Shëndet
Ndikimi i orizit në trupin tuaj
Ngrënia e orizit mund të ketë efekte të ndryshme në shëndet.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiOrizi është një zgjedhje e sigurt kur bëhet fjalë për një pjatë anësore të pjatës kryesore. Shkon mirë me pothuajse çdo gjë dhe në varësi të specieve është i pasur me lëndë ushqyese të ndryshme.
Ngrënia e orizit mund të ketë efekte të ndryshme në shëndet.
1. Mund të shkaktojë inflamacion
Nëse e doni orizin, duhet të keni kujdes se çfarë lloji gatuani.
“Orizi i bardhë është një version i përpunuar mesatarisht i orizit kafe”, thotë dietologia Trista Best. “Ky proces bën që orizi i bardhë të konsiderohet një karbohidrat i thjeshtë. Kjo formë e karbohidrateve shpërbëhet shpejt dhe trupi e përdor menjëherë për energji. Nëse vëreni se jeni të fryrë ose keni ndonjë inflamacion, është e mundur që po hani shumë karbohidrate të rafinuara. Kjo sepse karbohidratet e rafinuara krijojnë një gjendje inflamatore në trup dhe bëjnë që trupi të ruajë më shumë ujë se zakonisht”, shton ai.
2. Ngop shpejt urinë
Nuk është çudi që orizi shkon mirë me shumë pjata. Falë strukturës së saj unike ushqyese, kjo drithëra mund t’ju bëjë të ndiheni të ngopur shpejt.
“Orizi është i pasur me fibra, të cilat mund t’ju ndihmojnë të ndiheni të ngopur dhe të kënaqur për më gjatë”, tha dietologia Meghan Sedivy. “Orizi i murrmë përmban më shumë fibra se orizi i bardhë, dhe kur e konsumoni, trupi juaj përdor fibra për të mbajtur sistemin tuaj të tretjes të funksionojë pa probleme”, shton ai.
3. Mund të shkaktojë një rritje të papritur të sheqerit në gjak
Nëse keni nevojë të monitoroni nivelet e glukozës në gjak, orari i duhur i porcioneve është jetik.
“Menjëherë pasi të keni ngrënë një pjesë të orizit, sheqeri në gjak do të rritet, por lloji i orizit varet nga sa rritet dhe sa shpejt”, thotë dietologia Megan Wong. “Sheqeri juaj në gjak do të rritet sepse orizi është një burim i karbohidrateve dhe të gjitha karbohidratet përfundimisht ndahen në sheqerna,” shton ajo.
“Në përgjithësi, orizi i bardhë me kokrra të shkurtra rrit sheqerin në gjak më së shumti dhe më shpejt, dhe kjo përfshin orizin e sushi, orizin Jasmine, oriz ngjitës dhe oriz Calrose,” vazhdon Wong. “Megjithatë, orizi me kokërr të gjatë – edhe nëse është i bardhë – është më i mirë për ruajtjen e sheqerit në gjak më të qëndrueshëm”, shpjegoi ajo.
Wong shpjegon gjithashtu se orizi përmban dy lloje të ndryshme karbohidratesh: amilozë dhe amilopektinë.
“Orizi me kokërr të gjatë përmban më shumë amilozë, e cila është më mirë në ruajtjen e strukturës sesa amilopektina”, thotë Wong. “Kjo do të thotë se çdo kokërr orizi është e paprekur dhe zgjat më shumë për përtypje dhe tretje, duke ngadalësuar të gjithë procesin e tretjes. “Orizi i murrmë me kokërr të gjatë është alternativa më e mirë kur bëhet fjalë për të ngrënë oriz pa rritje të sheqerit në gjak, sepse fibrat shtesë ndihmojnë në ngadalësimin e tretjes edhe më shumë”, tha ajo.
4. Ndikon në mënyrë të favorshme bakteret në tretje
Shpesh harrojmë të gjitha bakteret e mira që jetojnë në traktin tonë tretës, por orizi, për fat të mirë, ndihmon për t’u kujdesur për këto organizma mikroskopikë, edhe nëse harrojmë veten, transmeton Eat This.
“Nëse orizi ftohet pas gatimit, niseshteja bëhet rezistuese”, tha dietologia Lindsay Allen. “Trupi ynë nuk mund të thithë të gjithë niseshtenë dhe do të shkojë e patretur në zorrën e trashë ku ushqen bakteret tona të mira. Niseshteja rezistuese akoma rrit sheqerin në gjak, por shumë më ngadalë dhe gradualisht. Kjo do të thotë që ne qëndrojmë të ngopur më gjatë dhe nuk ka efekte anësore të rritjes dhe uljes së nivelit të sheqerit në gjak”, shton ajo.
Shtimi i uthullës në oriz ngadalëson më tej përthithjen. Shembulli perfekt i këtij kombinimi të orizit është orizi i sushit.
5. Mund të shkaktojë kapsllëk
Nëse hani vërtet oriz, mund të përballeni me një pasojë të papritur që nuk do ta lidhni kurrë me të.
Fibrat ndihmojnë zorrët të punojnë siç duhet, kështu që ngrënia e sasive të mëdha të drithërave me pak fibra, si orizi i bardhë, mund të çojë në kapsllëk.
6. Mund të shkaktojë shtim në peshë
Kur hani drithëra të përpunuara, kushtojini vëmendje sasisë, në mënyrë që të mos shtoni peshë të padëshiruar.
“Orizi i bardhë është aq i përpunuar sa nuk ka krunde dhe embrion”, thotë Lisa Richards. “Këta dy elementë që janë hequr përfshijnë shumë vitamina dhe lëndë ushqyese të rëndësishme, veçanërisht vitaminat E dhe B dhe fibrat. Kur konsumohet orizi i bardhë, trupi e përpunon atë më shpejt, duke çuar në një ndjenjë më të shkurtër të ngopjes dhe nevojën për të ngrënë më shpesh. Kjo përfundimisht çon në mbingrënie dhe shtim në peshë”, shton ajo.
Megjithatë, për të parandaluar që kjo të ndodhë, merrni parasysh madhësinë e porcioneve dhe shijoni ushqimin tuaj të preferuar pa pendim.
Shëndet
Një pilulë, një rrezik, mos vozitni nën ndikimin e barnave!
Published
3 days agoon
November 21, 2025By
UBT News
Shumë aksidente rrugore ndodhin si pasojë e përdorimit të barnave, duke përfshirë edhe ato që duket se nuk janë të rrezikshme, si barnat për gripin.
Barnat që ndikojnë më shumë në aftësitë vozitëse janë anksiolitikët (për qetësim), që ngadalësojnë reagimin dhe vlerësimin e largësisë ndërmjet automjeteve.
Të shmangshme për shoferët janë edhe:
Antidepresivët – kundër depresionit
Analgjetikët e fortë – kundër dhimbjes
Antihistaminikët – kundër alergjisë
Statistikat tregojnë se 3–7% e aksidenteve ndodhin për shkak të përdorimit të këtyre barnave gjatë vozitjes. Për siguri, duhet të kalojnë 12 orë nga marrja e barnave deri tek momenti i vozitjes. Përdorimi i tyre më herët rrit ndjeshëm rrezikun për shoferin dhe të tjerët në rrugë.
Vlerësohet se afër 10% e shoferëve përdorin barna për qetësim, duke i ekspozuar veten ndaj rreziqeve të mundshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Hani këto fruta në mëngjes dhe ndjeni fuqinë e stomakut bosh
Published
3 days agoon
November 21, 2025By
UBT News
Të hash fruta me stomak bosh në mëngjes është mënyra më e mirë për të nisur ditën.
Kjo ndihmon në pastrimin e organizmit, rrit energjinë, përmirëson tretjen dhe ndihmon në humbjen e peshës.
Frutat janë të pasura me vitamina dhe minerale, por përthithja e tyre maksimale varet nga koha e konsumit.
Nëse hani fruta pas vakteve, vlerat ushqimore ulet, sepse fermentohen me ushqimin tjetër, duke krijuar acid dhe duke penguar tretjen.
Frutat më të mira për mëngjes:
Kivi: Burim i shkëlqyer i magnezit, kaliumit, vitaminës E dhe C.
Molla: Përmban antioksidantë dhe flavonoidë që ndihmojnë vitaminën C.
Luleshtrydhet: Antioksidantë që mbrojnë nga radikalet e lira dhe probleme të zemrës.
Portokalli: Ul kolesterolin, parandalon gurët në veshka dhe forcon imunitetin.
Fiqtë: Japin energji, qetësojnë organizmin dhe rregullojnë presionin e gjakut.
Shalqini: Përbëhet 92% nga uji, hidratuese dhe e pasur me vitamina, kalium dhe antioksidantë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studimi i ri: Omega-3 nuk jep përfitime për diabetikët
Published
3 days agoon
November 21, 2025By
UBT News
Shtesat me Omega-3, acide yndyrore që gjenden kryesisht tek peshqit dhe që shpesh rekomandohen për të parandaluar sëmundjet kardiovaskulare, nuk ofrojnë mbrojtje për personat me diabet, sipas një studimi të ri britanik.
Ky përfundim i shtohet disa hulumtimeve të mëparshme që vënë në dyshim efektin mbrojtës të Omega-3.
Në studim morën pjesë mbi 15,000 persona me diabet, por pa histori sëmundjesh të zemrës.
Pjesëmarrësit u ndanë rastësisht në dy grupe: njëri mori çdo ditë kapsulë Omega-3, ndërsa grupi tjetër një kapsulë placebo me vaj ulliri.
Ata u monitoruan për më shumë se shtatë vjet. Rezultatet, të publikuara në revistën amerikane “New England Journal of Medicine”, treguan se numri i sulmeve të zemrës, kancereve dhe vdekjeve ishte pothuajse i njëjtë në të dy grupet.
Nuk u vu re asnjë përfitim nga përdorimi i përditshëm i Omega-3 për parandalimin e sëmundjeve kardiovaskulare tek diabetikët.
Këto gjetje përputhen edhe me një analizë të gjerë të 10 studimeve, që përfshinë 78,000 persona dhe u botuan në “JAMA Cardiology” në vitin 2018, e cila arriti në përfundimin se Omega-3 nuk parandalon sëmundjet e zemrës tek personat e rrezikuar. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Marramendja që paralajmëron goditjen në tru, si ta identifikoni?
Published
3 days agoon
November 21, 2025By
UBT News
Truri reagron ndaj mungesës së oksigjenit me shenja të lehta që shpesh ngatërrohen me lodhje.
Një nga më të rëndësishmet është marramendja, e cila mund të jetë e padëmshme, por në disa raste sinjalizon goditje në tru.
Kur marramendja lidhet me goditjen në tru
Shfaqet papritur, pa shkak dhe e bën të pamundur ecjen e pavarur, tregon dëmtim në trungun e trurit ose trurin e vogël. Ajo shpesh shoqërohet me përzierje, humbje ekuilibri dhe ndjesinë sikur gjithçka rrotullohet.
Marramendja qendrore
Ndryshe nga marramendjet e shkaktuara nga çrregullimet e veshit, marramendja qendrore zgjat më gjatë (20 minuta deri 24 orë), shoqërohet me shenja neurologjike si shikim i dyfishtë, vështirësi në të folur, dobësi në gjymtyrë dhe ecje të paqëndrueshme. Kjo formë lidhet me dëmtim të përhershëm të qelizave të trurit, nëse nuk trajtohet.
Faktorët e rrezikut
Hipertensioni, diabeti, kolesteroli i lartë dhe duhanpirja rrisin rrezikun e goditjes, ndaj vlerësimi i shpejtë mjekësor është thelbësor.
Simptoma tjera paralajmëruese:
dobësi ose mpirje e papritur në fytyrë, krah apo këmbë
vështirësi në të folur ose kuptim
humbje e shikimit / shikim i dyfishtë
humbje ekuilibri
dhimbje koke shumë e fortë dhe e menjëhershme
konfuzion ose humbje vetëdijeje
Çdo marramendje e fortë dhe e papritur është shenjë alarmi. Diagnostikimi dhe trajtimi i menjëhershëm mund të parandalojnë dëmtime të përhershme dhe të shpëtojnë jetë. /A.Z/UBT News/
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
Kurti flet për paradoksin e zgjerimit të BE-së
KQZ fillon përgatitjet për zgjedhjet e 28 dhjetorit, këto janë afatet kryesore
Si t’i lani siç duhet leckat e mikrofibrës?
Rumer Willis: Babai im ndonjëherë nuk më njeh për shkak të demencës
Përjetoni avantazhin e privatësisë me Samsung Galaxy, liria fillon nga siguria
FSK në ushtrimin “Golden Sabre 25”, të organizuar nga misioni i NATO-s në Kosovë
BE kërkon sinkronizim të reformave, Kos u dërgon porosi të qartë vendeve të Ballkanit Perëndimor
Libri i ri hedh dyshime mbi BBC-në: Intervista e Princeshës Diana mund të ishte siguruar me mashtrim
Ariana Grande infektohet me COVID-19 gjatë turit promocional për “Wicked: For Good”
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
