Aktualitet

​Rrymat në Oqeanin Atlantik tregojnë për ndryshime të mëdha të motit

Published

on

Sistemi aktual i Oqeanit Atlantik, motori i klimës në hemisferën veriore, mund të dobësohet në atë masë saqë së shpejti mund të ndodhin ndryshime të mëdha globale të motit, ka treguar një studim shkencor.

Qarkullimi i Meridianit të Atlantikut të Veriut (AMOC) është një sistem i madh i rrymave të oqeanit, përfshirë Rrymën e Gjirit që transporton ujë të nxehtë nga tropikët në Atlantikun e Veriut.

Ndërsa atmosfera po ngrohet për shkak të rritjes së emetimeve të gazrave serrë, më shumë nxehtësi mbahet nën sipërfaqen e oqeanit dhe një kolaps i mundshëm i sistemit mund të ketë pasoja serioze për sistemet e motit në botë.

Modelet klimatike kanë treguar se AMOC është më e dobëta në më shumë se 1000 vjet. Sidoqoftë, nuk dihet nëse zbutja ka ndodhur për shkak të një ndryshimi në qarkullim ose për shkak të mungesës së stabilitetit.

Studimi, i botuar në revistën Nature Climate Change, tregon se ky është një ndryshim thelbësor.

“Humbja e stabilitetit dinamik do të tregonte se AMOC po i afrohet një pragu kritik përtej të cilit mund të ketë një kalim domethënës dhe në praktikë të mundshëm të pakthyeshëm në një mënyrë më të dobët të funksionimit,” tha autori i studimit Miklas Boers nga Instituti i Potsdamit për kërkime të ndikimeve klimatike.

Duke analizuar modelet e temperaturës dhe kripësisë së sipërfaqes së Oqeanit Atlantik, studimi thotë se dobësimi i AMOC në shekullin e kaluar mund të lidhet me humbjen e stabilitetit.

“Rezultatet mbështesin vlerësimin se rënia e AMOC nuk është vetëm një luhatje ose një përgjigje lineare ndaj rritjes së temperaturave, por ndoshta do të thotë t’i afrohemi një pragu kritik përtej të cilit sistemi i qarkullimit mund të shembet,” tha Boers.

Nëse AMOC do të shembet, ftohja e hemisferës veriore do të intensifikohet, niveli i Oqeanit Atlantik do të rritet, reshjet totale do të rriten mbi Evropën dhe Amerikën e Veriut dhe shirat monsune do të lëvizin në Amerikën e Jugut dhe Afrikë, tha Shërbimi meteorologjik britanik Met Office.

Modele të tjera klimatike parashikojnë që AMOC do të dobësohet gjatë shekullit të ardhshëm, por që nuk ka një kolaps të sigurt para vitit 2100.

Bota

Bayrou niset t’ia dorëzojë dorëheqjen Macronit

Published

on

By

Kryeministri i rrëzuar i Francës, François Bayrou, raportohet është nisur drejt Pallatit Elysee për t’ia dorëzuar dorëheqjen presidentit Emmanuel Macron.

Ai dështoi të sigurojë votëbesimin në Parlament të hënën, të cilin e kishte kërkuar vetë, pasi propozimet e tij për shkurtime buxhetore ngjallën pakënaqësi të mëdha.

Qeveria e Bayrou u rrëzua me 364 vota kundër dhe 194 pro, duke shkaktuar një tjetër krizë politike në Francë. Tani, presidenti Macron detyrohet për të katërtën herë brenda një viti të emërojë një kryeministër të ri, në një situatë të rënduar nga polarizimi politik dhe mungesa e një shumice të qëndrueshme në Asamblenë Kombëtare./D.B/EO

Continue Reading

Bota

Finlanda: Koncesionet territoriale ndaj Rusisë nuk do të sjellin paqe

Published

on

By

Finlanda hodhi poshtë të martën çdo koncesion territorial ndaj Rusisë si pjesë e një marrëveshjeje diplomatike për Ukrainën dhe paralajmëroi se veprime të tilla nuk do të sjellin paqe, por përkundrazi do të inkurajojnë “agresionin” e mëtejshëm rus në rajon, shkruan Anadolu.

Ministrja finlandeze e Jashtme, Elina Valtonen, tha në një konferencë vjetore të ambasadorëve në Berlin se sulmet ajrore të fundit të Rusisë mbi Ukrainën – më të ashpra që nga fillimi i luftës – tregojnë qartë se Rusia nuk është gati për një armëpushim, e lëre më për negociata.

Nëse gjatë negociatave do të sakrifikoheshin pjesë të territorit ukrainas ose elemente të sovranitetit të saj, nuk do të zgjidhnim problemin thelbësor, por përkundrazi potencialisht do të thellonim agresionin e Rusisë”, paralajmëroi ministrja.

Presidenti rus Putin po zhvillon luftë hibride në të gjithë Evropën – duke ndikuar në zgjedhje, duke ndërprerë sistemet GPS për trafikun ajror, dhe duke vendosur një flotë të errët në rajonin e Detit Baltik. Problemi me Putin nuk mund të zgjidhet në kurriz të Ukrainës”, shtoi ajo.

Valtonen argumentoi se shtetet perëndimore duhet të ruajnë mbështetjen e fortë për Ukrainën, të kufizojnë strategjikisht ambiciet e Rusisë dhe të ngushtojnë opsionet e Moskës duke vendosur sanksione më të rrepta tregtare dhe ekonomike dhe duke aplikuar takse mbi të gjitha eksportet ruse në tregun e brendshëm të BE-së./D.B/KP

Continue Reading

Aktualitet

Profesori i UBT-së, Hamëz Rama, ligjëroi në Hardh Talk në kuadër të Hardh Fest në Rahovec

Published

on

Në kuadër të Festivalit tradicional “Hardh Fest”, që është kthyer në një ndër ngjarjet e  rëndësishme kulturore në vend, u mbajt aktiviteti Hardh Talk, ku këtë vit ligjwroi profesori i UBT-së, Prof. Ass. Dr. Hamëz Rama.

Ligjërata e tij, me temën “A mund të jetë vera pasaporta e re për zhvillimin ekonomik dhe imazhin ndërkombëtar të Kosovës?”, ngjalli interesim të madh tek publiku i pranishëm. Rama theksoi se vera, dhe në veçanti ajo e Rahovecit, mund të shërbejë si një element identitar dhe si një instrument i fuqishëm ekonomik, duke promovuar vendin në tregjet ndërkombëtare.

Në këtë aktivitet mori pjesë edhe Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi. Ngjarja, e cila u zhvillua në ambientet tradicionale të Bodrumit të Vjetër në Rahovec, mblodhi së bashku ekspertë të industrisë, akademikë dhe përfaqësues institucionesh, duke hapur një debat të gjerë mbi rolin e industrisë së verës në zhvillimin ekonomik dhe turizmin në Kosovë.

Continue Reading

Lajmet

33 zjarre në Maqedoni gjatë 24 orëve të fundit, dy ende aktive

Published

on

By

Gjatë 24 orëve të fundit, në territorin e Maqedonisë  janë regjistruar gjithsej 33 zjarre. Sipas të dhënave të Qendrës për Menaxhim me Kriza (QMK), prej tyre 29 janë shuar, dy janë nën kontroll, ndërsa dy të tjera vazhdojnë të jenë aktive.

Zjarret aktive po përballohen në fshatin Nikushtak, komuna e Likovës, si dhe në territorin e komunës së Studeniçanit, në fshatrat Varvarë dhe Draçevicë, ku flakët kanë përfshirë pyje të përziera dhe bimësi të ulët.

Në rajonin e Shkupit, zjarrfikësit kanë arritur të shuajnë disa vatranë komunën e Gjorçe Petrovit, në fshatrat Rashtak e Kamnik rë komunës së Gazi Babës, në Jabollcë, si dhe në fshatin Rashçe.

Flakët janë shuar gjithashtu edhe në komunat Manastir, Dollneni, Resnjë, Krushevë, Strumicë, Strugë, Kavadar, Çeshinovë-Obleshevë, Dellçevë, Koçan, Likovë, Kumanovë, Staro Nagoriçan, Tetovë dhe Gostivar.

Autoritete në Maqedoni apelojnë qytetarët që të tregojnë kujdes maksimal, duke mos ndezur zjarre në ambientet e hapura, me qëllim që të parandalohen përhapje të reja./D.B/UBTNews/Zhurnal.mk

Continue Reading

Të kërkuara