Shëndet
Në cilën orë është më mirë të merrni ilaçe për presionin e lartë të gjakut
Megjithatë ka prova në rritje se shumica e medikamenteve për presionin e gjakut janë më efektive kur njerëzit i marrin ato gjatë natës.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiKëshilla tipike kur merrni medikamente për presionin e lartë të gjakut (hipertension) ishte marrja e tyre në mëngjes.
Megjithatë ka prova në rritje se shumica e medikamenteve për presionin e gjakut janë më efektive kur njerëzit i marrin ato gjatë natës.
Kjo është kryesisht për shkak të një koncepti të quajtur kronoterapi, i referohet një qasjeje kohore ndaj trajtimit mjekësor bazuar në një ritëm cirkadian (cikli natyror i ndryshimeve fizike të trupit që ndodhin çdo 24 orë).
Kur është presioni më i lartë i gjakut?
Presioni i gjakut rritet dhe bie në një model mjaft të parashikueshëm. Kur zgjoheni në mëngjes, rritet ndjeshëm. Më pas rritet gjatë gjithë ditës. Natën, gjatë gjumit, ka tendencë të bjerë përsëri. Megjithatë, kjo nuk është gjithmonë rasti për njerëzit me presion të lartë të gjakut. Në fakt, ekzistojnë katër modele të ndryshme të ndryshimeve gjatë natës në presionin e gjakut. Ato janë:
Një rënie normale e presionit të gjakut prej 10 deri në 20 për qind
Ekstreme, që është një rënie prej më shumë se 20 për qind
Jo-rënie, që është një rënie prej më pak se 10 për qind
Rritet kur presioni i gjakut është më i lartë gjatë gjumit sesa gjatë zgjimit.
Të tri llojet e rënieve jonormale të presionit të gjakut shoqërohen me një sërë rreziqesh shëndetësore. Ato mund të ndikojnë në arteriet dhe zemrën, veshkat, nivelet e sheqerit në gjak dhe më shumë. Mënyra e vetme për të zbuluar se si po ndryshon tensioni juaj i gjakut është ta matni atë rregullisht në periudha të ndryshme të ditës dhe natës.
Një mënyrë për ta bërë këtë është monitorimi ambulator i presionit të gjakut. Kjo teknikë përfshin mbajtjen e një manshete për presionin e gjakut si ajo që përdor mjeku juaj në zyrën e tij. Përdoreni atë për një periudhë kohore, zakonisht 24 ose 48 orë. Pranga është e lidhur me një monitor të vogël që mund të ngjitet në një rrip ose veshje. Pajisja mat automatikisht tensionin tuaj të gjakut çdo 15 ose 30 minuta.
Avantazhi i marrjes së ilaçeve në mbrëmje
Disa studime kanë treguar se barnat antihipertensive mund të funksionojnë më mirë kur merren gjatë natës ose, për njerëzit që punojnë në turne të natës, para gjumit. Studimi më i madh dhe më domethënës është Testi i Kronoterapisë Hygia. Është një studim gjashtëvjeçar mbi më shumë se 19.000 njerëz me presion të lartë të gjakut. Studiuesit i ndanë pjesëmarrësit në dy grupe. Një grup po merrte ilaçe për presionin e gjakut në mëngjes. Grupi tjetër merrte mjekim në mbrëmje. Të paktën një herë në vit, të gjithë njerëzit përdornin ABPM për të regjistruar presionin e gjakut.
Studiuesit zbuluan se krahasuar me grupin e mëngjesit, ata që merrnin medikamente për presionin e gjakut në mbrëmje kishin një rrezik më të ulët për t’u prekur (ose për të vdekur) sesa një numër kushtesh të lidhura me presionin e lartë të gjakut. Disa nga rezultatet janë:
Rreziku i goditjes në tru ishte 49 për qind më i ulët
Rreziku i sulmit në zemër ishte 44 për qind më i ulët
Rreziku i dështimit të zemrës ishte 42 për qind më i ulët.
Një studim i vitit 2015 në revistën Diabetologia zbuloi se marrja e medikamenteve për presionin e gjakut gjatë natës ul rrezikun e diabetit të tipit 2 te njerëzit me presion të lartë të gjakut.
Shëndet
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Published
1 hour agoon
November 12, 2025By
UBT News
Jodi është thelbësor për prodhimin e hormoneve tiroide, dhe trupi ynë nuk mund ta prodhojë vetë.
Mungesa e jodit mund të çojë në probleme të ndryshme shëndetësore, përfshirë:
Probleme me flokët dhe lëkurën: Flokë që bien dhe lëkurë e thatë janë shenja të mungesës së jodit, pasi ai ndihmon në ruajtjen e lagështisë dhe shërimin e plagëve.
Ndjeshmëri ndaj të ftohtit: Mungesa e jodit ngadalëson metabolizmin, duke çuar në ndjeshmëri të shtuar ndaj të ftohtit.
Shtim në peshë: Metabolizmi i ngadaltë bën që trupi të djegë më pak kalori dhe të depozitojë yndyrna.
Lodhje dhe këputje: Mungesa e jodit mund të shkaktojë lodhje të vazhdueshme dhe ulje të energjisë.
Probleme me kujtesën: Jodi është i rëndësishëm për funksionin e hippocampusit, dhe mungesa e tij mund të ndikojë në përpunimin e informacionit dhe kujtesën.
Depresion dhe ankth: Çrregullimet e tiroides, të lidhura me mungesën e jodit, shkaktojnë ankth dhe depresion.
Qafë e ënjtur: Goiter (zmadhohja e gjëndrës tiroide) është një simptomë e zakonshme kur trupi ka mungesë jodi.
Probleme me shtatzëninë: Mungesa e jodit mund të ndikojë negativisht në zhvillimin e trurit të foshnjës dhe mund të rrisë rrezikun e abortit ose lindjes së frytit të vdekur.
Bradikardia: Një ritëm zemre më të ngadalshëm mund të lidhet me mungesën e jodit.
Kapsllëk: Hipotiroidizmi mund të ngadalësojë sistemin e tretjes, duke shkaktuar kapsllëk.
Nëse vëreni këto simptoma, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun për të diagnostikuar dhe trajtuar mungesën e jodit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Boronicat: Ushqimi i vogël me përfitime të mëdha për trupin dhe mendjen
Published
4 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Boronicat janë fruta të ëmbla, të ushqyera dhe jashtëzakonisht të shëndetshme.
Megjithëse të vegjël, ato kanë një ndikim të madh në trupin dhe mendjen tonë: mbrojnë zemrën dhe trurin, kujdesen për sytë dhe lëkurën.
Antioksidantët që gjenden te boronicat, veçanërisht ato të egra që rriten në tokat shqiptare, janë aq të fuqishme sa mund të neutralizojnë radikalet e lira, të cilat lidhen me zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare dhe tumorale.
Ato konsiderohen si mbreti i ushqimeve antioksidante, me kapacitetin më të lartë ndër të gjitha frutat e perimet që konsumojmë zakonisht.
Ulin dëmtimin e qelizave
Dëmtimi ndodh dhjetëra mijëra herë në ditë e kontribuon në plakjen e trupit dhe zhvillimin e disa tumoreve. Konsumimi i boronicave ndihmon në mbrojtjen kundër këtyre dëmtimeve, duke mbështetur shëndetin dhe rinimin e qelizave.
Ulin tensionin e gjakut
Një studim i Universitetit Mjekësor të Cleveland tregoi se individët me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës panë një ulje prej 4-6% të tensionit të lartë të gjakut pas konsumimit të 50 gramë boronica çdo ditë për tetë javë.
Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Antioksidantët në boronica kanë efekte pozitive mbi trurin, duke ndihmuar në ngadalësimin e rënies së funksioneve me moshën. Një studim gjashtëvjeçar me 16,010 të moshuar tregoi se boronicat dhe luleshtrydhet mund të vonojnë plakjen e trurit deri në 2.5 vjet.
Efekt anti-diabetik
Përmbajnë më pak sheqer krahasuar me frutat tjera, një kupë përmban 15 gramë sheqer natyral, sasia e një molle të vogël ose portokalli.
Për më tepër, boronicat janë të shijshme, me ngjyrë tërheqëse dhe mund të konsumohen si të freskëta, ashtu edhe të ngrira, duke i bërë ato një zgjedhje ideale për çdo dietë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë i ndodh trupit tuaj pa mish për 12 muaj?
Published
6 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Në rast se nuk konsumoni mish, ka përfitime të shumta. Arsyet më poshtë mund të ju bindin që ta ndaloni konsumimin e mishit për të paktën 1 vit.
Humbja e peshës
Një person humb mesatarisht 4.5 kg nëse nuk konsumon mish. Kjo sipas një studimi që tregon se vetëm mos-konsumimi i mishit u ofron mundësi të humbje peshës pa ndryshuar ndonjë rutinë tjetër.
Ulet risku i sulmit në zemër
Një studim tjetër thotë se nëse bëheni vegjetarian, e ulni kolesterolin dhe shtypjen e gjakut.
…dhe diabetit
Kurse, ky studim thotë se personat që konsumojnë mish janë për 29% më të rrezikuar nga diabeti se sa vegjitarianët. Kurse ata që konsumuan çfarëdo lloj mishi, kishin 38% më shumë shansë që të kenë diabet.
…dhe kancerit
Organizata botërore e shëndetiti rendit mishërat e përpunuara si nga shkaktarët kryesor të kancerit.
Bakteriet mbrojtëse
Një studim tjetër thotë se veganët kanë më shumë specie të bakterieve mbrojtëse në zorrët e tyre se sa mishngrënësit.
Do të ndiheni më mirë pas ushtrimeve
Studime të shumta kanë vërtetuar se personat që nuk konsumojnë mish performojnë më mirë në ushtrime dhe aktivitete fizike se sa ata që e konsumojnë mishin.
Do të ndiheni më mirë në përgjithësi
Persona të shumtë që kanë hequr dorë nga mishi kanë treguar se janë ndier më mirë. Ata janë ndier më të shëndetshëm, janë aktivizuar më shumë, kanë ngrënë më shumë e kanë humbur peshë si dhe kanë zbuluar ushqime të reja për konsum. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Testi TNT – Ekzaminimi që zbulon çrregullimet në lidhjen nerv–muskuj
Published
7 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Nëse ndieni lodhje të shpejtë ose dobësi muskulare që përkeqësohet gjatë ditës, kjo mund të jetë shenjë e një çrregullimi neuromuskular.
Për diagnostikimin e tij përdoret testi TNT (testi i transmetimit neuromuskular), i njohur edhe si test i stimulimit të përsëritur (TRS).
Ky test neurologjik mat mënyrën se si sinjalet nervore kalojnë nga nervi te muskuli, duke ndihmuar në zbulimin e sëmundjeve si miastenia gravis, sindroma Eaton-Lambert apo botulizmi.
Kur rekomandohet?
Testi kryhet në raste me:
rënie të qepallave,
pamje të dyfishtë,
vështirësi në të folur apo gëlltitje,
dobësi që shtohet me lëvizje të përsëritura.
Si kryhet?
Në disa zona të trupit vendosen elektroda që dërgojnë impulse elektrike të lehta, për të matur reagimin e muskujve para dhe pas aktivizimit.
Procedura është e sigurt, zgjat rreth 20–30 minuta, dhe rezultatet merren menjëherë.
Përgatitja:
Mos aplikoni kremra në lëkurë para testit.
Mos merrni Mestinon (pyridostigmine) në ditën e testit.
Ushqimi dhe pijet lejohen normalisht.
Rezultatet ndihmojnë mjekun të përcaktojë nëse ka bllokim në transmetimin nervor, dhe të zgjedhë trajtimin më të përshtatshëm. /A.Z/UBT News/
Në UBT do të organizohet Konferenca Ndërkombëtare “TURK-COSE 2025” me pjesëmarrje nga pesë shtete
Si ta largoni mykun nga shtëpitë tuaja?
Galeria Kombëtare e Kosovës – Restaurimi dhe modernizimi për një hapësirë bashkëkohore artistike
Durkee për 1999-ën: S’e dinim cilat ishin kapacitetet ushtarake të UÇK-së, donin pavarësi
Basha takon përfaqësuesin e Komisionit Evropian, diskuton për buxhetin dhe Marrëveshjen për Planin e Rritjes
Tentoi ta mbysë me veturë një person, arrestohet edhe një i dyshuar në Istog
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Hajdari: Stërvitja është shumë intensive, po udhëtojmë për t’i marrë tre pikët në Slloveni
Shishet e ujit strehojnë baktere nëse nuk pastrohen rregullisht
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
