

Shëndeti
Ndikimi i orizit në trupin tuaj
Ngrënia e orizit mund të ketë efekte të ndryshme në shëndet.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiOrizi është një zgjedhje e sigurt kur bëhet fjalë për një pjatë anësore të pjatës kryesore. Shkon mirë me pothuajse çdo gjë dhe në varësi të specieve është i pasur me lëndë ushqyese të ndryshme.
Ngrënia e orizit mund të ketë efekte të ndryshme në shëndet.
1. Mund të shkaktojë inflamacion
Nëse e doni orizin, duhet të keni kujdes se çfarë lloji gatuani.
“Orizi i bardhë është një version i përpunuar mesatarisht i orizit kafe”, thotë dietologia Trista Best. “Ky proces bën që orizi i bardhë të konsiderohet një karbohidrat i thjeshtë. Kjo formë e karbohidrateve shpërbëhet shpejt dhe trupi e përdor menjëherë për energji. Nëse vëreni se jeni të fryrë ose keni ndonjë inflamacion, është e mundur që po hani shumë karbohidrate të rafinuara. Kjo sepse karbohidratet e rafinuara krijojnë një gjendje inflamatore në trup dhe bëjnë që trupi të ruajë më shumë ujë se zakonisht”, shton ai.
2. Ngop shpejt urinë
Nuk është çudi që orizi shkon mirë me shumë pjata. Falë strukturës së saj unike ushqyese, kjo drithëra mund t’ju bëjë të ndiheni të ngopur shpejt.
“Orizi është i pasur me fibra, të cilat mund t’ju ndihmojnë të ndiheni të ngopur dhe të kënaqur për më gjatë”, tha dietologia Meghan Sedivy. “Orizi i murrmë përmban më shumë fibra se orizi i bardhë, dhe kur e konsumoni, trupi juaj përdor fibra për të mbajtur sistemin tuaj të tretjes të funksionojë pa probleme”, shton ai.
3. Mund të shkaktojë një rritje të papritur të sheqerit në gjak
Nëse keni nevojë të monitoroni nivelet e glukozës në gjak, orari i duhur i porcioneve është jetik.
“Menjëherë pasi të keni ngrënë një pjesë të orizit, sheqeri në gjak do të rritet, por lloji i orizit varet nga sa rritet dhe sa shpejt”, thotë dietologia Megan Wong. “Sheqeri juaj në gjak do të rritet sepse orizi është një burim i karbohidrateve dhe të gjitha karbohidratet përfundimisht ndahen në sheqerna,” shton ajo.
“Në përgjithësi, orizi i bardhë me kokrra të shkurtra rrit sheqerin në gjak më së shumti dhe më shpejt, dhe kjo përfshin orizin e sushi, orizin Jasmine, oriz ngjitës dhe oriz Calrose,” vazhdon Wong. “Megjithatë, orizi me kokërr të gjatë – edhe nëse është i bardhë – është më i mirë për ruajtjen e sheqerit në gjak më të qëndrueshëm”, shpjegoi ajo.
Wong shpjegon gjithashtu se orizi përmban dy lloje të ndryshme karbohidratesh: amilozë dhe amilopektinë.
“Orizi me kokërr të gjatë përmban më shumë amilozë, e cila është më mirë në ruajtjen e strukturës sesa amilopektina”, thotë Wong. “Kjo do të thotë se çdo kokërr orizi është e paprekur dhe zgjat më shumë për përtypje dhe tretje, duke ngadalësuar të gjithë procesin e tretjes. “Orizi i murrmë me kokërr të gjatë është alternativa më e mirë kur bëhet fjalë për të ngrënë oriz pa rritje të sheqerit në gjak, sepse fibrat shtesë ndihmojnë në ngadalësimin e tretjes edhe më shumë”, tha ajo.
4. Ndikon në mënyrë të favorshme bakteret në tretje
Shpesh harrojmë të gjitha bakteret e mira që jetojnë në traktin tonë tretës, por orizi, për fat të mirë, ndihmon për t’u kujdesur për këto organizma mikroskopikë, edhe nëse harrojmë veten, transmeton Eat This.
“Nëse orizi ftohet pas gatimit, niseshteja bëhet rezistuese”, tha dietologia Lindsay Allen. “Trupi ynë nuk mund të thithë të gjithë niseshtenë dhe do të shkojë e patretur në zorrën e trashë ku ushqen bakteret tona të mira. Niseshteja rezistuese akoma rrit sheqerin në gjak, por shumë më ngadalë dhe gradualisht. Kjo do të thotë që ne qëndrojmë të ngopur më gjatë dhe nuk ka efekte anësore të rritjes dhe uljes së nivelit të sheqerit në gjak”, shton ajo.
Shtimi i uthullës në oriz ngadalëson më tej përthithjen. Shembulli perfekt i këtij kombinimi të orizit është orizi i sushit.
5. Mund të shkaktojë kapsllëk
Nëse hani vërtet oriz, mund të përballeni me një pasojë të papritur që nuk do ta lidhni kurrë me të.
Fibrat ndihmojnë zorrët të punojnë siç duhet, kështu që ngrënia e sasive të mëdha të drithërave me pak fibra, si orizi i bardhë, mund të çojë në kapsllëk.
6. Mund të shkaktojë shtim në peshë
Kur hani drithëra të përpunuara, kushtojini vëmendje sasisë, në mënyrë që të mos shtoni peshë të padëshiruar.
“Orizi i bardhë është aq i përpunuar sa nuk ka krunde dhe embrion”, thotë Lisa Richards. “Këta dy elementë që janë hequr përfshijnë shumë vitamina dhe lëndë ushqyese të rëndësishme, veçanërisht vitaminat E dhe B dhe fibrat. Kur konsumohet orizi i bardhë, trupi e përpunon atë më shpejt, duke çuar në një ndjenjë më të shkurtër të ngopjes dhe nevojën për të ngrënë më shpesh. Kjo përfundimisht çon në mbingrënie dhe shtim në peshë”, shton ajo.
Megjithatë, për të parandaluar që kjo të ndodhë, merrni parasysh madhësinë e porcioneve dhe shijoni ushqimin tuaj të preferuar pa pendim.

Vera është e mirë për shumë gjëra – pushime, lëkura që merr ngjyrë, foto me lule në kokë, por jo edhe aq për ndjesinë e barkut të fryrë që të bën të mos duash të veshësh asgjë përveç një bluzeje të gjerë. Po pse ndodh kjo?
Përzierjet që bëjmë me ushqime, temperaturat e larta dhe sasia e ujit që pimë ndikojnë direkt në tretje. Për të shmangur këtë fryrje mjafton t’i shtoni këto ushqime të thjeshta në ditën verore:
Shalqi – mbret i stinës dhe mik i mirë i barkut! Ka shumë ujë, ndihmon në pastrimin e organizmit dhe është i shijshëm si dreqi.
Domatet – jo vetëm për sallatë! Domatet janë të pasura me kalium, që ndihmon në reduktimin e mbajtjes së ujit në trup. Pra, më pak fryrje, më shumë rehati.
Jeshillëqe sa të duash – spinaqi, rukola, sallata jeshile, merr çfarë të duash dhe organizmi do të të falënderojë. Të lehta për tretje dhe fibra = bark i qetë.
Kivi – ky frut i vogël është super për tretje dhe s’ka nevojë për shumë reklamë. Një kivi në mëngjes dhe do ndihesh më mirë gjatë ditës.
Kastravecat – shumë ujë, shumë freski.
Frutat e pyllit – boronica, mjedra, manaferrat janë shumë të shijshme, me pak sheqer natyral dhe me fibra që ndihmojnë në tretje. Plus, duken bukur në çdo pjatë. Estetikë + shëndet.
Avokado – e pasur me yndyrna të mira dhe kalium, avokadoja përmirëson tretjen dhe ju mban të ngopur pa ju fryrë barkun.
Bonus: Pini ujë rregullisht (me masë), shmangni pijet me gaz dhe përpiquni të hani më ngadalë. Ndoshta tingëllon si këshillë nga mami, por funksionon!
Shëndeti
Studimi: Pini kafe pa sheqer dhe yndyrë, jetoni më gjatë
Published
2 hours agoon
June 20, 2025
Kafja e pastër mund të ulë rrezikun e vdekjes, kurse më pak kur përzihet me sheqer dhe yndyrë (cream).
Një studim nga Universiteti Tufts në Boston, SHBA, tregon se pirja e 1-2 filxhanëve kafe të zezë në ditë lidhet me rrezikun më të ulët të vdekjes, sidomos nga sëmundjet e zemrës, përcjell e përditshmja britanike “The Independent”.
Rezultatet treguan se kafja pa sheqer dhe pa yndyrë të shtuar ul rrezikun me 14–16%, nëse kafeja përzihet me shumë sheqer dhe yndyrë të ngopur, efekti pozitiv zhduket.
Sipas autores së studimit, Fang Fang Zhang, përfitimet vijnë nga përbërësit bioaktivë të kafesë, por shtesat e dëmshme e zvogëlojnë efektin.
Studimi analizoi të dhënat e 46,000 të rriturve nga viti 1999 deri në 2018 dhe u publikua në revistën The Journal of Nutrition.
Autorët theksojnë se kufizimi i sheqerit dhe yndyrës është në përputhje me udhëzimet zyrtare për një dietë të shëndetshme.
Shëndeti
Dhimbja e dhëmbit do të zhduket nëse aplikoni këto metoda në shtëpi
Published
4 hours agoon
June 20, 2025
Disa kura natyrale, si shpëlarja me ujë të kripur apo përdorimi i kompresa të ftohta, lehtëson përkohësisht dhimbjen e dhëmbit.
Nëse dhimbja vazhdon, është e rëndësishme të shkoni te dentisti për të trajtuar shkaktarin kryesor të problemit.
Çfarë është dhimbja e dhëmbit?
Dhimbja e dhëmbit është ndjesi e pakëndshme që mund të jetë nga e lehtë deri në shumë e fortë dhe ndodh rreth dhëmbëve apo nofullës.
Zakonisht tregon se ka ndonjë problem me dhëmbin ose mishrat e dhëmbëve, nëse keni dhimbje dhëmbi, është me rëndësi të kuptoni shkakun e saj që të dini si të veproni më mirë për të lehtësuar simptomat si dhimbja, ënjtja apo irritimi.
Kur ndihmojnë kurat natyrale?
Nëse dhimbja është e lehtë e kalon brenda një dite ose dy, përdorni disa metoda natyrale si: shpëlarja me ujë të kripur dhe përdorimi i kompresës së ftohtë.
Këto ndihmojnë në uljen e inflamacionit dhe pastrimin e gojës. Nëse dhimbja vazhdon, konsultohuni me dentistin.
Kujdes! Nëse jeni shtatzënë, jeni duke ushqyer me gji apo keni ndonjë sëmundje, konsultohuni me dentistin para se të përdorni ndonjë përbërës natyral.
Metodat natyrale më të zakonshme për lehtësimin e dhimbjes së dhëmbit:
Shpëlarja me ujë të kripur
Uji i kripur është dezinfektues natyral.
Ndihmon në pastrimin e gojës dhe në uljen e inflamacionit.
Si ta përdorni: përzieni gjysmë lugë çaji kripë në një gotë me ujë të ngrohtë dhe shpëlani gojën për disa sekonda.
Shpëlarja me peroksid hidrogjeni
Ndihmon në uljen e dhimbjes dhe në vrasjen e baktereve.
Shumë efektiv për mishrat e përgjakur dhe reduktimin e pllakes dentare.
Si ta përdorni: përzieni peroksid 3% me ujë në sasi të barabarta dhe përdoreni për të shpëlarë gojën. Mos e gëlltisni!
Kompresë e ftohtë
E dobishme veçanërisht nëse dhimbja vjen nga ndonjë goditje apo traumë, ftohja ngushton enët e gjakut, duke ulur dhimbjen dhe ënjtjen.
Si ta përdorni: vendosni një qese akulli të mbështjellë me peshqir [për 20 minuta] në pjesën ku keni dhimbje. Përsëriteni çdo disa orë.
Qeset e çajit me nenexhik
Njihet për efektin qetësues, mund ta përdorni një qese të ngrohtë ose ta vendosni në frigorifer për disa minuta e ta aplikoni mbi dhëmbin që ju dhemb.
Hudhra
Ka veti antibakteriale dhe qetësuese.
Shtypni një thelb për të krijuar pastë e vendoseni mbi dhëmbin që ju dhemb. Mund të shtoni pak kripë. Ose mund ta përtypeni ngadalë një thelb të freskët.
Shëndeti
Ekspertët paralajmërojnë: Dietat strikte dëmtojnë shëndetin mendor
Published
22 hours agoon
June 19, 2025
Dieta zakonisht shoqërohet me shëndet më të mirë fizik, por një studim i ri sugjeron që planet e të ngrënit që përqendrohen në kufizimin e kalorive mund ta përkeqësojnë shëndetin mendor .
Hulumtimi, i botuar më 2 qershor në revistën BMJ Nutrition, Prevention and Health , zbuloi se gati 30 mijë njerëz në një dietë me kalori të kufizuara kishin më shumë gjasa të raportonin simptoma depresive sesa ata që ishin në dieta të tjera ose që nuk mbanin fare dietë.
Depresioni mund të rezultojë nga shumë faktorë, dhe ndikimi i dietës në gjendjen e shëndetit mendor është një fushë relativisht e re e kërkimit shkencor.
“Ky studim shton kuptimin si zgjedhjet ushqimore të bëra në jetën e përditshme ndikojnë në simptomat depresive”, tha bashkautori i studimit, Venkat Bhat.
Ekspertët rekomandojnë dieta të ekuilibruara dhe të qëndrueshme për të mbështetur shëndetin mendor dhe fizik.

Qeveria britanike organizon fluturime çarter nga Izraeli për qytetarët e saj

KESCO: Mungesë e theksuar e prodhimit të energjisë, në rastin më ekstrem e gjithë sasia importohet

Kryeministri Kurti u takua me ambasadorin Malaj, u diskutua edhe për konstituimin e Kuvendit

Rritja e flokëve pa kimikate: Katër vajrat natyralë më efektivë për forcim dhe rigjenerim

Trump konsultohet me këshilltarë të zgjedhur ndërsa shqyrton mundësinë e një sulmi ndaj Iranit

Kosova në top-10 shtetet në Botërorin e xhudos

Çka të hani që të mos keni fryrje barku?

Mbi një mijë fëmijë vrapuan në Prishtinë për Ditën Olimpike

Macron ngre alarmin: Rafale po telefonon, siguroni Evropën!
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore