Aktualitet

​Rrymat në Oqeanin Atlantik tregojnë për ndryshime të mëdha të motit

Published

on

Sistemi aktual i Oqeanit Atlantik, motori i klimës në hemisferën veriore, mund të dobësohet në atë masë saqë së shpejti mund të ndodhin ndryshime të mëdha globale të motit, ka treguar një studim shkencor.

Qarkullimi i Meridianit të Atlantikut të Veriut (AMOC) është një sistem i madh i rrymave të oqeanit, përfshirë Rrymën e Gjirit që transporton ujë të nxehtë nga tropikët në Atlantikun e Veriut.

Ndërsa atmosfera po ngrohet për shkak të rritjes së emetimeve të gazrave serrë, më shumë nxehtësi mbahet nën sipërfaqen e oqeanit dhe një kolaps i mundshëm i sistemit mund të ketë pasoja serioze për sistemet e motit në botë.

Modelet klimatike kanë treguar se AMOC është më e dobëta në më shumë se 1000 vjet. Sidoqoftë, nuk dihet nëse zbutja ka ndodhur për shkak të një ndryshimi në qarkullim ose për shkak të mungesës së stabilitetit.

Studimi, i botuar në revistën Nature Climate Change, tregon se ky është një ndryshim thelbësor.

“Humbja e stabilitetit dinamik do të tregonte se AMOC po i afrohet një pragu kritik përtej të cilit mund të ketë një kalim domethënës dhe në praktikë të mundshëm të pakthyeshëm në një mënyrë më të dobët të funksionimit,” tha autori i studimit Miklas Boers nga Instituti i Potsdamit për kërkime të ndikimeve klimatike.

Duke analizuar modelet e temperaturës dhe kripësisë së sipërfaqes së Oqeanit Atlantik, studimi thotë se dobësimi i AMOC në shekullin e kaluar mund të lidhet me humbjen e stabilitetit.

“Rezultatet mbështesin vlerësimin se rënia e AMOC nuk është vetëm një luhatje ose një përgjigje lineare ndaj rritjes së temperaturave, por ndoshta do të thotë t’i afrohemi një pragu kritik përtej të cilit sistemi i qarkullimit mund të shembet,” tha Boers.

Nëse AMOC do të shembet, ftohja e hemisferës veriore do të intensifikohet, niveli i Oqeanit Atlantik do të rritet, reshjet totale do të rriten mbi Evropën dhe Amerikën e Veriut dhe shirat monsune do të lëvizin në Amerikën e Jugut dhe Afrikë, tha Shërbimi meteorologjik britanik Met Office.

Modele të tjera klimatike parashikojnë që AMOC do të dobësohet gjatë shekullit të ardhshëm, por që nuk ka një kolaps të sigurt para vitit 2100.

Rajoni

UBT sjell programin e mençur për sigurinë kibernetike në Konferencën më të madhe të IEEE-së për Teknologji dhe Siguri – “Smart Security for Smart Cities”

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, prezantoi në Romë rezultatet e punës shkencore dhe inovative të ekipit të UBT-së dhe Universitetit të Sofjes për zhvillimin e programit të mençur për sigurinë kibernetike, i cili po implementohet tashmë në qytetin e mençur të UBT-së. Ky prezantim rriti interesimin e pjesëmarrësve, të cilët shtruan pyetje dhe shprehën kërkesën për implementimin e këtij modeli edhe në vende dhe sisteme të tjera në botë.

Gjatë Konferencës më të madhe të IEEE-së për Teknologji dhe Siguri, Rektori Hajrizi prezantoi temën “Advanced Techniques for Reconnaissance and Enumeration in Internal Network Security Assessments”, duke përfshirë rezultatet e punimeve shkencore të realizuara nga ai dhe kolegët nga UBT dhe Universiteti i Sofjes për Teknologji, në kuadër të programit për avancime shkencore.

Në kuadër të konferencës dhe panairit të teknologjisë, Rektori pati mundësinë të takojë përfaqësues dhe ekspertë nga ushtritë pjesë e Aleancës së NATO-s, ushtria italiane dhe amerikane, universitete të ndryshme nga e gjithë bota, si dhe përfaqësues të kompanive kryesore të sektorit teknologjik. Ai gjithashtu takoi Prof. DePonte, udhëheqësin e konferencës, me të cilin ranë dakord për nismat dhe marrëveshjet e bashkëpunimit në fusha specifike.

Rektori Hajrizi prezantoi punën e bërë në UBT në fushat e shkencës dhe teknologjisë që lidhen me sektorin e mbrojtjes, sigurisë dhe menaxhimit të infrastrukturës kritike dhe të qëndrueshme, duke vënë theks të veçantë në sigurinë kibernetike, robotikë, teknologjinë e droneve, 5G, Internet of Things, Digital Twins dhe Inteligjencën Artificiale. Ai prezantoi gjithashtu një sërë projektesh të financuara nga UBT dhe Bashkimi Evropian, të cilat kanë rezultuar me produkte dhe aplikacione inovative.

IEEE është një nga organizatat më prestigjioze në botë, dhe punimet e saj vlerësohen jashtëzakonisht shumë ndërkombëtarisht. Prof. Dr. Edmond Hajrizi është anëtar i rregullt i IEEE-së dhe kontribuon prej vitesh me punime dhe organizimin e eventeve të saj. UBT ka një kontribut të spikatur në kuadër të konferencave të IEEE-së.

Continue Reading

Vendi

Exit Polli e nxjerrë fitues Përparim Ramën në Prishtinë

Published

on

Përparim Rama nga LDK ka dalë i pari në sondazhet e televizionit Dukagjini.

Sipas këtij exit pollit të UBO-Consulting, rezulton që Rama merr 54.1 për qind, ndërsa kundër kandidati i tij, Hajrulla Çeku 45.9 për qind.

Ndërsa sipas exit pollit të Klan Kosovës, përparim Rama ka 53.62 për qind, ndërsa Hjarulla Çeku 46.38 për qind.

Continue Reading

Rajoni

Rektori Hajrizi viziton UniMarconi në Romë

Published

on

Gjatë vizitës zyrtare në Itali, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, zhvilloi një vizitë në Universitetin UniMarconi, i pari institucion digjital i i akredituar në Itali.

Me këtë rast, Rektori Hajrizi u takua me Rektorin e UniMarconi-t, Prof. Marco Abate, me Prof. Ulrike Haider-Quercia, udhëheqëse e Shkollës së Doktoratës, si dhe me Prof. Francesco Gaspari, përgjegjës për bashkëpunimin ndërkombëtar.

Të dy rektorët shkëmbyen përvoja rreth zhvillimit të universiteteve moderne, bashkëpunimeve ndërkombëtare dhe mundësive për forcimin e partneritetit ndërmjet dy institucioneve në fusha të ndryshme, si mobiliteti akademik, studimet e përbashkëta, projektet kërkimore dhe inovacioni.

Continue Reading

Aktualitet

Fundjavë me shi dhe rënie të temperaturave

Published

on

Instituti Hidrometeorologjik bën të ditur se sot do të mbajë mot i vranët dhe me intervale me diell.

IHK njofton se vranësirat vende-vende parashihen të sjellin riga shiu.

Temperaturat minimale do të lëvizin ndërmjet 4 dhe 7 gradë Celsius, kurse temperaturat maksimale ndërmjet 13 deri në 18 gradë Celsius.

/A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara