Aktualitet

​Katër vjet nga dhuna në Kuvendin e Maqedonisë Veriore

Published

on

Sot mbushen katër vjet nga dhuna në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut, e cila mbahet mend si “E enjtja e përgjakshme”.

Në Kuvend me një numër të madh të replikave dhe kundra-replikave saktësisht në mesditë fillon vazhdimi i njëzet i seancës konstitutive të Kuvendit, në të cilën në rend dite është edhe pika për zgjedhjen e deputetit të BDI-së, Talat Xhaferi për kryetar të ri të Kuvendit.

Jashtë, para godinës së Parlamentit mbahen protestat e 60-ta të iniciativës qytetare “Për Maqedoni të përbashkët” me kërkesën për hedhjen poshtë e të a.q. “Platformë të Tiranës” dhe mbajtjen e zgjedhjeve të reja parlamentare.

Në orën 14:00 lideri i LSDM-së Zoran Zaev, kërkon respektim të Rregullores dhe të kalohet në zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, duke theksuar se ka shumicë të re parlamentare me 69 deputetë.

Në orën 18:00 kryesuesi Trajko Veljanovski e ndërpret vazhdimin e 20-të të seancës konstitutive të Kuvendit, por deputetët mbeten në sallën plenare dhe shumica e re parlamentare zgjodhi deputetin e BDI-së Talat Xhaferi kryetar të ri të Kuvendit.

Në orën 18:30 në sallën për media deputetët përgatiten për konferencën për media të Zoran Zaevit dhe Talat Xhaferit, meqë katër muaj nga mbajtja e zgjedhjeve parlamentare dhe pas një dekade shteti u bë me shumicë të re në pushtet.

Përderisa zgjatë konferenca për media e Talat Xhaferit në monitorët deputetët dhe gazetarët shikojnë se si një turmë qytetarësh depërton rrethojën mbrojtëse të kordonit policor dhe vjen deri te dyert e Kuvendit. Derisa flet Zaevi, turma tashmë hyn në Kuvend dhe sigurimi i mbyll dyert e sallës për media.

Për më shumë se tri orë, policia nuk arrin të vendosë kontroll mbi situatën

Rreth dy orë në sallën e mediave në katin e parë disa deputetë, në mesin e të cilëve edhe kryeministri asokohe i ardhshëm Zoran Zaev dhe kryeparlamentari i sapozgjedhur Talat Xhaferi janë nën rrethim dhe goditje nga turma e qytetarëve. Zyrtarisht, mbi 100 persona përfundojnë në spital, ndërsa më kritike ishte gjendja e deputetit Ziadin Sela.

Dënimi i përgjithshëm me burg prej 211 vjetësh për 16 të akuzuarit për “Të enjten e përgjakshme”

Rasti për ngjarjet në Kuvend më 27 prill të vitit 2017 filloi më 22 gusht të vitit 2018 dhe është njëri prej më të mëdhave në historinë më të re të Maqedonisë Veriore. Fillimisht procesi nisi kundër gjithsej 33 personave, prej të cilëve 31 persona për rrezikim terrorist të rendit kushtetues të shtetit dhe dy persona për nxitje. Por, pas miratimit të Ligjit për amnisti u amnistuan 15 persona.

Në kuadër të procedurës së dëshmuar janë marrë në pyetje rreth 50 dëshmitarë, si edhe një dëshmitar i mbrojtur, në dëshmimin e të cilit ishte përjashtuar opinioni. Si dëshmitarë u morën në pyetje kryeministri aktual Zoran Zaev, ministri Damjan Mançeski, ish-kryeparlamentariTrajko Veljanovski, peshkopi Pimen, etj.

Në përputhje me Ligjin për amnisti për ngjarjet e 27 prillit të vitit 2017, amnistia nuk ka të bëjë me organizatorët, personat që kanë ushtruar dhunë fizike, të cilët kanë mbajtur armë, si dhe personat zyrtarë që i kanë tejkaluar autorizimet zyrtare.

Mendim pozitiv lidhur me kërkesat për amnisti, morën pesë deputetët – Mukoski, Arnaudov, Vasilevski, Tarçullovski dhe Dimovski, organizatorët e iniciativës “Për Maqedoni të përbashkët” Bogdan Ilievski, Vllado Jovanovski dhe Boris Damovski, të punësuarit në Kabinetin e kryeparlamentarit të atëhershëm, Ivan Cvetanovski dhe Elena Docevska-Bozhinovska, vëllezërit Mlladenovski, të cilët të parët shpalosën detaje për organizimin e së enjtes së përgjakshme dhe Zaharij Simovski, Ilija Sllavevski dhe Mitre Pitropovski nga shoqatat patriotike.

Këshilli gjyqësor në Gjykatën Penale në Shkup, i kryesuar nga gjykatësja Dobrilla Kacarska më 15 mars u shqiptoi dënim të përgjithshëm me burg prej 211 viteve 16 të akuzuarve për dhunën në Kuvend më 27 prill të vitit 2017, ndërsa Igor Durllovskin e liroi nga aktakuza.

Mitko Çavkov mori dënimin më të lartë prej 18 viteve, Mitko Peshov 15 vite, Dushko Llazarov 15 vite, Goran Gjoshevski – Levi – 15 vite, Oliver Popovski – 13 vite, Oliver Radullov – 10 vite, Munir Pepiq – 15 vite, Abdulfeta Alimi – shtatë vite, Mlladen Dodevski – 12 vite, Jane Çento – 15 vite, Goran Angellovski – 12 vite, Igor Jug – 12, Vllatko Trajkovski – 15 vite, Vilijam Mihajllovski – 14 vite, Nikollo Mitrovski – Koljo -15 vite dhe Aleksandar Vasilevski – tetë vite.

Dhunuesit në burg, organizatorët në liri

Prokuroria Themelore Publike për ndjekjen e krimit të organizuar dhe korrupsionit përmes kumtesës në shkurt të këtij viti informon se nën hetim janë pesë persona të dyshuar se janë organizatorë të ngjarjeve të 27 prillit. Ata ngarkohen se kanë kryer vepër penale “rrezikim terrorist të rendit kushtetues dhe sigurisë”.

Nga PTHP-ja informojnë se të dhënat e procedurës para-hetuese kanë bërë të ditur se të dyshuarit në fillim të vitit 2017 kanë përgatitur dhe realizuar plan me qëllim që të pamundësojnë dorëzim-pranimin e qetë të pushtetit. Për këtë qëllim, i kanë organizuar dhe mbështetur materialisht protestat masive, fillimisht para Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve, e më pas protestat e lëvizjes “Për Maqedoni të përbashkët” që kulmuan me hyrjen e dhunshme në Kuvend më 27 prill.

“Të dyshuarit si organizatorë e kanë përfshirë gjithë strukturën partiake dhe mjetet materiale për arritjen e qëllimit dhe kanë mundësuar ulje të vazhdueshme të numrit të nëpunësve policor për sigurimin e protestave. Me qëllim që ta cenojnë rendin kushtetues dhe sigurinë, ditën kritike kanë organizuar hyrje të papenguar të protestuesve në dhomën përfaqësuese, kanë përfshirë shoqata patriotike dhe kanë angazhuar persona për ushtrimin e dhunës. Njëherësh nga selia e partisë politike në vazhdimësi e kanë mobilizuar anëtarësinë e partisë nga Shkupi dhe qytetet tjera. Në të njëjtën kohë, njëri nga të dyshuarit me makinë, në pronësi të Drejtorisë për Siguri dhe Kundërzbulim, ka sjellë armë dhe jelekë antiplumb para Kuvendit të Republikës së Maqedonisë që kanë qenë të dedikuar për persona që protestojnë dhe kanë përvojë në përdorimin e armëve. Me këto aktivitete të dyshuarit kanë shkaktuar ndjenjën e pasigurisë, rrezikimit dhe frikës te qytetarët”, informojnë nga PTHP-ja.

Bota

Komiteti i OKB-së: Metodat e luftës të Izraelit ngjasojnë me gjenocid

Published

on

Komiteti i posaçëm i Kombeve të Bashkuara ka akuzuar Izraelin për përdorimin e metodave lufte që përkojnë me karakteristikat e gjenocidit gjatë operacioneve të tij ushtarake në Rripin e Gazës. Në një raport të publikuar më 14 nëntor 2024, komiteti theksoi se veprimet e Izraelit, përfshirë “përdorimin e urisë si metodë lufte” dhe shkatërrimin e shërbimeve themelore, po shkaktojnë një katastrofë të madhe humanitare dhe mjedisore në këtë rajon.

Komiteti, i cili ka hetuar për dekada shkeljet e të drejtave të njeriut në territoret palestineze, shprehu shqetësimin e tij për numrin e madh të viktimave civile dhe kushtet e jetesës për palestinezët. Sipas raportit, Izraeli ka shkaktuar vdekje, uri dhe lëndime të rënda përmes rrethimit të Gazës, pengimit të ndihmave humanitare dhe sulmeve të shënjestruara, pavarësisht thirrjeve të vazhdueshme nga OKB-ja dhe urdhrave të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë.

Në raport, Komiteti i OKB-së tha se metodat e luftës që përdor Izraeli “përkojnë me karakteristikat e gjenocidit”, duke përfshirë përdorimin e urisë si një “armë” dhe ndëshkimin kolektiv të popullsisë palestineze. Dëshmitë nga terreni tregojnë se veriu i Gazës është përfshirë nga një situatë ekstreme urie, e cila po përkeqësohet me kalimin e kohës.

Një tjetër çështje e ngritur nga komiteti është shkatërrimi i infrastrukturës thelbësore të Gazës, përfshirë sistemet e ujit, kanalizimeve dhe furnizimin me ushqime. Raporti nënvizon se bombardimet ajrore izraelite kanë shkatërruar mbi 25,000 tonë mjete shpërthyese, një sasi që është e barabartë me dy bomba bërthamore, duke shkaktuar një krize mjedisore dhe shëndetësore që do të ketë pasoja afatgjata për brezat e ardhshëm.

Komiteti shprehu gjithashtu shqetësim për përdorimin e inteligjencës artificiale nga Izraeli për avancimin e sistemeve të tij të shënjestrimit gjatë operacioneve ushtarake. Ky përdorim i teknologjisë ka ngritur pyetje rreth ndikimit të saj në shkallën dhe precizitetin e sulmeve, që shpesh kanë shënjestruar civilët dhe objektet civile.

Në fund, Komiteti i OKB-së bëri thirrje për një reagim urgjent nga shtetet e tjera për të ndërprerë luftën dhe për të ushtruar presion ndaj Izraelit, duke theksuar se disa shtete po vazhdojnë të ofrojnë mbështetje ushtarake dhe ndihmë tjetër, pavarësisht shkeljeve të drejta të njeriut dhe shkatërrimeve të shkaktuara në Gaza./REL/

Continue Reading

Bota

Kroacia planifikon të blejë 394 raketa HIMARS me rreze veprimi deri në 80 km

Published

on

Kroacia ka njoftuar planet për blerjen e një sërë raketash GMLRS, me rreze veprimi deri në 80 km, për sistemin raketor HIMARS, një hap i rëndësishëm në modernizimin e forcave të saj të armatosura. Sekretari i Shtetit në Ministrinë e Mbrojtjes, Branko Hrg, ka bërë të ditur se do të blihen gjithsej 394 raketa GMLRS, që janë pjesë e një marrëveshjeje të mundshme për forcimin e kapaciteteve ushtarake të Kroacisë.

Hrg shpjegoi se ky prokurim është pjesë e një iniciative më të gjerë për modernizimin e ushtrisë kroate, duke theksuar rëndësinë e rritjes së ndarjes së fondeve për mbrojtjen. Ai bëri një krahasim me vitin 2016, duke theksuar se buxheti për mbrojtjen ka pësuar një rritje prej 142% që nga ajo periudhë. “Aktualisht, ne jemi në përputhje me standardet e NATO-s për ndarjen e fondeve, me 2% të GDP-së për mbrojtjen dhe 20% për pajisjet ushtarake,” tha Hrg.

Në lidhje me blerjen e raketave për HIMARS, Hrg nënvizoi se sistemi HIMARS është një nga teknologjitë më moderne dhe se, si pjesë e bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara, procesi i prokurimit është i qartë dhe i njohur. Ai e përshkroi HIMARS si një sistem shumë efikas dhe të besueshëm për forcën e tij raketore.

Kur u pyet se pse Kroacia nuk ka vendosur të blejë raketa me rreze më të gjatë, si ER GMLRS apo ATACMS, Hrg e sqaroi këtë duke theksuar se Kroacia nuk ka “afinitete sulmi” dhe nuk ka nevojë për raketa me rreze të gjata që mund të mbulonin territore të largëta. Megjithatë, ai nuk e përjashtoi mundësinë e blerjes së këtyre raketave në të ardhmen, duke lënë hapësirë për mundësi të tjera nëse situata strategjike kërkon një ndryshim të kursit.

Ky hap i Kroacisë për të forcuar kapacitetet e saj ushtarake është një pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të vendit për të rritur standardet e mbrojtjes dhe për të kontribuar më shumë në sigurinë e përgjithshme të Aleancës së NATO-s, duke i dhënë prioritet teknologjive moderne dhe sistemeve raketore efikase./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Aktualitet

Shkencëtarët zbulojnë koralin më të madh në botë

Published

on

By

Shkencëtarët thanë se kanë zbuluar koralin më të madh në botë afër Ishujve Solomon në Paqësor, duke thënë se ai është “plot jetë dhe me ngjyra”.

Korali i zbuluar është aq i madh saqë hulumtuesit, që po bënin kërkime në ujërat e kristalta të arkipelagut të Solomonit, fillimisht menduan se hasën në një anije të fundosur.

Kur ne menduam se nuk ka mbetur asgjë tjetër për t’u zbuluar në planetin Tokë, ne gjetëm një koral masiv të bërë nga gati 1 miliard polipe të vogla, që pulson me jetë dhe ngjyra”, tha ekologu detar, Enriv Sala.

Struktura besohet se është rritur për rreth 300 vjet, thanë shkencëtarët, dhe është krijuar nga një “rrjet i ndërlikuar” i polipeve të vogla koralesh.

Ky koral dallon nga një koral shkëmbor, i cili përbëhet nga koloni të dallueshme koralesh, shpjeguan shkencëtarët.

I gjerë 34 ketra dhe 32 metra i gjatë, ky “mega-koral”, thanë hulumtuesit, është tri herë më i madh sesa korali më i madh i zbuluar paraprakisht në Samoan amerikane, i quajtur “Big Momma”.

Përderisa ‘Big Momma’ duket si një lugë e madhe me akullore e vendosur poshtë një shkëmbi, ky koral i sapozbuluar është sikurse akullorja kur fillon të shkrihet, dhe shtrihet përgjatë shtratit të detit”, tha shkencëtarja kryesore e ekipit që e zbuloi koralin, Molly Timmers.

Korali është më i gjatë sesa një balenë blu dhe besohet se është “aq kolosal” sa mund “të shihet nga hapësira”.

Korali u zbulua në cepin juglindor të Ishujve Solomon, në një zonë që njihet si Tri Motrat.

Ai u pikas nga një ekip i National Geographic, që po kryente një ekspeditë shkencore në rajon.

Oqeanet më të nxehta dhe acidet kanë shkatërruar jetën e koraleve në shumë zona të ujërave tropikale. Por, zbulimi i fundit ofron shpresë, tha ekipi që e zbuloi koralin.

Përderisa shkëmbinjtë e cekët që gjenden afër u degraduan për shkak të deteve të ngrohta, të gjesh një koral kaq të shëndetshëm në ujëra pak më të thella është një fije shprese”, tha shkencëtari i koraleve, Eric Brown.

Ujërat e pastër të Ishujve Solomon njihen prej kohësh për diversitetin e tyre ekologjik.

“Ka shumë ende për të mësuar për pasuritë e jetës detare dhe të ekosistemit të oqeanit, por ky zbulim hap dyert për dije”, tha zyrtari kryesor i Ishujve Solomon, Collin Beck.

Duhen kërkime të tjera për të kuptuar më mirë biodiversitetin tonë të pasur dhe të planetit tonë”, shtoi ai./REL/

Continue Reading

Bota

Çekia ndalon pijet energjike për fëmijët

Published

on

Qeveria çeke ka bërë një hap të rëndësishëm drejt mbrojtjes së shëndetit të fëmijëve, duke planifikuar ndalimin e shitjes dhe servirjes së pijeve energjike për fëmijët nën 15 vjeç. Ky projektligj, i prezantuar sot nga Ministri i Bujqësisë, Marek Vyborny, ka për qëllim të parandalojë efektet negative të konsumimit të këtyre pijave, të cilat përmbajnë shpesh kafeinë dhe sheqer në sasi të larta.

Projektligji i propozuar synon një ndalim të përgjithshëm të pijeve energjike në shkolla, objekte të kujdesit shëndetësor dhe shtëpitë e fëmijëve. Ky veprim është pjesë e një përpjekjeje të gjerë për të mbrojtur shëndetin e adoleshentëve nga efektet e dëmshme të stimuluesve, të cilët mund të ndikojnë në zhvillimin fizik dhe mendor të fëmijëve.

Ky projektligj ka ngjallur reagime të kundërta nga disa sektorë të industrisë. Shoqata çeke e prodhuesve të pijeve joalkoolike e ka kritikuar ndalimin, duke e quajtur atë një “kufizim absurd të lirisë së sipërmarrjes”. Presidenti i Shoqatës, Michal Dyttert, argumentoi se ky ndalim do të ndikonte edhe në shitjet në makinat shitëse, duke e bërë të vështirë konsumimin e pijeve energjike nga të rinjtë në mënyrë të ligjshme. Ai gjithashtu vuri në dukje se arsimi dhe informimi për rreziqet e konsumimit të këtyre pijave duhet të jenë prioriteti, në vend të vendosjes së kufizimeve të tilla.

Progresi i Projektligjit
Projektligji duhet ende të kalojë përmes dy dhomave të parlamentit në Pragë për t’u miratuar, por qeveria e koalicionit liberal-konservator ka shumicën në të dyja dhomat, që do të mundësojë një kalim të mundshëm të ligjit pa probleme. Në shumë shtete të tjera europiane, si Polonia, vendet baltike, Suedia dhe Norvegjia, ekzistojnë tashmë kufizime të ngjashme për moshën e konsumatorëve të pijeve energjike. Ky trend tregon një shqetësim në rritje për ndikimet shëndetësore të këtyre produkteve tek të rinjtë dhe përpjekjet për të mbrojtur shëndetin e tyre./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara