Shëndet

​Faktorët që rrisin rrezikun nga kanceri i zorrës së trashë

Ulja e tepërt është një faktor rreziku për kancere të shumta.

Published

on

Bazuar në provat më të fundit, ngrënia e më shumë ushqimeve bimore të pasura me fibra, reduktimi i alkoolit dhe mishit të kuq dhe mbajtja e aktivitetit mund të jenë mënyra të dobishme për të parandaluar kancerin e zorrës së trashë, megjithëse disa faktorë, si gjenetika, mund të jenë jashtë kontrollit tuaj.

Anjee Davis, presidente e Fight Colorectal Cancer, një organizatë amerikane e specializuar në të drejtat e pacientëve me kancer kolorektal, tregon faktorët që çojnë deri te një gjë e tillë.

Shumë qëndrim ulur

Ulja e tepërt është një faktor rreziku për kancere të shumta, duke përfshirë kancerin e zorrës së trashë. Në të kundërt, aktiviteti fizik duket se ka një efekt mbrojtës dhe ndihmon në uljen e rrezikut të kancerit të zorrës së trashë.

Mungesa e fibrave, frutave dhe perimeve në dietë

Konsumimi i shumë frutave, perimeve dhe drithërave të plota mund t’ju ndihmojë të merrni fibra të mjaftueshme, e cila është treguar të jetë një lëndë ushqyese e rëndësishme për parandalimin e sëmundjeve kronike si kanceri.

“Fibrat janë të rëndësishme sepse ruajnë funksionin e mirë të tretjes dhe reduktojnë inflamacionin,” shpjegoi Davis.

Ushqimi i duhur gjithashtu mund t’ju ndihmojë të keni një shans më të mirë për të mposhtur kancerin nëse e merrni atë, shtoi Davis.

Pavarësisht nga dieta juaj, qëllimet e mira për parandalimin e kancerit janë që ushqimet bimore të përbëjnë rreth 2/3 e pjatës suaj, këshillon Davis. Një përzierje shumëngjyrëshe e frutave, perimeve, drithërave, arrave dhe farave mund t’ju ndihmojë të merrni një shumëllojshmëri të lëndëve ushqyese.

Ngrënia e shumë mishit të kuq dhe yndyrave të ngopura

Mishi i përpunuar është lidhur me rezultate më të dobëta shëndetësore për një sërë sëmundjesh, duke përfshirë sëmundjet e zemrës dhe kancerin e zorrës së trashë.

Sa i përket mishit të kuq, disa studime sugjerojnë se sasia e tepërt mund të jetë e pashëndetshme, por që mund të jetë e mirë në moderim.

Ndoshta nuk duhet ta përjashtoni plotësisht mishin, por ekspertët sugjerojnë kufizimin e konsumit të mishit të kuq në disa racione në javë dhe të hidhni poshtë ushqimet si proshutë, salsiçet dhe ftohjet.

Gjithashtu, kini kujdes se si e përgatisni mishin tuaj, pasi provat sugjerojnë se temperaturat e larta mund të rrisin sasinë e përbërësve që shkaktojnë kancer.

Pirja e rëndë

Ka prova bindëse se konsumimi i moderuar i alkoolit mund të ndihmojë në uljen e rrezikut të kancerit të zorrës së trashë, tha Davis.

Megjithatë, Shoqata Amerikane e Onkologjisë paralajmëron se alkooli është një kancerogjen i njohur, një substancë që mund të rrisë rrezikun e disa llojeve të kancerit.

Shkenca nuk ka një përgjigje unanime se cila sasi e alkoolit është e sigurt, apo nëse ka ndonjë sasi alkooli që është e padëmshme.

Pirja e duhanit

Një nga gjërat më të mira që mund të bëni është të shmangni duhanin.

BMI e lartë

Sipas Davis, indeksi i masës trupore (BMI), ose raporti i gjatësisë me peshën, mund të jetë një tjetër tregues i një rreziku mbi mesataren e kancerit të zorrës së trashë.

Disa studime kanë treguar se një rrezik më i lartë i kancerit të zorrës së trashë është i lidhur me një BMI mbi 25 (që konsiderohet “mbipeshë”) ose 30 (që është në intervalin e “obezitetit”).

Kontrolli i peshës mund të jetë një mënyrë për të reduktuar rrezikun e kancerit të zorrës së trashë, veçanërisht në kombinim me ndryshime të tjera të stilit të jetesës si dieta, stërvitja, pirja e duhanit dhe konsumimi i alkoolit, tregon hulumtimi.

Gjenetika

Shpesh rreziku për t’u prekur nga kanceri i zorrës së trashë është më i lartë te njerëzit, historia familjare e sëmundjes e të cilëve regjistron raste të tilla ose raste të polipeve të zorrës së trashë (rritje brenda sistemit tretës).

Duhet të dihet megjithatë se, për shkak të faktorëve gjenetikë dhe faktorëve të tjerë, ju mund të merrni kancer të zorrës së trashë edhe nëse drejtoni një mënyrë jetese të shëndetshme, andaj është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për rreziqet dhe të kontrolloheni rregullisht.

Shëndet

Si të ulni nepsin për ëmbëlsira? Këto ushqime ju vijnë në ndihmë

Published

on

Frenimi i nepsit është një nga sfidat më të mëdha si gjatë dietës, ashtu edhe në përditshmëri.

Dëshira për të konsumuar të ëmbla, karbohidrate a ushqime të yndyrshme shfaqet si mënyrë për të shtuar energjinë, edhe kur e dimë që ato nuk janë zgjedhja më e shëndetshme.

Megjithatë, ka alternativa të thjeshta që mund t’ju ndihmojnë ta kontrolloni këtë dëshirë.

Avokado

E pasur me minerale, vitaminë E dhe yndyrna të shëndetshme, avokado është një ushqim ideal për t’ju mbajtur të ngopur më gjatë. Mund ta konsumoni të thjeshtë me pak kripë e piper ose ta shtoni në sallata.

Vaji i kokosit

Përdorimi në vend të sheqerit në disa receta ndihmon në uljen e dëshirës për ushqime të përpunuara. Ai përmban yndyrna të shëndetshme që kontribuojnë në një ndjesi më të qëndrueshme ngopjeje.

Arra dhe arrorë të tjerë

Janë të pasura me yndyrna e proteina, mund të reduktojnë nepsin për të ëmbla apo karbohidrate. Zgjidhni versione natyrale, pa kripë dhe pa shtesa të tjera.

Karrotat dhe selinoja

Janë të pasura me fibra, ju ngopin natyrshëm e ju ndihmojnë të shmangni ushqimet e panevojshme. Mund t’i konsumoni si snack, në sallata ose bashkë me një çaj të ngrohtë.

Pini mjaftueshëm ujë

Trupi ngatërron etjen me uri. Duke pirë rregullisht ujë gjatë ditës, mund të zvogëloni nepsin dhe të përmirësoni hidratimin. Këto zgjedhje mund t’ju ndihmojnë të kontrolloni dëshirat e papritura për ushqime jo të shëndetshme dhe të mbani një rutinë ushqimore më të balancuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Sekreti i çokollatës së zezë për një trup më të ri

Published

on

Një studim i ri ka gjetur një lidhje mes teobrominës, një përbërësi natyral i çokollatës së zezë, dhe ngadalësimit të plakjes biologjike.

Studiuesit analizuan mbi 1,600 persona në Britani dhe Gjermani dhe vunë re se ata me nivele më të larta teobromine kishin një moshë biologjike më të ulët se mosha reale.

Mosha biologjike mat gjendjen reale të trupit duke u bazuar në qelizat, indet dhe organet, dhe lidhet me faktorë si stili i jetesës, mjedisi dhe gjenetika.

Studiuesit përdorën ndryshimet në ADN dhe gjatësinë e telomereve për këtë matje.

Ekspertët theksojnë se nevojiten më shumë studime për të kuptuar ndikimin e teobrominës dhe paralajmërojnë që sheqeri dhe yndyra në çokollatë mund të ulin përfitimet.

Shija e çokollatës mund të shijohet në sasi të vogla dhe rrallë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Varianti K: Mutacioni më infektues që po përhapet shpejt në botë

Published

on

Virusi i gripit AH3N2 ka pësuar mutacion dhe transmetueshmëria e tij është më e lartë.

Varianti K i këtij virusi ka rritur numrin e të shtruarve në spitale në vende të tjera të botës.

Në Shqipëri nuk ka vend për panik, thonë ekspertët, pasi ky virus ka qarkulluar në vendin tonë edhe më parë, dhe edhe pse ka një ndryshim, mbetet brenda të njëjtës familje.

Viruset e gripit pësojnë ndryshime për variantin e ri K nuk duhet të ketë panik, dhe pse nuk është në përbërjen e vaksinës për 2025–2026.

Vaksina na mbron gjithsesi duke rritur imunitetin. Në vende të ndryshme, varianti K i AH3N2 ka rritur numrin e të shtruarve në spitale dhe të atyre që rendin për t’u vaksinuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kombinimet e rrezikshme të suplementeve! Çfarë nuk duhet marrë kurrë bashkë?

Published

on

Përdorimi i pakontrolluar i suplementeve mund të sjellë më shumë dëm sesa përfitim, paralajmërojnë mjekët.

Ata theksojnë se suplementet duhet të merren vetëm kur vërtetohet mungesa e një vitamine apo minerali dhe nën këshillim profesional.

Kombinimet e gabuara mund të zvogëlojnë efektin e njëri-tjetrit ose të shkaktojnë mungesa të rëndësishme ushqyese.

P.sh., konsumimi i kafesë me suplemente hekuri ul ndjeshëm përthithjen. Dr. Karan Rajan shpjegon se edhe marrja e sasive të mëdha të kalciumit ndikon negativisht në përthithjen e hekurit. Po ashtu, disa kombinime të suplementeve mund të shkaktojnë komplikime.

Kombinimet që duhet shmangur:

Kalcium dhe hekur – Nuk rekomandohet të merren njëkohësisht; duhet një interval prej së paku dy orësh. Hekuri përthithet më mirë me vitaminë C, ndërsa kalciumi nuk duhet marrë me ushqime të pasura me hekur.

Zink dhe kalcium – Konkurojnë për përthithje në zorrë, ndaj duhet të merren të ndara me të paktën dy orë diferencë.

Zink dhe hekur – Dozat e larta të hekurit (mbi 25 mg) ulin përthithjen e zinkut. Zinku duhet marrë pas disa orësh.

Çaji jeshil dhe hekuri – Ulin përthithjen e hekurit. Konsumimi i tepruar i çajit jeshil mund të çojë në mungesë hekuri.

Vitamina C dhe vitamina B12 – Vitamina C në doza të larta zvogëlon përthithjen e B12. Duhet të merren të ndara me disa orë.

Zink dhe magnez – Zinku në doza të larta pengon përthithjen e magnezit, prandaj rekomandohet marrja në kohë të ndryshme të ditës.

Mjekët këshillojnë që suplementet të përdoren me kujdes dhe vetëm kur janë të nevojshme, për të shmangur probleme shëndetësore të panevojshme. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara