Shëndet

​Frika nga gjumi: Shkaku, simptomat dhe si ta trajtojmë këtë problem të pakëndshëm?

Published

on

Edhe pse për shumicën e njerëzve gjumi është një pushim nga puna e vështirë, një përqindje më e vogël nuk mund të flejë për shkak të frikës irracionale të këtij veprimi shumë të nevojshëm. Si rezultat, cilësia e jetës së tyre bie dhe ato rrezikojnë shëndet të rrezikshëm.

Somnifobia ose frika nga gjumi shkakton ankth dhe frikë ekstreme rreth mendimit për të shkuar në shtrat. Kjo njihet gjithashtu si hipnofobi dhe klinofobi. Njerëzit që vuajnë nga kjo fobi nuk mund të bien në gjumë, pa marrë parasysh sa janë të lodhur, duke çuar në marrje mendsh dhe të fikët.

Çrregullimet e gjumit mund të shkaktojnë disa shqetësime rreth gjumit. Përjetimi i shpeshtë i ëndrrave të këqija ose paralizës së gjumit gjithashtu kontribuojnë në shqetësimet e lidhura me gjumin.

Shkaqet e frikës nga gjumi

Ekspertët nuk janë të sigurt për shkakun e saktë të somnifobisë, por disa çrregullime të gjumit mund të luajnë një rol në zhvillimin e saj, duke përfshirë:

1. Paraliza e gjumit

Ky çrregullim i gjumit ndodh kur zgjoheni nga faza REM e gjumit me muskuj të paralizuar, duke e bërë të vështirë lëvizjen. Gjegjësisht, truri fik shumë sensorë të lëvizjes gjatë gjumit, dhe disa njerëz kanë frikë se sensorët e tyre nuk do të aktivizohen më.

2. Makthe

Ëndrrat e gjalla dhe të pakëndshme janë të zakonshme, por disa njerëz i përjetojnë ato pothuajse çdo natë dhe prandaj kanë frikë të bien në gjumë.

3. Ecja në gjumë

Gjatë ecjes në gjumë, një person nuk është i vetëdijshëm për mjedisin ose veten e tij, andaj rreziku i vetë-dëmtimit, rënies dhe shembjes së objekteve është shumë i lartë.

4. Frika nga vdekja

Kjo frikë është një nga më të zakonshmet në mesin e atyre që vuajnë nga somnifobia, pasi kanë frikë se do të vdesin në gjumë.

5. Trauma

Edhe ngjarje të pakëndshme të lidhura me gjumin mund të çojnë në somnifobia. Gjithashtu, ka më shumë të ngjarë të zhvilloni një fobi të caktuar nëse një anëtar i familjes tuaj të ngushtë gjithashtu vuan nga ndonjë fobi.

Simptomat

Në shumë raste, kjo fobi mund të rezultojë më pak nga frika e vetë gjumit dhe më shumë nga frika e asaj që mund të ndodhë gjatë gjumit. Somnifobia mund të shkaktojë një numër simptomash mendore dhe fizike si:

-një ndjenjë frike dhe ankthi kur mendoni të flini

-stresi rritet me afrimin e kohës së gjumit

-duke shmangur shkuarjen në shtrat

-sulme paniku

-lodhje kronike

-të përzier, të vjella, marramendje, djersitje e tepruar

-vështirësitë e kujtesës

-ndryshime të shpeshta të humorit

-te fëmijët që qajnë dhe rezistenca ndaj gjumit, dëshira që prindërit e tyre të mos i lënë kurrë vetëm

Trajtimi i frikës nga gjumi

Të jetosh me fobi është shumë e pakëndshme, por ato nuk kërkojnë trajtim. Por frika nga gjumi nuk është një prej tyre pasi mungesa e gjumit ka pasoja të rënda në shëndetin fizik dhe mendor. Trajtimi zakonisht varet nga shkaku themelor i somnifobisë.

Për shembull, nëse keni një çrregullim të gjumit, zgjidhja e këtij problemi mund të lehtësojë frikën tuaj nga gjumi. Por në shumicën e rasteve, terapia e ekspozimit është opsioni më efektiv i trajtimit. Është një terapi gjatë së cilës ju jeni të ekspozuar ndaj një objekti që shkakton frikë tek ju.

Terapia e ekspozimit mund të përfshijë diskutimin e frikës, përdorimin e teknikave të relaksimit ose duke parë fotot e njerëzve që flenë. Pasi t’i keni zotëruar të gjitha këto, mjeku do t’ju inkurajojë të bëni një gjumë të shkurtër – me një partner, prind ose mik të besuar, i cili është i pranishëm në shtëpi, në mënyrë që të mund të zgjoheni të sigurt.

Terapia njohëse e sjelljes gjithashtu mund të ndihmojë në kapërcimin e frikës nga gjumi. Ju do të mësoni të ‘sfidoni’ mendimet tuaja kur t’i përjetoni dhe t’i riformoni në mënyrë që të shkaktojnë më pak shqetësime.

Një qasje që një terapist mund t’ju rekomandojë është të kufizoni gjumin që përfshin të shkoni në shtrat dhe të ngriheni në një kohë të caktuar, pa marrë parasysh sa keni gjumë. Kjo metodë mund të ndihmojë trupin tuaj të zhvillojë modele më të mira gjumi.

Shëndet

Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve

Published

on

By

Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.

Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.

Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.

Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.

Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.

Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.

Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.

Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.

Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.

Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.

Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.

Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC

Continue Reading

Shëndet

Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë

Published

on

Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.

Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.

Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.

Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.

FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.

Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.

Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara