Aktualitet

​Rrymat në Oqeanin Atlantik tregojnë për ndryshime të mëdha të motit

Published

on

Sistemi aktual i Oqeanit Atlantik, motori i klimës në hemisferën veriore, mund të dobësohet në atë masë saqë së shpejti mund të ndodhin ndryshime të mëdha globale të motit, ka treguar një studim shkencor.

Qarkullimi i Meridianit të Atlantikut të Veriut (AMOC) është një sistem i madh i rrymave të oqeanit, përfshirë Rrymën e Gjirit që transporton ujë të nxehtë nga tropikët në Atlantikun e Veriut.

Ndërsa atmosfera po ngrohet për shkak të rritjes së emetimeve të gazrave serrë, më shumë nxehtësi mbahet nën sipërfaqen e oqeanit dhe një kolaps i mundshëm i sistemit mund të ketë pasoja serioze për sistemet e motit në botë.

Modelet klimatike kanë treguar se AMOC është më e dobëta në më shumë se 1000 vjet. Sidoqoftë, nuk dihet nëse zbutja ka ndodhur për shkak të një ndryshimi në qarkullim ose për shkak të mungesës së stabilitetit.

Studimi, i botuar në revistën Nature Climate Change, tregon se ky është një ndryshim thelbësor.

“Humbja e stabilitetit dinamik do të tregonte se AMOC po i afrohet një pragu kritik përtej të cilit mund të ketë një kalim domethënës dhe në praktikë të mundshëm të pakthyeshëm në një mënyrë më të dobët të funksionimit,” tha autori i studimit Miklas Boers nga Instituti i Potsdamit për kërkime të ndikimeve klimatike.

Duke analizuar modelet e temperaturës dhe kripësisë së sipërfaqes së Oqeanit Atlantik, studimi thotë se dobësimi i AMOC në shekullin e kaluar mund të lidhet me humbjen e stabilitetit.

“Rezultatet mbështesin vlerësimin se rënia e AMOC nuk është vetëm një luhatje ose një përgjigje lineare ndaj rritjes së temperaturave, por ndoshta do të thotë t’i afrohemi një pragu kritik përtej të cilit sistemi i qarkullimit mund të shembet,” tha Boers.

Nëse AMOC do të shembet, ftohja e hemisferës veriore do të intensifikohet, niveli i Oqeanit Atlantik do të rritet, reshjet totale do të rriten mbi Evropën dhe Amerikën e Veriut dhe shirat monsune do të lëvizin në Amerikën e Jugut dhe Afrikë, tha Shërbimi meteorologjik britanik Met Office.

Modele të tjera klimatike parashikojnë që AMOC do të dobësohet gjatë shekullit të ardhshëm, por që nuk ka një kolaps të sigurt para vitit 2100.

Bota

Rutte: Optimist, pika e kthesës për arritjen e paqes i takon Moskës

Published

on

By

Do të duhet të shohim se çfarë do të ndodhë në ditët në vijim për zgjidhjen e konfliktit Rusi-Ukrainë, deklaroi sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte

Unë jam ende optimist i kujdesshëm se, nëse rusët janë gjithashtu të gatshëm të bashkëpunojnë dhe jo vetëm ukrainasit që po e bëjnë këtë, mund të ketë një përparim në orët e ardhshme për paqen në Ukrainë”, shtoi ai.

Topi tani është në fushën e Rusisë”, shtoi Rutte, pas mbërritjes në takimin joformal të ministrave të Jashtëm të Aleancës në Antalia./atsh

Continue Reading

Bota

Ukraina dhe Rusia zhvillojnë bisedime pas më shumë se 3 vjetësh, pa Putin e Zelensky

Published

on

By

Delegacionet nga Rusia dhe Ukraina do të takohen për bisedime të drejtpërdrejta për paqe për herë të parë pas më shumë se tre vjetësh në Stamboll. Megjithatë, përbërja e tyre do të jetë në nivel teknik, pasi presidenti rus, Vladimir Putin, ka bërë të ditur se nuk do të marrë pjesë.

Bisedimet do të mbahen më 15 maj, në Pallatin Dolmabahçe, në Stamboll, dhe do të zhvillohen në mënyrë private, pa praninë e mediave, kanë raportuar mediat ruse.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, është nisur drejt Turqisë, sipas agjendës së tij, edhe pse Putin ka refuzuar të udhëtojë për të marrë pjesë në bisedime. Zelensky do të takohet me presidentin turk, Recep Tayyip Erdogan, në Ankara, por nuk do të marrë pjesë në bisedimet në Stamboll.

Ai kishte deklaruar më herët se ishte i gatshëm të takohej vetëm me Putinin dhe jo me zyrtarë të tjerë të nivelit të ulët nga Moska.

Pritshmëritë se presidenti amerikan, Donald Trump, mund të merrte pjesë në bisedime u shuan, kur një deklaratë e Kremlinit njoftoi se Putin kishte nënshkruar më 14 maj një urdhër për të emëruar katër negociatorë dhe katër ekspertë që do të përfaqësojnë Rusinë.

Continue Reading

Bota

BE-ja miraton paketën e re të sanksioneve kundër Rusisë

Published

on

By

Bashkimi Evropian (BE) e ka miratuar të mërkurën një paketë të re të sanksioneve kundër Rusisë, duke goditur “flotën në hije” të Rusisë, ndërkohë që Evropa po kërcënon me ndëshkim shtesë, nëse Moska nuk pajtohet për armëpushim në Ukrainë.

Masat e reja kundër Kremlinit – pra paketa e 17-të e sanksioneve nga BE-ja që nga fillimi i pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në vitin 2022 – ishin përgatitur para se liderët evropianë ta jepnin ultimatumin e fundit për Moskën lidhur me përpjekjet e udhëhequra nga SHBA-ja për paqe në Ukrainë.

Diplomatët – që përfaqësojnë 27 shtetet anëtare të BE-së – e miratuan paketën në e re një takim në Bruksel, sipas presidencës polake të bllokut.

Paketa, e cila pritet të miratohet zyrtarisht të martën që vjen, përfshin futjen në listën e zezë të rreth 200 cisternave të naftës që përdoren për t’i shmangur kufizimet ndaj eksporteve të naftës ruse.

Kompani nga vende si Vietnami, Serbia dhe Turqia, të akuzuara se ndihmojnë në furnizimin e ushtrisë ruse me mallra, gjithashtu do të përballen me kufizime.

Dhjetëra zyrtarë rusë do t’i shtohen listës prej gati 2.400 personash dhe entitetesh që tashmë përballen me ndalime vizash dhe ngrirje pasurish.

Paketa përfshin gjithashtu sanksione ndaj individëve rusë për sulme kibernetike, shkelje të të drejtave të njeriut dhe akte sabotimi në Evropë.

Zyrtarët e pranojnë se paketa e re e sanksioneve ndaj Moskës është relativisht i kufizuar krahasuar me paketat e mëparshme, pasi BE-së po i vështirësohet puna të arrijë pajtueshmëri për objektivat.

Përveç këtyre masave, liderët e BE-së e kanë kërcënuar Rusisë me “sanksione të mëdha”, nëse ajo nuk e pranon një propozim të mbështetur nga Shtetet e Bashkuara për armëpushim 30-ditor në Ukrainë.

Kancelari gjerman, Friedrich Merz, e paralajmëroi Rusinë të martën se do të përballet me sanksione të tjera evropiane nëse nuk ka “përparim të mirëfilltë” këtë javë drejt paqes në Ukrainë.

Merz i bëri thirrje presidentit të Rusisë, Vladimir Putin, të ulet në tavolinën e bisedimeve për të folur për armëpushimin dhe për paqen në Ukrainë, bashkë me presidentin Volodymyr Zelensky, në Stamboll, të enjten.

Presidenti amerikan, Donald Trump, ka thënë se mund të marrë pjesë në bisedimet në Turqi nëse Putin dhe Zelensky ulen në tryezë, por deri tani nuk ka pasur asnjë shenjë nga Kremlini se Putin do të marrë pjesë./REL/

Continue Reading

Bota

Tërmet i fuqishëm në Greqi

Published

on

By

Një tërmet i fuqishëm me magnitudë 6.1 të shkallës Rihter është regjistruar në orën 01:50 të mëngjesit të së mërkurës në zonën detare mes ishujve të Kretës, Kasos dhe Karpathos, duke shkaktuar shqetësim tek banorët.

Tërmeti shkaktoi shqetësim te banorët e ishujve të Egjeut jugor dhe në Kretën lindore, ku u ndje veçanërisht, megjithëse epiqendra e tij ishte në një thellësi prej 60 km.

Ai u ndje gjithashtu në disa zona të Atikës dhe përgjatë bregdetit të Turqisë.

Nuk ka raportime për të lënduar apo për dëme materiale, ndërsa sizmologët shprehen se pavarësisht fuqisë së lëkundjes, nuk do të ketë tërmete të tjera.

Ndërkohë nëpërmjet numrit 112 është dërguar mesazh tek banorët me paralajmërim për cunami dhe kërkesë që të largoheshin nga brigjet.

Kreu i OASP (Organizata për Planifikimin Antisizmik) Efthymios Lekkas theksoi se bëhet fjalë për një tërmet që ndodhi pikërisht mbi harkun grek, pra në vendin ku përplasen pllakat tektonike evropiane dhe afrikane dhe se nuk ka asnjë lidhje absolutisht me tërmetet në Santorini apo me tërmetin që ndodhi në Turqi.

Pavarësisht distancës relativisht të madhe të Iraklios nga epiqendra, tërmeti u ndje si tre “valë” me intensitet të ndryshëm dhe me ndjesinë e zgjatjes për të paktën 15 sekonda.

Continue Reading

Të kërkuara