Aktualitet

​Katër vjet nga dhuna në Kuvendin e Maqedonisë Veriore

Published

on

Sot mbushen katër vjet nga dhuna në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut, e cila mbahet mend si “E enjtja e përgjakshme”.

Në Kuvend me një numër të madh të replikave dhe kundra-replikave saktësisht në mesditë fillon vazhdimi i njëzet i seancës konstitutive të Kuvendit, në të cilën në rend dite është edhe pika për zgjedhjen e deputetit të BDI-së, Talat Xhaferi për kryetar të ri të Kuvendit.

Jashtë, para godinës së Parlamentit mbahen protestat e 60-ta të iniciativës qytetare “Për Maqedoni të përbashkët” me kërkesën për hedhjen poshtë e të a.q. “Platformë të Tiranës” dhe mbajtjen e zgjedhjeve të reja parlamentare.

Në orën 14:00 lideri i LSDM-së Zoran Zaev, kërkon respektim të Rregullores dhe të kalohet në zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, duke theksuar se ka shumicë të re parlamentare me 69 deputetë.

Në orën 18:00 kryesuesi Trajko Veljanovski e ndërpret vazhdimin e 20-të të seancës konstitutive të Kuvendit, por deputetët mbeten në sallën plenare dhe shumica e re parlamentare zgjodhi deputetin e BDI-së Talat Xhaferi kryetar të ri të Kuvendit.

Në orën 18:30 në sallën për media deputetët përgatiten për konferencën për media të Zoran Zaevit dhe Talat Xhaferit, meqë katër muaj nga mbajtja e zgjedhjeve parlamentare dhe pas një dekade shteti u bë me shumicë të re në pushtet.

Përderisa zgjatë konferenca për media e Talat Xhaferit në monitorët deputetët dhe gazetarët shikojnë se si një turmë qytetarësh depërton rrethojën mbrojtëse të kordonit policor dhe vjen deri te dyert e Kuvendit. Derisa flet Zaevi, turma tashmë hyn në Kuvend dhe sigurimi i mbyll dyert e sallës për media.

Për më shumë se tri orë, policia nuk arrin të vendosë kontroll mbi situatën

Rreth dy orë në sallën e mediave në katin e parë disa deputetë, në mesin e të cilëve edhe kryeministri asokohe i ardhshëm Zoran Zaev dhe kryeparlamentari i sapozgjedhur Talat Xhaferi janë nën rrethim dhe goditje nga turma e qytetarëve. Zyrtarisht, mbi 100 persona përfundojnë në spital, ndërsa më kritike ishte gjendja e deputetit Ziadin Sela.

Dënimi i përgjithshëm me burg prej 211 vjetësh për 16 të akuzuarit për “Të enjten e përgjakshme”

Rasti për ngjarjet në Kuvend më 27 prill të vitit 2017 filloi më 22 gusht të vitit 2018 dhe është njëri prej më të mëdhave në historinë më të re të Maqedonisë Veriore. Fillimisht procesi nisi kundër gjithsej 33 personave, prej të cilëve 31 persona për rrezikim terrorist të rendit kushtetues të shtetit dhe dy persona për nxitje. Por, pas miratimit të Ligjit për amnisti u amnistuan 15 persona.

Në kuadër të procedurës së dëshmuar janë marrë në pyetje rreth 50 dëshmitarë, si edhe një dëshmitar i mbrojtur, në dëshmimin e të cilit ishte përjashtuar opinioni. Si dëshmitarë u morën në pyetje kryeministri aktual Zoran Zaev, ministri Damjan Mançeski, ish-kryeparlamentariTrajko Veljanovski, peshkopi Pimen, etj.

Në përputhje me Ligjin për amnisti për ngjarjet e 27 prillit të vitit 2017, amnistia nuk ka të bëjë me organizatorët, personat që kanë ushtruar dhunë fizike, të cilët kanë mbajtur armë, si dhe personat zyrtarë që i kanë tejkaluar autorizimet zyrtare.

Mendim pozitiv lidhur me kërkesat për amnisti, morën pesë deputetët – Mukoski, Arnaudov, Vasilevski, Tarçullovski dhe Dimovski, organizatorët e iniciativës “Për Maqedoni të përbashkët” Bogdan Ilievski, Vllado Jovanovski dhe Boris Damovski, të punësuarit në Kabinetin e kryeparlamentarit të atëhershëm, Ivan Cvetanovski dhe Elena Docevska-Bozhinovska, vëllezërit Mlladenovski, të cilët të parët shpalosën detaje për organizimin e së enjtes së përgjakshme dhe Zaharij Simovski, Ilija Sllavevski dhe Mitre Pitropovski nga shoqatat patriotike.

Këshilli gjyqësor në Gjykatën Penale në Shkup, i kryesuar nga gjykatësja Dobrilla Kacarska më 15 mars u shqiptoi dënim të përgjithshëm me burg prej 211 viteve 16 të akuzuarve për dhunën në Kuvend më 27 prill të vitit 2017, ndërsa Igor Durllovskin e liroi nga aktakuza.

Mitko Çavkov mori dënimin më të lartë prej 18 viteve, Mitko Peshov 15 vite, Dushko Llazarov 15 vite, Goran Gjoshevski – Levi – 15 vite, Oliver Popovski – 13 vite, Oliver Radullov – 10 vite, Munir Pepiq – 15 vite, Abdulfeta Alimi – shtatë vite, Mlladen Dodevski – 12 vite, Jane Çento – 15 vite, Goran Angellovski – 12 vite, Igor Jug – 12, Vllatko Trajkovski – 15 vite, Vilijam Mihajllovski – 14 vite, Nikollo Mitrovski – Koljo -15 vite dhe Aleksandar Vasilevski – tetë vite.

Dhunuesit në burg, organizatorët në liri

Prokuroria Themelore Publike për ndjekjen e krimit të organizuar dhe korrupsionit përmes kumtesës në shkurt të këtij viti informon se nën hetim janë pesë persona të dyshuar se janë organizatorë të ngjarjeve të 27 prillit. Ata ngarkohen se kanë kryer vepër penale “rrezikim terrorist të rendit kushtetues dhe sigurisë”.

Nga PTHP-ja informojnë se të dhënat e procedurës para-hetuese kanë bërë të ditur se të dyshuarit në fillim të vitit 2017 kanë përgatitur dhe realizuar plan me qëllim që të pamundësojnë dorëzim-pranimin e qetë të pushtetit. Për këtë qëllim, i kanë organizuar dhe mbështetur materialisht protestat masive, fillimisht para Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve, e më pas protestat e lëvizjes “Për Maqedoni të përbashkët” që kulmuan me hyrjen e dhunshme në Kuvend më 27 prill.

“Të dyshuarit si organizatorë e kanë përfshirë gjithë strukturën partiake dhe mjetet materiale për arritjen e qëllimit dhe kanë mundësuar ulje të vazhdueshme të numrit të nëpunësve policor për sigurimin e protestave. Me qëllim që ta cenojnë rendin kushtetues dhe sigurinë, ditën kritike kanë organizuar hyrje të papenguar të protestuesve në dhomën përfaqësuese, kanë përfshirë shoqata patriotike dhe kanë angazhuar persona për ushtrimin e dhunës. Njëherësh nga selia e partisë politike në vazhdimësi e kanë mobilizuar anëtarësinë e partisë nga Shkupi dhe qytetet tjera. Në të njëjtën kohë, njëri nga të dyshuarit me makinë, në pronësi të Drejtorisë për Siguri dhe Kundërzbulim, ka sjellë armë dhe jelekë antiplumb para Kuvendit të Republikës së Maqedonisë që kanë qenë të dedikuar për persona që protestojnë dhe kanë përvojë në përdorimin e armëve. Me këto aktivitete të dyshuarit kanë shkaktuar ndjenjën e pasigurisë, rrezikimit dhe frikës te qytetarët”, informojnë nga PTHP-ja.

Bota

The Integrated Food Security Phase Classification: Skenari më i keq i urisë’ po zhvillohet në Gaza

Published

on

By

Autoriteti kryesor global për krizën ushqimore, IPC (The Integrated Food Security Phase Classification), i mbështetur nga OKB-ja, ka dhënë një alarm të rëndë për situatën humanitare në Rripin e Gazës, duke paralajmëruar për përhapje të urisë dhe vdekje masive nëse nuk merren masa të menjëhershme.

Skenari më i keq i urisë po zhvillohet aktualisht në Rripin e Gazës,” thuhet në deklaratën alarmante të IPC-së, e cila thekson se uria, kequshqyerja dhe sëmundjet po përshkallëzohen në mënyrë të rrezikshme për jetën e civilëve. “Provat tregojnë qartë se këto kushte po çojnë drejt një rritjeje të vdekjeve të lidhura me urinë.”

Palestinezët mbajnë kuti me pako ushqimore dhe ndihma humanitare të shpërndara nga Fondacioni Humanitar i Gazës, në Rafah, Rripi jugor i Gazës, 27 maj 2025.

Edhe pse IPC nuk e ka shpallur ende zyrtarisht një gjendje urie, autoriteti njoftoi se do të zhvillojë analiza të mëtejshme pa vonesë. Paralajmërimi i fundit vjen në një kohë kur janë publikuar imazhe tronditëse të fëmijëve të kequshqyer dhe raporte të shumta për dhjetëra viktima si pasojë e urisë, pas gati 22 muajsh luftë të ashpër mes Izraelit dhe Hamasit.

Presioni ndërkombëtar ka shtyrë Izraelin të njoftojë së fundmi për disa masa lehtësuese, përfshirë pauza të përditshme humanitare në luftimet në pjesë të Gazës dhe dërgimin e ndihmave nga ajri. Megjithatë, sipas Kombeve të Bashkuara dhe burimeve palestineze në terren, ndikimi i këtyre hapave mbetet minimal. Kamionët e ndihmave humanitare vazhdojnë të mbingarkohen nga turma të dëshpëruara përpara se të arrijnë tek ata që kanë më shumë nevojë.

Gaza ka qenë në rrezik të urisë për dy vjet, por, sipas IPC-së, zhvillimet e fundit — përfshirë bllokadat gjithnjë e më të rrepta nga Izraeli — e kanë përkeqësuar situatën në mënyrë dramatike. Kjo krizë po i afrohet një pike pa kthim për popullsinë civile, ku fëmijët janë më të prekshmit.

Organizatat humanitare dhe OKB-ja i kanë bërë thirrje bashkësisë ndërkombëtare të ndërhyjë urgjentisht për të parandaluar një katastrofë humanitare të përmasave të paprecedenta në Gaza.

Continue Reading

Bota

Protestat për rritjen e çmimit të karburantit në Angola: Katër të vrarë dhe qindra të arrestuar

Published

on

By

Angola është një nga prodhuesit më të mëdhenj të naftës në Afrikë, por vendi nuk ka rafineri të mjaftueshme për të përmbushur kërkesën e brendshme, kështu që importon naftë dhe benzinë me çmime të larta.

Të paktën katër persona kanë humbur jetën dhe mbi 500 janë arrestuar në Angola, pas protestave të dhunshme që shpërthyen të hënën si reagim ndaj rritjes së çmimit të karburantit. Ngjarjet kanë tronditur kryeqytetin Luanda dhe disa qytete të tjera, duke nxjerr në pah tensionet sociale të shkaktuara nga masat ekonomike të qeverisë.

Të drejtat e autorit KSTV Uganda/X

Protestat nisën pas vendimit të autoriteteve për të rritur çmimin e naftës, në përpjekje për të reduktuar barrën financiare që subvencionet e karburantit po i shkaktojnë buxhetit të shtetit. Ky vendim shkaktoi pakënaqësi të gjerë, sidomos në mesin e drejtuesve të mjeteve të transportit publik.

Shoqatat e taksive në Luanda, përfshirë ANATA, reaguan menjëherë duke rritur çmimet e biletave me 50% dhe duke shpallur një grevë tre-ditore. Në këtë valë zemërimi publik, protestat morën hov dhe shpejt u përshkallëzuan në përleshje me policinë, vandalizime të bizneseve dhe plaçkitje të dyqaneve e bankave.

Sipas zëdhënësit të policisë, Mateus Rodrigues, rreth 45 dyqane dhe 20 autobusë publikë janë dëmtuar gjatë trazirave, ndërsa autoritetet raportojnë se ende ka “vatra çrregullimi” në disa pjesë të kryeqytetit.

Ndërkohë, ANATA është distancuar nga dhuna, por ka deklaruar se greva do të vazhdojë. “Është bërë e qartë se zëri i shoferëve të taksive pasqyron protestën e popullit të Angolës,” thuhet në një deklaratë të shoqatës.

Angola, megjithëse është një nga prodhuesit më të mëdhenj të naftës në Afrikë, përballet me mungesë kapacitetesh përpunuese dhe është e detyruar të importojë naftë dhe benzinë me kosto të larta. Qeveria ka nisur që në vitin 2023 një program për reduktimin gradual të subvencioneve të karburantit — një masë që vazhdimisht ka nxitur zemërim publik dhe protesta, disa prej të cilave janë shndërruar në tragjedi.

Continue Reading

Bota

Ministri i Jashtëm i Spanjës: Pranoni dhunën e pafundme ose veproni tani për zgjidhjen me dy shtete

Published

on

By

Ministri i Jashtëm i Spanjës, Jose Manuel Albares, ka mbrojtur fuqishëm zgjidhjen me dy shtete për Palestinën, duke bërë thirrje për veprim të menjëhershëm nga bashkësia ndërkombëtare për të shmangur gjakderdhjen e mëtejshme dhe për të ndërtuar paqe të qëndrueshme në Lindjen e Mesme.

Në një intervistë për CNN, Albares theksoi se zgjidhja me dy shtete nuk është një imponim nga jashtë, por një marrëveshje e arritur nëpërmjet negociatave direkte mes izraelitëve dhe palestinezëve. “Nuk ishte Spanja apo Kombet e Bashkuara që vendosën për zgjidhjen me dy shtete“, deklaroi ai. “Ishin Izraeli dhe Palestina që negociuan dhe përcaktuan parametrat së bashku.

Duke iu drejtuar bashkësisë ndërkombëtare, kreu i diplomacisë spanjolle parashtroi një pyetje të drejtpërdrejtë: “Nëse të gjithë e dimë se cila është e vetmja zgjidhje që do të sjellë drejtësi për popullin palestinez, siguri për popullin izraelit dhe paqe e stabilitet për të gjithë Lindjen e Mesme, pse të mos e zbatojmë atë?

Ai paralajmëroi se mosveprimi do të thotë pranim i një realiteti të përhershëm pasigurie dhe dhune.

Ose e pranojmë se gjithmonë do të shohim dhunë në Lindjen e Mesme, ose kalojmë drejt zgjidhjes me dy shtete,” tha Albares.

Spanja, së bashku me Irlandën dhe Norvegjinë, njohu zyrtarisht shtetin e Palestinës në maj të vitit 2024 — një hap që u kritikua ashpër nga Izraeli, por që u vlerësua nga shumë aktorë ndërkombëtarë si një veprim i guximshëm për paqen. Albares e cilësoi njohjen si “një angazhim të qartë për paqen dhe stabilitetin për gjithë Lindjen e Mesme.”

Ndërkohë, situata në Rripin e Gazës mbetet kritike. Izraeli ka vendosur një bllokadë 18-vjeçare mbi enklavën palestineze dhe, që nga 2 marsi i këtij viti, ka mbyllur të gjitha pikat e kalimit, duke ndaluar ndihmën humanitare dhe përkeqësuar kushtet e jetesës për 2.4 milionë banorë.

Sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gaza, që nga tetori 2023, të paktën 147 persona kanë humbur jetën nga uria, përfshirë 88 fëmijë.

Që nga tetori 2023, ushtria izraelite ka vrarë mbi 60 mijë palestinezë në Gaza — shumica prej tyre gra dhe fëmijë — në bombardime që kanë shkatërruar gati tërësisht enklavën dhe kanë shkaktuar një krizë të rëndë humanitare.

Të hënën, organizatat izraelite për të drejtat e njeriut “B’Tselem” dhe “Mjekët për të Drejtat e Njeriut – Izrael” akuzuan Izraelin për kryerje të gjenocidit në Gaza, duke përmendur shkatërrimin sistematik të shoqërisë palestineze dhe rrënimin e qëllimshëm të sistemit shëndetësor në territorin e rrethuar.

Continue Reading

Bota

Përmbytje të rënda në Rumani, 3 të vdekur dhe qindra të evakuuar

Published

on

By

Tre persona kanë humbur jetën si pasojë e përmbytjeve të shkaktuara nga reshjet e dendura të ditëve të fundit në Rumani, transmeton Anadolu.

Sipas raportimeve të mediave kombëtare rumune, reshjet intensive që nisën gjatë fundjavës në verilindje të vendit dhe vazhduan edhe dje, shkaktuan përmbytje të mëdha.

Si pasojë e përmbytjeve, qindra persona janë evakuuar nga shtëpitë e tyre, ndërsa të paktën tre persona kanë humbur jetën.

Ekipet e shpëtimit janë vendosur në qarqet më të prekura nga përmbytjet, Neamt dhe Suceava. Vetëm në Neamt raportohet se janë evakuuar 890 persona.

Në lajme janë publikuar edhe pamje ku shihen automjete dhe mbeturina të tjera të tërhequra nga uji i fuqishëm, si dhe dëme të shumta në shtëpi.

– Rreth 3 mijë ndërhyrje për shkak të përmbytjeve në Poloni

Sipas televizionit publik polak, TVP World, reshjet e dendura kanë shkaktuar përmbytje në gjithë vendin.

Ministri i Brendshëm i Polonisë, Marcin Kierwinski, deklaroi se dje janë kryer rreth 3 mijë ndërhyrje për shkak të përmbytjeve në mbarë vendin.

Në qytetin Elblag në veri të vendit, përmbytja e lumit Kumiela gjatë natës ka bërë që rrugët të mbulohen nga uji, duke pamundësuar qarkullimin në disa zona.

Në qytetin Tolkmicko, niveli i ujit në rrugë arriti në 1,5 metra dhe shumë shtëpi pranë portit u përmbytën.

Raportohet se mbi 400 trena pasagjerësh kanë pësuar vonesa në gjithë vendin gjatë 24 orëve të fundit.

Nga ana tjetër, edhe në Çeki dhe Sllovaki, rritja e reshjeve ditët e fundit ka shkaktuar ngritjen e niveleve të lumenjve.

Në qytetin San Benedetto del Tronto, në pjesën qendrore të Italisë, reshjet e dendura kanë shkaktuar përmbytje.

Në pamjet e shpërndara në rrjetet sociale shihet se për shkak të shiut të rrëmbyeshëm, nënkalimet janë mbushur me ujë dhe shumë automjete kanë mbetur të bllokuara. Roja Bregdetare ka njoftuar në platformën X se drejtuesit e mjeteve janë shpëtuar me ndihmën e zhytësve dhe varkave.

Continue Reading

Të kërkuara