Shëndeti

​Përfitimet e leximit në shëndetin e njeriut

Ka edhe disa efekte anësore po aq pozitive që kanë evidentuar kërkime të shumta shkencore.

Publikuar

Në vitin e koronavirusit ne patëm një mundësi të çmuar për të rizbuluar kënaqësinë e leximit, e cila është e mirë për shëndetin: nuk është e parëndësishme dhe ne nuk i referohemi leximit si “ushqim për mendjen”, shkruan focus.it.

Ka edhe disa efekte anësore po aq pozitive që kanë evidentuar kërkime të shumta shkencore: ja disa pasoja të mira të leximit, sigurisht kur është i këndshëm.

1 – Antistres

Sipas një studimi nga universiteti i Sussex (BM), leximi i një libri ose gazete në heshtje për vetëm gjashtë minuta ngadalëson rrahjet e zemrës dhe tensionin e muskujve, duke ulur nivelet e stresit me 68%, duke tejkaluar aktivitetet e tjera, si ecja (42%) pirja e çajit (54%) ose dëgjimi i muzikës (61%).

2 – Kreativitet

Lexuesit janë më krijues dhe kanë gjykim më të mirë. Kjo shpjegohet nga një studim i universitetit të Torontos, sipas të cilit ata që sapo kishin lexuar një histori ose një roman mendonin më pak të ngurtë, duke menaxhuar situata më të mira pasigurie dhe konfuzioni.

3 – Empati

Përveçse ka një mendje më fleksibël, lexuesi (veçanërisht entuziastët e trilluar) është më empatik: sipas universitetit të Harvardit (SHBA), i cili ka zbuluar se si lexuesit i kuptojnë më mirë disponimet dhe emocionet e të tjerëve duke interpretuar shprehjet e fytyrës me saktësi më të madhe.

4 – Kujtesë

Leximi ruan kujtesën, duke mbajtur larg simptomat dhe sëmundjet si çmenduria senile, sipas një studim i publikuar në Neurology, i cili i nënshtroi 294 të moshuar në analiza periodike, duke i monitoruar deri në vdekje. Pas vdekjes autopsia zbuloi se pjesët e trurit të dedikuara për kujtesën ruheshin më mirë te lexuesit më të rregullt.

5 – Përqëndrim

Një përfitim tjetër i leximit është përmirësimi i aftësisë për t’u përqendruar, zakonisht i rrezikuar nga i ashtuquajturi ‘’multitasking’’. Kur zhytemi në një libër të mirë ose një artikull interesant gazete, detyrohemi të fokusohemi plotësisht, duke shmangur shpërqendrimet dhe duke rritur kështu nivelin e vëmendjes.

6 – Detoksifikim digjital

Sipas psikologëve, leximi është një nga mjetet më të shëndetshme për të detoksikuar nga e ashtuquajtura varësi dixhitale ose varësia ndaj telefonave inteligjentë, tabletëve, PC-ve. Ky lloj varësie është përgjegjës, ndër të tjera, për përkeqësimin e marrëdhënieve sociale dhe emocionale.

7 – Socializim

Lexuesit bëjnë miq më lehtë. Ky predispozitë u vu re nga studiuesit në universitetin e Standford (SHBA): fëmijët që lexojnë më shumë në kopshtin e fëmijëve dhe në shkollën fillore janë më të shoqërueshëm dhe më pak agresivë.

8 – Krijon më njohje me realitetin

Sipas Akademisë Amerikane të Pediatrisë, leximi me fëmijët, tashmë në moshën parashkollore, forcon lidhjet emocionale. Bërja e tij çdo ditë gjithashtu i ndihmon fëmijët të zhvillojnë herët aftësitë gjuhësore dhe intelektuale.

9 – Përmirëson mënyrën e të shkruarit

Shkrimtarët e mëdhenj janë shpesh edhe lexues të zjarrtë: ata që lexojnë, në fakt, rritin gjithashtu aftësitë e tyre të të shkruarit, duke zgjeruar sfondin e tyre kulturor, duke mësuar të zotërojnë më mirë gjuhën dhe duke gjetur frymëzim dhe ide të dobishme për të krijuar vepra të reja.

10 – Ëndrra dhe gjumë më të kënaqshme

Shfletimi i një libri ose gazete të mirë para gjumit ju ndihmon të flini më mirë. Për të thënë se është një studim i qendrës kërkimore amerikane Mayo Clinic, i cili gjithashtu nënvizoi se si ekranet (e-libra, TV, kompjuterë dhe tableta) kanë efektin e kundërt, duke reduktuar gjumin me 20 minuta (mesatarisht) në natë./atsh/

Lajmet

Studim: Egjiptianët e vjetër kanë provuar trajtimin e kancerit 4 mijë vjet më parë

Publikuar

nga

Dy kafka që datojnë nga Egjipti i Lashtë dhe të ruajtura në Universitetin e Kembrixhit mbajnë shenjat më të hershme të njohura të trajtimit të kancerit.

Në një studim të ri të publikuar në revistën shkencore Frontiers in Medicine thuhet se prerjet e holla të një prej mbetjeve që datojnë rreth 4 mijë vjet më parë mund të jenë ose shenja të një operacioni për të hequr kancerin ose një “eksplorim mjekësor pas vdekjes”.

Kafka mendohet se i përkiste një burri 30 deri në 35 vjeç që jetonte midis viteve 2686 dhe 2345 PES, afërsisht në të njëjtën kohë kur u ndërtua Piramida e Madhe e Gizës.

Mbetjet tjera besohet të jenë mes viteve 664 dhe 343 PES dhe i përkisnin një gruaje mbi 50 vjeç, e cila i mbijetoi një frakture të kafkës dhe pësoi tumor. Edhe këtë kafkë e përfshinë shkencëtarët në studimin e tyre, sepse ajo dëshmonte kujdesin që egjiptianët ishin në gjendje të ofronin për të lënduarit ose të sëmurët.

Ekipi zbuloi shenjat dhe analizoi kafkën e dytë duke përdorur mikroskop 3D me rezolucion të lartë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Vaji i ullirit përmban mbi 30 përbërës që na mbrojnë nga sëmundjet

Publikuar

nga

Ulliri padyshim është një nga bimët mjekësore me vlera shumë. Vetëm me një pikë të vajit të ullirit marrim mbi 30 përbërës të cilët na mbrojnë nga sëmundjet e zemrës, plakja e hershme dhe shumë sëmundje e tjera.

Vitet e fundit është zbuluar se vaji ullirit ka shumë ndikim mbi aktivitetin metabolik të organeleve të qelizës. Prej kohësh ai përdoret jo vetëm si ushqim, por edhe si medikament me vlera të larta për kurimin e disa sëmundjeve të ndryshme. Sipas specialistëve, vaji ullirit me hudhër ndihmon në kurimin e astmës, arteriosklerozës dhe hipertensionit.

Më poshtë do të gjeni disa bashkëpunime të vajit të ullirit me disa produkte të tjera dhe dobitë që sjellin:
1. Vaji i ullirit me koreandër kuron vështirësitë në tretje.
2. Vaji i ullirit me dëllinjë ndihmon në kurimin e diabetit dhe ngërçit.
3. Vaji i ullirit me qepë ndihmon në kurimin e diabetit, sëmundjeve të frymëmarrjes, arteriosklerozës, pajisjeve gjenito-urinare.
4. Vaji i ullirit me frutat e myshkut kuron asteni-në dhe gurin në tëmth.
5. Vaji i ullirit me lava-ndër ndihmon në kurimin e eternitit dhe sëmundjeve infektive.

Të tjera vlera të vajit të ullirit janë këto:

Mbron zemrën dhe trurin: Vaji i ullirit zvogëlon mundësin e të sëmurit nga kanceri i zorrëve dhe gjirit. Femrat që përdorin vaj të ullirit për 45 për qind janë më të mbrojtura ndaj kancerit të gjirit.Në vende bregdetare ku konsumimi i vajit të ullirit është më i madh, janë shumë më të ulëta paraqitjet e disa llojeve të kancerit, duke përfshirë këtu kancerin e gjirit, vezoreve dhe gjëndrave.

Ndihmon në tretje: Tretet lehtë dhe ka rol mbrojtës në traktin digjestiv. Lukthi i njeriut shumë më lehtë e pranon vajin e ullirit nëse e krahasojmë me yndyra të tjera. Ndikon shumë mirë në organet e tretjes. Ndihmon tek gastriti. Rregullon enzimat e pankreasit dhe parandalon formimin e gurëve në kanalet e tëmthit. Parandalon yndyrën në mëlçi. (asteatoza).
Diabeti: Zvogëlon rrezikun e të sëmurit nga diabeti dhe i ndihmon të sëmurët nga diabeti që përdorin insulinë të mos vijë deri tek ndonjë komplikim.
Vaji i ullirit të mbron nga helmet :Gjithashtu ndihmon në zvogëlimin e dhimbjeve të muskujve, nëse nxehet dhe masazhohen vendet ku ju dhëmbin. Ndikon edhe në hemorroide, sëmundjet e lëkurës, ekzemat, psoriazën dhe infeksione kërpudha-le duke përfshirë edhe likenet.

Ndërkohë vaji i ullirit ka gjetur përdorime të shumta edhe në produktet e kozmetikës.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli, do të marrin ‘pankreas artificial’ si mjekim

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë.

Publikuar

nga

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli do të marrin një “pankreas artificial” për të përballuar gjendjen e tyre, njoftoi të martën Shërbimi Shëndetësor Kombëtar (NHS).

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë, sipas një deklarate.

“Teknologjia do të nënkuptojë se disa njerëz me diabet të tipit 1 nuk do të kenë më nevojë të injektojnë veten me insulinë, por të mbështeten te teknologjia për të marrë këtë ilaç që shpëton jetën”, shpjegoi NHS.

Partha Kar, këshilltarja kombëtare e NHS për diabetin, tha se “kjo teknologji inovative jo vetëm që përmirëson kujdesin mjekësor, por gjithashtu rrit cilësinë e jetës për të prekurit”.

NHS shpenzon pothuajse 10 miliardë £ (12.55 miliardë dollarë) në vit për “identifikimin dhe trajtimin e diabetit”./AA/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Dita Botërore e Ndërgjegjësimit për Autizmin

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit.

Publikuar

nga

Dita Botërore e Autizmit synon të rrisë ndërgjegjësimin lidhur me çrregullimet e spektrit të autizmit dhe përmirësimin e jetës së atyre që jetojnë me autizëm. Vlerësohet se 1% e popullatës globale është autike.

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit duke përfshirë ndërveprimin social, komunikimin verbal dhe joverbal, imagjinatën, sjelljet dhe interesat. Simptomat e këtij çrregullimi shfaqen shpejt në jetë, ndonjëherë në foshnjëri, por përgjithësisht përpara moshës 3-vjeç.

Çfarë e shkakton autizmin? Shumë studime janë përpjekur t’i japin përgjigje kësaj pyetjeje. Në pak raste autizmi është shenjë e një problemi gjenetik, i tillë si X i Brishtë, megjithatë në shumë raste nuk njihen shkaqet. Aktualisht, autizmi mendohet se shkaktohet nga një kombinim i gjeneve dhe faktorëve mjedisorë. Ende nuk ka të dhëna që autizmi shkaktohet nga diçka që prindërit kanë apo nuk kanë bërë para apo gjatë shtatzënisë, apo ndërsa kujdesen për fëmijën e tyre.

Si diagnostikohet autizimi? Diagnoza e autizmit bazohet në sjelljet e fëmijës. Aktualisht, nuk ka ndonjë test mjekësor (për shembull analizë gjaku, rreze x etj.) që do të ndihmonte në diagnostikimin e autizmit. Mjekët mund të këshillojnë teste gjenetike për të gjetur një shkak gjenetik, si dhe mund të rekomandojnë teste apo studime të tjera që ndihmojnë në përcaktimin e kushteve të tjera shëndetësore të cilat mund të jenë të pranishme.

Kur profesionistët konstatojnë se fëmija ka autizëm apo diagnoza të lidhura me të, problemet vlerësohen në tri hapësira: ndërveprimi social, komunikimi dhe sjelljet/interesat jo të zakonshme.

Ndërveprimi social: Fëmijët me autizëm shpesh kanë vështirësi në krijimin dhe mbajtjen e marrëdhënieve sociale. Krahasuar me fëmijët që zhvillohen normalisht, ata të diagnostikuar me autizëm mund ta kenë më të vështirë të vendosin dhe mbajnë kontakt me sy, të përgjigjen kur u flitet në emër, të luajnë lojëra të tilla si kukafshehti, apo të përfshijnë fëmijë të tjerë në lojë. Ata mund të pëlqejnë të jenë me prindërit apo të përfshihen në lojëra aktive, por shfaqin më pak interes dhe reagim krahasuar me fëmijët e tjerë me zhvillim normal.

Komunikimi: Fëmijët me autizëm janë përgjithësisht më të ngadaltë në përdorimin e fjalëve apo frazave të thjeshta që janë normale për atë moshë. Gjithashtu, ata kanë më pak të ngjarë të përdorin gjeste të zakonshme të tilla si të kërkuarit e diçkaje, apo të drejtojnë vëmendjen e dikujt drejt një pamje apo tingulli. Disa fëmijë mund të kenë një zhvillim gjuhësor në kohën e duhur, por mund të shfaqin kthim pas apo humbje të aftësive të komunikimit rreth moshës 18-24 muaj. Kjo humbje e aftësive mund të përfshijë ulje të interesave sociale, sikurse edhe humbje të fjalëve apo frazave të cilat i kanë përdorur më parë. Fëmijët që kanë zhvillim të gjuhës mund të shfaqin modele jo të zakonshme të të folurit, të tilla si përsëritja apo bërja jehonë e frazave që dëgjojnë nga të tjerët apo nga televizori. Ata mund të kërkojnë gjëra që dëshirojnë por e kanë shumë të vështirë të mbajnë një bisedë të thjeshtë.

Sjelljet dhe interesat: Fëmijët me autizëm përgjithësisht shfaqin një shkallë më të kufizuar lojërash krahasuar me moshatarët e tyre, dhe shfaqin më tepër sjellje përsëritëse; për shembull, ata mund të fokusohen më tepër në rreshtimin e objekteve sesa në ushqimin e një kukulle apo arushi. Gjithashtu, ata mund të jenë të interesuar për disa objekte të caktuara apo të këmbëngulin në ndjekjen e rutinave të caktuara, apo mund të përsërisin lëvizje specifike si përplasja e duarve, hedhja apo lëvizja para-mbrapa.

Koha: Përveç shfaqjes së diferencave zhvillimore në tri hapësirat e mësipërme, fëmijët me autizëm i shfaqin këto modele përpara moshës trevjeçare.

Dita Botërore e Autizmit është vendosur nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, me rezolutën “62/139” në vitin 2007, më tepër si një përpjekje për t’i dhënë fund diskriminimit ndaj personave me autizëm. Kjo ditë është vendosur në 2 Prill dhe është përfshirë në Agjendën e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara, e cila premton që askush të mos mbetet pas.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara