Lajmet

​Të mbijetuarit e masakrës së Reçakut kërkojnë drejtësi

Publikuar

22 vite më parë u rrahën e u torturuan nga forcat serbe, e me sytë e tyre panë masakrimin që iu bë më të dashurve të tyre në Reçak. 22 vite pas, Sadije Ramadani bashkë me nipin e saj, Burim Osmani, ka ardhur tek varri i vëllait Sadik Osmani, që mizorisht u masakrua para syve të tyre.

Ata e quajnë mrekulli që kanë arritur të shpëtojnë, por që thonë se shpëtimi i tyre nuk ka kuptim përderisa para syve të tyre janë masakruar familjarët e tyre.

Të mbijetuarit e masakrës së Reçakut shprehen të zhgënjyer me drejtësinë vendore e ndërkombëtare, derisa thonë se ata që kryen krime janë të lirë, ndërsa po gjykohen ata që kanë mbrojtur pragun e shtëpisë.

Sadije Ramadani, kujton se si nga bodrumi i shtëpisë ku kishin qenë duke qëndruar burrat ishin nxjerrë në oborr e ishin rrahur e torturuar nga ushtarët serbë, e që shumica prej tyre nuk ishin kthyer më.

“Na i kanë marrë qaty prej bodrumit, i kanë qitë jashtë i kanë rrah sa kanë mundur dhe i kanë marrë i kanë çuar atje në mal. Mu edhe nja 50 vetë të tjerë na kanë mbyllur në një bodrum na kanë lanë mbyllur, qaty kemi qëndruar deri në orën 4, në orën 4 e kemi çel një dritare dhe kemi dalë jashtë e kemi pa që nuk kemi, as burra, as nuk e kemi kurrkënd. Atë natë ashtu vetëm kemi qëndruar t’u qarë, t’u piskat deri në mëngjes nuk e kemi ditur çka është duke ndodhur”, thotë ajo.

Ajo tregon momentin kur kishin dalë në oborr e kishin parë më të dashurit e tyre të masakruar në mënyrën më mizore të mundshme.

“U kanë e vështirë të hyhet në atë vend me i pa gjithë ata pa sy, kokën, barkun, mushkëritë e nxjerra, veshët e prerë. Për neve ka qenë punë e rëndë, punë e zorshme, po nuk kemi çka me bë, dashtë Zoti bëhet mirë për këta fëmijë të këtyre djemve që i kemi”, thotë ajo.

Ramadani thotë se është e zhgënjyer me drejtësinë vendore e ndërkombëtare që ata që vranë e masakruan 45 civilët në Reçak nuk janë dënuar.

“Sikur krejt kjo rrethinë që thotë po themi edhe ne, kurrgjë nuk është bërë po ishalla bëhet masandej, se me u bë nuk është bërë kurrgjë, gjithë ky gjak që është derdhur, gjithë kjo popullatë që ka shkuar poshtë. Kurrkush nuk është dënuar, tanët po dënohen e këta nuk po dënohen”, shprehet ajo.

E nipi i saj, Burim Osmani, që me 1999 kishte qenë vetëm 18-vjeçar, ishte rrahur e torturuar nga ushtria serbe, kurse babai i tij Sadik Osmani ishte vrarë.

Burimi thotë se moti i 15 janarit 1999 ka qenë i njëjtë me atë që mbretëroi sot në Reçak, dhe se ky mot i kujton atij se si ishte torturuar dhe si para syve të tij ishin masakruar familjarët e tij.

“Shtëpia ku është bërë masakra është shtëpia jonë, unë kam qenë me prindin në atë shtëpi, halla dhe bashkëfshatarë të tjerë. Atë ditë në mëngjes kur ka filluar rrethimi i forcave serbe ne kemi qenë në shtëpi dhe në bodrum aty kemi qenë, unë, prindi im dhe të gjithë bashkëfshatarët që janë tubuar. Na kanë nxjerrë prej bodrumit aty, na kanë torturuar në mënyrat më të tmerrshme në oborr aty, na kanë rrahur dhe në fund të gjitha ato maltretime që na i kanë bërë prej mëngjesit deri në orën 3 pasdite burrat i kanë ndarë veç, neve na kanë shti në bodrum na kanë mbyllur, disa gra dhe fëmijë çka kemi qenë, unë i fundit kam qenë prej tyre që na i kanë krye maltretimet dhe na kanë mbyllur në bodrum e këta të masakruarit i kanë ngjitur lartë tek kodra atje dhe i kanë masakruar”, thotë ai.

Hafiz Mustafa në masakrën e Reçakut humbi djalin 21 vjeçar, e ai sot 22 vite pas ka vetëm një lutje për krerët e institucioneve të vendit.

“Na si prindër dhe krejt kombi shqiptar ju lutemi le ta çojnë mirë në mes vete, le të na i kthejnë presidentin me ata shokët e vet këtu në vendin e vet. Sot Vuqiqi prej Beogradit kudo endet a përgjigje për këta që i ka mbytur nuk jep kurrgjë. Sa dhunimin e ka bërë në krejt Kosovën, në familje. Ju lutna udhëheqësisë tonë le të kujdeset, se ne jemi me dhimbje, kemi dhënë gjak në vendin tonë, ne nuk kemi shkuar në vend të huaj, këtu kemi lind e këtu do të vdesim”, thotë ai.

22 vite më parë i masakruar mbeti edhe Sabri Syla, për të cilin vazhdon të kërkojë drejtësi djali i tij, Milazim Syla.

Milazimi që si 19-vjeçar kishte qenë pjesë e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, thotë se është e pakuptimtë që sot gjykohen ata që e kanë mbrojtur pragun e shtëpisë së tyre.

“Për këtë masakër nuk është dënuar asnjë nga krimet serbe që është bërë këtu nga policia, xhandarmëria serbe, kurse udhëheqësit e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dënohen dhe marrin burgime të ndryshe për vetëm që e kanë organizuar dhe e kanë çliruar vendin e tyre dhe e kanë mbrojtur pragun shtëpisë së tyre”, thotë ai.

22 vite më parë forcat policore dhe ushtarake serbe në Reçak kryen njërën nga masakrat më të mëdha, ku u vranë e u masakruan 45 qytetarë të paarmatosur.

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara