Lajmet

​Si ndodhi operacioni i spastrimit nga ushtarët rusë në qytetin Bucha?

Ajo çfarë ndodhi atje quhej nga rusët “zachitska” gjatë telefonatave të regjistruara, që dmth. spastrim.

Publikuar

Ishte një mëngjes gri dhe i ftohtë, data 4 mars, në Bucha të Ukrainës. Deri në mbrëmje, të paktën nëntë persona do të përshkonin rrugëtimin e vdekjes drejt godinës nr 144 në rrugën Yablunska, objekt të cilin rusët e kishin shndërruar në një tjetër epiqendër të dhunës që do të trondiste mbarë botën.

Ajo çfarë ndodhi atë ditë në Bucha, quhej nga ushtarët rusë “zachitska” gjatë telefonatave të regjistruara – fjala do të thotë spastrim. Ushtarët rusë kapnin persona emrat e të cilëve gjendeshin në lista të përgatitura nga shërbimet e tyre të zbulimit, si dhe shkonin derë më derë për të identifikuar dhe vrarë personat që konsideroheshin me rrezikshmëri.

Vetëm përgjatë rrugës Yablunska, policia ukrainase gjeti rreth 40 kufoma. Prokurorët kanë arritur të identifikojnë deri më tani 12 prej tyre. Gazetarët e AP-së dokumentuan një trup të 13-të në shkallët e njërës prej godinave të kompleksit, me filmime dhe fotografi të marra më 3 prill.

Në kuadrin e një investigimi të përbashkët, agjensia e lajmeve Associated Press dhe emisioni “Frontline” shqyrtuan qindra orë filmime nga kamerat e survejimit në Bucha dhe verifikuan regjistrimet e telefonatave nga ushtarët rusë në bashkëpunim me Qendrën Dossier, një organizatë investigative me seli në Londër. Gjithashtu, kompania nga Nju Jorku SITU Research, rindërtoi rrjedhën e ngjarjeve duke përdorur një model tre dimensional të qytetit Bucha.

Në 3 mars, një autokolonë ruse që dukej se nuk kishte fund arriti në Bucha përgjatë shinave të trenit. U dha urdhëri për evakuim. Në kaosin e krijuar gjatë përparimit të forcave ruse, tetë vullnetarë ukrainas u veçuan nga të tjerët. Ata u fshehën në një shtëpi me tulla aty pranë dhe dëgjonin në heshtje kërcitjet e armëve dhe lëvizjen e tankeve ruse.

Rreth orës 10 të mëngjesit të ditës tjetër, vullnetari Andrii Dvornikov i telefonoi gruas së tij, Yulia Trubas, dhe i tha që të fshinte të gjitha gjurmët e komunikimit me njëri-tjetrin. Pak më vonë, ushtarët rusë thyen derën e shtëpisë dhe morën nëntë persona me vete, duke i akuzuar se po ndihmonin ushtrinë e Ukrainës. Dy ushtarë rusë i drejtuan burrat nën kërcënimin e armëve në rrugën e lagësht dhe të akullt për në adresën 144 Yablunska, duke i sharë ndërsa ata lëviznin me këmbët e mbathura vetëm me çorape. Ushtarët i detyruan të gjunjëzoheshin. Më pas, shoferi i taksisë Ivan Skyba pa se si ngritën personin që qëndronte pranë tij dhe e qëlluan me plumb në kokë.

Gjatë orëve në vazhdim, ushtarët rusë dërguan gjithnjë e më shumë persona drejt godinës në rrugën Yablunska, përfshirë 20-vjeçarin Dmytro Chaplyhin, një punonjës dyqani me fytyrë fëminore, të cilin të gjithë e quanin Dima. Ndërsa ushtarët e morën Dimën, gjyshja e tij, Natalia Vlasenko, ra në gjunjë dhe iu lut më kot që të mos e preknin. “Gjyshe, mos u shqetëso!”, thirri Dima, ndërsa u nis me ushtarët drejt godinës 144 në rrugën Yablunska. “Do të kthehem!”. Kjo ishte hera e fundit që ajo e pa të gjallë…

Kur rusët morën Iryna Volynetsën në rrugën Yablunska, ajo njohu një nga burrat e rreshtuar në rrugë si shokun e saj të vjetër të shkollës, Andrii Verbovyin. Ai qëndronte i rrëzuar mënjanë dhe i rridhte gjak. Ajo vuri se ai po dridhej dhe u panë sy më sy. E tronditur, zonja Volynets nuk e vuri re menjëherë se djali i saj, Slava, ishte gjithashtu i gjunjëzuar në po atë rrjesht. Më në fund, ajo e njohu nga xhaketa dhe pantallonat. Ai kishte marrë një goditje në brinjë dhe po merrte frymë rëndë.

Ajo ishte në panik dhe donte me dëshpërim të negocionte për lirimin e të birit. Rusët sollën një djalë të ri për ta parë më nga afër. “A është ky?” e pyetën ata. “Jo, jo ky”, u përgjigj i riu. Sllava jetoi. Rusët lejuan shumicën e civilëve të iknin atë ditë, por jo vullnetarët.

Skyba u godit aq fort në fytyrë, saqë i ranë dhëmbët. Vetullat e tij u çanë dhe gjaku iu derdh përmbi fytyrë. Rusët ia lidhën duart pas shpine, i vunë një kovë mbi kokë dhe e gjunjëzuan pas një muri. E goditën në kokë derisa humbi ndjenjat. “Çfarë duhet të bëjmë me këta?”, Skyba dëgjoi një rus të thotë. “Vritini”, u përgjigj një tjetër. “Por largojini së pari që të mos dergjen këtu”. Ushtarët rusë i çuan vullnetarët në një oborr të vogël aty pranë, ku gjendej tashmë një trup i pajetë. Në vazhdim, dy ushtarë filluan të qëllonin.

Skyba ndjeu një plumb që e shpoi anash dhe u përplas në tokë. Ai bëri sikur kishte vdekur, ndërsa kishte frikë se rusët do të vinin re avullin nga frymëmarrja e tij. “Po prisja errësirën”, tregon ai. “E tmerrshme … nuk mund ta shpjegoj … Thjesht e tmerrshme”.

Pasi heshti, Skyba liroi kyçet e duarve nga shiriti që i lidhte, u zvarrit përmes kufomave të shokëve të tij dhe mori çizmet nga trupi i të vetmit prej tyre që i mbante ende veshur. Ai vrapoi drejt një shtëpie ngjitur. Pastaj dëgjoi zëra. Ishin rusët. “A është dikush këtu në shtëpi?”, thirri njëri prej tyre. Skyba bëri sikur ishte i zoti i shtëpisë. Duke besuar se ai ishte një civil i plagosur, ushtarët e kthyen atë sërish tek godina në 144 Yablunska, këtë herë për trajtim mjekësor, tha Skyba. E çuan në bodrum, ku mbaheshin më shumë se 100 persona.

Për tre ditët në vazhdim, Skyba u mbajt atje, pa i treguar askujt për plagën e tij nga plumbi. I vetmi tualet që ekzistonte ishte i prishur. Fëmijët qanin. Të rriturit luteshin.

Më 7 mars, Skyba dhe të tjerët u lejuan të largoheshin nga bodrumi. Të gjithë të tjerët që ishin kapur me të, përveç atij që u dha informacion rusëve, ishin të vdekur. Ai mori syzet e tij, të cilat i kishin rënë pranë një trupi dhe doli jashtë. Ushtarët rusë u treguan familjeve të tyre në telefonata për masakrën. Një ushtar i quajtur Maksym i tha gruas së tij më 21 mars: “Mendoj se po çmendem. Unë tashmë kam vrarë kaq shumë civilë”. Tashmë familjet e qytetit Bucha presin një drejtësi që mund të vijë ose jo. Gruaja e zotit Dvornikov, Truba, së bashku me Skyban dhe të afërmit e dy personave të tjerë të vrarë në rrugën Yablunska, kanë ngritur një padi kundër Rusisë në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut. “E gjithë bota e civilizuar duhet të pranojë se ishin vrasje”, tha ajo. “Dua të vërtetoj se nuk janë gënjeshtra dhe se me të vërtetë kanë ndodhur”./VOA

Lajmet

Ish-zëvendësministri i Brendshëm kërkon koordinim me partnerët ndërkombëtarë për aksionet në veri, në të kundërtën paralajmëron pasoja

Publikuar

nga

Këto janë pamjet e së hënës të një aksioni policor në komunat veriore të Kosovës. Aksioni u zhvillua në bashkëpunim me Adiministratën Tatimore të Kosovës dhe me autorizim të prokurorit.

Me këtë rast policia mbylli gjashtë njësi të Bankës Postare Kursimore, që u konsiderua se vepron ilegalisht në Republikën e Kosovës. Aty u konfiskuan rreth 1 milion e 600 mijë euro dhe 74 milionë dinarë.

Ky aksion zgjoi reagime të shumta nga partnerët ndërkombëtarë duke e thënë është bërë pa koordinim me ta.

Reagimet për UBTneës i komentoj, ish-zëvendësministri i Punëve të Brendshme, Valdet Hoxha. Ai thotë se përkundër së drejtës legjitime të insituticioneve të Kosovës që ta ndërmarrin këso hapash, koordinimi me partnerët ndërkombëtarë duhet të ndodhë.

“E vlerësoj që reagimi i partnerëve tanë ndërkombëtarë ishte mjaft i ashpër dhe meqë të njëjtit e vlerësuan që këto aksione janë të njëanshme, pra në cilësim mjaft i ashpër, atëherë besoj që Qeveria e Republikës së Kosovës duhet të ketë kujdes sepse përkundër së drejtës legjitime për t’i ndërmarrë këto aksione, situata gjeopolitike është specifike, po vlon gjithandej, prandaj vendimet sado që janë ligjore në dukje duhet të jenë edhe në fazën strategjike dhe që kjo nënkupton një koordinim të ngushtë me partnerët ndërkombëtarë”, deklaroi ai.

Sipas Hoxhës, Kosova duhet pasur kujdes që si pasojë e aksioneve të paakoordinuara të mos pësojë masa të tjera ndëshkuese, sikurse ato aktuale që i ka nga Bashkimi Evropian.

“Ne jemi nën masat e BE-së, pikërisht për moskoordinim të këtyre aksioneve në pjesën veriore të vendit, prandaj pasojat mund të jenë; në një mosheqja e atyre masave të cilat kemi pritur që këto ditë të tërhiqen dhe nën dy mund të ketë edhe pse jo, mund të ketë edhe masa të tjera, shpresoj që jo, por reagimi i secilës sidomos i BE-së ishte mjaft i ashpër dhe në deklaratën e tyre ata e potencojnë që Kosova e ka prioritet vetëm moskoordinimin. Pra është një deklaratë tejet e ashpër, më e ashpra deri më tani. Është pësuar edhe me deklarimin e DASH-it nga KFOR-i, Ambasadat e Mbretërisë së Bashkuar po ashtu edhe Gjermania, prandaj duhet të jemi më të kujdesshëm, pasojat po i bartim mbi shpinë mos të krijojmë pasoja tjera”, shtoi ai.

Aksioni erdhi një javë pasi Banka Qendrore e Kosovës njoftoi se ka përfunduar afati transitor për rregulloren e saj, që ndalon përdorimin e dinarit serb për kryerjen e pagesave. Rregullorja e BQK-së që parasheh euron si monedhën e vetme për kryerjen e pagesave, është kundërshtuar nga Serbia./UBTNews/

Realizoi: Dea Berisha

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Të ardhurat globale nga çmimi i karbonit arrijnë rekord më 2023

Publikuar

nga

Të ardhurat globale nga çmimi i karbonit arritën një rekord prej 104 miliardë dollarësh vitin e kaluar, njoftoi Banka Botërore të martën në një raport.

Aktualisht ekzistojnë 75 instrumente të çmimit të karbonit në funksionim në mbarë botën, ndërsa më shumë se gjysma e të ardhurave të mbledhura është përdorur për financimin e programeve të lidhura me klimën dhe natyrën, sipas raportit State and Trends of Carbon Pricing 2024.

“Çmimi i karbonit mund të jetë një nga mjetet më të fuqishme për të ndihmuar vendet të reduktojnë emetimet”, tha në një deklaratë Drejtori i Lartë Menaxhues i Bankës Botërore, Axel van Trotsenburg.

“Kjo është arsyeja pse është mirë që këto instrumente të zgjerohen në sektorë të rinj, të bëhen më të adaptueshëm dhe plotësojnë masat e tjera”, shtoi ai.

Banka Botërore tha se ka përcjellë tregjet e karbonit për rreth dy dekada. Çmimi i karbonit redukton emetimet duke trajtuar ngrohjen globale dhe ndihmon në zbutjen e problemeve shëndetësore dhe mjedisore.

Përveç kësaj, çmimi i karbonit mbështet zgjidhjet për energji të pastër duke nxitur inovacionin dhe investimet në kërkimin dhe zhvillimin me karbon të ulët. /AA

 

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Prokuroria po zhvillon hetime për masakrën në Dubravë, 40 të pandehur

Publikuar

nga

Prokuroria Speciale është duke zhvilluar hetime në lidhje me njërën ndër masakrat më të tmerrshme të kryera ndaj shqiptarëve gjatë kohës së luftës në Kosovë, atë në Dubravë dhe deri më tash është ngritur një aktakuzë dhe janë 40 të pandehur të tjerë.

Ministrja e Drejtësisë Albulena Haxhiu në 25-vjetorin e masakrës në burgun e Dubravës, ka thënë se institucionet e drejtësisë në vend do të angazhohen në maksimum për sjelljen e autorëve të kësaj masakre para drejtësisë.

“Masakra e Dubravës është trajtuar vetëm në procedurën gjyqësore kundër Sllobodan Millosheviqit, i cili vdiq pa u dënuar. Me lejoni t’ju informoj që në lidhje me masakrën e Dubravës tashmë po zhvillohen hetime nga Prokuroria Speciale dhe në këtë moment janë 40 të pandehur dhe në fund të vitit të kaluar Prokuroria Speciale ka ngritur aktakuzë kundër një të dyshuar për pjesëmarrjen në masakrën në Burgun e Dubravës. Nga këtu do të zotohemi që të ketë drejtësi”, ka thënë Haxhiu.

Njëri nga të mbijetuarit e masakrës Njazi Kryeziu thotë se e ka ende të freskët momentet e tmerrit të përjetuar.

“Kemi përjetime të rënda dhe momente që nuk do t’i harrojmë kurrë. Ne kemi përjetuar një nga masakrat më të tmerrshme që ka bërë pushteti serb… Është këtu dera kryesore, na kanë pritur policë, paraushtarakë, të burgosur serbë që kanë qenë të veshur, ushtarë dhe na kanë rrahur me një kordon dy krahësh”, ka thënë Kryeziu.

Ish-deputeti Daut Haradinaj masakrën në Dubravë e ka cilësuar ndër më të rëndat nga regjimi serb ndaj popullit shqiptar.

“Ne në asnjë rrethanë nuk duhet ta mohojmë dhe ta fshehim të vërtetën e krimeve makabre serbe mbi popullin tonë. Edhe këtu para këtyre heronjve që jemi mbledhur sot për t’i nderuar. Duhet bërë thirrje që në raport me Serbin të jemi unikë, të jemi të bashkuar, të jemi njëzëri sikurse në luftë pasi vetëm ashtu mund t’ia japim hakun edhe këtyre burrave që sot përkujtojmë dhe rreth 13 mijë shqiptarëve që rënë në luftën e fundit”, ka thënë Haradinaj.

I mbijetuari i masakrës së Dubravës Nait Hasani, ka thënë se autorët e krimit të kryer ndaj shqiptarëve të pafajshëm duhet të përballen me drejtësinë.

“Në këtë masakër mbetën 117 të vrarë e 300 të plagosur. Kjo vrasje është gjenocid i shteti serb mbi të burgosurit politik shqiptarë, është hakmarrje mbi të burgosurit e UÇK-së dhe vrasje e të burgosurve shqiptarë si shqiptarë. Mendojmë se kjo masakër është krim lufte dhe kryerësit duhet te gjykohen dhe dënohen nga gjykata e Kosovës”, ka thënë Hasani.

Masakra në Burgun e Dubravës është kryer prej datës 19-24 maj 1999. Brenda burgut të Dubravës gjendet një pllakë përkujtimore me emrat e të vrarëve në këtë masakër, që konsiderohet si një nga masakrat më të mëdha të regjimit serb të kryer ndaj shqiptarëve. Ende për këtë masakër nuk është dënuar askush.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kurti udhëton për në Mbretërinë e Bashkuar, merr pjesë në Konferencën e Mbrojtjes në Londër

Publikuar

nga

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka udhëtuar për në Mbretërinë e Bashkuar, ku do të marrë pjesë në Konferencën e Mbrojtjes në Londër, ku edhe do të jetë folës kryesor.

Sipas njoftimit të zyrës për media të Qeverisë, aty, Kurti do të zhvillojë një takim bilateral me Sekretarin e Punëve të Jashtme të Mbretërisë së Bashkuar, David Cameron, i cili gjithashtu do të marrë pjesë në këtë konferencë.

“Gjatë qëndrimit në Mbretërinë e Bashkuar, kryeministri Kurti do të zhvillojë takime edhe në Parlamentin britanik, si dhe do të ketë një bashkëbisedim me Drejtuesen Ekzekutive të Institutit ODI (Overseas Development Institute), Sara Pantuliano, për 25-vjetorin e përfundimit të luftës dhe çlirimit të Kosovës”, thuhet në njoftim.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara