Shëndeti

​Në cilën orë është më mirë të merrni ilaçe për presionin e lartë të gjakut

Megjithatë ka prova në rritje se shumica e medikamenteve për presionin e gjakut janë më efektive kur njerëzit i marrin ato gjatë natës.

Published

on

Këshilla tipike kur merrni medikamente për presionin e lartë të gjakut (hipertension) ishte marrja e tyre në mëngjes.

Megjithatë ka prova në rritje se shumica e medikamenteve për presionin e gjakut janë më efektive kur njerëzit i marrin ato gjatë natës.

Kjo është kryesisht për shkak të një koncepti të quajtur kronoterapi, i referohet një qasjeje kohore ndaj trajtimit mjekësor bazuar në një ritëm cirkadian (cikli natyror i ndryshimeve fizike të trupit që ndodhin çdo 24 orë).

Kur është presioni më i lartë i gjakut?

Presioni i gjakut rritet dhe bie në një model mjaft të parashikueshëm. Kur zgjoheni në mëngjes, rritet ndjeshëm. Më pas rritet gjatë gjithë ditës. Natën, gjatë gjumit, ka tendencë të bjerë përsëri. Megjithatë, kjo nuk është gjithmonë rasti për njerëzit me presion të lartë të gjakut. Në fakt, ekzistojnë katër modele të ndryshme të ndryshimeve gjatë natës në presionin e gjakut. Ato janë:

Një rënie normale e presionit të gjakut prej 10 deri në 20 për qind

Ekstreme, që është një rënie prej më shumë se 20 për qind

Jo-rënie, që është një rënie prej më pak se 10 për qind

Rritet kur presioni i gjakut është më i lartë gjatë gjumit sesa gjatë zgjimit.

Të tri llojet e rënieve jonormale të presionit të gjakut shoqërohen me një sërë rreziqesh shëndetësore. Ato mund të ndikojnë në arteriet dhe zemrën, veshkat, nivelet e sheqerit në gjak dhe më shumë. Mënyra e vetme për të zbuluar se si po ndryshon tensioni juaj i gjakut është ta matni atë rregullisht në periudha të ndryshme të ditës dhe natës.

Një mënyrë për ta bërë këtë është monitorimi ambulator i presionit të gjakut. Kjo teknikë përfshin mbajtjen e një manshete për presionin e gjakut si ajo që përdor mjeku juaj në zyrën e tij. Përdoreni atë për një periudhë kohore, zakonisht 24 ose 48 orë. Pranga është e lidhur me një monitor të vogël që mund të ngjitet në një rrip ose veshje. Pajisja mat automatikisht tensionin tuaj të gjakut çdo 15 ose 30 minuta.

Avantazhi i marrjes së ilaçeve në mbrëmje

Disa studime kanë treguar se barnat antihipertensive mund të funksionojnë më mirë kur merren gjatë natës ose, për njerëzit që punojnë në turne të natës, para gjumit. Studimi më i madh dhe më domethënës është Testi i Kronoterapisë Hygia. Është një studim gjashtëvjeçar mbi më shumë se 19.000 njerëz me presion të lartë të gjakut. Studiuesit i ndanë pjesëmarrësit në dy grupe. Një grup po merrte ilaçe për presionin e gjakut në mëngjes. Grupi tjetër merrte mjekim në mbrëmje. Të paktën një herë në vit, të gjithë njerëzit përdornin ABPM për të regjistruar presionin e gjakut.

Studiuesit zbuluan se krahasuar me grupin e mëngjesit, ata që merrnin medikamente për presionin e gjakut në mbrëmje kishin një rrezik më të ulët për t’u prekur (ose për të vdekur) sesa një numër kushtesh të lidhura me presionin e lartë të gjakut. Disa nga rezultatet janë:

Rreziku i goditjes në tru ishte 49 për qind më i ulët

Rreziku i sulmit në zemër ishte 44 për qind më i ulët

Rreziku i dështimit të zemrës ishte 42 për qind më i ulët.

Një studim i vitit 2015 në revistën Diabetologia zbuloi se marrja e medikamenteve për presionin e gjakut gjatë natës ul rrezikun e diabetit të tipit 2 te njerëzit me presion të lartë të gjakut. 

Shëndeti

Shkencëtarët bëjnë paralajmërimin: Mos merrni Ozempic nëse planifikoni shtatzëni!

Published

on

Gratë që përdorin injeksione për humbje peshe duhet të përdorin kontracepsion dhe të presin deri në dy muaj pas ndalimit të ilaçit para se të tentojnë të mbeten shtatzënë.

Agjencia Rregullatore për Barnat dhe Produktet Shëndetësore (MHRA) ka lëshuar një paralajmërim në lidhje me përdorimin e barnave GLP-1, të cilat përdoren si për humbje peshe ashtu edhe për trajtimin e diabetit.

Ajo thotë se agonistët e receptorëve të peptidit-1 të ngjashëm me glukagonin (GLP-1 ose GLP-1 RAs) nuk duhet të merren gjatë shtatzënisë, gjatë përpjekjes për të mbetur shtatzënë apo gjatë gjidhënies.

Gratë që po përpiqen të mbeten shtatzënë janë paralajmëruar të ndalojnë përdorimin e ilaçit dy muaj përpara se të tentojnë për një shtatzëni, sipas Sky News.

Kjo për shkak se nuk ka të dhëna të mjaftueshme për sigurinë që të dihet nëse marrja e këtij ilaçi mund të dëmtojë fetusin.

MHRA ka thënë se ka marrë 40 raportime të lidhura me shtatzëni nga gratë që kanë përdorur injeksionin. U zbulua se Mounjaro ul efektivitetin e kontraceptivëve oralë tek gratë me mbipeshë. Kjo do të thotë se cilado që përdor këtë injeksion, duhet të përdorë gjithashtu kondom, veçanërisht gjatë katër javëve të para dhe pas çdo rritjeje të dozës.

Ministrja për Gratë dhe Barazinë, Bridget Phillipson, i tha gazetarit Matt Barbet të Sky Neës se është e rëndësishme që njerëzit të jenë plotësisht të informuar përpara se të përdorin injeksionet për humbje peshe.

“Kjo është fushë e re dhe në zhvillim, është e rëndësishme të jemi të përditësuar si për përfitimt dhe për rreziqet”, tha ajo.

Injeksionet për humbje peshe janë lidhur me një “bum shtatzënish”, pasi gra të ndryshme kanë raportuar online shtatzëni të papritura, pavarësisht përdorimit të kontraceptivëve – duke i quajtur ato “bebet Ozempic” apo “bebet Mounjaro”.

Të dhënat e MHRA tregojnë 26 raportime të lidhura me shtatzëni nga gratë që përdorin Mounjaro. Gratë nuk janë të detyruara të tregojnë në raport nëse shtatzënia ishte e padëshiruar, por njëra prej tyre e ka thënë shprehimisht këtë.

Ka pasur tetë raportime për gratë që përdorin Ozempic dhe Wegovy e nëntë tjera për Victoza ose Saxenda, ku një grua deklaroi se shtatzënia e saj ishte aksidentale. Dr Alison Cave, zyrtarja kryesore për sigurinë në MHRA, tha se këto “injeksione për dobësim” janë barna dhe nuk duhet të përdoren për qëllime estetike apo kozmetike.

“Nuk janë zgjidhje e shpejtë për të humbur peshë, nuk janë vlerësuar të sigurta kur përdoren në këtë mënyrë”, tha ajo.

Ajo u bëri thirrje pacientëve që të lexojnë fletëudhëzimin në paketim, ose të bisedojnë me një profesionist shëndetësor si pjesë e procesit të përshkrimit të barnës.

Continue Reading

Shëndeti

Çiklizmi ul rrezikun nga demenca

Published

on

Një ekip studiuesish nga fusha të ndryshme, gjeriatria, neurologjia, nutricionistë dhe specialistë të shëndetit publik, nga disa institucione në Kinë, së bashku me dy kolegë nga Australia, kanë gjetur se çiklizmi ofron përfitim të madh për të reduktuar rrezikun e zhvillimit të demencës.

Studiuesit kanë analizuar të dhëna mjekësore nga UK Biobank, duke ndjekur shëndetin e 479,723 personave me moshë mesatare rreth 56.5 vjeç, që ishin në gjendje të mirë shëndetësore e nuk kishin shenja të demencës në fillim të studimit.

Ata i ndoqën për 13 vjet për të parë sesi mënyrat e transportit lidhen me shfaqjen e demencës, rezultatet treguan se personat që përdornin biçikletën në baza të rregullta kishin rrezik dukshëm më të ulët për të zhvilluar demencë, krahasuar me ata që ecnin në këmbë, përdornin makinë ose transport publik.

“Udhëtimi kryesisht me biçikletë, ose në kombinim me mjete të tjera të transportit, ishte faktor i rëndësishëm për ruajtjen e volumit të hipokampusit”, thuhet në raportin e studimit, i cili është publikuar në JAMA Network Open.

Hipokampusi është pjesë e rëndësishme e trurit, e vendosur në pjesën e mesme të tij. Ai ka formën e nj kali deti të vogël (quhet “hipokampus”, nga fjala greke “hippos” që do të thotë kalë dhe “kampos”, që do të thotë det, kuptimi: kali i detit).

Kjo pjesë e trurit luan rol kryesor në formimin, organizimin dhe ruajtjen e kujtimeve të reja.

Ai ndihmon njerëzit të kuptojnë se ku ndodhen dhe si të lëvizin në hapësirë, pa hipokampus funksional, njerëzit nuk do të mund të mësojnë informacione të reja.

Çiklizmi mbron trurin

Pjesëmarrësit që përdornin biçikletën kishin volum më të madh të hipokampusit, zonë e trurit që lidhet me kujtesën dhe orientimin hapësinor. Volumi i madh i hipokampusit, do të thotë mbrojtje kundër rënies së aftësive njohëse.

Studiuesit shtuan se përfitimi ishte veçanërisht i lartë te personat që nuk bartin gjenin e njohur si APOE ε4, i cili lidhet me rrezik më të lartë për Alzheimer. Edhe te ata që e bartin këtë gjen, çiklizmi kishte ndikim, por më të kufizuar.

Pse çiklizmi bën diferencë?

Hulumtimet treguan se ushtrimet fizike dhe aktivitetet që përfshijnë orientim në hapësirë mund të ngadalësojnë fillimin e demencës. Çiklizmi bashkon të dyja: është aktivitet aerobik dhe kërkon vëmendje në orientim dhe lëvizje të koordinuara.

“Çiklizmi mund të jetë një nga mënyrat më të thjeshta dhe më efektive për të mbrojtur kujtesën dhe trurin nga demenca”, kanë theksuar studiuesit në raportin e tyre.

Continue Reading

Shëndeti

Këto janë mënyrat për të ulur stresin!

Published

on

Stresi është bërë pjesë e përditshmërisë moderne: nga mëngjeset e vrullshme e deri te orët e zgjatura në punë, nga trafiku i rënduar deri te ngarkesat emocionale.

Mes gjithë rëndesës fizike e mendore, ndezja e një cigareje dukej si arratisje e ëmbël për pak minuta, por në vetvete është rikthimi apo vazhdimi drejt një zakoni jo dhe të shëndetshëm. Me alternativa më të pastra dhe më të mira në dispozicion, është koha të rishohim idenë e “vetëm një cigareje” – veçanërisht për ata që tashmë përdorin pajisjet IQOS, por vazhdojnë t’i alternojnë të dyja produktet (Dual Usage) ndonjëherë thjesht për forcë të zakonit.

1. Lëviz, qoftë edhe për pak minuta

Aktiviteti fizik, edhe në formën e një shëtitjeje 10-minutëshe, ndihmon në lirimin e endorfinave që përmirësojnë humorin dhe reduktojnë stresin. Për shumë përdorues, veçanërisht ata që përdorin cigare në çaste tensioni, një dalje e shkurtër jashtë mund të zëvendësojë nevojën për duhan.

2. Krijo zakone të reja që të përshtaten

Shumë përdorues të dyfishtë janë të lidhur me ritet që lidhen me pirjen e duhanit. Kafeja e mëngjesit, pauza pas vakteve, apo çlodhja pas një dite të gjatë. Provoni të kaloni në alternativa më të mira, si IQOS.

3. Prano shkaktarët e stresit dhe përballu me to

Përdorimi i dyfishtë shpesh rikthehet në situata me ngarkesë emocionale: gjatë stresit në punë, në trafik apo pas një konflikti. Këto janë momente të parashikueshme. Në vend që të reagosh, përgatitu të përballesh me to.

4. Zëvendëso “nevojën” me “zgjedhjen”

Një nga arsyet pse përdoruesit e dyfishtë vazhdojnë të konsumojnë cigare është skepticizmi. Por kjo shpesh ndodh sepse nuk i kanë dhënë një shans të plotë.

5. Mësohu ta shpërblesh veten

Merr kohë për të festuar, për t’u çlodhur apo thjesht për të qëndruar vetëm, por kujdes! Këto momente na bëjnë të ndihemi sikur e meritojmë një cigare, por ajo që me të vërtetë meriton është një zgjidhje që përputhet me stilin tënd të jetës – pa tym, hi apo djegie.

Continue Reading

Shëndeti

Studimi: Ky çaj e parandalon sulmin në zemër

Published

on

Sulmi në zemër zakonisht ndodh kur furnizimi me gjak në zemër ndalet papritmas si pasojë e ndonjë bllokade.

Sipas studimeve, çaji i zi mund të ndihmojë në zvogëlimin e këtij sulmi.

Sipas të dhënave të publikuara në vitin 2012 në “Food & Function”, çaji i zi i zvogëlon rreziqet e sëmundjeve koronare të zemrës dhe të sulmit të trurit për 10 deri në 20 për qind.

Në vitin 2000, një prej studimeve më të mëdha mbi ndikimin e konsumimit të çajit në shëndetin e zemrës ishte publikuar në revistën “Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology”.

Studimi kishte analizuar më shumë se 37,000 holandezë dhe kishte zbuluar se ata të cilët pinë çaj janë më pak të prirë të vdesin nga sëmundjet e zemrës. Në veçanti, çaji i zi ka shumë përfitime shëndetësore për zemrën.

Më 2012, një studim i publikuar në“Preventive Medicine” kishte zbuluar se konsumimi i tri gotave me çaj të zi për 12 javë shpie në reduktim të dukshëm të nivelit të antioksidantëve në sheqer të gjakut, që na mbrojnë nga stresi oksidativ.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, faktorët e rrezikut që mund të shpijnë në sulm të zemrës janë: konsumimi i alkoolit, pirja e duhanit, shtypja e lartë e gjakut, mbipesha, kolesteroli i lartë, glukoza e lartë në gjak, mungesa e aktivitetit.

Continue Reading

Të kërkuara