkaktojë dëshira për sheqer, si dhe simptoma si lodhje dhe nervozizëm.
Mungesa e zinkut, zinku është thelbësor për sistemin imunitar dhe metabolizmin e karbohidrateve. Mungesa e zinkut mund të ulet perceptimin e shijes, duke çuar në një konsum më të lartë të sheqerit dhe kripës.
Dëshira për ëmbëlsira është komplekse e mund të lidhet me faktorë fiziologjikë. Identifikimi i nevojave ushqyese dhe dieta ndihmojnë në kontrollin e këtyre dëshirave. /UBTNews/
Shëndeti
Këshilla për nënat: Si të menaxhojmë ngërçet e foshnjës?
Published
20 hours agoon
November 4, 2024Mëmësia, për shumë femra, përfaqëson një proces të ndërlikuar dhe shpesh të vështirë, sidomos kur vjen momenti i lindjes së parë. Kjo periudhë shoqërohet me emocione të ndryshme, si frika, gëzimi dhe shqetësimi, që mund të ndikojnë në mënyrën se si ato e përjetojnë këtë përvojë të re. Përballja me ndryshimet fizike dhe emocionale, së bashku me pritshmëritë shoqërore dhe përgjegjësitë e reja, mund ta bëjnë këtë moment një sfidë të veçantë.
Është e nevojshme të mendohet pozitivisht dhe të ketë vetëkontroll, sepse pas lindjes pason puna më e vështirë, pra të ushqyerit e bebes me gji, ndërkaq krahas të ushqyerit me gji, në të shumtën e rasteve shfaqen të ashtuquajturat ngërçe. Ngërçet në stomak (shtangimet abdominale) paraqiten pasi bebja t’i ketë mbushur dy javë e zgjasin deri në muajin e tretë ose të gjashtë, janë pjesë e fazës së zhvillimit në jetën e bebes, janë të parrezikshme dhe konsiderohen si gjendje normale.
Shkaku i ngërçeve është i panjohur edhe sot, por njëri prej shkaktarëve konsiderohet papjekëshmëria e mjaftueshme e sistemit enzimatik dhe çrregullimi në nivelin e nyjave neuromuskulare, enzimat në zorrë nuk janë të zhvilluara, kështu që ekziston një disharmoni ndërmjet sasisë së ushqimit të marrë dhe kapacitetit të enzimave si dhe funksionit të zorrëve. Në stomakun e të ëmës bebja e ka marrë ushqimin e përpunuar.
Mbas lindjes bebja merr qumështin e nënës me dendësi të caktuar si dhe me kaloritë përkatëse gjë që shkakton probleme në tretjen e ushqimit të marrë, te foshnja paraqiten lëvizje në formë të ngërçeve në zorrë të cilat përpiqen ta shtyjnë ushqimin.
Këto ngërçe të zorrëve shkaktojnë dhembje mjaft të mëdha prandaj edhe foshnja qan me zë mjaft të lartë, me rritjen e foshnjës edhe trakti digjestiv i saj zhvillohet dhe përkryhet për ushqimin e ri. Çka mund të bëjë nëna që t’ia lehtësojë bebes dhembjen e stomakut?
Mbajtja e drejtë e bebes me rastin e dhënies gji i zbut ngërçet në stomak, nëna duhet të zërë pozitë të rehatshme e të shtrihet që fëmijën t’ia afrojë gjirit (jo të përkulet mbi beben), foshnja duhet të kapë thimthin e gjirit, kështu që e tërë goja t’i mbushet me sisë, në ç’mënyrë zvogëlohet mundësia që të thithë ajrin.
Mbas dhënies gji foshnja të ngrihet që të gogësijë, më së miri është të vihet në parzmat e së ëmës në anën e krahut (koka e foshnjës duhet të jetë mbi krahun e së ëmës), hulumtimet më të reja kanë dëshmuar se dhënia e çajeve të ndryshme ose pikave kundër ngërçeve nuk ndikojnë në zvogëlimin ose zhdukjen e plotë.
Lëngu i konsumuar vetëm plotëson vëllimin e stomakut (e me vetë këtë foshnja do të marrë sasi më të vogël të ushqimit) por nuk do të zvogëlohen dhembjet, foshnjës do t’i ndihmoni nëse i jepni gji në mënyrë të rregullt dhe në qoftë se, kur qan me dhembje dhe e shqetësuar, mbështetni në parzmat tuaja./UBT News/
Mos i bëni këto gabime më, po ju rrisin nivelin e sheqerit në gjak
Kryeministri britanik: Do të shkatërrojmë bandat e kontrabandës së njerëzve
Lavrov: Të hapur për dialog me Perëndimin
Google Messages po përparon, ja tre ndryshimet e radhës!
Ish-kryeinspektori i AKI-së, Burim Ramadani, zhvilloi në UBT një ligjëratë tematike me studentët për Sigurinë Nacionale
Gërvalla për zgjedhjet në SHBA: Nuk shoh sinjal për ndryshim të mbështetjes për Kosovën
Çfarë tregon ngjyra e syve për personalitetin tuaj?
Urtësia e pajtimtarit: Një kapitull i shkruar nga Anton Çetta!
Gjermania i bën thirrje Izraelit të rrisë aksesin e ndihmave në Gazën veriore
Të kërkuara
-
Lajmet3 months ago
Mbyllet olimpiada e Parisit 2024- Kurora e sportit i përket Amerikës
-
Lajmet3 months ago
Zgjedh Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi në UBT – Ferizaj dhe bëhuni liderët e së ardhmes
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë1 month ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman